ΑΡΘΡΟ

Του Μάκη Μουρατίδη

Οι πρώτες Κοινότητες του Νομού Δράμας αναγνωρίστηκαν επίσημα ως μέρος του ελληνικού διοικητικού συστήματος με το Βασιλικό Διάταγμα «Περί συστάσεως κοινοτήτων εν τω νομώ Δράμας και ενώσεως συνοικισμών τινων εις τον δήμον Δράμας και τας κοινότητας τούτου», που υπογράφτηκε στις 13 Νοεμβρίου 1919 και δημοσιεύτηκε στις 20 Νοεμβρίου 1919 (ΦΕΚ 251/20-11-1919 τ. Α). Το Βασιλικό αυτό Διάταγμα αποτελεί ουσιαστικά τη «Ληξιαρχική Πράξη Γέννησης» των τότε κοινοτήτων του Νομού Δράμας και σηματοδοτεί την επίσημη ένταξή τους στον θεσμό της Ελληνικής Τοπικής Αυτοδιοίκησης.

Με το συγκεκριμένο Βασιλικό Διάταγμα που αφορούσε στον τότε Νομό Δράμας, αναγνωρίστηκαν 30 κοινότητες στην Υποδιοίκηση Δράμας (βλ. σχετικό πίνακα), 8 κοινότητες στην Υποδιοίκηση Καβάλας, 11 κοινότητες στην Υποδιοίκηση Πραβίου και 7 κοινότητες στην Υποδιοίκηση Νέστου.

Με το Νομοθετικό Διάταγμα «Περί διαιρέσεως διοικητικώς εις δύο Νομούς της Δυτικής Θράκης», που δημοσιεύτηκε στο ΦΕΚ 349/3-12-1923 τ. Α, αποσπάστηκαν από το Ν. Δράμας οι κοινότητες Σταυρουπόλεως, Κοζλούτσης (Καρυόφυτου) και Σαρνίτσης (Κρωμνικού), οι οποίες εντάχθηκαν στην υποδιοίκηση Ξάνθης του Νομού Ροδόπης.

Οι υπόλοιπες Κοινότητες του Ν. Δράμας αναγνωρίστηκαν ή εντάχθηκαν στο Νομό αργότερα.

Από την ημερομηνία των αρχικών αναγνωρίσεων (20 Νοεμβρίου 1919) μέχρι σήμερα καταγράφονται αρκετές Διοικητικές Μεταβολές στο Νομό Δράμας με αναγνωρίσεις, καταργήσεις, προσαρτήσεις, αποσπάσεις, μετονομασίες Κοινοτήτων και οικισμών.

Οι κυριότερες πάντως Διοικητικές Μεταβολές στις Κοινότητες του Ν. Δράμας καταγράφονται στην αρχή και στο τέλος της εξεταζόμενης περιόδου (σύσταση Κοινοτήτων μέχρι σήμερα).

Ειδικότερα, αμέσως μετά τη σύστασή τους και κατά τη δεκαετία 1920-1930 καταγράφονται μαζικές μετονομασίες Κοινοτήτων και οικισμών, όπου είχαν αποδοθεί προγενέστερα ονομασίες μη ελληνικές.

Με την εφαρμογή των Προγραμμάτων Ι. Καποδίστριας (Ν. 2539/1997) και Καλλικράτης (Ν. 3852/2010) καταργήθηκαν σταδιακά όλες οι Κοινότητες ως Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου (ΝΠΔΔ). Τα Τοπικά Διαμερίσματα του Δημοτικού και Κοινοτικού Κώδικα (Ν. 3463/2006), τα οποία προσδιορίστηκαν ως Δημοτικές και Τοπικές Κοινότητες με το Πρόγραμμα Καλλικράτης, μετονομάστηκαν σε Κοινότητες με τον πρόσφατο Ν. 4555/2018 (Πρόγραμμα Κλεισθένης), χωρίς ωστόσο αυτές να διαθέτουν ιδιαίτερη νομική προσωπικότητα, λειτουργώντας ως μονάδες ενδοδημοτικής αποκέντρωσης των δήμων με εκλεγόμενα Συμβούλια Κοινοτήτων.

 

 

Βασιλικό Διάταγμα

«Περί συστάσεως κοινοτήτων εν τω νομώ Δράμας και ενώσεως συνοικισμών τινων εις τον δήμον Δράμας και τας κοινότητας τούτου»

ΦΕΚ 251/20-11-1919 τ. Α

Νομός Δράμας – Υποδιοίκηση Δράμας

 

Α/Α Αναγνωρίστηκε με το ΒΔ του 1919 ως

«Κοινότης»

 Μετονομάστηκε μετέπειτα ως

«Κοινότης»

 Παρατηρήσεις
1 Βησωτσάνης Ξηροποτάμου  
2 Δοξάτου –  
3 Τσατάλτζης Χωριστής  
4 Προσωτσάνης Αρχικά μετονομάστηκε σε Κοιν. Πυρσοπόλεως αλλά μετά επανήλθε ως Κοιν. Προσωτσάνης Ο οικισμός αναφέρεται ως Προσοτσάνη στις απογραφές πληθυσμού μετά το 1940 *
5 Πλεύνης Πετρούσης Ο οικισμός αναφέρεται ως Πετρούσσα στις απογραφές πληθυσμού μετά το 1940 *
6 Ζυρνόβου Κάτω Νευροκοπίου  
7 Καλαμπακίου –  
8 Γενή-Κιόι Σταυρουπόλεως Αποσπάστηκε από το νομό Δράμας το 1923
9 Κουμπαλίστης Κοκκινογείων  
10 Κηρίων –  Αναφέρεται ως Κοιν. Κυρίων στις απογραφές πληθυσμού μετά το 1940 *
11 Νουσρατλή Υψηλής Ράχης  
12 Κουζλού-Κιόι Πλατανιάς  
13 Τιχότας – Η Κοινότητα καταργήθηκε το 1924 και ενσωματώθηκε στην Κοιν. Δρατσίστης
14 Ραβενίων Μακρυπλαγίου  
15 Σταρτίστης Περιθωρίου  
16 Δρατσίστης Παρανεστίου Μεταφορά έδρας της Κοινότητας από Δράτσιστα σε Παρανέστιον το 1929
17 Μπουκόβου Οξυάς και μετέπειτα Σίλλης Μεταφορά έδρας της Κοινότητας από Οξυά σε Σίλλη το 1930 και μετέπειτα σε Πρασινάδα το 1962
18 Καρατζά-Κιόι Θόλου  
19 Κοζλούτσας Καρυοφύτου Αποσπάστηκε από το νομό Δράμας το 1923
20 Σαρνίτς Κρωμνικού Αποσπάστηκε από το νομό Δράμας το 1923
21 Τερλισίου Βαθυτόπου  
22 Μπελοτίντσης Λευκογείων  
23 Βώλακος –  
24 Τσερεσόβου Παγονερίου  
25 Ζερνοβίτσης Μοκρού και μετέπειτα Λειβαδερού Αναφέρεται ως Κοιν. Λιβαδερού στις απογραφές πληθυσμού μετά το 1961 *
26 Οσενίτσης Σιδηρονέρου  
27 Μπορόβου Ποταμών  
28 Λιμπάν Κολιούς μετέπειτα Κλειστών και στη συνέχεια Σκαλωτής  
29 Τισόβης Μαυροχωρίου Καταργήθηκε το 1927 και ενσωματώθηκε στην Κοιν. Ποταμών
30 Ρασόβου Λειμώνος Καταργήθηκε το 1927 και ενσωματώθηκε στην Κοιν. Σιδηρονέρου

 

*Αναφέρεται έτσι και σε σχετική με τη Τ.Α. νομοθεσία (π.χ. Ν. 2539/1997-Πρόγραμμα Ι. Καποδίστριας), μάλλον λόγω μεταφοράς από τα ΦΕΚ των απογραφών πληθυσμού. Δεν καταγράφεται όμως ως μετονομασία ή διόρθωση σύμφωνα με την προβλεπόμενη από το νόμο διαδικασία.