Ετυμολογία λέξεων – Διάφορες εκδοχές

ΑΡΘΡΟ

Της Τόλης Καραγιαννίδου – Τσολπίδου

Συνταξιούχου τραπεζικής υπαλλήλου πρώην Α.Τ.Ε.

Του έκανε «του κλώτσου και του μπάτσου», δηλ. κάποιον τον θεωρούν άξιο για κλωτσιές και ραπίσματα (αυτόν που περιφρονούν).

Ας αναλύσουμε επ’ ευκαιρία λέξεις. Έχω ανατρέξει σε λεξικά.

Μπάτσος (λόγω μαγιάς – ίσως ξενόφερτο), αυτός που φέρνει μπάτσο (ραβδί ή γκλομπ). Μπάτσος είναι το χαστούκι, το ράπισμα, απαραίτητο στοιχείο της ανακριτικής μεθόδου παρελθόντων ετών. Παροιμιώδες το ηχηρό χωροφυλακίστικο χαστούκι. Άλλωστε δανειστήκαμε και λέξεις:

Batteze (λατινικό) χτύπημα. Bastone (ιταλικό) μπαστούνι.

Μπσακίνας (τούρκικο). Baskin – αιφνίδια έφοδος (ντου της Αστυνομίας).

Bac (τούρκικη λέξη) = αστυνομικός. Άλλης εκδοχή: Μπας και είναι; Έρχονται εναντίον μας κάποιοι; Αστυνομικοί;

Τραμπούκος (ιταλικό). Itabocare: εισβάλω χωρίς την άδεια, αλλά με την ανοχή της Αστυνομίας.

Πολιτσμάνος = επίδραση του ιταλικού polizia (ελληνικό) = πολιτεία.

Ε.Λ.Α.Σ. (Ελληνικός Λαϊκός Απελευθερωτικός Στρατός) = Ήταν η μεγαλύτερη αντιστασιακή οργάνωση. Μία από τις πρώτες έμπειρες εθελοντικές δράσεις στα χρόνια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου από το ΕΑΜ στην Ελλάδα το 1941 στην Κατεχόμενη Αθήνα.

ΕΛ.ΑΣ. = Ελληνική Αστυνομία που ξεκίνησε το 1833 ως Βασιλική Αστυνομία, αργότερα ως Ελληνική Βασιλική Χωροφυλακή, στην συνέχεια Ελληνική Χωροφυλακή, που ήταν υπεύθυνη για την αστυνόμευση του προσωπικού του Ελληνικού στρατού ως το 1951. Αργότερα επί Χούντας δημιουργήθηκαν η ΕΣΑ και μετά το 1984 με νόμο συγχωνεύτηκε με την Αστυνομία πόλεων σε ενιαίο αστυνομικό σώμα.

Εξήγηση από γλωσσολόγο… Αστυνομία πόλεων… πόλις… άστυ; Σωστό ή λάθος;

Πάντως ονομάστηκε ΕΛ.ΑΣ. κι έχει έμβλημα την Βοιωτική Ασπίδα.

Στον Εμφύλιο και στα χρόνια που ακολούθησαν στο διεθνές πλαίσιο του Ψυχρού Πολέμου, η Χωροφυλακή έγινε το κύριο όργανο της αντικομμουνιστικής εκστρατείας του Ελληνικού Κράτους και οι άνδρες της απέκτησαν φήμη ως διώκτες των πολιτών που δεν ανήκαν στην Δεξιά και αποτυπώθηκε η φράση της εποχής ως «φόβος του χωροφύλακα».

Αυτές τις ημέρες παρακολουθούμε στα παράθυρα της TV τηλεοπτικές μάχες ανάμεσα σε Βουλευτές, πολίτες, καθηγητές, αστυνομικούς. Θέλουμε ωραίες εικόνες της Αστυνομίας.

Ειρήνη υμίν. Καλή χρονιά.