Το Σάββατο 12/5/2017 παρουσιάστηκε από τους εκπροσώπους του Υπ. Εργασίας, κ.κ. Μουζάλα Μάριο και Παπακωνσταντίνου Πέτρο, στους 600 περίπου δικαιούχους οικιστές του τέως ΟΕΚ στη Δράμα η τελική τιμή παραχώρησης των εργατικών κατοικιών. Η τελική τιμή, που είναι ενιαία σε όλη την Ελλάδα, είναι 304,41€/τμ. Στην πρόταση αυτή της Κυβέρνησης περιλαμβάνονται πάρα πολλές διευκολύνσεις και κοινωνικά κριτήρια, παρέχονται εκπτώσεις και δυνατότητα παγώματος της πληρωμής αν κάποια-ος είναι άνεργος κλπ. Δίνεται πια η δυνατότητα στους δικαιούχους να πάρουν τα οριστικά τους παραχωρητήρια και να πάψει η ομηρία τους, ομηρία που κρατά πάρα πολλά χρόνια.
Κι ενώ από τη συζήτηση των δικαιούχων με τους κ.κ. Μουζάλα και Παπακωνσταντίνου προέκυψε το δίκαιο της πρότασης, τέθηκε από τον πρόεδρο του ΕΚΔ κ. Σαβρίδη η ένσταση για την ενιαία τιμή σε όλη την Ελλάδα. Είπε χαρακτηριστικά «το Νευροκόπι θα πληρώσει το ίδιο με τη Ρόδο»; «είναι δίκαιο η Ρόδος από 650€/τμ να πάει 304€/τμ και η Δράμα από 450€/τμ κι αυτή σε 304€/τμ»;
Κατά τη γνώμη μας, όσοι υπερασπίζονται και προτείνουν την εφαρμογή διαφορετικής τιμής ανά οικισμό, και σε κάποιους από αυτούς, όχι με βάση Κοινωνικά Κριτήρια (που έτσι κι αλλιώς η πρόταση περιέχει) αλλά λόγω της θέσης και του τόπου του οικισμού, προσπαθώντας να γίνουν αρεστοί στην κοινωνία τους, προσφέρουν κακές υπηρεσίες στην εργατική τάξη και στην προώθηση της αλληλεγγύης μεταξύ των εργαζομένων.
Ταυτόχρονα, άθελα τους ίσως, δημιουργούν ένα κίνδυνο γι’ αυτούς που τάχα υπερασπίζονται (τους τοπικούς «ψηφοφόρους»;) αφού αν εφαρμοστεί τιμή με βάση το κόστος του κάθε οικισμού χωριστά, το πιθανότερο είναι ότι ειδικά στην περιφέρεια αυτό θα ξεπεράσει την Ενιαία Τιμή.
Θα εξηγήσουμε γιατί, στη βάση δυο κατηγοριών επιχειρημάτων:
Α. ΚΟΙΝΩΝΙΚΑ – ΠΟΛΙΤΙΚΑ
- Οι δικαιούχοι οικιστές σε όλη τη χώρα έχουν τα ίδια ακριβώς χαρακτηριστικά, αυτά που ήταν απαραίτητα για να λάβουν μέρος στις κληρώσεις. Κοινά χαρακτηριστικά διατηρούν και σήμερα όσο αφορά ανεργία, αριθμό συνταξιούχων, οικονομική δυσπραγία κλπ. Αλήθεια, ο άνεργος ή η χήρα ή ο συνταξιούχος ή ο εργαζόμενος με προβλήματα υγείας είναι σε καλύτερη θέση στη Ρόδο από τη Δράμα;
- Ο δικαιούχος δεν επέλεγε σε ποιον οικισμό της χώρας θα αιτηθεί σπίτι ανάλογα με την «εμπορική» αξία της θέσης π.χ. ο δικαιούχος στο Νευροκόπι δεν το επέλεγε, γιατί ήταν «φθηνότερο» από τη Ρόδο αλλά γιατί εκεί ζούσε και εκεί ήταν η στεγαστική του ανάγκη.
- Η ποιότητα κατοικίας σε όλους τους οικισμούς του τ. ΟΕΚ είναι παρόμοια και προσδιοριζόταν από τις προδιαγραφές του τ. ΟΕΚ που δεν μεταβάλλονταν ανάλογα με την εμπορική αξία της θέσης του οικισμού. Τα κατασκευαστικά και τεχνικά προβλήματα στους οικισμούς είναι παρόμοια και προέκυπταν από τον τρόπο λειτουργίας, το μη έλεγχο των κατασκευών κλπ.
- Κατά την άσκηση μιας κοινωνικής παροχής όπως η εργατική κατοικία, δεν αποτελούσε ποτέ κριτήριο η «εμπορική» αξία του ακινήτου. Αυτό προέκυπτε από την διαφορετική φορολογική αντιμετώπιση (άλλο ΕΝΦΙΑ, άλλο τεκμήριο, άλλο κόστος μεταβίβασης κλπ.).
Όσοι προσπαθούν να εισάγουν διαφοροποίηση των τιμών παραχώρησης ανάλογα της θέσης-τόπου του οικισμού, στην ουσία αρνούνται τον κοινωνικό χαρακτήρα της παροχής και εισάγουν κριτήρια ελεύθερης αγοράς και εμπορευματοποίησης της εργατικής κατοικίας. Αν αυτή η λογική γίνει αποδεκτή, θα πρέπει να επεκταθεί π.χ. γιατί το Νευροκόπι ίδια τιμή με τη Δράμα, γιατί το ισόγειο ίδια τιμή με τον τρίτο όροφο κλπ.
Εξάλλου αν αυτό ισχύει για την κοινωνική παροχή της εργατικής κατοικίας, γιατί κάτι ανάλογο να μην εφαρμοστεί και σε άλλες παροχές π.χ. επίδομα ανεργίας ανάλογα με τον τόπο διαμονής κλπ.
Β. ΤΕΧΝΙΚΑ
- Έως και πριν η τιμή παραχώρησης σε ένα οικισμό δεν οριζόταν με βάσει το κόστος κατασκευής του ίδιου. Η τιμή παραχώρησης οριζόταν σαν το μέσο κόστος κατασκευής των οικισμών που παρέδιδε ο τ. ΟΕΚ το προηγούμενο χρόνο σε όλη την Ελλάδα. Δηλαδή η τιμή π.χ. στο Νευροκόπι ή στη Δράμα δεν έχει σχέση με το κόστος κατασκευής του αλλά εμπεριέχει τις τιμές π.χ. της Ελευσίνας, της Δραπετσώνας, της Ξάνθης, της Ρόδου κλπ. Αντίστοιχα το κόστος κατασκευής του οικισμού στο Νευροκόπι περιέχεται στην τιμή που δόθηκε ένα χρόνο μετά την κατασκευή π.χ. στην Ευκαρπία, στην Κομοτηνή, στην Κρήτη κλπ.
- Κατά τον υπολογισμό της τιμής ο τ. ΟΕΚ έπαιρνε υπ’ όψιν του
α) το κόστος γης, όχι με την αξία απόκτησης, αλλά με την αντικειμενική αξία
β) τον προϋπολογισμό του έργου, που προέκυπτε μετά τον διαγωνισμό και τον καθορισμό του ποσοστού έκπτωσης
γ) το κόστος των αναθεωρήσεων που προέκυπτε λόγω της μόνιμης καθυστέρησης του έργου
δ) το κόστος που προέκυπτε μόνιμα αυξημένο από πρόσθετες εργασίες που δεν περιέχονταν στη μελέτη.
Οι παραπάνω παράγοντες ανέβαζαν την τιμή παραχώρησης σε ύψος που κατά γενική ομολογία δεν ανταποκρινόταν ούτε στη λογική της κοινωνικής παροχής ούτε στο παραγόμενο προϊόν (εργατική κατοικία).
- Με τον νέο τρόπο υπολογισμού που καταλήγει στην Ενιαία Τιμή Παραχώρησης οι παράγοντες αυτοί αδρανοποιούνται και δεν συμμετέχουν στον υπολογισμό του κόστους.
α) Το κόστος της γης αφαιρείται εξ ολοκλήρου
β) Το κόστος των Αναθεωρήσεων και των Υπερβάσεων επίσης αφαιρείται
γ) Το κόστος του συμβατικού προϋπολογισμού που προέκυπτε μετά την εφαρμογή των εκπτώσεων, αθροίζεται για όλους τους οικισμούς και διαιρείται δια του συνόλου των τ.μ. των κατοικιών σε όλη την Ελλάδα.
- Όσοι ασχολούνται με την οικοδομή, όπως ο κ. Σαβρίδης, γνωρίζουν ότι το ποσοστό έκπτωσης (πέρα του πλασματικού του χαρακτήρα) εξαρτάται από παράγοντες όπως το μέγεθος των οικισμών, τον προσδοκώμενο αριθμό έργων κλπ. Με βάση λοιπόν την «λογική της Αγοράς» οι μεγάλες εκπτώσεις παρουσιάζονταν στα μεγάλα αστικά κέντρα και όχι στην περιφέρεια.
Αν λοιπόν η κοστολόγηση γινόταν ανά έργο (Συμβατικό Κόστος/τ.μ οικισμού) είναι σχεδόν βέβαιο ότι οι οικισμοί της Αθήνας, της Θεσσαλονίκης κλπ θα βγαίναν «φτηνότεροι» από τους οικισμούς, στο Νευροκόπι, στη Δράμα κλπ.
- Η υιοθέτηση της λογικής κάθε οικισμός και διαφορετική τιμή είναι αυτό που προέκυπτε από την προηγούμενη αντιμετώπιση και οδήγησε σε αδιέξοδο και παραλογισμούς. Όσο και αν «ελάφρυνε» η τιμή, οι διαφορές θα προέκυπταν σημαντικές και η επίλυση του προβλήματος έκδοσης παραχωρητηρίων θα απαιτούσε άγνωστο χρόνο. Εξάλλου αυτός είναι ο λόγος που εκκρεμούν δωδεκάμισι χιλιάδες (12.500) παραχωρητήρια από την δεκαετία του ‘80 έως και σήμερα.
Η προβολή του επιχειρήματος ότι κάποιοι οικισμοί «κερδίζουν» περισσότερο από κάποιους άλλους είναι εντελώς εσφαλμένη και επικίνδυνη.
- Δεν είναι τυχαίο και δεν θα μπορούσε να συμβεί αν δεν ίσχυαν τα παραπάνω, ότι η Νέα Ενιαία Τιμή Παραχώρησης (304,41€/τ.μ) είναι «φτηνότερη» – «μικρότερη» από όσες τυχόν τιμές δόθηκαν στους οικισμούς από το ‘96 και μετά. Αυτό συμβαίνει ακριβώς γιατί αποκαθιστά την «αδικία» συνολικά και ανά οικισμό.
Να σημειώσουμε ότι παρά τις επιφυλάξεις της ΓΣΕΕ σε επιμέρους θέματα στην πρότασή της υιοθετεί και υποστηρίζει την ανάγκη εφαρμογής Ενιαίας Τιμής σε όλους τους Οικισμούς. Στον διάλογο που έγινε στο ΔΣ του ΟΑΕΔ κανείς πολιτικός χώρος ή συνδικαλιστική παράταξη δεν αμφισβήτησε την ανάγκη της Ενιαίας Τιμής.
Κλείνοντας τονίζουμε ότι η καλλιέργεια απόψεων πως κάποιοι έπρεπε να «προσεχτούν» παραπάνω από κάποιους «άλλους», μπορεί να χαϊδεύει κάποια αυτιά, αλλά στην πράξη αναπαραγάγουν παλιές ιδέες παλαιοκομματισμού, διαχωρισμού των εργαζομένων και κοινωνικού αυτοματισμού που πέρα της κατάστασης που ζούμε, οδήγησαν και στο συγκεκριμένο θέμα 32.000 οικιστές του τ. ΟΕΚ σε απόγνωση.
Είναι κρίμα να αναλωνόμαστε σε γκρίνιες και μιζέριες. Έχουμε μια πολύ καλή και δίκαιη πρόταση, ας το αναγνωρίσουμε, και ας κάνει ό,τι μπορεί ο καθένας από το πόστο του, ώστε να γίνουν οι απαραίτητες ενέργειες το συντομότερο δυνατό και να έχει αίσιο τέλος η ταλαιπωρία τόσων χρόνων των συμπολιτών μας στη Δράμα και στο Νευροκόπι.
Ν.Ε. ΣΥ.ΡΙΖ.Α. ΔΡΑΜΑΣ
