Τζουμερκιώτικα Χρονικά

ΑΡΘΡΟ

Του Γ.Κ. Χατζόπουλου

Τ. Λυκειάρχη

ΑΠΟ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ ΤΟΥ ΕΝΤΥΠΟΥ

• Τεύχος 19^ο, Καλοκαίρι 2018, Έκδοση της Περιφέρειας Ηπείρου και της Ι.Λ.Ε.Τ.

Πότε κιόλας διάβηκαν είκοσι ολάκεροι χρόνοι! Άνοιξη του 1998 και ο άγνωστός μου μέχρι τότε Νίκος Μπριασούλης, συνάδελφος, επικοινωνούσε τηλεφωνικά μαζί μου, αφού είχε διαβάσει μια συνέντευξή μου στην εφημερίδα «ΤΑ ΝΕΑ» της Αθήνας, ζητώντας να ενημερωθεί για την ταυτότητα και την πορεία της Εταιρείας Δραμινών Μελετών. Και σκοπός του: Είχε βάλει στο νου του να ιδρύσει μια παρόμοια πνευματική ένωση στην ιδιαίτερη πατρίδα του, τα Τζουμέρκα.

Τον διαφώτισα, όσο μου ήταν μπορετό με μια τηλεφωνική επικοινωνία. Οι τηλεφωνικές επικοινωνίες συνεχίστηκαν. Βρήκα πολύ γοητευτική την ίδρυση ενός τέτοιου ιδιωτικού φορέα για να μη χαθεί από την επέλαση του παντοκαταλύτη χρόνου ένας παρθένος πολιτιστικός πλούτος.

Κοντά στα άλλα του συνέστησα και την έκδοση ενός περιοδικού, που θα αποτελούσε το θησαυροφυλάκιο της περισπούδαστης παράδοσής μας.

Και ω του θαύματος μια ομάδα παθιασμένων με τον τόπο τους επιστημόνων ίδρυσε την Ιστορική και Λαογραφική Εταιρεία Τζουμέρκων, φορέα μη κερδοσκοπικό και με χαρακτήρα επιστημονικό και πνευματικό, που θα είχε ως σκοπό τη διάσωση, τη μελέτη και την ανάδειξη του πολιτισμού των Τζουμέρκων.

Δεν το κρύβω, ήμουν αρκετά κουμπωμένος, πόσο θα μπορούσε να ζήσει μια τέτοια αφιλοκερδής, όμως τόσο αναγκαία προσπάθεια σε μια εποχή όπου το πνεύμα έχει σχεδόν περιθωριοποιηθεί, ο χρόνος επελαύνει ραγδαία και σαδιστικά για να ξεριζώσει ό,τι η λαϊκή ψυχή σφυρηλάτησε με πολύ κόπο πάνω στο αγέρωχο αμόνι της αλήθειες και αξίες, οι οποίες αποτελούν ευσταλή οδηγό για την πορεία μας στο τρικυμισμένο πέλαγος της σύγχρονης ζωής.

Και προς χαρά μου η Ι.Λ.Ε.Τ. δεν έγινε εύθραυστο άθυρμα στη μανία του χρόνου. Με ελαφρές παιδικές ασθένειες ξεπέρασε την εφηβεία και ανδρώθηκε πια. Συμπλήρωσε είκοσι ολάκερους χρόνους, χωρίς κλυδωνισμούς και με το υγιέστατο πνευματικό παιδί της, «Τα Τζουμερκιώτικα Χρονικά», πορεύεται πορεία σεμνή, εθνωφελή. Βακτηρία ολόγερη του υγιούς πνεύματος προσφέρει μόνο τη χαρά και επιβεβαιώνει εκείνο το αγέραστο «ουκ εις μάτην κοπιάζομεν»

Και ιδού η απόδειξη. Κυκλοφόρησε πρόσφατα το 19^ο τεύχος των ΤΖ.ΧΡ. με ύλη περισπούδαστη, γοητευτική, ευανάγνωστη, συγκινητική και προκλητική για δημιουργική μίμηση.

Σε 240 σελίδες ξεδιπλώνεται η έκταση του 19^ου τεύχους με ύλη αναβαθμισμένη, που χαίρεσαι να της αφιερώσει τον πολύτιμο χρόνο σου. Και χαίρεσαι, γιατί διαφυλάσσει ως κόρη οφθαλμού τις ολόγερες ρίζες σου, τις ρίζες ενός γνήσιου ελληνισμού, που βάλθηκαν να τον μαγαρίσουν θρασείς και νανόμορφοι κονδυλοφόροι, αργυρώνητοι, απάτριδες και αθύρματα ευτελή στα χέρια μισελλήνων και ανθελλήνων.

Η ύλη ξεδιπλώνεται με ένα πολύ ενδιαφέρον άρθρο της Προέδρου της Ι.Λ.Ε.Τ. και συναδέλφου μου κ. Λαμπρινής Στάμου με τίτλο «Η Ελλάδα που αντιστέκεται».

Η κ. Στάμου ζυγίζοντας ως χρυσάφι την προσφορά των μέχρι τώρα Δ.Σ. της Ι.Λ.Ε.Τ. εξαίρει το έργο τους, που συμπυκνώνεται στην άοκνη προσπάθεια, στην προσέγγιση και συνεργασία με φλογισμένους από αγάπη για τον τόπο τους συνεργάτες, στο ξεπέρασμα των εύλογων αγκυλώσεων και στην πραγμάτωση ενός γοητευτικού ονείρου.

Στις σελίδες 15-35 με συγκίνηση διαβάζει κανείς κείμενα των: Α. Αγγέλη, Λ. Αγγέλη, Γ. Βάνα, Κ. Ζήνδρου, Δ. Καλούσιου, Ν. Μπριασούλη, Μ. Σκαργιώτη, αναφερόμενα στην πορεία της Ι.Λ.Ε.Τ.

Ακολουθεί η πολύ ενδιαφέρουσα ιστορική μελέτη του Ν. Καραγιάννη (σσ. 35-43), η εξίσου ενδιαφέρουσα αναφορά στη συμμετοχή των Τζουμερκιωτών στο 1821 (σσ. 44-55). Τη διαδέχεται το κείμενο του Νικ. Καρατζένη, που διανθίζεται μ’ ένα πολύ χρήσιμο λεξιλόγιο τζουμερκιώτικο (ενδιαφέρει άμεσα τον ερευνητή της γλώσσας μας) (σσ. 57-95).

Στις επόμενες σελίδες (96-102) η Π. Λάμπρη ιερουργεί επιτυχώς στην άγια τράπεζα της παράδοσης μας. Πολύ ορθά πράττει ο Β. Ντίκας να αναστυλώνει την παράδοσή μας.

Οι αναμνήσεις του Γ. Φλώρου (σσ. 108-111) εύλογα συγκινούν. Το σεβασμό του στην παράδοση αποτυπώνει στις σελίδες 113-122 ο Κ. Μαργώνης. Τα «άνθη ευλαβείας» βρίσκουν τον εύστοχο υμνητή τους.

Με χαροποιεί ιδιαίτερα η παρουσία της Λ. Στάμου με την αναφορά της στο γλωσσικό ιδίωμα των Τζουμέρκων (σσ. 123-128). Πολύ χρήσιμη και αναγκαία ενασχόληση.

Ο Δ. Καλούσιος, μόνιμος κάτοικος των ΤΖ.ΧΡ., ορθώς πράττει ανασύροντας στη μνήμη τα ιερά προσκυνήματα.

Αλλά και ο Μ. Μαγκλάρας (σσ. 138-143) επιτελεί το χρεωστικό μνημόσυνο στον τροβαδούρο της Ηπείρου.

Τις μνήμες αναζωπυρώνει ο Α. Μπουρνάκας (σσ. 143-152).

Πολύ εμπεριστατωμένη η αναφορά του Δ. Ράπτη στα ιερά σεβάσματά μας (σσ. 153-186).

Ακολουθεί βιβλιοπαρουσίαση από τους: Ευ. Ανδίκο, Κ. Ζήνδρου, Π. Λάμπρη, Σ. Μελετίου και Ν. Μπριασούλη (σσ. 187-211). Πολύ ορθή η σκέψη να παρουσιάζονται πονήματα αξιόλογα. Επιβεβαιώνεται ο αγιογραφικός λόγος: «Την διακονίαν σου πληροφόρησον».

Μακρηγόρησα. Θα ήταν άδικο όμως να μην αναφερθώ στην επιμέλεια της έκδοσης και στο εξαίρετο εξώφυλλο (δράστης η Ιω. Γιαννάκη. Μεγάλη ευαισθησία και σύλληψη εύστοχη).

Ευχή μου να πάρω στα χέρια μου και το 20^ο τεύχος.