ΑΡΘΡΟ

Του Captain Νικόλαου Κ. Μεταξά

ATPL

AIRLINE PILOT

B737NG AIRBUS 320

  • Καθολική Εκκλησία, Χριστιανική Ορθόδοξος Εκκλησία, Πατριαρχεία, Αρχιεπισκοπές τηρούν σιγή ιχθύος για τα εγκλήματα που συντελούνται
  • Ο Χριστός ξανασταυρώνεται σε πολλαπλή έκδοση

 

Διαπράττει το Ισραήλ εγκλήματα πολέμου; Με χιλιάδες νεκρούς και εκτοπισμένους στη Γάζα, πόσο πιο μακριά θα φτάσει το Ισραήλ για να αμυνθεί; Είναι αυτή η «απάντηση» στα όρια του Διεθνές Δικαίου του Πολέμου;

Το άρθρο 51 του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών δίνει στα κράτη το δικαίωμα αυτοάμυνας έναντι ένοπλης επίθεσης, υπό την προϋπόθεση ότι, σύμφωνα με το εθιμικό διεθνές δίκαιο, η δύναμη που χρησιμοποιούν είναι απαραίτητη και ανάλογη. Η αναλογικότητα αυτή δεν σημαίνει συμμετρία όμως στον τύπο των όπλων που χρησιμοποιούνται ή στον αριθμό των θυμάτων.

Η επίθεση της 7ης Οκτωβρίου 2023 θα μείνει στη μνήμη του Ισραήλ ως η μέρα που η Χαμάς σκότωσε περισσότερους από 1.300 πολίτες του. Μαχητές της ισλαμικής παλαιστινιακής οργάνωσης εισέβαλε σε ισραηλινούς οικισμούς και πόλεις, σκοτώνοντας εκατοντάδες πολίτες. Από νομικής άποψης, αυτές οι επιθέσεις αποτελούν εγκλήματα πολέμου και πολλοί ηγέτες σε όλο τον κόσμο τις κατήγγειλαν ως αποτρόπαιες πράξεις βίας.

Το Ισραήλ, στη συνέχεια, διέταξε 1,1 εκατομμύρια Παλαιστίνιους να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους στη Βόρεια Γάζα, ενώ στο μεταξύ επιτίθεται με αεροπορικές επιδρομές σε πολιτικά κτίρια και υποδομές σκοτώνοντας περισσότερα από 2.300 παιδιά, άνδρες και γυναίκες ως αντίποινα για την επίθεση της Χαμάς, διακόπτει την παροχή ηλεκτρικού ρεύματος, νερού, τροφίμων και ανθρωπιστικής βοήθειας στη Λωρίδα της Γάζας, ενέργειες οι οποίες συνιστούν κατάφωρα εγκλήματα πολέμου. Ωστόσο, οι πράξεις αυτές αντιμετωπίζονται με σιωπή από τους ηγέτες του δυτικού κόσμου.

Έως τις 26 Οκτωβρίου 2023, τουλάχιστον 6.547 Παλαιστίνιοι έχουν σκοτωθεί και 17.439 έχουν τραυματιστεί στις ισραηλινές επιδρομές στη Γάζα από τις 7 Οκτωβρίου, όταν τρομοκράτες της Χαμάς δολοφόνησαν 1.300 ανθρώπους στο νότιο Ισραήλ. Τα σχολεία, τα τζαμιά, τα σπίτια βομβαρδίζονται καθημερινά. Το σύστημα υγείας της περιοχής έχει καταρρεύσει (στοιχεία Action Aid).

Και όμως, το Ισραήλ ξεκίνησε την εκστρατεία άμυνάς του, όπως την χαρακτηρίζει, με την κοινή γνώμη στο πλευρό του. «Οι σκηνές που θα δούμε στη Γάζα θα είναι πολύ δύσκολες», προειδοποιούσε ένας εκπρόσωπος των ισραηλινών αμυντικών δυνάμεων στις 12 Οκτωβρίου. Η Χαμάς, η οποία έχει σκόπιμα σφαγιάσει αμάχους και της οποίας μανιφέστο έχει σαν στόχο την καταστροφή του Ισραήλ, είναι αναμφίβολα ένοχη για εγκλήματα πολέμου. Όλοι συμφωνούν σε αυτό. Πόσο μακριά όμως μπορεί να φτάσει το Ισραήλ για να «αμυνθεί»; Και κατά πόσο είναι αυτή η «απάντηση» μέσα στα όρια του διεθνές δίκαιου που διέπει τους πολέμους; Νομικοί απαντούν στο κρίσιμο αυτό ερώτημα, ενώ οργανώσεις δίνουν την αληθινή διάσταση της κατάστασης στη Γάζα.

Ο ισραηλινός Neve Gordon, καθηγητής Διεθνούς Δικαίου στο Queen Mary University του Λονδίνου, επιχειρεί να εξηγήσει γιατί ο θάνατος Παλαιστινίων αμάχων αποτυγχάνει να προκαλέσει ηθική αγανάκτηση στη δυτική ελίτ, αποδομώντας τις κυρίαρχες ισραηλινές αφηγήσεις, με άρθρο του στο Al Jazeera.

Το 2014, κατά τη διάρκεια της εισβολής του Ισραήλ στη Γάζα, σκοτώθηκαν περισσότεροι από 2.200 Παλαιστίνιοι, 556 εκ των οποίων ήταν παιδιά, ενώ αντιστοίχως, από την πλευρά των ισραηλινών σκοτώθηκαν 64 άτομα. «Πώς γίνεται, λοιπόν, ακόμη και αφού το Ισραήλ εξαπέλυσε μια τέτοια δυσανάλογη και θανατηφόρα επίθεση το 2014, η Δύση να εξακολουθεί να πιστεύει στη συντριπτική πλειοψηφία της ότι ο ισραηλινός στρατός είναι “ο πιο ηθικός στρατός του κόσμου” – όπως ισχυρίζεται το ίδιο το σώμα -, ενώ οι Παλαιστίνιοι χαρακτηρίζονται αμείλικτα ως “βίαιοι επιτιθέμενοι”; Γιατί οι δυτικοί ηγέτες δεν καταγγέλλουν ποτέ δημόσια το Ισραήλ για εγκλήματα πολέμου;» διερωτάται ο καθηγητής Neve Gordon.

Η απάντηση είναι πολύπλοκη και πολυπαραγοντική. Σίγουρα, όμως, ένας από τους βασικούς παράγοντες είναι η έξυπνη χειραγώγηση του δίκαιου του πολέμου από το Ισραήλ που έχει καταφέρει να «ντύσει» την ισραηλινή βία με τον μανδύα της ηθικής. Οι νομικοί χειρισμοί του Ισραήλ βασίζονται σε μια σειρά από ασάφειες και εξαιρέσεις που συνιστούν το διεθνές δίκαιο, αποκαλύπτοντας ότι οι νόμοι του πολέμου ευνοούν τα κράτη έναντι των μη κρατικών παραγόντων και τους ισχυρούς έναντι των αδύναμων.

Οι εντολές, για παράδειγμα, που δόθηκαν στους ισραηλινούς στρατιώτες που εισήλθαν στη Λωρίδα της Γάζας το 2014 ήταν σαφείς: όσοι Παλαιστίνιοι δεν έλαβαν υπόψη τις προειδοποιήσεις του Ισραήλ να εκκενώσουν τα σπίτια τους και να φύγουν προς τον νότο έγιναν νόμιμοι στρατιωτικοί στόχοι. Ένας στρατιώτης δήλωσε στην ισραηλινή μη κυβερνητική οργάνωση που ιδρύθηκε το 2004 από βετεράνους των ισραηλινών αμυντικών δυνάμεων «Breaking the Silence» ότι: «Δεν υπήρχαν πραγματικά κανόνες εμπλοκής… Μας είπαν: “Υποτίθεται ότι δεν υπάρχουν πολίτες εκεί. Αν εντοπίσετε κάποιον, πυροβολήστε“. Το αν το άτομο αποτελούσε απειλή ή όχι δεν ήταν καν ζήτημα. Και αυτό είναι λογικό για μένα. Αν πυροβολήσετε κάποιον στη Γάζα, είναι ωραίο, δεν είναι τίποτα σπουδαίο. Πρώτα απ’ όλα επειδή είναι η Γάζα, και δεύτερον επειδή αυτό είναι πόλεμος. Αυτό, επίσης, μας έγινε σαφές. Μας είπαν “Μην φοβάστε να πυροβολήσετε” και ξεκαθάρισαν ότι δεν υπάρχουν μη εμπλεκόμενοι πολίτες».

Θα μπορούσε κανείς να πει ότι μια στρατιωτική διαταγή που επιτρέπει αδιάκριτους πυροβολισμούς κατά αμάχων θα θεωρούνταν παράνομη σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, ιδίως δεδομένης της αρχής της διάκρισης (το θεμέλιο των νόμων του πολέμου που καλούν τα αντιμαχόμενα μέρη να διακρίνουν ανά πάσα στιγμή μεταξύ αμάχων και μαχητών, και απαγορεύοντας τη σκόπιμη επίθεση κατά αμάχων) – και δεδομένου του γεγονότος ότι περισσότεροι από τους μισούς από τα 2,3 εκατομμύρια Παλαιστίνιους που ζουν αυτή τη στιγμή στη Λωρίδα της Γάζας είναι παιδιά.

(συνεχίζεται…)