ΑΡΘΡΟ
του Παναγιώτη Χατζηγεωργίου
Δικηγόρου Δράμας
Κατά τον Κώδικα Δικηγόρων ο Δικηγόρος είναι Δημόσιος Λειτουργός και η Δικηγορία συνιστά λειτούργημα. Ο Δικηγόρος ασκεί ελεύθερο επάγγελμα και αμείβεται για την εκτέλεση της εντολής του πελάτη του και τον χειρισμό της υποθέσεώς του.
Κατά συνέπεια η Δικηγορία είναι και λειτούργημα και επάγγελμα. Τι όμως προέχει; Η Κοινωνία ενίοτε κατατάσσει τη Δικηγορία στα «αεριτζίδικα» επαγγέλματα. Μας θεωρεί στυγνούς επαγγελματίες που στοχεύουν πρωτίστως στο χρήμα.
Όχι αδίκως πολλές φορές. Δυστυχώς τα καλά χρόνια της Δικηγορίας που κάπως προλάβαμε οι μεγαλύτεροι έχουν παρέλθει ανεπιστρεπτί. Η δικηγορική ύλη σε πολλούς τομείς έχει συρρικνωθεί, σε ορισμένους έχει εκμηδενιστεί.
Υπερπληθωρισμός, σκληρός ανταγωνισμός και η άνιση κατανομή της μικρής πλέον δικηγορικής ύλης δημιουργεί συνθήκες ασφυξίας. Η συντριπτική πλειοψηφία σήμερα αδυνατεί πλέον να ανταπεξέλθει στα πάγια λειτουργικά έξοδα του γραφείου. Ο Δικηγορικός κόσμος βιώνει σκληρότατη κρίση. Ως εκ τούτου και φαινόμενα μη ορθής επαγγελματικής τακτικής εμφανίζονται ολοένα αυξανόμενα.
Παρά ταύτα προσωπικά – φύσει ρομαντικός και αισιόδοξος – συνεχίζω να πιστεύω ότι στην πλειοψηφία οι συνάδελφοι Δικηγόροι συνεχίζουμε να θεωρούμε πως ασκούμε πρωτίστως Λειτούργημα. Ότι υπηρετούμε το θεσμό της Δικαιοσύνης. Ότι συχνά προασπίζουμε τα συμφέροντα της Κοινωνίας και των Πολιτών με ευσυνειδησία και διάθεση προσφοράς.
Σε μας προσφεύγει κάθε Πολίτης που νοιώθει αδικημένος. Για να επιλύσει τις διαφορές του. Γιατί κατηγορείται και μερικές φορές αδίκως για εγκληματική συμπεριφορά.
Μπορεί να λέγεται και είναι σωστό πως οι Γιατροί σώζουν ζωές, ενώ οι Δικηγόροι ασχολούμαστε με επίλυση διαφορών, ικανοποίηση αξιώσεων, υπεράσπιση κατηγορουμένων, άρα με ήσσονος σημασίας ζητήματα. Συχνά όμως υποθέσεις πελατών μας συνιστούν γι’ αυτούς ζήτημα ζωής και θανάτου. Για να αποζημιωθούν για απώλεια ζωής ή για βαριές σωματικές βλάβες. Για να αποφύγουν τιμωρία και εγκλεισμό στις φυλακές. Για να σώσουν το σπίτι τους.
Και ενίοτε – και ιδίως στην επαρχία που είμαστε μικρόκοσμος και οι σχέσεις είναι συχνά και φιλικές και προσωπικές – προσφέρουμε τις υπηρεσίες μας με διευκολύνσεις ή με ελάχιστη ή και δίχως αμοιβή μερικές φορές.
Η εικόνα που έχει όμως η Κοινωνία, είναι πως ιδίως στις μεγάλες πόλεις και στα μεγάλα Δικαστήρια το λειτούργημα πάει στην άκρη. Κυριαρχεί η επαγγελματική επιβίωση. Η επιδίωξη της όσο το δυνατόν μεγαλύτερης αμοιβής. Συχνά δίχως να έχει προηγηθεί αντίστοιχη επαγγελματική ενασχόληση.
Ομολογώ ότι κι εγώ προσωπικά και μετά από 35 χρόνια Δικηγορίας είχα μια παρόμοια εικόνα. Γι’ αυτό μου έκανε ιδιαίτερη εντύπωση η πρόσφατη εμπειρία μου στον Άρειο Πάγο.
Ο άγνωστος σε μένα συνάδελφος είχε προσέλθει πλήρως προετοιμασμένος. Έδωσε μάχη αγορεύοντας για να πείσει τους Αρεοπαγίτες για το δίκιο του πελάτη του Αλβανικής καταγωγής και να πετύχει την αθώωσή του. Άλλως θα έπρεπε να διατηρηθεί η φυλάκισή του. Να απελαθεί μετά από χρόνια διαμονής στην Ελλάδα, όπου γεννήθηκαν και κατοικούν τα παιδιά του.
Να σημειωθεί ότι υποβάλλεται αναλυτικό γραπτό υπόμνημα και η απόφαση εκδίδεται μετά από μήνες. Να τονισθεί ότι δεν υπάρχει ακροατήριο. Συνεπώς θα μπορούσε ο εν λόγω Δικηγόρος να αρκεσθεί στο υπόμνημά του ή έστω «να αγορεύσει» για λίγα λεπτά. Δεν είχε τον πελάτη του, δεν το έκανε για το θεαθήναι. Όταν ολοκλήρωσε παρακαθήμενος Δικηγόρος του είπε: «έδωσες τη μάχη της ζωής σου, ούτε αδελφός σου να ήταν!!!»
Θεώρησα προς στιγμήν ότι επρόκειτο για εξαίρεση στον κανόνα. Πλην όμως με διέψευσε η αμέσως επόμενη υπόθεση, που χειρίζονταν συνάδελφος Δικηγόρος από Θεσσαλονίκη. Η εν λόγω Δικηγόρος επίσης με εξαιρετική κατάρτιση και επιχειρήματα έδωσε μάχη για την υπεράσπιση του πελάτη της, που κατά τα λεγόμενά της δίχως σοβαρές ενδείξεις ήταν φυλακισμένος και είχε διαλυθεί η οικογένειά του. Της έδωσα συγχαρητήρια.
Ναι θα ήταν υπερβολή να επιμένουμε πως ο Δικηγορικός κόσμος συνεχίζει να αποτελεί «τον πρώτο τη τάξει Επιστημονικό Σύλλογο της Χώρας». Άλλωστε στη συντριπτική μας πλειοψηφία μάλλον «επιστημονικό προλεταριάτο» είμαστε πλέον. Ούτε να ισχυριζόμαστε πως η Νομική είναι η κορωνίδα των Επιστημών και να αμφισβητούμε την πρωτοκαθεδρία της Ιατρικής Επιστήμης.
Μπορούμε όμως με συστολή να συνεχίσουμε να είμαστε περήφανοι για την Επιστήμη μας και το Λειτούργημά μας. Για τη Δικηγορία που με ευσυνειδησία και διάθεση προσφοράς συνεχίζουμε να υπηρετούμε η συντριπτική πλειοψηφία των συναδέλφων Δικηγόρων.