Υπεύθυνος τουρισμός και εταιρική κοινωνική ευθύνη (Μέρος Γ’)

ΑΡΘΡΟ

Του Captain Νικόλαου Κ. Μεταξά

ATPL

AIRLINE PILOT

B737NG AIRBUS 320

(συνέχεια από το προηγούμενο)

Πολιτιστικός τουρισμός, βιώσιμος τουρισμός

Ο πολιτιστικός τουρισμός είναι μια μορφή τουρισμού που αφορά ανθρώπους που επιλέγουν να επισκεφθούν και να γνωρίσουν έναν τόπο, ορμώμενοι από το ενδιαφέρον που παρουσιάζει ως προς το πολιτιστικό του απόθεμα. Αυτό σημαίνει ότι ένας προορισμός είναι πλούσιος σε αρχαιολογικούς χώρους, μνημεία, μουσεία, γκαλερί κτλ. Ελλάδα δηλαδή…

Όσες φορές κι αν ακούμε ότι το δίπτυχο «Ήλιος-Θάλασσα» δεν αρκεί για την περαιτέρω ανάπτυξη του τουρισμού στη χώρα μας, άλλες τόσες φορές ακούμε ότι είναι ανάγκη να εστιάσουμε και σε άλλες μορφές τουρισμού, οι οποίες συχνά περιλαμβάνονται στη φράση «εναλλακτικός τουρισμός». Η φράση αυτή επαναλαμβάνεται αρκετά και εντοπίζεται κυρίως σε ομιλίες πολιτικών προσώπων και εκπροσώπων φορέων. Ωστόσο οι τουρίστες που επιλέγουν τη χώρα μας, στην συντριπτική τους πλειοψηφία έρχονται για να απολαύσουν τα γαλάζια νερά και τον υπέροχο μεσογειακό ήλιο. Και καλώς πράττουν από την πλευρά τους.

Από τη δική μας πλευρά όμως, δημιουργείται μείζον ζήτημα. Διότι όταν αναφερόμαστε σε αύξηση του αριθμού των τουριστών και επιζητούμε επιπλέον έσοδα πρέπει να λάβουμε σοβαρά υπόψη ότι αυτό δεν είναι εφικτό να συμβεί, με την αύξηση του αριθμού των τουριστών σε περιόδους αιχμής ή αλλιώς αυτού που εμείς χαρακτηρίζουμε τουριστική σεζόν, η οποία περιορίζεται ως επί το πλείστον στους καλοκαιρινούς μήνες. Άλλωστε όπως έχουν δείξει σχετικές μελέτες αλλά και σύμφωνα με τα στοιχεία, οι υποδομές της χώρας μας δεν μπορούν να αντέξουν σε όλες τις περιοχές μεγαλύτερο αριθμό τουριστών, αφενός γιατί κάποιες περιοχές δεν έχουν την ίδια ανάπτυξη και κάποιες άλλες έχουν ήδη πολύ μεγάλο αριθμό τουριστών σε συγκεκριμένες χρονικές περιόδους. Την ίδια στιγμή πρέπει να λάβουμε υπόψη και το περιβαλλοντικό αποτύπωμα, καθώς πλέον όταν αναφερόμαστε σε ανάπτυξη δεν νοείται να μην επιδιώκουμε τη βιώσιμη ανάπτυξη.

Ποια είναι συνεπώς η επόμενη μέρα και πώς εμείς ως τουριστικοί πράκτορες θα συμβάλουμε σε αυτό που λέγεται επιμήκυνση της τουριστικής σεζόν αλλά και στην βελτίωση της ποιότητας των τουριστών, ώστε να αυξηθεί ο αριθμός τους και συγχρόνως να διαχυθεί και σε άλλες περιοχές της Ελλάδας -όχι μόνο στις πιο δημοφιλείς- και σε άλλες χρονικές περιόδους;

Εκτιμώ ότι αυτό θα συμβεί αν πραγματικά εστιάσουμε στο μεγάλο πλεονέκτημα αυτής της χώρας: Τον πολιτισμό της. Η Ελλάδα ήταν και θα είναι η χώρα που γέννησε τη δημοκρατία, τη φιλοσοφία, τη θρησκεία και άφησε μεγάλο κληροδότημα σε όλη την ανθρωπότητα. Οι αρχαιολογικοί χώροι, τα σημαντικά μνημεία, η τέχνη, η μυθολογία, η γαστρονομία αποτελούν μάρτυρες αυτής της διαδρομής στο χρόνο και της μακραίωνης ιστορίας. Η Ελλάδα συνολικά μετρά 18 μνημεία παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς ενώ μόνο η Θεσσαλονίκη έχει 15 παλαιοχριστιανικά και βυζαντινά μνημεία Unesco. Τα τελευταία χρόνια γίνονται αρκετές προσπάθειες για να γίνουν τόσο τα μνημεία, όσο και τα μουσεία πιο ευέλικτα και να λειτουργούν με σύγχρονους τρόπους. Τα ωράρια λειτουργίας παραμένουν πάντα ένα «αγκάθι» καθώς συχνά γίνεται λόγος για «έλλειψη προσωπικού» ενώ ο εκσυγχρονισμός των συστημάτων άρχισε να εμφανίζεται πολύ πρόσφατα και μετά από μεγάλο αγώνα που έδωσε η FEDHATTA, με το ηλεκτρονικό εισιτήριο και άλλες δράσεις. Σε όλα αυτά οι τουριστικοί πράκτορες είναι απλώς θεατές, καθώς δεν μπορούν να παρέμβουν άμεσα στο έργο των αρχαιολογικών υπηρεσιών και αυτό δημιουργεί εμπόδια στο να οργανώσουν καλύτερα το τουριστικό πακέτο και τις ξεναγήσεις. Την ίδια ώρα, ιδέες καινοτόμες που «πέφτουν κατά καιρούς στο τραπέζι» συνεδρίων και άλλων συζητήσεων για διοργάνωση εκδηλώσεων σε μουσεία ή άλλους χώρους, γαστρονομικά events και φεστιβάλ προκαλούν άγχος στους υπεύθυνους αλλά περισσότερο σε εμάς που ξέρουμε πόσο δύσκολο είναι να υλοποιηθούν. Παρόλα αυτά οι συγκεκριμένοι τουρίστες είναι άνθρωποι συνήθως με υψηλό budget και έχουν τη δυνατότητα να δαπανήσουν στο ταξίδι τους χρήματα για να απολαύσουν μια παράσταση, μια ιδιαίτερη ξενάγηση ή ένα ξεχωριστό γεύμα.

Ωστόσο, υπάρχει η δυνατότητα να εξερευνήσουμε άλλες πτυχές που ακουμπούν στον πολιτισμό και να τις αναπτύξουμε. Όπως εκείνες που αφορούν στην τέχνη και τη μουσική, κάτι που για παράδειγμα η Θεσσαλονίκη πέτυχε με το Φεστιβάλ Κινηματογράφου, η Κέρκυρα και η Καλαμάτα με το Διεθνές Φεστιβάλ Χορωδιών. Στο ίδιο πλαίσιο, θα μπορούσε να ενισχυθεί και να υποστηριχθεί από την τοπική αυτοδιοίκηση η διοργάνωση μουσικών events για την προσέλκυση επισκεπτών. Παραδείγματα πετυχημένων τέτοιων πρωτοβουλιών υπάρχουν αλλά δεν είναι αρκετά. Σημαντικό ρόλο σε αυτήν την προσπάθεια μπορεί να διαδραματίσει ο τομέας της γαστρονομίας και των αντίστοιχων φεστιβάλ που σχετίζονται με τις τοπικές γεύσεις, την οινοπαραγωγή και τα παραδοσιακά προϊόντα. Άλλωστε η κουζίνα κάθε τόπου αποτελεί μωσαϊκό γεύσεων που δημιουργήθηκε στο πέρασμα των χρόνων μέσα από τη σύνθεση τη κουλτούρας των ανθρώπων που πέρασαν ή έζησαν σε αυτόν.

Βάσει των παραπάνω δεδομένων, όπου απλώς παραθέσαμε ορισμένα παραδείγματα για το πώς μπορεί να λειτουργήσει η δημιουργία εκδηλώσεων σε πιο «ήσυχους» τουριστικά μήνες, ως πόλος έλξης αλλά και την ανάγκη να αλλάξει το μοντέλο λειτουργίας των μουσείων και αρχαιολογικών χώρων, παρατηρούμε ότι υπάρχει ουσιαστική ανάγκη για αλλαγές και ένα σχέδιο δράσης. Δεν αρκεί να μιλάμε για θεματικό, εναλλακτικό ή πολιτιστικό τουρισμό όταν δεν γίνονται παράλληλα προσπάθειες να το υποστηρίξουμε. Οι τουριστικοί πράκτορες μπορούν να συνδράμουν δημιουργώντας ειδικά πακέτα και καταθέτοντας προτάσεις, με δεδομένο ότι είναι το «αυτί» του πελάτη. Άραγε υπάρχουν ευήκοα ώτα να τους ακούσουν;

Ο Συνεδριακός Τουρισμός έχει πεδίο δόξης λαμπρό στη χώρα μας, αρκεί να θέσουμε τις σωστές βάσεις!

Οι τάσεις διαφαίνονται αυξητικές για το επόμενο χρονικό διάστημα, καθώς η Ελλάδα έχει πια καθιερωθεί ως ιδανικός προορισμός στον διεθνή τουριστικό και συνεδριακό χάρτη. Ωστόσο, δεν πρέπει να επαναπαυόμαστε, καθώς οι προοπτικές για τα επόμενα έτη εξαρτώνται άμεσα από την «ευαίσθητη ισορροπία» των οικονομικών και πολιτικών συνθηκών της χώρας μας, αλλά και της ευρύτερης περιοχής της Μεσογείου.

Όλοι πλέον γνωρίζουμε πόσο ευεργετικά επιδρά στην εθνική οικονομία της χώρας η συνεδριακή αγορά, καθώς συμβάλει στην αξιοποίηση των τουριστικών υποδομών (συνεδριακά κέντρα, ξενοδοχεία, εστιατόρια) και υπηρεσιών (μετακίνησης, catering, περιηγήσεις, ξεναγήσεις, μεταφράσεις/διερμηνείες, εκτυπώσεων, οπτικοακουστικών μέσων, οργανώσεις εκδηλώσεων, κ.λπ.), στη δημιουργία θέσεων εργασίας, και στην επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου.

Απαιτείται κοινή εθνική στρατηγική προκειμένου να υποστηριχτούν οι προσπάθειες, που καταβάλλουν οι Έλληνες διοργανωτές συνεδρίων, ώστε να γίνει σωστή και δομημένη προσπάθεια προώθησης του ελληνικού συνεδριακού προϊόντος, για την οποία απαιτείται, όχι μόνο οικονομική και θεσμική υποστήριξη σε εθνικό επίπεδο, αλλά και η καλλιέργεια συνεδριακής κουλτούρας.

Η έλλειψη κινήτρων και οι περιορισμοί σε τοπικό και κρατικό επίπεδο έχουν ως αποτέλεσμα να μην εκμεταλλεύεται η χώρα μας τη δυναμική της, ως ανταγωνιστικός συνεδριακός προορισμός. Τα εμπόδια που αντιμετωπίζουμε για τη διοργάνωση εκδήλωσης, περιορισμένου χρόνου εντός αρχαιολογικού χώρου, κάτι που ζητείται ιδιαίτερα από διεθνείς διοργανώσεις, ακόμα και όταν πρόκειται για σημείο όπου η εκδήλωση δεν απειλεί την αρτιότητα του μνημείου, είναι ανυπέρβλητα.

Την ίδια ώρα, επιβάλλεται ένα ξεκάθαρο και σταθερό νομοθετικό πλαίσιο για τη διοργάνωση πάσης φύσεως ιατρικών εκδηλώσεων, οι οποίες αποτελούν στην πλειοψηφία τους τις εκδηλώσεις με τις πολυπληθέστερες συμμετοχές. Χρειάζεται άμεσα να κινηθούν οι διαδικασίες ώστε:

-Κοινή στρατηγική μεταξύ των Φορέων και Κράτους, αναφορικά με την ανάπτυξη του Συνεδριακού Τουρισμού

-Προβολή του Συνεδριακού Τουρισμού, μέσω των Διεθνών Τουριστικών Εκθέσεων, και παρουσιάσεις της χώρας και των συνεδριακών υποδομών της, σε αίθουσα Συνεδριάσεων, του Ελληνικού Τουριστικού Περιπτέρου, με προσκλήσεις, που θα σταλούν σε επιλεγμένες Επιστημονικές Εταιρείες ή άλλες, της χώρας, που πραγματοποιείται η έκθεση ή/και σε διεθνείς Εταιρείες (PCOS), Οργανωτές Συνεδρίων, που συμμετέχουν.

-Τουριστική εκπαίδευση και αναβάθμιση των ανωτέρων σχολών. Πρόταση του Συνδέσμου Ελλήνων Επαγγελματιών Οργανωτών Συνεδρίων – HAPCO είναι η δημιουργία τμήματος (είτε αυτόνομου, είτε ως επιλογή κατεύθυνσης σε υφιστάμενο Τμήμα) στην ανώτατη εκπαίδευση και μεταπτυχιακές σπουδές με αντικείμενο τη «Διοργάνωση Συνεδρίων & Εκδηλώσεων (Congress & Event Management)».

-Άνοιγμα των αρχαιολογικών χώρων για τη διεξαγωγή των Τελετών Έναρξης και Λήξης των διεθνών συνεδρίων που πραγματοποιούνται στην Ελλάδα. Σημαντικό μειονέκτημα της χώρας σε σύγκριση με άλλες χώρες είναι η πολύ περιορισμένη χρήση τους.

-Δημιουργία Μητρώου Συνεδρίων απαραίτητο για την δημιουργία έγκυρων στατιστικών στοιχείων για μία Ευρωπαϊκή Χώρα όπως η Ελλάδα, και διασφάλιση της είσπραξης των έμμεσων ή άμεσων φόρων, και Έλεγχο του αποδοτέου Φ.Π.Α., και θα παρέχει προστασία της νόμιμης εργασίας και της διοργάνωσης συνεδριών από επαγγελματίες/επιχειρηματίες του χώρου.

-Συμβολή του Υπουργείου Τουρισμού στην Εναρμόνιση των διαδικασιών εγκρίσεων Ιατρικών Συνεδρίων κατόπιν διαβούλευσης με το Υπουργείο Υγείας και όλους τους εμπλεκόμενους φορείς (κρατικούς & ιδιωτικούς) και πιο συγκεκριμένα:

1. Στην πολύπλοκη και χρονοβόρα διαδικασία έγκρισης ιατρικών/επιστημονικών συνεδρίων που ισχύει στην Ελλάδα και δεν παρατηρείται σε ΚΑΜΙΑ άλλη χώρα στον κόσμο
2. Στη διαδικασία έγκρισης των Διεθνών Συνεδρίων.
3. Στην αύξηση του ορίου των 150 € ανά διανυκτέρευση (φόρων & πρωινού συμ/νων) της Εγκυκλίου του ΕΟΦ, που αφορά στα ιατρικά συνέδρια, που δεν συνάδει με τις τρέχουσες τιμές της αγοράς λόγω της αυξημένης τουριστικής ζήτησης, κυρίως στην πρωτεύουσα και συμπρωτεύουσα.
4. Να επιτραπεί η διεξαγωγή συνεδρίων σε όλη την περιφέρεια της Ελλάδος, που πληρούν τις αιτούμενες συνεδριακές υποδομές, ανεξαρτήτως κατηγορίας, τηρώντας πάντα την επιτρεπόμενη τιμή διαμονής και την εποχικότητας, που ορίζει ο φορέας έγκρισης.

Τέλος, η έλλειψη Μητροπολιτικού Συνεδριακού Κέντρου δεν επιτρέπει στη χώρα μας να διεκδικήσει και τελικά να προσελκύσει συνέδρια άνω των 5.000 ατόμων, τη στιγμή που άλλες χώρες είναι σε θέση να φιλοξενήσουν διοργανώσεις άνω των 15.000 ατόμων στην ίδια αίθουσα.

Μπορούμε και αξίζει η Ελλάδα μας να καταστεί ο ιδανικός συνεδριακός τουρισμός της Ευρώπης και της Μεσογείου.

Συνταγές γρήγορου και ανέξοδου και με πάντιω τρόπο κοροϊδίας και υφαρπαγής χρημάτων, υποσχέσεων Τουρισμού φέρνουν απομάκρυνση, αλλά και κακοδιαφήμιση του τουριστικού προορισμού με συνεπεία την αλλαγή ρότας σε εκατομμύρια Τουρίστες.

Ο Τουρισμός και η οικονομική συνεισφορά του εξυπακούεται σε πλήρη και συνεχόμενο εκπαιδευόμενο επαγγελματισμό που περικλείει εξυπηρέτηση, ευγένεια, και νέες καινοτομίες προς ευχαρίστηση και ικανοποίηση του πελάτη.