ΑΡΘΡΟ
Της Τόλης Καραγιαννίδου – Τσολπίδου
Συνταξιούχου τραπεζικής υπαλλήλου πρώην Α.Τ.Ε.
Γιορτάσαμε την επέτειο του ΟΧΙ που βροντοφώναξε ο ελληνικός λαός στους Ιταλούς κι ακολούθησε η Κατοχή από τους Γερμανούς και τους Βουλγάρους.
Ας γνωρίσουμε λοιπόν την αγωνίστρια και τη ζωή και τη δράση της Μαρίας Δημάδη που έχουν γραφεί πολλά και γυρίστηκε και σήριαλ που παίχτηκε το 1987 από την ΕΡΤ.
Μ. Δημάδη (1907-1944): Ελληνίδα αντιστασιακός από το Αγρίνιο. Ο πατέρας της γυναικολόγος και η μητέρα της κόρη του μεγαλέμπορα καπνού Παναγόπουλου. Στην Γερμανική Κατοχή αρχικά ήταν στην οργάνωση Εθνική Αλληλεγγύη στο Αγρίνιο το 1942. Εργάστηκε ως διερμηνέας στο Γερμανικό Φρουραρχείο, αφού γνώριζε άπταιστα την γερμανική γλώσσα, όπως και την γαλλική. Έτσι γνώριζε τις κινήσεις των Γερμανών στρατιωτικών και ενημέρωνε τις δυνάμεις του ΕΛΑΣ που στις 10-7-1943 έστησε ενέδρα έξω από το χωριό Μυρτιά στην λίμνη Τριχωνίδα και χτύπησε γερμανική φάλαγγα σκοτώνοντας 100 Γερμανούς. Νοέμβρης του 1943 στο Καρπενήσι, ενημέρωσε τον ΕΛΑΣ για να χτυπήσουν και πάλι, όπου σκοτώθηκαν 70 Γερμανοί στρατιώτες και ενώ οι Γερμανοί επρόκειτο να συλλάβουν τους κατοίκους του χωριού, τους ειδοποίησε και πρόλαβαν να διαφύγουν, χωρίς κανείς να συλληφθεί («Παίρναμε τα μέτρα μας» Παπαβαλής). Βοήθησε πολλές φορές για αποφυλάκιση κρατουμένων και μελών της Αντίστασης, διευκολύνοντας έτσι τις κινήσεις τους. Τέλη Αυγούστου 1944, οι Γερμανοί είναι έτοιμοι για αποχώρηση και ο ΕΔΕ, πιο ενισχυμένος από ποτέ, εντείνει τις ενέργειές του, κατά των κατακτητών και τους προξενεί απώλειες στην Αιτωλοακαρνανία και Ήπειρο. Είναι η χαριστική βολή του ΕΔΕΣ για τους Γερμανούς. 31-8-1944, οι Γερμανοί απασχολημένοι με σκοπό την αποχώρησή τους και τα γραφεία της Κομαντατούρ άδεια, καθώς οι αξιωματικοί ήταν «απησχολημένοι» για τον εκφοβισμό των ανταρτών. Έξω από τις φυλακές ακούγονται πυροβολισμοί και η 37χρονη Δημάδη πέφτει νεκρή από Έλληνες στρατιώτες Ταγμάτων Ασφαλείας. «Μπροστά στα μάτια μου εκτέλεσαν την ηρωίδα της Εθνικής Αντίστασης», λέει ο υπαξιωματικός Ευαγγ. Κουκούλης. Ήταν γνωστό πως η Δημάδη ως μεταφράστρια γνώριζε πολλά για την δράση των «Γερμανοτσολιάδων» και με ενδεχόμενη παράδοση της πόλης αποφάσισαν για την ασφάλειά τους το θάνατό της. Ο Ταγματάρχης Τολιόπουλος θέλοντας να κρύψει τη δωσίλογη δράση του, ανέθεσε σε πρωτοκλασάτους και φανατικούς συνεργάτες του την επιχείρηση εκτέλεσης, έχοντας τη σιγουριά πως η Δημάδη δεν θα γλύτωνε από τους συνεργάτες των Γερμανών κι έτσι την εκτέλεσαν απέναντι από τις φυλακές της Αγ. Τριάδας.
Ο Θανάσης Κακογιάννης (πρόσφυγας Μ. Ασίας, δικηγόρος, Δήμαρχος, συγγραφέας) αναγράφει: Μ. Δημάδη, κόρη ευγενική, μορφωμένη, καλλιεργημένο πλάσμα, γόνος εύπορης οικογένειας, στάθηκε για την πόλη της και την περιοχή της η αποφασιστική, ενεργητική συμπαραστάτισσα, η ριψοκίνδυνη γυναίκα, τότε σε κείνες τις δύσκολες στιγμές.
Επειδή έσωζε κόσμο, της κάναμε όλοι μαζί μνημόσυνο (γιαγιά Ερασμία).
Ήτανε μια Παναγιά η Μαρία (Βελουχιώτης).
Τιμή και δόξα στις αγωνίστριες της Εθνικής Αντίστασης (Άννα Ροδή).
Προσθέτω: Ας τις έχουμε όλοι μας μέσα στη ψυχή μας, χωρίς να τις ξεχνούμε.
