ΑΡΘΡΟ

Του Captain Νικόλαου Κ. Μεταξά

ATPL

AIRLINE PILOT

B737NG AIRBUS 320

 

 

 

 

Το θέμα είναι γνωστό και επίκαιρο τα τελευταία χρόνια, αλλά είναι ένα γεγονός το οποίο κάποιοι θέλουν να διχάζει την ελληνική κοινωνία. Τι σημαίνει αξιολόγηση νομίζω ότι όλοι το καταλαβαίνετε και το γνωρίζετε. Πάντα και παντού όταν πρέπει να προβείς σε μια είδους εργασία, η οποία συνεπάγεται έργο, αυτομάτως τίθεται το θέμα της αξιολόγησης κατά γενική, αλλά και ειδική έννοια, του προσώπου, του αποτελέσματος, αλλά και του θέματος με το οποίο ασχολήθηκε ή ασχολήθηκαν αυτός ή αυτοί που το παρουσιάζουν ή το φέρουν εις πέρας.

Η πορεία όμως των πραγμάτων, αλλά και των αποτελεσμάτων, αποδεικνύει ότι κατά το μεγαλύτερο μέρος των εμπλεκόμενων σε συνάρτηση υπηρεσιών προς και από το δημόσιο δείχνει μια πορεία καθαρά πτωτική, η οποία έχει φέρει την χώρα μας σε ένα επίπεδο εν γένει παροχών, αποτελεσματικότητας, εξυπηρέτησης και ικανοποίησης του κάθε πολίτη σε χείριστο επίπεδο. Η έννοια του δημοσίου και του εν αυτής προσωπικού που απασχολείται σε αυτό έχει κακοποιηθεί βάναυσα τα τελευταία μετά την Μεταπολίτευση χρόνια.

Πριν, το να είσαι δημόσιος υπάλληλος δεν είχε την κακή έννοια η οποία προσκολλήθηκε στον όρο αυτό ένεκα της κακιάς εικόνος που παρουσίαζε το ελληνικό δημόσιο. Κατά πρώτο, τα παλαιοτέρα χρόνια πρυτάνευε το εμπόριο, κατά δεύτερο, η εισροή για μια θέση στο δημόσιο ήταν αρνητική, αφενός για το χαμηλό μισθό αλλά και για το ότι η ελεύθερη οικονομία είχε αυξητική τάση. Οικογένειες μπορεί να σπούδαζαν τα παιδιά τους, αλλά μετά το πέρας αυτά επέστρεφαν και αναλάμβαναν τις οικογενειακές επιχειρήσεις τους.

Μετά την Μεταπολίτευση τα πράγματα άλλαξαν, όπως και οι έννοιες στην πολίτικη ατζέντα. Χάρη στο εθνοσωτήριο έργο των πολιτικών μας από όλα τα κόμματα άρχισε το βόλεμα ορδών ημετέρων κατά το δοκούν και έτσι σιγά σιγά άρχισε το φουλάρισμα του δημοσίου, με χιλιάδες διορισμούς από τα… παράθυρα και τις… καπνοδόχους, με μοναδικό γνώμονα το κομματικό τους προφίλ και μόνο και με ανταπόδοση την ψήφο αυτού/αυτής και της οικογένειας. Θα σας παρακαλούσα να μην δυσανασχετείτε. Δυστυχώς αυτή είναι η αλήθεια. Στα χρόνια δε του Πα.Σο.Κ. επί εποχής Πρωθυπουργίας Ανδρέα Γ. Παπαντρέου έγινε το μεγάλο «πανηγύρι».

Αυτά για την ιστορία. Το αποτέλεσμα όμως το εισπράττουμε όλοι μας και είναι καθαρά αρνητικό σε όλους μας. Η ανικανότητα δεν έχει χρώμα από όπου και αν προέρχεται και φυσικά η ζημιά έσκασε και φάνηκε με την αρχή της τότε επικείμενης κρίσης. Το είπα το λέω και θα το φωνάζω, φυσικά δεν χρειάζεται να είσαι οικονομολόγος για να το γνωρίζεις ότι για το 70% της κρίσης ευθύνεται το δημόσιο και ότι εγκλείεται μέσα σε αυτό. Το έλεγα και δικαιώθηκα πέντε χρόνια μετά και είμαστε στον ίδιο σχεδόν παρονομαστή μιας και σε αυτήν την χώρα ουδείς έχει διδάξει και έχει εναποθέσει μέσα στο DNA μας την έννοια της υπευθυνότητας, του σεβασμού και της υποχρέωσης. «Ουδείς μωρότερος των Γραμματιζούμενων άνευ παρουσίας των διδασκόντων ημών».

Η αξιολόγηση στον ιδιωτικό τομέα νομίζω ότι είναι καθημερινή μιας και γίνεται έμμεσα από τον επαγγελματισμό αλλά και την μακροζωία της επιχείρησης. Σίγουρα δεν είναι αξιολόγηση με κανόνες, αλλά είναι μια άτυπη αξιολόγηση, με ουσία όμως, την οποία καθιέρωσε η ιδία η ζωή – καθημερινότητα και δια της όποιας ο ελεύθερος επαγγελματίας – έμπορος – ιδιώτης – επιστήμονας από την μια μεριά, αλλά και ο πελάτης από την άλλη αυτοαξιολογούνται κατά την επαφή, όπως το ορίζει η στιγμή, αλλά και η κάθε είδους συναλλαγή.

Αυτός ο αλαλαγμός που ακούστηκε όταν μπήκε θέμα περί αξιολόγησης των δημοσίων υπαλλήλων δεν έχει όμοιό του ανάμεσα ακόμη και σε τριτοκοσμικές χώρες. Και τι δεν ακούστηκε και τι δεν επικαλεστήκαν οι προς αξιολόγηση υπάλληλοι και το τι μελάνι έπεσε και τι ατέρμονες συζητήσεις έγιναν για το τίποτε. Το είπα πιο πάνω, δυστυχώς οι διδάσκαλοι ημών δεν φρόντισαν να μας εμποτίσουν την υπευθυνότητα, η οποία μαζί με την ωριμότητα κάνουν τον οποιονδήποτε να σκέπτεται λογικά και με στάση ζωής. Δυστυχώς για μια ακόμη φορά οι στενοί και μη παροικούντες εν τω Ελλήνων δημόσιο το μεταχειρίστηκαν, αλλά και συνεχίζουν να το μεταχειρίζονται ως φέουδό τους, εν αντιθέσει με την προηγούμενη στάση, την όποιαν είχαν όταν ήταν έκτος δημοσίου και θελαν να εισέρθουν. Μια στάση που δεικνύει όχι εργαζόμενο που δίνει αναφορά στον προϊστάμενό του, που είναι το κράτος, αλλά σαν ιδιοκτήτη όσον αφορά τα δικαιώματά τους και μόνο αυτά και όσον αφορά τις υποχρεώσεις τους άκρα του τάφου σιωπή.

Οι αντιδράσεις, ξεσηκωμοί, απεργιακές κινητοποιήσεις είχαν και έχουν ένα σκοπό, τον εκβιασμό, αλλά και την αγανάκτηση έναντι των υπολοίπων υπηκόων αυτού του Έθνους. Και γιατί άραγε φοβούνται την αξιολόγηση; Το μόνο δίκαιο που μπορώ να τους δώσω είναι ότι τον Έλληνα δώσε του εξουσία και πάρτου την ψυχή. Και φυσικά ο γράφων έχει μεγάλη εμπειρία σε αυτού του είδους τα θέματα. Θα σας το ξεκαθαρίσω πιο κάτω, αλλά ο προβληματισμός και δίκαιος είναι εκ μέρους των προς αξιολόγηση ότι ο έχων την αξιολόγηση το πόσο ικανός αλλά και το πόσο δίκαιος μπορεί να είναι σε κάθε αξιολογούμενο, αλλά και με τι κριτήρια θα λάβει αυτός τον ρόλο του αξιολογητή μιας και στην Ελλάδα πρυτανεύει καθαρά το επάρατο μέσον. Και όσοι το έχουν χρησιμοποιήσει σχεδόν όλοι το γνωρίζουν καλά. Και για αυτό είναι το πιθανότερο να μπουν άτομα με ελλιπή προσόντα, με άκαιρη κρίση, με εκδικητικότητα, μιας και χαίρονται να βλέπουν να παιδεύουν κάποιον, αλλά αυτός δεν είναι λόγος αρνήσεως και μη αξιολογήσεως, διότι και αυτό το θέμα λύνεται με τριμελείς επιτροπές μη εντοπιότητας και των τριών αξιολογητών και μη γνωριζόμενων εκ των προτέρων.

Η αξιολόγηση θα φέρει κάθαρση, θα ξεχωρίσει το καλό από το άρρωστο και θα δώσει ανάσα στον βραδύ βηματισμό του δημοσίου τομέα. Και γιατί να μην γίνεται αξιολόγηση όταν υπάρχουν επαγγέλματα που κρίνονται συνεχόμενα για την επάρκεια γνώσεων, αλλά και για την ικανότητα αυτών που τα κατέχουν;

Ας πούμε ξεκάθαρα αλήθειες οι οποίες ίσως να πειράζουν, αλλά δεν παύει να είναι αλήθειες. Από την αποφοίτησή του ένας επιστήμονας μιας συμβατικής επιστήμης, έχει ποτέ περάσει αξιολόγηση ή κάποιες εξετάσεις για το εάν οι γνώσεις του και η επαγγελματική του ικανότητα παραμένουν επαρκείς για την άσκηση του επαγγέλματός του; Η απάντηση είναι ουδείς και καμιά εξέταση-αξιολόγηση. Αυτό όμως, κατά την γνώμη μου, δεν είναι σωστό, μιας και οι επιστήμες αλλά και οι γνώσεις εξελίσσονται συνεχώς. Έτσι σας αναφέρω ότι ένας πιλότος καριέρας κάθε έξι μήνες, έκτος των ιατρικών εξετάσεων που είναι επιβεβλημένες, περνά και επαγγελματικές εξετάσεις πάνω στο αντικείμενο και στο αεροπλάνο που πέτα και οι όποιες εξετάσεις θα πιστοποιήσουν την ικανότητά του για τους επομένους έξι μήνες. Και πρέπει να σας πω ότι είναι αρκετές οι φόρες που οι εξεταστές αναγκάζονται να κόψουν κάποιον και να τον επανεξετάσουν μιας και δεν πληρούσε τις ικανότητες που απαιτούντο. Αυτό τι σημαίνει; Ότι ο εξεταστής είχε προηγούμενα με τον πιλότο εκείνο; Ασφαλώς και όχι. Σίγουρα μπορεί να ήταν αυστηρός, ίσως πιο απαιτητικός, αλλά αυτό σημαίνει αξιολόγηση. Κάποιοι θα μου αντιπαραθέσουν το ότι π.χ. ιατροί, δικηγόροι, μηχανικοί δίνουν κάθε μέρα εξετάσεις με το αντικείμενο της δουλειάς τους. Μα και ένας ιπτάμενος δίνει όταν πετά εξετάσεις για την δουλειά του, αυτό όμως δεν σημαίνει αξιολόγηση! Καλό και πρέπον είναι η αξιολόγηση να περιλαμβάνει άπαντες μιας και αυτό καθιστά όλους να είναι και να παραμένουν άψογοι στην δουλειά τους και να τους δίνει την δυνατότητα περισσότερης ευρυμαθείας γύρω από το αντικείμενό τους.

Ζούμε σε μια κοινωνία η οποία συνεχώς εξελίσσεται και οι απαιτήσεις αυξάνονται με γοργούς ρυθμούς. Έτσι άπαντες πρέπει να είμαστε ετοιμοπόλεμοι και όχι άσφαιροι και κηφήνες, όπως συμβαίνει σήμερα. Χρειάζεται να είμαστε εν γνώση και μάθηση για να μπορούμε να προσφέρουμε τις υπηρεσίας μας, ο καθείς από τον τομέα του, στο κοινωνικό σύνολο και όχι καιροσκοπικά να κοιτάμε να την βγάλουμε στον αφρό, με μέλημα μονάχα του εγώ μας και για τους άλλους να μην μας ενδιαφέρει. Καιρός να αλλάξει κάτι στον τόπο αυτό. Σίγουρα πολλά πρέπει να αλλάξουν, αλλά, θα το πω για μια ακόμη φορά, ότι η Ελλάς είναι μια βαλκανική χώρα, με ότι συνεπάγεται αλλά και με ότι ακολουθεί αυτόν τον προσδιορισμό, ένεκα θέσης, κουλτούρας, ηθών, εθίμων.