Από την πρώτη πτήση της πάλαι ποτέ Ολυμπιακής Αεροπορίας μέχρι την τελευταία (Μέρος Β’)

ΑΡΘΡΟ

Του Captain Νικόλαου Κ. Μεταξά

ATPL

AIRLINE PILOT

B737NG AIRBUS 320

ΟΛΥΜΠΙΑΚΗ ΑΕΡΟΠΟΡΙΑ: 40 XPONIA ΣΤΟΥΣ ΟΥΡΑΝΟΥΣ TOY ΚΟΣΜΟΥ

(συνέχεια από το προηγούμενο)

H τελευταία χρονιά της δεκαετίας του ’50 είναι το ίδιο γεμάτη σε δραστηριότητες και εξελίξεις. Συμπεριέλαβε όμως και δύο ατυχήματα.

Το πρώτο έγινε στις 30 Μαρτίου στο αεροδρόμιο του Ελληνικού, όταν το DC-6B υπό στοιχεία νηολογίου SX-DAF βγήκε εκτός διαδρόμου ενώ εκτελούσε εκπαιδευτικές απο/προσγειώσεις (touch & go) και καταστράφηκε ολοσχερώς, χωρίς ευτυχώς να υπάρξουν τραυματισμοί. Το δεύτερο συνέβη αρκετούς μήνες αργότερα, στις 29 Οκτωβρίου, όταν το DC-3 υπό στοιχεία νηολογίου SX-BAD με πλήρωμα τους, Αναστάσιο Καλοβυρνά (κυβερνήτη), Αθανάσιο Κουντούρη (συγκυβερνήτη) και Μαρία Κοκκίνου (ιπτάμενη συνοδό), συνετρίβη στον Αυλώνα Αττικής κατά τη διάρκεια της πτήσης Αθήνα-Θεσσαλονίκη (OA214). Τα μέλη του πληρώματος και οι 15 συνολικά επιβάτες του αεροσκάφους σκοτώθηκαν.

Παρά τα δυσάρεστα, το 1959 υπήρξε πραγματικά σημαντική χρονιά για την Ολυμπιακή καθώς στις 20 Ιουνίου πέρασε στην εποχή των αεριωθουμένων ανακοινώνοντας επίσημα την παραγγελία δύο D.H. 106 Comet 4B. Χωρίς καθυστερήσεις οι πρώτοι χειριστές και τεχνικοί φεύγουν για εκπαίδευση στην Αγγλία μετά την υπογραφή συμφωνίας συνεργασίας με την British European Airways, η οποία πέρα από την εκπαίδευση του προσωπικού της εταιρίας θα αναλάμβανε αρχικά και την τεχνική υποστήριξη των νέων αεροσκαφών.

Μία σύντομη παρένθεση εδώ και θα επανέλθουμε στα Comet 4B… Το 1959 παραλήφθηκε άλλο ένα Douglas DC-6B που πήρε στοιχεία νηολογίου SX-DAI αλλά το γεγονός αυτό δεν είναι τόσο σημαντικό όσο αυτό της παραλαβής και εγκατάστασης του πρώτου υπολογιστή της εταιρίας, ενός IBM «γύρω» από τον οποίο δημιουργήθηκε η υπηρεσία μηχανογράφησής της. Και συνεχίζουμε με τα Comet 4B… Έμφαση δίνουμε στην απόκτηση αεριωθουμένων αεροσκαφών από την O.A. όχι μόνο επειδή αυτή καθεαυτή σηματοδοτεί την επιχειρησιακή της εισαγωγή στην αεριοπροώθηση και κατ’ επέκταση την άνοδο της πολιτικής αεροπορίας στην Ελλάδα σε επίπεδα που ούτε ο πιο αισιόδοξος και τολμηρός παρατηρητής δε θα μπορούσε να προβλέψει πέντε μόλις χρόνια πριν. H έμφαση δίνεται κυρίως για να αντιληφθεί κανείς ότι η μορφή των ελληνικών αερομεταφορών άλλαξε σε απίστευτα μεγάλο βαθμό προς το καλύτερο μέσα σε ένα εξαιρετικά μικρό χρονικό διάστημα. Με άλλα λόγια εκεί όπου στο συγκεκριμένο τομέα είχαμε μείνει τουλάχιστον δέκα χρόνια πίσω συγκρινόμενοι με την πλειοψηφία των δυτικοευρωπαϊκών χωρών, μέσα σε μία πενταετία βρεθήκαμε στο ίδιο επίπεδο ή ακόμη και πιο μπροστά από ορισμένες, πραγματοποιώντας δρομολόγια με αεριωθούμενα μεταφορικά αεροσκάφη.

Να σημειώσουμε εδώ ότι η Ολυμπιακή παράλαβε δύο Comet 4B και άρχισε την εκτέλεση δρομολογίων με αυτά μέσα στο 1960 τη στιγμή που η αμερικάνικη Pan Am και η αγγλική B.O.A.C. πραγματοποίησαν τα πρώτα τους δρομολόγια με Comet 4 και Boeing 707 αντίστοιχα ενάμιση μόλις χρόνο πριν, τον Οκτώβριο του 1958! Στις 24 Απριλίου του 1960 λοιπόν το πρώτο Comet 4B υπό στοιχεία νηολογίου SX-DAK (c/n 6437), το «QUΕΕΝ FRΕDΕRΙCΑ», προσγειώνεται στο αεροδρόμιο του Ελληνικού τρεις ώρες και δεκατρία λεπτά μετά την απογείωσή του από το Χίθροου του Λονδίνου. Το πλήρωμα θαλάμου διακυβέρνησης είναι αμιγώς ελληνικό με μέλη τους Ιωαννίδη Παύλο (κυβερνήτη), Ανταχόπουλο Κωνσταντίνο (συγκυβερνήτη) και Μιχαηλίδη Δημήτρη (Ιπτ. μηχανικό). Λιγότερο από ένα μήνα αργότερα, στις 17 Μαΐου, προσγειώνεται στο Ελληνικό το δεύτερο αεροσκάφος του τύπου, το SΧ-DΑL/«QUΕΕΝ ΟLGΑ» (c/n 6438). Και τα δύο αεροσκάφη δρομολογούνται αμέσως σε παλιές και νέες γραμμές της Ολυμπιακής, ενώ στις 13 Ιουλίου παραλαμβάνεται και το G-ΑΡΖΜ/«ΟUΕΕΝ SΟΡΗΙΑ» που ενοικιάσθηκε από τη B.E.A. στα πλαίσια μίας στενής συνεργασίας μεταξύ των δύο εταιριών.

Στα χρόνια που ακολούθησαν η Ολυμπιακή εξακολούθησε να ενοικιάζει αεροσκάφη του τύπου από τη B.E.A. συνεχίζοντας τη συνεργασία, η οποία ας σημειωθεί ότι προέβλεπε και τη δυνατότητα εναλλαγής αεροσκαφών και πληρωμάτων των δύο εταιριών στα δρομολόγιά τους. Έτσι ένα αεροπλάνο της Ολυμπιακής που έφθανε στο Λονδίνο με ελληνικό πλήρωμα μπορεί να απογειωνόταν αμέσως μετά για δρομολόγιο της B.E.A., ενώ το ελληνικό πλήρωμα μπορεί να γύριζε στην Αθήνα με αγγλικό αεροπλάνο. Το «QUΕΕΝ SΟΡΗΙΑ» απέκτησε ελληνικό νηολόγιο, το SX-DAN, τον Απρίλιο του 1966 και άλλα τρία COMET 4B τα, G-ΑRDΙ/«Ρrincess Sophia» (αργότερα SX-DAO), G-APMC και G-ARJL, ενοικιάστηκαν μέχρι και το 1969-70 οπότε και επιστράφηκαν, μαζί με τα αγορασμένα αεροσκάφη της Ολυμπιακής, στη B.E.A. Τα Comet 4B εντάχθηκαν λοιπόν ευθύς εξαρχής πλήρως στο πτητικό πρόγραμμα της Ολυμπιακής αντικαθιστώντας τα DC-6B στις γραμμές εξωτερικού. Ίσως αυτός να είναι και ο λόγος της πώλησης του SX-DAF στη MANTOF το καλοκαίρι του 1960…

Το 1961 δημιουργείται το τρίτο γραφείο πωλήσεων της εταιρίας σε μεγαλούπολη των Η.Π.Α. παρά το γεγονός ότι δεν πετά στη χώρα αυτή. Έτσι μετά τη Νέα Υόρκη και το Σικάγο ακολουθεί το γραφείο του Λος Άντζελες. Στα χρόνια που ακολούθησαν μέχρι και το 1965 (πέρα από το ότι αγοράστηκε τελικά άλλο ένα DC-6B, το SX-DAM, το 1964, παραδόθηκαν για το κλείσιμο οικονομικών εκκρεμοτήτων επτά από τα DC-3 της εταιρίας στο δημόσιο και σταδιακά αυξήθηκε η δύναμη του προσωπικού) δεν είχαμε καμία άλλη ιδιαίτερη εξέλιξη.

Ακολουθώντας την ίδια πολιτική που είχε προγενέστερα υιοθετήσει, η εταιρία προετοιμάζει την είσοδό της στην αγορά του Βόρειου Ατλαντικού. Το 1965 το μεγάλο βήμα πραγματοποιείται με την παραγγελία των πρώτων τριών αεροσκαφών τύπου Boeing 707-384C. Όπως και στο παρελθόν, το ιπτάμενο και τεχνικό προσωπικό που προορίζεται για μετάβαση στο νέο τύπο φεύγει μετά την υπογραφή της συμφωνίας, τον Σεπτέμβριο του 1965, για εκπαίδευση στο Κάνσας των Η.Π.Α. Εκεί βρίσκονται οι εγκαταστάσεις του εκπαιδευτικού κέντρου της T.W.A. που αποτελούν ό,τι πιο σύγχρονο υπάρχει σε παγκόσμιο επίπεδο σε ό,τι αφορά υλικό, προγράμματα και εκπαιδευτικά βοηθήματα των B707. Πριν κλείσει το πρώτο εξάμηνο του 1966 όλα είναι ήδη έτοιμα για την έναρξη των υπερατλαντικών πτήσεων που πρώτη φορά θα φέρουν τα χρώματα της εταιρίας και της Ελλάδας στην αμερικάνικη ήπειρο. Στις 11 Μαΐου της χρονιάς αυτής λοιπόν παραλαμβάνεται από την εταιρία το πρώτο Boeing 707-384C υπό στοιχεία νηολογίου SX-DBA, το «CΙΤΥ OF ΑΤΗΕΝS», στο Σιάτλ. Αμέσως διατίθεται για τη συμπληρωματική εκπαίδευση των ελληνικών πληρωμάτων πραγματοποιώντας πτήσεις μεταξύ Νέας Υόρκης και Σάνον της Ιρλανδίας. Το ίδιο έγινε και με το δεύτερο αεροσκάφος του τύπου, το SX-DBB/CITY OF CORINTH, που επίσης παραλήφθηκε στο Σιάτλ λίγες ημέρες αργότερα, στις 21 Μαΐου. Το «CΙΤΥ OF CΟRΙΝΤΗ» όμως ήταν αυτό που πρώτο προσγειώθηκε στο αεροδρόμιο του Ελληνικού στις 13:45 της 1ης Ιουνίου του 1966.

H άφιξη του νέου αεροσκάφους και η εγκαινίαση της γραμμής Αθήνα-Νέα Υόρκη συνοδεύθηκαν από μία λαμπρή εορταστική τελετή μετά τη λήξη της οποίας το SX-DBB απογειώθηκε με 143 επιβάτες, μεταξύ των οποίων και ο βασιλιάς Κωνσταντίνος με την Βασίλισσα Αννα-Μαρία, με προορισμό το JFK της Νέας Υόρκης. Δέκα περίπου ώρες αργότερα το SX-DBB γίνεται το πρώτο αεροσκάφος με ελληνικό νηολόγιο που προσγειώνεται στην αμερικάνικη ήπειρο εκτελώντας προγραμματισμένο δρομολόγιο. Το SX-DBA απογειώθηκε δύο ώρες μετά με προορισμό το αεροδρόμιο του Ελληνικού καθιερώνοντας έτσι τη νέα γραμμή αλλά και την εισαγωγή της Ολυμπιακής σε μία νέα εποχή. Οι εκπαιδεύσεις του προσωπικού βέβαια συνεχίστηκαν ακόμη και μετά την παραλαβή και του τρίτου B 707, του SX-DBC/ «CΙΤΥ OF ΚΝΟSSΟS», στις 18 Ιουνίου. Το 1966 όμως είναι και η χρονιά που τα θρυλικά DC-4 αποσύρονται. Τα δύο αεροσκάφη της εταιρίας, SX-DAC και SX-DAG, συπλήρωσαν με τα χρώματα της εταιρίας 41.300 ώρες πτήσης. H επιβατική κίνηση αυξήθηκε κατά 139.616 επιβάτες σε σύγκριση με το 1965 και αυτό οφείλεται κυρίως στην προτίμηση των ομογενών της Αμερικής στην πτήση της Ολυμπιακής, ενώ και η δύναμη του προσωπικού ανήλθε στους 3.421 εργαζομένους. Το 1967 είναι μία εξίσου προσοδοφόρα χρονιά για την Ολυμπιακή. Το Μάρτιο αγοράζεται ένα DC-6B από την αμερικάνικη Northeast, το SX-DAP/ISLE OF CHIOS, ενώ προς τα τέλη της χρονιάς, στις 21 Νοεμβρίου, ακολουθούν άλλα δύο τα, SX-DAQ/ISLE OF LIMNOS και SX-DAR/ISLE OF SAMOS. Τα γραφεία πώλησης εισιτηρίων της εταιρίας έχει πλέον φτάσει τα 76 σε 35 χώρες στο εξωτερικό και τα 80 σε αντίστοιχο αριθμό πόλεων μέσα στην ελληνική επικράτεια, ενώ πρώτη φορά η επιβατική κίνηση υπερβαίνει τους 1.000.000 ταξιδιώτες με πληρωμένο εισιτήριο. Για την ακρίβεια καταμετρήθηκαν 1.133.009 επιβάτες στις πτήσεις εσωτερικού και εξωτερικού της εταιρίας. Οι αγορές καινούριων και μεταχειρισμένων αεροσκαφών θα συνεχιστούν και μέσα στο 1968 λόγω της αύξησης των γραμμών της εταιρίας, ιδίως αυτών του εξωτερικού. Την 1η Νοεμβρίου αρχίζουν οι πτήσεις στη γραμμή Αθήνα-Γιοχάνεσμπουργκ με ενδιάμεσο σταθμό το Ναϊρόμπι, ενώ η Θεσσαλονίκη συνδέεται με τη Φρανκφούρτη, η Λευκωσία με τη Βυρηττό και η Ρόδος απευθείας με το Λονδίνο. Για την κάλυψη των αναγκών του διευρυνόμενου δικτύου της όμως η εταιρία είχε ήδη προετοιμαστεί… Στις αρχές του χρόνου και πιο συγκεκριμένα στις 3 Φεβρουαρίου παραλαμβάνεται άλλο ένα DC-6B, το SX-DAS/ISLE OF KOS, από την αμερικάνικη Northwest.

(συνεχίζεται…)