Οι προσεχείς Αυτοδιοικητικές Εκλογές (Μάιος 2019) με τον Κλεισθένη Ι (Ν. 4555/2018)

ΑΡΘΡΟ

Του Μάκη Μουρατίδη

Μέρος Α’: Ερωτήσεις και απαντήσεις για την εκλογή Δημάρχων και Δημοτικών Συμβούλων στο Ν. Δράμας

1. Ερώτηση: Για να συμμετάσχει στις προσεχείς δημοτικές εκλογές ένας συνδυασμός με υποψήφιο Δήμαρχο και Δημοτικούς Συμβούλους, είναι απαραίτητο να διαθέτει συνδυασμούς στις Κοινότητες του Δήμου;

Απάντηση: Όχι. Σε αντίθεση με τις προηγούμενες εκλογές, αυτό δεν είναι απαραίτητο. Ένας συνδυασμός μπορεί να συμμετάσχει στις εκλογές μόνο με το ψηφοδέλτιο για την εκλογή Δημάρχου και Δημοτικών Συμβούλων. Οι διαδικασίες εκλογής Δημάρχου και Δημοτικών Συμβούλων αποδεσμεύονται από εκείνες για την εκλογή συμβούλων Κοινότητας. Τα ψηφοδέλτια για την εκλογή Δημάρχου και Δημοτικών Συμβούλων είναι διακριτά από εκείνα για την εκλογή συμβούλων Κοινότητας και όχι ενιαία όπως γινόταν μέχρι τώρα, ακόμη και αν φέρουν ίδιο τίτλο συνδυασμού. Κατά την ψηφοφορία λοιπόν χρησιμοποιούνται διακριτά ψηφοδέλτια και δύο διαφορετικές κάλπες.

2. Ερώτηση: Αλλάζουν οι αριθμοί των εκλεγόμενων Συμβούλων ανά εκλογική περιφέρεια (Δημοτική Ενότητα) και συνολικά στο Δημοτικό Συμβούλιο;

Απάντηση: Ο συνολικός αριθμός εκλεγόμενων Συμβούλων στο Δημοτικό Συμβούλιο παραμένει ίδιος με αυτόν που ισχύει σήμερα. Το ίδιο ισχύει και για τον αριθμό των εκλεγόμενων συμβούλων ανά εκλογική περιφέρεια στους Δήμους του Ν. Δράμας. Ως εκλογική περιφέρεια ορίζεται είτε ο Δήμος που δεν συνενώθηκε κατά τον Καλλικράτη (Δήμος Κ. Νευροκοπίου), είτε ο πρώην Δήμος ή κοινότητα του Καποδίστρια που συνενώθηκε κατά τον Καλλικράτη, δηλαδή η Δημοτική Ενότητα (πρώην κοινότητα Σιδηρονέρου και Δήμος Δράμας, πρώην Δήμοι Νικηφόρου και Παρανεστίου, Δοξάτου και Καλαμπακίου, Σιταγρών και Προσοτσάνης).

3. Ερώτηση: Τι αλλάζει στα δεδομένα για την κατάρτιση των συνδυασμών εκλογής Δημάρχου και Δημοτικών Συμβούλων;

Απάντηση: Οι βασικότερες αλλαγές αφορούν στον αριθμό και στις ποσοστώσεις των υποψηφίων Δημοτικών Συμβούλων. Ειδικότερα ο αριθμός των υποψήφιων Δημοτικών Συμβούλων πρέπει να είναι τουλάχιστον ίσος με τον αριθμό των εδρών κάθε εκλογικής περιφέρειας (Δημοτικής Ενότητας) με δυνατότητα προσαύξησης έως και πενήντα τοις εκατό (50%). Στις εκλογικές περιφέρειες που εκλέγονται λιγότεροι από πέντε (5) σύμβουλοι (π.χ. ΔΕ Σιδηρονέρου), ο αριθμός των υποψήφιων Δημοτικών Συμβούλων μπορεί να προσαυξηθεί έως ακόμη έναν (1). Ο αριθμός των υποψήφιων Δημοτικών Συμβούλων από κάθε φύλο ανέρχεται σε ποσοστό σαράντα τοις εκατό (40%), τουλάχιστον, του συνολικού αριθμού των υποψηφίων του οικείου συνδυασμού.

Έτσι για το Δήμο Δράμας με τον Κλεισθένη ένας συνδυασμός θα πρέπει να διαθέτει τουλάχιστον 33 υποψηφίους και μέγιστο αριθμό υποψηφίων 50. Αντίστοιχα για τους Δήμους Δοξάτου και Προσοτσάνης ένας συνδυασμός θα πρέπει να διαθέτει 27 τουλάχιστον έως 41, για τον Δήμο Κ. Νευροκοπίου 21 τουλάχιστον έως 32 και για τον Δήμο Παρανεστίου 17 τουλάχιστον έως 26 υποψηφίους.

4. Ερώτηση: Ποιο είναι το περιεχόμενο των ψηφοδελτίων για τις δημοτικές εκλογές;

Απάντηση: Στους δήμους του Ν. Δράμας που αποτελούνται από δύο εκλογικές περιφέρειες (όλοι πλην Κ. Νευροκοπίου), στο ψηφοδέλτιο, μετά την ονομασία του συνδυασμού, αναγράφονται κατά σειρά, όπως αναφέρονται στην απόφαση ανακήρυξης:

α. το επώνυμο, το κύριο όνομα και το πατρώνυμο του υποψήφιου Δημάρχου,

β. το επώνυμο, το κύριο όνομα και το πατρώνυμο των υποψηφίων Δημοτικών Συμβούλων της αντίστοιχης εκλογικής περιφέρειας (ΔΕ Δράμας, ΔΕ Προσοτσάνης κλπ), με αλφαβητική σειρά,

γ. το επώνυμο, το κύριο όνομα και το πατρώνυμο των υποψηφίων, με αλφαβητική σειρά, της άλλης εκλογικής περιφέρειας του οικείου Δήμου (αντίστοιχα ΔΕ Σιδηρονέρου, ΔΕ Σιταγρών κλπ).

Στην περίπτωση του Δήμου Κ. Νευροκοπίου αναγράφονται μόνο τα στοιχεία α και β.

5. Ερώτηση: Πώς γίνεται η σταυροδοσία στα ψηφοδέλτια για την εκλογή των δημοτικών συμβούλων;

Απάντηση: Η σταυροδοσία γίνεται κατά εκλογική περιφέρεια (Δημοτική Ενότητα). Για την εκλογή Δημοτικών Συμβούλων, σε Δήμους που αποτελούν ενιαία εκλογική περιφέρεια (Δήμος Κ. Νευροκοπίου), ο εκλογέας μπορεί να εκφράσει την προτίμησή του υπέρ ενός ή δύο ή τριών υποψηφίων. Για την εκλογή Δημοτικών Συμβούλων σε Δήμους που αποτελούνται από περισσότερες εκλογικές περιφέρειες (όλοι οι υπόλοιποι Δήμοι του Ν. Δράμας έχουν δύο εκλογικές περιφέρειες), ο εκλογέας μπορεί να εκφράσει την προτίμησή του υπέρ ενός ή δύο ή τριών υποψηφίων της εκλογικής περιφέρειας στους εκλογικούς καταλόγους της οποίας είναι γραμμένος (π.χ. ΔΕ Προσοτσάνης) και υπέρ ενός υποψηφίου από την άλλη εκλογική περιφέρεια του οικείου Δήμου (π.χ. ΔΕ Σιταγρών). Στις μονοεδρικές περιφέρειες (π.χ. ΔΕ Σιδηρονέρου) ο εκλογέας μπορεί να εκφράσει την προτίμησή του μόνον υπέρ ενός υποψηφίου της εκλογικής περιφέρειας στους εκλογικούς καταλόγους της οποίας είναι γραμμένος (π.χ. ΔΕ Σιδηρονέρου) και υπέρ ενός υποψηφίου στην άλλη εκλογική περιφέρεια του οικείου Δήμου (π.χ. ΔΕ Δράμας).

6. Ερώτηση: Ποια είναι η κύρια διαφορά του νέου εκλογικού συστήματος (Κλεισθένης) σε σχέση με το προηγούμενο (Καλλικράτης);

Απάντηση: Με τον Καλλικράτη ο επιτυχών συνδυασμός (του εκλεγομένου Δημάρχου κατά τον Α΄ ή και Β΄ γύρο) καταλάμβανε τα 3/5 του συνόλου των εδρών του δημοτικού συμβουλίου ανεξάρτητα από το ποσοστό που έλαβε στον Α’ γύρο. Με τον Κλεισθένη το σύνολο των εδρών του Δημοτικού Συμβουλίου κατανέμεται στους συνδυασμούς που έλαβαν μέρος στις εκλογές, ανάλογα με τον αριθμό των έγκυρων ψηφοδελτίων που έλαβαν στον Α’ γύρο.

Ο Β’ γύρος διεξάγεται μόνο για την εκλογή του Δημάρχου, σε περίπτωση που ο συνδυασμός του δεν πλειοψήφησε µε ποσοστό μεγαλύτερο του πενήντα τοις εκατό (50% + 1 ψήφο) του συνόλου των έγκυρων ψηφοδελτίων κατά τον Α’ γύρο.

7. Ερώτηση: Πώς γίνεται η κατανομή εδρών του Δημοτικού Συμβουλίου στους συνδυασμούς;

Απάντηση: Η αναλογική κατανομή των εδρών στην οποία αναφερθήκαμε προηγουμένως γίνεται ως εξής:

Το σύνολο των έγκυρων ψηφοδελτίων που έλαβαν, σε όλα τα εκλογικά τμήματα Δήμου, αθροιστικά όλοι οι συνδυασμοί που συμμετείχαν στις εκλογές, διαιρείται με τον αριθμό των εδρών που αντιστοιχούν σε κάθε Δημοτικό Σσυμβούλιο και το πηλίκο αυξημένο κατά μία μονάδα, παραλειπομένου του κλάσματος, αποτελεί το εκλογικό μέτρο. Ο αριθμός των έγκυρων ψηφοδελτίων κάθε συνδυασμού διαιρείται στη συνέχεια με το εκλογικό μέτρο και καθένας τους καταλαμβάνει τόσες έδρες όσο και το ακέραιο πηλίκο της διαίρεσης.

Αν οι έδρες που καταλαμβάνουν οι συνδυασμοί που συμμετέχουν στην κατανομή με την προηγούμενη διαδικασία είναι λιγότερες από τις προς διάθεση, όσες απομένουν κατανέμονται ανά μία μεταξύ όλων των συνδυασμών, είτε έλαβαν έδρα κατά το προηγούμενο εδάφιο είτε όχι, ανάλογα με τα αχρησιμοποίητα υπόλοιπά τους.

8. Ερώτηση: Πώς γίνεται η κατανομή εδρών του Δημοτικού Συμβουλίου ανά εκλογική περιφέρεια (Δημοτική Ενότητα);

Απάντηση: Η κατανομή ξεκινά από τις τυχόν μονοεδρικές εκλογικές περιφέρειες του Δήμου (στο νομό Δράμας μόνο η ΔΕ Σιδηρονέρου). Η έδρα κάθε μονοεδρικής εκλογικής περιφέρειας αποδίδεται στον συνδυασμό που έλαβε τις περισσότερες έγκυρες ψήφους στη συγκεκριμένη εκλογική περιφέρεια, εφόσον βέβαια αυτός δικαιούται να καταλάβει έδρα. Στη συνέχεια (για τις υπόλοιπες εκλογικές περιφέρειες) ο αριθμός των έγκυρων ψηφοδελτίων του κάθε συνδυασμού διαιρείται σε κάθε εκλογική περιφέρεια με το εκλογικό του μέτρο (το πηλίκο των έγκυρων ψηφοδελτίων του συνδυασμού στο σύνολο του Δήμου προς τις έδρες που δικαιούται να καταλάβει) και ο συνδυασμός καταλαμβάνει τόσες έδρες όσο είναι το ακέραιο πηλίκο της διαίρεσης.

9. Ερώτηση: Πότε έχουμε επανάληψη ψηφοφορίας;

Απάντηση: Ο Β’ γύρος αφορά μόνο στην εκλογή δημάρχου. Αν κανένας συνδυασμός δεν συγκεντρώσει την απόλυτη πλειοψηφία του συνολικού αριθμού των έγκυρων ψηφοδελτίων (πλέον του 50%) κατά τον Α’ γύρο, η ψηφοφορία επαναλαμβάνεται την επόμενη Κυριακή (Β’ γύρος), ανάμεσα μόνο στους υποψήφιους Δημάρχους των δύο συνδυασμών που έλαβαν τις περισσότερες ψήφους. Επιτυχών θεωρείται ο υποψήφιος Δήμαρχος, που συγκέντρωσε στην επαναληπτική ψηφοφορία την απόλυτη πλειοψηφία ολόκληρου του αριθμού των έγκυρων ψηφοδελτίων.

10. Ερώτηση: Το αποτέλεσμα των επαναληπτικών εκλογών επηρεάζει τον αριθμό των εκλεγομένων δημοτικών συμβούλων;

Απάντηση: Όχι δεν τον επηρεάζει. Όπως προαναφέρθηκε, ο Β’ γύρος αφορά μόνο στην εκλογή Δημάρχου, χωρίς να επηρεάζει την κατανομή των Δημοτικών Συμβούλων στους συνδυασμούς, αφού η διαδικασία αυτή ολοκληρώνεται πλέον στον Α’ γύρο των εκλογών. Σε κάθε περίπτωση η παράταξη του επιτυχόντος Δημάρχου σε Β’ γύρο των εκλογών με τον Κλεισθένη δεν θα διαθέτει το 50% των εδρών του δημοτικού συμβουλίου, ενώ με τον Καλλικράτη διέθετε το 60% των εδρών ανεξάρτητα από το ποσοστό που κατέλαβε στον Α’ γύρο.