ΑΡΘΡΟ

Του Captain Νικόλαου Κ. Μεταξά

ATPL

AIRLINE PILOT

B737NG AIRBUS 320

 

  • Γιατί οι υπόλοιπες ελληνικές αεροπορικές εταιρείες έστειλαν ξεχωριστό υπόμνημα στον κ. Πρωθυπουργό περί στηρίξεώς τους, αν και όλες μαζί με την Aegean είναι 100% ιδιωτικές;
  • Είναι η κρατική βοήθεια μονόδρομος; Και να ναι, με ποιους όρους;

 

 

Μεγάλη –και δικαιολογημένα- είναι η συζήτηση που έχει ανοίξει για το μέλλον της Aegean, κακώς μονάχα για αυτήν, και την ανάγκη κρατικής στήριξης ή και διάσωσης. Οι πρωτοφανείς συνθήκες που έφερε η πανδημία, οι δηλώσεις του επικεφαλής της εταιρείας για ουσιαστικά μηδενισμό των εσόδων αλλά και η «βουτιά» της μετοχής στο ταμπλό του Χρηματιστηρίου έχουν ανοίξει για τα καλά την κουβέντα για την επόμενη ημέρα. Την ίδια στιγμή, αντίστοιχη συζήτηση έχει ξεκινήσει και στο εξωτερικό, με τη Lufthansa να ζητά ήδη κρατική βοήθεια και τους περισσότερους αερομεταφορείς να εξετάζουν αντίστοιχα μοντέλα διάσωσης.

Και πάμε στο κρίσιμο ερώτημα: Πρέπει να διασωθεί η Aegean;, Και όχι μόνο; Και αν ναι, με ποιο τρόπο; Και πώς μπορεί και πρέπει να συμμετάσχει το κράτος στο εγχείρημα αυτό;

Μέσα σε ένα ορυμαγδό παραπληροφόρησης περισσότερο και πληροφόρησης λιγότερο, μέσα σε παιχνίδια εξουσίας, οικονομικής ελίτ με γνώμονα να επενδύσουν και να βγουν κερδισμένοι περισσότερο μέσα από την κρίση, μέσα σε επιστημονικές αντιπαλότητες και μέσα από πλυντήρια εξαγωγής ειδήσεων που η μια έρχεται σε αντίθεση με την άλλη και μάλιστα σε θέματα που αφορούν την ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΥΓΕΙΑ και τις ανθρώπινες ζωές, έχει ξεσπάσει πόλεμος ένθεν και ένθεν. Και αυτό καταλήγει στο να είναι οι περισσότεροι άνθρωποι με ανοικτό το στόμα, με ψυχολογικά και ψυχικά νοσήματα, τόσο από τον πόλεμο μεταξύ ομοειδών τάξεων επαγγελμάτων, φυλών και άξιων.

Τι να πρωτοπώ, τι να αφήσω, «αλλού παπάς αλλού τα ράσα»…

Ακούς Πρόεδρο κόμματος να βάλλει μετά μανίας κατά της Ειδικής Επιτροπής ΕΟΔΥ, που ορίσθηκε στο να διαχειρισθεί την Υγειονομική κρίση, κατά του Υφυπουργού κ. Χαρδαλια (αυτό για τον κ. Χαρδαλια δεν με εκπλήσσει μιας και είναι πολιτικό πρόσωπο). Έρχεται και ο γνωστός δημοσιογράφος Γιώργος Τραγκας και ρίχνει βόμβες μεγατόνων και ρουκέτες EXOSSET και λέει ωμα και κοφτά ότι η Ειδική Επιστημονική Επιτροπή εκτός ότι είναι χρηματικά υποχείρια γνωστής και γνωστών φαρμακοβιομηχανιών κλπ κλπ, και την βρίσκει εσκεμμένα υπεύθυνη για ψευδής αριθμούς θανάτων ανθρώπων που χωρίς να έχουν πεθάνει από τον κορωνοΐο, ο θάνατος τους χαρακτηρίζετε έτσι, και πολλά άλλα, και τα βάζει και με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας και τον Πρόεδρο του κ. Γκεμπρεγιέσους με χαρακτηρισμούς που ούτε στην Τρούμπα του Περαιά δεν χρησιμοποιείτο.

Μετά από όλα αυτά, μέσα από ένα κυκεώνα, όπου παλεύει η γνώση με τον αήθη και νοσηρά σφετερισμο, και η κενοδοξία μαζί με τον άκρατο πλουτισμό ενάντια και εις βάρος των ανά την γη ΑΝΘΡΩΠΙΣΚΩΝ, και όταν μας βάζουν το δίλλημα που μέχρι πρότινος είχαμε την επιτακτική και δικαία νεύση του αθρόου χειροκροτήματος για όλους αυτούς τους καθημερινούς Ήρωες, και τώρα πλανάται ότι σε αυτούς που εξυψώσαμε μιας και ήταν οι πρώτης γραμμής μαχητές, μάλλον τώρα θα πρέπει κατά εκείνους που ενέσπειραν τα κοινά δαιμόνια να τους αποκαθηλώσουμε, μέσα λοιπόν από όλα αυτά και με γνώση ότι ζω σε μια χώρα που η δημόσια συνεπικουρουμένη και από την ιδιωτική διαφθορά καλά κρατεί στα μέγιστα, να πρέπει να σταθούμε δίκαιοι και εν όραση μπροστά σε όλους αυτούς που είχαν και τα πιρούνια και τα κουτάλια και τρώγανε, τρώγανε και τελειωμό δεν είχαν και που δεν έδιναν, δεν δίνουν και δεν θα δίνουν μια ΔΕΚΑΡΑ για τις ζωές μας.

Έρχεται το ερώτημα τι γίνεται και αν πρέπει να σωθεί η αεροπορική εταιρεία Αιγαίου και αν ναι γιατί μονάχα αυτή και όχι και οι έτερες Αεροπορικές Ελληνικές Εταιρείες;

Η απάντηση κατ’ εμέ δεν είναι καθόλου εύκολη. Ας δούμε λοιπόν και τα δύο ενδεχόμενα.

Για τους υπέρμαχους της διάσωσης, τα πράγματα είναι ξεκάθαρα. Οι αερομεταφορές είναι ένας τομέας εθνικής σημασίας και η Aegean επιτελεί στην πράξη το ρόλο του εθνικού αερομεταφορέα. Είναι λοιπόν απαραίτητο να παραμείνει λειτουργική και σε ελληνικά χέρια. Σκεφτείτε για παράδειγμα τι θα συμβεί αν τις εσωτερικές, αλλά και εξωτερικές πτήσεις αρχίζει να τις πραγματοποιεί η Turkish Airlines!

Παράλληλα, απασχολεί χιλιάδες εξειδικευμένους εργαζομένους, που, αν η εταιρεία κλείσει πολύ δύσκολα θα βρουν δουλειά στην Ελλάδα και άρα θα καταλήξουν στο ταμείο ανεργίας. Άρα ούτως ή άλλως θα επιβαρύνει τον κρατικό προϋπολογισμό.

Και επιπλέον, η εταιρεία δεν βρέθηκε στο χείλος του γκρεμού από κακοδιοίκηση ή από κάποιο οικονομικό σκάνδαλο. Αντίθετα, λίγους μήνες πριν έδειχνε έτοιμη να «απογειωθεί», προετοιμάζοντας τεράστιο πακέτο επενδύσεων. Κανείς δεν θα μπορούσε να προβλέψει τον κορωνοϊό, άρα δεν θα πρέπει να τιμωρηθεί για κάτι.

Υπάρχει όμως και η αντίθετη όψη. Που υποστηρίζει ότι η Aegean είναι μια ιδιωτική, εισηγμένη στο Χρηματιστήριο επιχείρηση, που στις καλές μέρες μοίραζε κέρδη και μερίσματα στους μετόχους της. Άρα, όπως κάθε άλλη επιχείρηση, θα πρέπει να υποστεί τις συνέπειες της οικονομικής συγκυρίας. Και αν χρειαστεί κεφάλαια, να τα βρει από τις αγορές ή να εξαγοραστεί, χωρίς να επιβαρύνει το κράτος. Γιατί, αν σήμερα σώσουμε την Aegean, γιατί αύριο να μην το κάνουμε και για τα ξενοδοχεία ή άλλες πληττόμενες επιχειρήσεις, δημιουργώντας μια νέα γενιά προβληματικών επιχειρήσεων; Και γιατί τα χρήματα του φορολογούμενου πολίτη να πάνε στη στήριξη ενός επιχειρηματία και όχι σε ανθρώπους που πραγματικά το έχουν ανάγκη.

Προσωπική μου άποψη είναι ότι στη συγκεκριμένη περίπτωση θα πρέπει να υπάρξει μεν στήριξη, αλλά όχι και λευκή επιταγή. Οι αερομεταφορές είναι όντως ένας τομέας εθνικής σημασίας και η ύπαρξη μιας εγχώριας εταιρείας σε ηγετική θέση είναι επιβεβλημένη. Και με βάση τα τρέχοντα δεδομένα, δεν υπάρχει άλλο εταιρικό σχήμα που θα μπορούσε να καλύψει το κενό. Με άλλα λόγια, η Aegean θα πρέπει να συνεχίσει να λειτουργεί.

Το μεγάλο ζήτημα είναι το πώς. Γιατί δεν θέλουμε να επαναληφθεί το παράδειγμα των τραπεζών, όπου μετά από τρεις ανακεφαλαιοποιήσεις το κράτος έφτασε να έχει μειοψηφικό ποσοστό. Αντίθετα, αν μπουν χρήματα των φορολογουμένων, αυτά θα πρέπει όχι μόνο να επιστρέψουν, αλλά και να πολλαπλασιαστούν, παίρνοντας μερίδιο από την μελλοντική κερδοφορία της εταιρείας.

Αντίστοιχα, θεωρώ ότι το κράτος δεν πρέπει να γίνει επιχειρηματίας, αλλά πρέπει να εποπτεύει τις αποφάσεις της διοίκησης της εταιρείας. Όταν ζητάς λεφτά, πρέπει να δίνεις και λογαριασμό. Άρα ο αυστηρός κρατικός έλεγχος επί της ιδιωτικής διοίκησης θα πρέπει να είναι απαραίτητος.

Με λίγα λόγια, το σχήμα που προτείνω είναι αντίστοιχο με αυτό των COCO’s των τραπεζών. Μια μορφή δανεισμού δηλαδή που θα είναι μετατρέψιμη σε μετοχές, η οποία θα συνοδεύεται από συγκεκριμένο επιτόκιο και όρους αποπληρωμής σε συνδυασμό με αυστηρότατη εποπτεία της διοίκησης.

Ώστε να γίνει ξεκάθαρο ότι η όποια κρατική βοήθεια δεν είναι δωρεάν ούτε έρχεται ως «λευκή επιταγή» προς τον επιχειρηματία.

Προκειμένου, στο τέλος της ημέρας και ο σκοπός της διάσωσης να επιτευχθεί αλλά και οι φορολογούμενοι να μην είναι –για ακόμη μια φορά- οι χαμένοι της υπόθεσης.

(συνεχίζεται…)