ΑΡΘΡΟ

Του Χάρη Δαμιανίδη

Απόφοιτου του τμήματος Κοινωνικής Διοίκησης και Πολιτικής Επιστήμης

 

πάρχουν «καθαρές» φυλές;

 

Κατά την ίδρυση του το νεοελληνικό κράτος προσπάθησε να δημιουργήσει εθνική συνείδηση με μια βίαιη πολιτιστική επιβολή πάνω στους πολίτες του. Χαρακτηρισμοί που κάνουν λόγο για το «μεγαλείο της φυλής» και για την «καθαρότητα» του λαού βρίσκονταν στον πυρήνα της προσπάθειας αυτής. Αν αυτές οι αναφορές τότε μπορούσαν να σταθούν ιστορικά, σήμερα μόνο γέλιο μπορούν να προκαλέσουν. Την εποχή της διεθνοποιημένης οικονομίας ο πολιτιστικός αλληλοεπηρεασμός ανάμεσα σε διάφορους λαούς είναι αναγκαίο αποτέλεσμα της παραγωγικής διαδικασίας στη σημερινή φάση του παγκόσμιου καπιταλισμού.

Επίσης, υπάρχει σύγχυση σε ότι έχει σχέση με τις έννοιες «έθνος» και «κράτος» οι οποίες δεν είναι συνώνυμες. Η έννοια του Έθνους συντηρείται ως έννοια για να προκαλεί σύγχυση και να δημιουργεί στα μυαλά του κόσμου την ψευδαίσθηση της συνοχής που συνεχίζουν να πιστεύουν πως ανήκουν σε μια πολύ μεγάλη οικογένεια. Το Έθνος αποτελεί μια έννοια πλατιά. Η έννοια της εθνότητας υπάρχει και σήμερα αλλά αφορά κυρίως το πολιτιστικό κομμάτι. Άρα, μέλη μιας συγκεκριμένης εθνότητας αποτελούν άνθρωποι οι όποιοι έχουν ένα συγκεκριμένο κοινό πολιτισμό που διαφέρει από τον πολιτισμό μιας άλλης εθνότητας. Στην Ελλάδα έχουμε την τάση να μην γνωρίζουμε που σταματάει το κράτος και που αρχίζει το έθνος. Φυσικά ισχύει και το αντίστροφο. Τα κρατικά βαφτίζονται εθνικά και τα εθνικά με τη σειρά τους κρατικά.

Ακόμη, πρέπει να πούμε ότι μεγάλη σπέκουλα γίνεται γύρω από την «καθαρότητα» της φυλής η οποία για να διατηρήσει την «καθαρότητα» της θα πρέπει να λειτουργήσει ως μια οικογένεια όπου όλα τα μέλη της θα είναι είτε στενοί είτε μακρινοί συγγενείς. Πρωτίστως, η φυλή θα πρέπει να είναι ενδογαμική, δηλαδή τα μέλη της να παντρεύονται μεταξύ τους και οι συνευρέσεις με άλλους να απαγορεύονται. Κάτι τέτοιο δεν είναι δυνατόν διότι θα μπορούσε να συμβεί μόνο σε πολύ κλειστές κοινωνίες. Είναι εντελώς αδύνατο σήμερα. Και μόνο η τηλεόραση αρκεί στις μέρες μας για να εισβάλει ο ένας πολιτισμός μέσα στον άλλο και να δημιουργηθεί μια πολιτιστική σύγχυση, η οποία είναι άκρως ευεργετική για τους λαούς. Είναι μια σύγχυση δημιουργική γιατί σπάει στερεότυπα και προκαταλήψεις και βοηθάει στην καλύτερη γνωριμία και αλληλοκατανόηση των λαών. Αυτή η πολιτιστική ώσμωση δημιουργεί κάτι νέο στις ανθρώπινες σχέσεις. Οι πολιτισμοί υπάρχουν για να ανανεώνονται συνεχώς. Τι θα ήταν το φλαμένγκο χωρίς την τσιγγάνικη μουσική; Πόσο φτωχότερη θα ήταν η ισπανική κουλτούρα χωρίς στοιχεία του αραβικού πολιτισμού; Και αλήθεια για να θέσουμε ένα ερώτημα, οι Ισπανοί που βρίσκονταν υπό την κυριαρχία των Αράβων 780 χρόνια, (709 – 1492 μ.Χ.) τι είναι; Ευρωπαίοι ή Άραβες; Είναι από τις περιπτώσεις που κονιορτοποιούνται οι αναφορές στη «καθαρότητα» της φυλής. Η διαφορά κουλτούρας δημιουργεί κάτι νέο και ανώτερο. Οι πολιτισμοί δεν είναι για να μένουν στα μουσεία, αλλά για να ενοποιούνται με άλλους πολιτισμούς και να συμβάλλουν στη δημιουργία μιας πανανθρώπινης κοινωνίας. Στις μέρες μας πουθενά στον κόσμο δεν υπάρχουν «καθαρές» εθνότητες, διότι δεν υπάρχουν κλειστές κοινωνίες. Αυτή η ανόητη αντίληψη κάνει ορισμένους «εθνικόφρονες» να αισθάνονται ξεχωριστοί λόγω της «ιδιαίτερης» ποιότητας του αίματος τους. Ότι αποτελούν κάτι το ξεχωριστό. Για να σκέφτεσαι λοιπόν με εθνικό τρόπο θα πρέπει να σκέφτεσαι αιματολογικά. Ο ρατσισμός ισοδυναμεί με φασισμό. Ο φασισμός αποτελεί μια μορφή πρωτογονισμού. Για «καθαρότητα» και ράτσες μιλούν σήμερα μόνο οι ζωολόγοι. Κάθε «εθνικόφρων» που σέβεται τον ευατό του κρύβει μέσα του λίγο – πολύ ένα φασίστα Ακόμη, δεν είναι καθόλου τυχαίο το γεγονός που τα φασιστικά καθεστώτα στηρίχτηκαν στους «εθνικόφρονες». Ούτε είναι τυχαίο ακόμα, που η εθνικοφροσύνη έχει την τάση να «φουντώνει» όσο πηγαίνουμε προς τα δεξιά του πολιτικού φάσματος.

Όλο αυτό αποτελεί μια μορφή εθνικισμού. Και φασισμός χωρίς εθνικισμό δεν υπάρχει. Όπως επίσης φασισμός δεν υπάρχει έξω από τον καπιταλισμό. Κυοφορεί το φασισμό ως νοοτροπία μέσα του, χωρίς όμως απαραίτητα αυτό να σημαίνει πως μπορεί να καταλήξει κατ’ ανάγκην στο φασισμό. Η πραγματική αντιφασιστική πάλη είναι η πάλη ενάντια στο σύστημα που γεννάει το φασισμό και αυτή δίνεται παρά μόνο από τον ίδιο τον λαό.

Πουθενά στον κόσμο δεν υπάρχουν «καθαροί» λαοί. Δεν υπάρχουν ανώτεροι και κατώτεροι πολιτισμοί. Η συγκεκριμένη αντίληψη καλλιεργείται παρά μόνο από σοβινιστές. Είναι αναγκαίο ο λαός σε τέτοιες περιπτώσεις να έχει ισχυρό κριτήριο να για να μπορέσει να στείλει τέτοιου είδους αντιλήψεις στο χρονοντούλαπο της ιστορίας.