ΑΡΘΡΟ

Της Τόλης Καραγιαννίδου – Τσολπίδου

Συνταξιούχου τραπεζικής υπαλλήλου πρώην Α.Τ.Ε.

Αυτόν τον καιρό πολύς λόγος για τους αρχαίους μας και τους θαυμάζουμε και τους αναφέρουμε για αυτά που έλεγαν και έπρατταν –όπως όλος ο κόσμος. Στον αρχαίο ελληνικό κόσμο η περηφάνια ήταν ένα συναίσθημα αναπτυγμένο σε τέτοιο βαθμό, ώστε το προσκύνημα σε οποιονδήποτε θεωρούνταν πράξη κατάπτυστη, που μόνο οι βάρβαροι θα μπορούσαν να τελέσουν. Ακόμη κι όταν ήθελαν να προσευχηθούν στους θεούς τους, ούτε έσκυβαν και ούτε γονάτιζαν, απλά έτειναν τα χέρια προς τον ουρανό.

Οι Πυθαγόριοι απείχαν από δεήσεις και ικεσίες και από κάθε είδους ανελεύθερη κολακεία ως άνανδρες και ταπεινές.

Ο Αισχύλος έλεγε: το προσκύνημα και η γονυκλισία και η απλή κλίση της κεφαλής χαρακτηρίζονται ως δουλική συμπεριφορά, αφού δείχνει υποταγή.

Και μετά ήρθε ο Ιουδαιοχριστιανισμός και τη μη δουλική στάση πήρε η οσφυοκαμψία. Τον 9ο αιώνα υπήρξαν εικονοπλάστες, εικονόφιλοι, εικονολάτρες, εικονόδουλοι, οπότε ο Βυζαντινός Λέων ο Ίσαυρος απαγόρευσε την ψευδολατρεία σε εικόνες, σκεύη, λείψανα, αφού ήταν ειδωλολατρεία, θεοποίηση εικόνων που ισοδυναμούσε με δεισιδαιμονία, μοιρολατρία, θρησκοληψία, γενικά υπερβολές και υποτίμηση αξιών.

Πλήθαιναν τα μοναστήρια που ζημίωναν την οικονομία του κράτους, έβλαπταν περιουσίες γεωργών και οι νέοι δεν πήγαιναν στρατό. Αποτυχία όμως να υποταχθεί στη βούληση του κράτους η Εκκλησία αφού θεωρούσε πως ήταν δύναμη εξουσίας και υπήρξε πολιτικοθρησκευτική διαμάχη, από τις λατρευτικές υπερβολές των πιστών σχετικά με τις εικόνες, λείψανα Αγίων και μια εικονομαχία που κράτησε χρόνια και στοίχισε ζωές και καταστροφές καλλιτεχνημάτων και συγγραμάτων.

Όχι λοιπόν στον ατομικισμό, όχι σε σκοταδιστικούς μηχανισμούς, όχι σε παραλογισμούς, όχι στον εξουσιαστικό θρησκευτικό φόβο, όχι σε δουλική υποταγή, αλλά πνευματική αυτονομία!