ΑΡΘΡΟ

Του Γ.Κ. Χατζόπουλου

τ. Λυκειάρχη

«Χαρές και πλούτη κι αν χαθούν και τα βασίλεια κι όλα, τίποτε δεν είναι αν η ψυχή μένει στητή κι ολόρθη» (Διονύσιος Σολωμός)

 

Τούτη τη φορά ο Δημόδοκος, ο Λαομέδων και ο Ιππόνικος φρόντισαν να φανούν συνεπείς στην τακτική επίσκεψη στον δάσκαλό τους Μελέαγρο.

Αποφάσισαν να συζητήσουν το θέμα της επιθετικότητας των εφήβων, που τόσο ταλανίζει στις ημέρες μας την κοινωνική συνοχή και βάζει σε σκέψεις ανησυχητικές.

Μετά την άφιξή τους στο ερημητήριο και τη θερμή, όπως πάντοτε, υποδοχή του αγαπημένου τους δασκάλου, πήρε πρώτος τον λόγο ο Ιππόνικος θέτοντας χωρίς περιστροφές το θέμα της συζήτησης και αναμένοντας με μεγάλο ενδιαφέρον την άποψή του τι είναι εκείνο, που οδηγεί τους νέους μας σε τέτοια ακραία συμπεριφορά.

– Πολύ ορθά το έθεσες το θέμα, λαμπρέ μου φίλε Ιππόνικε. Αυτή η ακραία συμπεριφορά με προβληματίζει σοβαρά και εμένα. Φοβούμαι μήπως δεν πρόκειται για παροδικό φαινόμενο, αλλά μήπως εξελιχθεί σε διαρκές επικίνδυνο κοινωνικό πρόβλημα, που θα αποσυναρμολογήσει τους αρμούς του κοινωνικού οικοδομήματος.

Ασφαλώς αυτή η παρεκτροπή δεν εστιάζεται σε μια και μόνη αιτία. Είναι σύνθεση της αποδιοργάνωσης του θεσμού της οικογένειας, της εύκολης θυσίας στον βωμό του Μαμωνά και το ξεσάλωμα των πολυπλόκαμων επικοινωνιακών μέσων.

Όλοι αυτοί οι παράγοντες, ο καθένας ανάλογα με το μερίδιό του, αφήνουν ανοχύρωτη την ψυχή των νέων μας.

Σχεδόν την εγκαταλείψαμε στη βουλιμία των ψυχοφθόρων παραγόντων. Αποστασιοποιηθήκαμε από την καλλιέργεια του ψυχικού κόσμου των εφήβων, αφυδατώνοντας τις αρχές και τις αξίες εκείνες, που συμβάλλουν στην οικοδόμηση της ψυχής με σκοπό το πλάσιμό της και την εδραίωσή της πάνω στις αρετές της ειλικρινούς αγάπης, της άδολης συμπαράστασης στους συνανθρώπους μας στις δύσκολες ώρες που διανύουν, στον σεβασμό της προσωπικότητας, στην προστασία της ζωής, στην αναγνώριση των δικαιωμάτων, στην πειθαρχία, στους κείμενους νόμους, στην αποφυγή της εκδήλωσης της κακίας, στην εκούσια διάπραξη της αδικίας.

-Ορθά όσα σμίλεψες, σοφέ μας δάσκαλε, όμως τι πρέπει να κάνουν όσοι έχουν χρέος να λειτουργήσουν ως ανάχωμα στον θορυβώδη χείμαρρο, που απειλεί να οδηγήσει στην αποσύνθεση του κοινωνικού βίου;, είπε εμφανώς ανήσυχος ο Δημόδοκος.

-Έχεις δίκιο να διερωτάσαι, εκλεκτέ μου φίλε Δημόδοκε. Έχουμε χρέος προς τους νέους μας να θωρακίσουμε την ψυχή τους. Και αυτό θα το επιτύχουμε, κυρίως, με την προσφορά λαγαρής παιδείας. Δεν είναι αμαρτωλή η ψυχή των νέων μας. Εμείς τη δηλητηριάζουμε ανάγοντας την ύλη σε υπεραξία. Και το βάρος το επωμίζονται οι ιεροφάντες της παιδείας, σ’ όποιο ιερό τέμενος κι αν ιερουργούν. Πάντοτε βέβαια σε αγαστή συνεργασία με την ορθά λειτουργούσα οικογένεια. Έχουν χρέος πρωταρχικό να προσπαθούν να ανταμώσουν τις κεραίες της ψυχής τους με τις ολοκάθαρες ψυχές των νέων. Δεν γεννιούνται παραβατικές ψυχές. Έρχονται στη ζωή αμόλυντες από τις αμαρτίες των ωρίμων και πλάθονται μέσα σε καλούπια που χτίζουν οι ώριμοι. Η σφυρηλάτηση της ψυχής των νέων είναι το ύψιστο χρέος όλων εκείνων, οι οποίοι με τη θέλησή τους αναλαμβάνουν το θείο αυτό έργο. Και χωρίς καμία επιφύλαξη το έργο αυτό το επωμίζονται οι ιερουργοί της παιδείας. Δεν εκφράστηκε επιπόλαια ο Χαιρωνέας Πλούταρχος σμιλεύοντας την ανεξίτηλη ρήση του: «Πάντων των εν ημίν παιδεία αθάνατον και θείον εστί».

Οδεύσατε ιερουργοί της παιδείας στα ιερά σας τεμένη και κάντε πράξη όσα θυμόσοφα κελεύει ο Πλούταρχος. Και να είσθε βέβαιοι ότι θα δικαιωθείτε ως οικοδόμοι άριστοι μιας ευνομούμενης κοινωνίας, που δοκιμάζεται χωρίς έλεος από την απαξίωση της ευνομίας. Και μην ξεχνάτε ακόμη τον αγιογραφικό λόγο (Ματθ. ιστ’, 26): «Τι γαρ ωφελείται άνθρωπος, εάν τον κόσμον όλον κερδήση, την δε ψυχήν αυτού ζημιωθή; ή τι δώσει άνθρωπος αντάλλαγμα της ψυχής αυτού;» (= Γιατί ποια ωφέλεια έχει ο άνθρωπος, αν κερδίσει όλον τον κόσμο, χάσει όμως την ψυχή του; ή τι θα δώσει ως αντάλλαγμά της, όταν τη χάσει;).

Βαθιά προβληματισμένοι αποχώρησαν από το ερημητήριο ασπαζόμενοι τον σοφό τους δάσκαλο.