ΑΡΘΡΟ

Της Σωτηρίας Γιαννακοπούλου

Πτυχιούχου του Τμήματος Πολιτικών Επιστημών του Α.Π.Θ.

 

Ο θεσμός της «Πρώτης Κυρίας» έχει πολλάκις απασχολήσει τα αμερικανικά μέσα, η σύζυγος του Προέδρου άλλωστε δύσκολα θα μπορούσε να περάσει απαρατήρητη. Πολλοί ισχυρίζονται ότι ο εν λόγω τίτλος είναι ξεπερασμένος και εν μέρει υποτιμητικός για τις γυναίκες, θεωρώντας ότι η ταμπέλα της «κυρίας του κυρίου» υποβαθμίζει την προσωπικότητα της εκάστοτε συζύγου, περιορίζοντας τον ρόλο της στο να συμπληρώνει το image του ανδρός της, στεκόμενη πιστά δίπλα του, φορώντας πάντα κομψά και καθώς πρέπει ρούχα. Την άποψη αυτή βέβαια δεν τη συμμερίζονται όλοι. Μία μερίδα του κοινού στο πρόσωπο της πρώτης κυρίας αναγνωρίζει ένα σύγχρονο γυναικείο σύμβολο, το οποίο αντικατοπτρίζει τα πρότυπα της εκάστοτε εποχής, καθιστώντας πηγή έμπνευσης για το σύνολο των γυναικών.

Είτε συμφωνούμε, είτε διαφωνούμε με τις παραπάνω προσεγγίσεις οφείλουμε να παραδεχτούμε ότι η πρώτη κυρία επηρεάζει τόσο την εικόνα του συζύγου της, όσο και ένα μέρος του γυναικείου, κατά βάση, εκλογικού σώματος. Δεν είναι εξάλλου τυχαίο το γεγονός ότι δίνεται ιδιαίτερη έμφαση στις ομιλίες τους κατά τις προεκλογικές περιόδους, πράγμα το οποίο μπορεί εύκολα να διαπιστώσει κανείς αν παρατηρήσει τις εξελίξεις των τελευταίων εβδομάδων στα δύο αντιμαχόμενα στρατόπεδα. Τόσο οι Ρεπουμπλικάνοι όσο και οι Δημοκρατικοί έχουν επιστρατεύσει τις γυναικείες φωνές τους προκειμένου να προσεγγίσουν το γυναικείο κοινό, προκαλώντας μοιραία συγκρίσεις. Η χαμηλών τόνων Melania, η δυναμική Michelle και η προσιτή Jill έδωσαν την δική τους μάχη εντυπώσεων στα συνέδρια των δύο κομμάτων, με την έκβαση της εν λόγω μάχης να ταυτίζεται κατά γενική ομολογία με αυτήν της 3ης Νοεμβρίου… Ή μήπως όχι;

Η πρώτη μέρα του Εθνικού Συνεδρίου του Κόμματος των Δημοκρατικών ολοκληρώθηκε θεαματικά με την ομιλία της Michelle Obama. Ένα πρόσωπο εξαιρετικά αγαπητό στο σύνολο των αμερικανών πολιτών, που έχει ταυτιστεί με το πρόσωπο της σύγχρονης, ανεξάρτητης και δυναμικής γυναίκας. Πολυπράγμων, με έντονη προσωπικότητα ανέτρεψε τα στερεότυπα που θέλουν την πρώτη κυρία ένα βήμα πίσω από τον σύζυγό της και κατάφερε να αποκτήσει το δικό της κοινό, ξεπερνώντας μάλιστα, σύμφωνα με πλήθος δημοσκοπήσεων, την δημοτικότητα του πρώην Προέδρου. Προσωποποιώντας την φράση «πίσω από κάθε πετυχημένο άνδρα κρύβεται μία δυναμική γυναίκα», η Michelle επηρέασε σε μεγάλο βαθμό την πορεία και την εικόνα του Obama. Για τον λόγο αυτό οι Δημοκρατικοί, παρά το γεγονός ότι δεν κατάφεραν να την πείσουν να ασχοληθεί άμεσα με τα κοινά, απορρίπτοντας την θέση της Αντιπροέδρου στο πλευρό του Biden, την τοποθέτησαν στην πρώτη γραμμή του προεκλογικού αγώνα.

Κεντρικό θέμα της ομιλίας της ήταν η εσωτερική κρίση που βιώνουν οι ΗΠΑ το τελευταίο διάστημα με την έξαρση της υγειονομικής κρίσης και των ρατσιστικών επιθέσεων. Το πρόβλημα σύμφωνα με την πρώην πρώτη κυρία έχει ως αφετηρία την κεντρική ηγεσία, επιρρίπτοντας τις ευθύνες για την παρούσα κατάσταση στον Πρόεδρο Trump και την επικίνδυνη στρατηγική του. Ξεκινώντας τον λόγο της αναφερόμενη στην εμπειρία της στο Λευκό Οίκο και όλα όσα βίωσε κατά την προεδρία του συζύγου της, τόνισε τη βαρύτητα του αξιώματος του Προέδρου, αλλά και τις ευθύνες που αυτό συνεπάγεται. Αμφισβητώντας άμεσα την ηγετική μορφή του Trump επισήμανε ότι, ειδικά σε περιόδους κρίσης, χρειαζόμαστε έναν πρόεδρο με ικανότητες και ιδανικά, τονίζοντας παράλληλα την αξία της ενσυνείδησης ως βασικής αρετής του εκάστοτε Προέδρου. Όπως επισήμανε, η εξουσία δεν συνεπάγεται την σκληρότητα, ενώ έκανε σαφές ότι κατέχοντας τον ρόλο του Προέδρου δεν μπορεί κανείς να προσποιηθεί ή να κρυφτεί. Αντιθέτως μέσα από την πορεία του ξεδιπλώνεται το ποιόν, οι ικανότητες και ο πραγματικός χαρακτήρας του.

Συνεχίζοντας την ομιλία της τόνισε ότι η κατάσταση θα μπορούσε να επιδεινωθεί με την ανανέωση της προεδρίας του Trump, βυθίζοντας τις ΗΠΑ στην δίνη, στην οποία ήδη βρίσκονται. Ολοκληρώνοντας, έδωσε έμφαση στην προσωπικότητα, την πορεία αλλά και τις ικανότητες του Joe Biden, υποστηρίζοντας την υποψηφιότητά του, ενώ υπογράμμισε την αξία του δικαιώματος της ψήφου, παρακινώντας τους αμερικανούς πολίτες να ψηφίσουν στις εκλογές, τονίζοντας ότι η αποχή δεν καθιστά μέσο διαμαρτυρίας. Επικοινωνιακά η Michelle Obama μέσω του λόγου της επιδίωξε να τονίσει το χάσμα μεταξύ της προεδρίας του συζύγου της και του Προέδρου Trump, υπογραμμίζοντας μέσω της εμπειρίας της τις περιορισμένες δυνατότητές του, αλλά και την αλαζονεία που χαρακτηρίζει την πολιτική του πορεία, σε αντιδιαστολή με τον Biden, τον οποίο σκιαγράφησε ως έναν συνετό και συνειδητοποιημένο Πρόεδρο.

Στο ίδιο μήκος κύματος κινήθηκε και η σύζυγος του Joe Biden, Jill Biden. Η ομιλία της θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως μία ευρεία επίκληση στο συναίσθημα των αμερικανών ψηφοφόρων. Η ίδια θέλοντας να προσεγγίσει το αμερικανικό κοινό έστειλε το μήνυμά της στους πολίτες μέσα από την τάξη ενός σχολείου, όπου εργάστηκε στο παρελθόν σαν καθηγήτρια. Στην ομιλία της αναφέρθηκε στην κοινή της πορεία με τον Biden, αποκαλύπτοντας στο κοινό πτυχές από την καθημερινότητά τους. Αναφερόμενη στον σύζυγό της, τον περιέγραψε ως έναν άψογο οικογενειάρχη που δοκιμάστηκε από την μοίρα. Ο ίδιος κλήθηκε να αντιμετωπίσει την απώλεια της γυναίκας αλλά και της κόρης του, αναλαμβάνοντας την ανατροφή των παιδιών του, στηρίζοντάς τα σε κάθε τους βήμα, ενώ πριν λίγα χρόνια δοκιμάστηκε εκ νέου από την απώλεια του γιου του. Ασφαλώς, η ομιλία της Jill ολοκληρώθηκε δίνοντας ένα αισιόδοξο για το μέλλον μήνυμα ενότητας, σηματοδοτώντας την έναρξη μίας νέας αρχής έπειτα από μία κρίσιμη για τις ΗΠΑ περίοδο. Στόχος της εν λόγω ομιλίας ήταν να αναδειχθεί η προσωπικότητα του Biden ως ένα πρόσωπο οικείο που κατάφερε να διαχειριστεί τις προσωπικές του δυσκολίες και το οποίο είναι έτοιμο να αφοσιωθεί στον αμερικανικό λαό, αγωνιζόμενος σκληρά για την επανάκαμψή του, όπως εργάστηκε σκληρά και για την στήριξη της οικογένειάς του. Με άλλα λόγια επιδίωξη της Jill Biden ήταν να παρουσιαστεί στο κοινό ως μία γυναίκα της διπλανής πόρτας, η οποία μαζί με τον σύζυγό της πάλεψε για την οικογένειά της, επιδιώκοντας ασφαλώς την ταύτισή της με την μέση αμερικανίδα μητέρα.

Τις δύο προαναφερθείσες κυρίες κλήθηκε να αντιμετωπίσει επικοινωνιακά η Melania Trump, η οποία κράτησε μία διακριτική στάση κατά την προεδρία του συζύγου της, ενώ δεν είχε τοποθετηθεί με δηλώσεις της από την έναρξη της προεκλογικής περιόδου. Τα φώτα επομένως ήταν στραμμένα πάνω της, με τα media να είναι ιδιαίτερα επιφυλακτικά απέναντι της εξαιτίας της πρώτης της ομιλίας της το 2016 στο συνέδριο των Ρεπουμπλικανών, όπου κατηγορήθηκε ότι είχε αντιγράψει αποσπάσματα από τον λόγο της Michelle Obama, στοχοποιώντας την στα μάτια των πολιτών. Η αλήθεια είναι ότι η Melania όλα αυτά τα χρόνια της προεδρίας του συζύγου της δεν έχει καταφέρει να κερδίσει το αμερικανικό κοινό. Ο λόγος; Αρχικά τόσο η εικόνα της ως πρώην μοντέλο, όσο και η αυστηρή εμφάνισή της δυσκολεύουν την μέση αμερικανίδα να βρει κοινά στοιχεία μαζί. Επιπλέον το γεγονός ότι δεν έχει αναπτύξει κάποιου είδους πρωτοβουλία ή δραστηριότητα, κρατώντας μία παθητική στάση αλλά και έναν διακοσμητικό ρόλο έναντι του συζύγου της, την καθιστά ένα πρότυπο που δεν ακολουθεί τις νόρμες της εποχής που θέλουν την γυναίκα δυναμική και ανεξάρτητη.

Για τους παραπάνω λόγους λοιπόν η ομιλία της ήταν λιτή, χωρίς ιδιαίτερους εντυπωσιασμούς, ενώ σκοπός της ήταν να καθησυχάσει και να κατευνάσει τα πνεύματα με κύριο πυλώνα της ομιλίας της την πανδημία και την διαχείρισή της από πλευράς του συζύγου της. «Ξέρω ότι πολλοί άνθρωποι ανησυχούν και θέλω να ξέρετε ότι δεν είστε οι μόνοι (…) (Ο Trump) θα κάνει ό,τι είναι δυνατόν (…) Έχουμε ανάγκη ο σύζυγός μου να είναι Πρόεδρος μας για άλλα 4 χρόνια», είναι μερικές από τις φράσεις που ξεχώρισαν στην ομιλία της, χωρίς ωστόσο να ικανοποιούν το αμερικανικό κοινό. Εξάλλου η αγιοποίηση του Trump δεν θα μπορούσε να λειτουργήσει ενθαρρυντικά και να ενισχύσει την εικόνα του την συγκεκριμένη στιγμή, όπου βάλλεται από παντού.

Όπως διαπιστώνουμε η έντονη παρουσία της Michelle κατάφερε να κερδίσει και πάλι τις εντυπώσεις. Η πρώην κυρία φαίνεται ότι έχει αφήσει το στίγμα της στην εν λόγω θέση με τις επόμενες να μοιάζουν μάλλον ανεπαρκείς για τον ρόλο τους. Ωστόσο, μία από τις δύο στις 4 Νοέμβρη θα αποτελέσει την επόμενη πρώτη κύρια, χαιρετώντας με περισσή χαρά δίπλα στον σύζυγό της τον αμερικανικό λαό.

 

*Το άρθρο της κ. Γιαννακοπούλου δημοσιεύτηκε στην ιστοσελίδα www.offlinepost.gr