ΑΡΘΡΟ
Του Captain Νικόλαου Κ. Μεταξά
ATPL
AIRLINE PILOT
B737NG AIRBUS 320
- Ο όρκος στον Ιπποκράτη άδει με τη διαφθορά των λειτουργών στο χώρο της υγείας;
Όταν οι αξίες πιάνουν πάτο και οι τίμιοι και χρηστοί δεν αποτελούν παράδειγμα προς μίμηση τότε καλά να πάθουμε.
Μεταξύ των χωρών με τη μεγαλύτερη διαφθορά παραμένει η Ελλάδα, με έξι στους δέκα πολίτες να θεωρούν ότι η καθημερινότητά τους επηρεάζεται από τέτοια φαινόμενα και αρκετούς να θεωρούν απαραίτητο το φακελάκι σε κάποιες περιπτώσεις
Είναι γνωστό τοις πάσι ότι στον πολύπαθο χώρο της Υγείας οι εμπλεκόμενοι με τον ένα ή άλλο τρόπο χρηματίζονται. Δεν το λέγω εγώ, το λέει η καθημερινότητα του καθενός από εμάς, ο όποιος όταν έρχεται σε επαφή δια ζώσης αντιλαμβάνεται πλήρως του λογού του αληθές.
Είναι καιρός να σταματήσουμε να θεωρούμε ο ένας τον άλλον ηλίθιο, έτσι ώστε να κάνουμε ή να κλείνουμε τα μάτιά μας σε αυτά που πλέον είναι κομμάτι της καθημερινότητάς μας.
Το ότι φταίμε όλοι μας ανεξαιρέτως σε μικρό ή μεγάλο βαθμό είναι το μόνο σίγουρο, μιας και εμείς προστρέχουμε να βάλουμε το δάκτυλο στο μέλι και μετά το γλείφουμε με τέτοια άνεση που προκαλεί. Οι Πολιτικοί είναι η απεικόνιση των δικών μας χαρακτήρων και μιας και εμείς τους εκλεγούμε τότε κακώς διερωτώμεθα το γιατί και το πώς συμβαίνουν όλα αυτά.
Ανθολόγιο παραδειγματικής διαφθοράς
Σε μεγάλο κρατικό Νοσοκομείο αποκαλύφθηκε ότι σε μόλις έξι μήνες 32 χειρουργοί, εκμεταλλευόμενοι τις υποδομές του ιδρύματος, εξυπηρετούσαν την ιδιωτική πελατεία τους κάνοντας εκατοντάδες αισθητικές επεμβάσεις (μπότοξ, ανόρθωση στήθους, επιθέματα στο πρόσωπο, ρινοπλαστικές και λιποαναρροφήσεις) και τις δήλωναν ως επείγοντα περιστατικά (σκωληκοειδίτιδα κ.λπ), επιβαρύνοντας τον ασφαλιστικό φορέα του «ασθενή».
Υπόθεση χειρουργού που κατάφερε να προαχθεί σε καρδιοχειρουργό προσκομίζοντας ακόμα και πλαστή συστατική επιστολή του… Μαγκντί Γιακούμπ. Κίνησε τις υποψίες και τελικά απολύθηκε όταν διαπιστώθηκε ότι οι ασθενείς του που πέθαιναν στα χέρια του ήταν τριπλάσιοι σε σχέση με τον μέσο όρο των συναδέλφων του.
Ποιος, λοιπόν, φταίει για αυτήν την κατάντια;
Φταίνε οι φακελάκηδες γιατροί (και δεν είναι λίγοι), που το παίρνουν, εκμεταλλευόμενοι την ανασφάλεια του αρρώστου και των συγγενών του, και «δικαιολογούν» τη δωροδοκία τους: Είτε με την θεωρία της επιλογής γιατρού από τον άρρωστο «θέλω να με χειρουργήσει αυτός και τον πληρώνω» Είτε με την θεωρία της αναντιστοιχίας του μισθού τους προς την υψηλή ειδίκευσή τους και το επαγγελματικό τους status. Πονηρό επιχείρημα το πρώτο. Αναίσχυντο το δεύτερο.
Δημόσιοι λειτουργοί, αμειβόμενοι από το κράτος, είναι οι γιατροί του ΕΣΥ.
Ο φακελάκιας, πέραν του ότι είναι επίορκος και αναίσχυντος, εκμεταλλεύεται την υλικοτεχνική υποδομή και το ανθρώπινο δυναμικό του Δημόσιου Νοσοκομείου, προς ίδιον όφελος. Αυτό, δεν είναι απλώς διαφθορά. Είναι ο ορισμός της διαφθοράς.
Η διαφθορά είναι διάχυτη στην ελληνική κοινωνία και για να καταπολεμηθεί απαιτείται πάνω απ’ όλα πολιτική βούληση, κάτι που δεν υπάρχει. Η διαφθορά δεν είναι μια αφηρημένη έννοια. Αποτελεί μία μετρήσιμη πραγματικότητα, με συγκεκριμένες αρνητικές συνέπειες και διαβρωτικές επιπτώσεις στους διαφόρους τομείς της δημόσιας ζωής. Ιδιαίτερα στον χώρο της Υγείας, η διαφθορά συνιστά τη μεγάλη νόσο! Πολλαπλασιάζει το λειτουργικό κόστος των νοσοκομείων, επιβαρύνει τις δαπάνες νοσηλείας, υποβαθμίζει την ποιότητα της δημόσιας περίθαλψης. Η διαφθορά εκτρέφεται μέσα από τις προμήθειες νοσοκομειακού εξοπλισμού, μέσα από τη διακίνηση ιατροφαρμακευτικού υλικού, μέσα από τις τρέχουσες ανάγκες της νοσηλείας.
Η αποτελεσματική καταπολέμηση του φαινομένου θα εξοικονομούσε πόρους εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ, θα απέτρεπε τη συνέχιση της διαφθοράς και θα επέτρεπε τη δραστική αναβάθμιση του δημοσίου συστήματος Υγείας σε επίπεδο υποδομών και παρεχομένων υπηρεσιών. Απαιτείται όμως η λήψη άμεσων αποφάσεων και συγκεκριμένων μέτρων, που δεν θα παραμείνουν απλές εξαγγελίες.
Ένας λεπτομερής διασταυρούμενος έλεγχος μεταξύ των προμηθειών, φαρμακευτικών εταιρειών και των παροχών τους προς τους ιατρούς, μπορεί να αποκαλύψει ενδιαφέρουσες υπόγειες διαδρομές με κατευθυνόμενη συντομογραφία και διόγκωση της δαπάνης. Σημαντική οικονομική αιμορραγία προκαλούν επίσης οι υπερτιμολογήσεις των χρησιμοποιούμενων ιατρικών μοσχευμάτων, μηχανημάτων… Έχει κατ’ επανάληψη διαπιστωθεί ότι γίνεται κατασπατάληση φαρμάκων και υλικών στη νοσοκομειακή και εξωνοσοκομειακή περίθαλψη. Από την άλλη, πολύτιμα μηχανήματα δεν έχουν τεθεί σε χρήση επί σειρά ετών, προκειμένου οι εξετάσεις να γίνονται ιδιωτικώς εκτός νοσοκομείων. Έχει καταγγελθεί ότι πολλές εργαστηριακές εξετάσεις με πανάκριβα αντιδραστήρια εκτελούνται σε δημόσια νοσοκομεία για λογαριασμό ιδιωτικών εργαστηρίων… Το ζήτημα της δωροδοκίας των ιατρών, το γνωστό φακελάκι, αντιμετωπίζεται κατά περίπτωση, αλλά, δυστυχώς, μόνον δια της επ’ αυτοφώρω συλλήψεως μπορεί να διαπιστωθεί».
Αναταράξεις στο υπό αμφισβήτηση από κάθε πλευρά και άποψη πολιτικό σκηνικό της Ελλάδας έχει προκαλέσει η δικαστική διερεύνηση καταγγελιών εις βάρος της πολυεθνικής φαρμακευτικής εταιρείας Novartis και των πρακτικών που εφάρμοζε στην Ελλάδα για να επικρατούν στην φαρμακευτική αγορά τα σκευάσματά της.
Η πολύκροτη υπόθεση του φαρμακευτικού κολοσσού, που βρίσκεται στο επίκεντρο διεθνούς έρευνας, «αγγίζει» και την Ελλάδα, προκαλώντας αναταράξεις στην εγχώρια πολιτική σκηνή, η οποία μετά την μεταπολίτευση επήρε κατευθυντήριες πορείες προς την διαφθορά και την ισοπέδωση Αρχών και Αξιών.
Ποια είναι η Novartis
H Novartis είναι μια ελβετική πολυεθνική εταιρεία που ιδρύθηκε το 1996 με τη συγχώνευση των Ciba-Geigy and Sandoz Laboratories. Οι προκάτοχοί της έχουν μια μακρά ιστορία 250 χρόνων στην ανάπτυξη καινοτόμων προϊόντων, ωστόσο οι δραστηριότητες τις εταιρείας στη σημερινή της μορφή κινούνται γύρω από τρεις βασικούς άξονες: φάρμακα, φροντίδα ματιών και γενόσημα φάρμακα.
Από τα στοιχεία που παρέδωσαν στους Αμερικανούς τα στελέχη της Novartis στην Ελλάδα προκύπτουν καταβολές χρημάτων τόσο σε ιδιώτες γιατρούς όσο και σε γιατρούς του Δημοσίου για ευνοϊκή «μεταχείριση» και συνταγογράφηση των φαρμάκων της. Σύμφωνα με πληροφορίες, πρόκειται για δωροδοκίες σε περισσότερους από 4.000 γιατρούς που σχετίζονται κατά κύριο λόγο με ακριβά και καινοτόμα φάρμακα για την καταπολέμηση του καρκίνου.
Σημειώνεται πως η Ελλάδα είναι χώρα ειδικού ενδιαφέροντος για την Novartis, αφού η τιμή ενός προϊόντος στην Ελλάδα, θα επηρέαζε την τιμή του διεθνώς. Έτσι, μια αύξηση 10 σεντ στην Ελλάδα, υπολογίζεται ότι μπορεί να μεταφράζεται σε κέρδη 25 εκατομμυρίων για την εταιρεία.
Η ζημιά μόνο από το σκάνδαλο με τις φαρμακευτικές αντιστοιχεί σε ένα μνημόνιο
Οι πολίτες θέλουν κάθαρση και ενίσχυση των δημοκρατικών θεσμών της χώρας μας. Μόνο έτσι θα μπει ένα τέλος στο μεγάλο φαγοπότι με τα φάρμακα»
Το σκάνδαλο της Novartis με τις παράνομες πρακτικές στο φάρμακο φέρνει ξανά στο προσκήνιο πόσο βαριά νοσεί το πολιτικό και κοινωνικό σύστημα της χώρας μας. Από τις φαρμακευτικές εταιρίες με διάφορες μεθόδους και πρακτικές το ελληνικό Δημόσιο ζημιώθηκε 23 δισ. ευρώ την περίοδο 2000 έως το 2015! Μόνο από το σκάνδαλο Novartis το Δημόσιο ζημιώθηκε 3 δισ. ευρώ! Σύμφωνα με τις καταθέσεις των προστατευόμενων μαρτύρων δέκα πολιτικοί, ανάμεσά τους δύο πρώην Πρωθυπουργοί και πρώην κορυφαίοι Υπουργοί και πολιτικά στελέχη εμπλέκονται στις διαδρομές του σκανδάλου. Στις διαδρομές με τις μίζες συμμετείχαν και γιατροί, επιστήμονες, διαφημιστές, ειδικοί σύμβουλοι στις δημόσιες σχέσεις κ.ά. που ύφαιναν τον ιστό του σκανδάλου σε βάρος των ασθενών, των οικογενειών τους και όλου του ελληνικού λαού. Σύμφωνα με τη δικογραφία τα 40 εκατ. ευρώ από το σύνολο της μίζας των 50 εκατ. ευρώ, που δόθηκαν σε πολιτικούς, τα έλαβαν τρία πρόσωπα για την περιβόητη προμήθεια των εμβολίων, πριν η χώρα μας μπει στα μνημόνια!
Το γεγονός ότι η Ελλάδα έφτασε στο χείλος της χρεοκοπίας μόνο τυχαίο δεν ήταν. Η ζημιά μόνο από το σκάνδαλο στο χώρο της υγείας με τις πρακτικές των φαρμακευτικών αντιστοιχεί σε ένα Μνημόνιο! Τμήμα του πολιτικού συστήματος από το νέο σκάνδαλο αναδύει δυσοσμία και σαπίλα για άλλη μια φορά. Τα κόμματα της αντιπολίτευσης καταλογίζουν στην κυβέρνηση το τάιμινγκ των αποκαλύψεων και το συνδέουν με την προεκλογική περίοδο, ενώ κάνουν λόγο και για «άγνωστους μάρτυρες», «σκοτεινές καταθέσεις», «γκρίζες ζώνες» και «κουκούλες»! Το πολιτικό θέατρο συνεχίζει και μάλιστα ανθίζει! Η σημερινή κυβέρνηση, όπως και καμία άλλη ελληνική κυβέρνηση, δεν θα μπορούσε να καθορίσει την πορεία και την εξέλιξη ενός διεθνούς σκανδάλου! Επίσης η κυβέρνηση ΝΔ – ΠΑΣΟΚ ψήφισε, ορθώς, το 2014 την επέκταση του θεσμού για εγκλήματα διαφθοράς με υπογραφές και πολιτικών που εμπλέκονται στο σκάνδαλο Novartis (Σαμαράς, Αβραμόπουλος, Γεωργιάδης κ.ά). Δεν μπορεί η αξιωματική αντιπολίτευση να μιλάει για «κουκούλες» και μαζί με το σύστημα που στηρίζει τους εμπλεκομένους ή θέλει να προκαλέσει ζημιά στην κυβέρνηση να προσπαθεί να εκφοβίσει τους προστατευόμενους μάρτυρες.
Όσον αφορά στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή Υγείας αυτή διαμόρφωσε πέντε κατηγορίες-μορφές διαφθοράς στην υγεία:
- Χρηματισμός στις ιατρικές παροχές (διαφθορά μεταξύ γιατρών/νοσηλευτών και ασθενών).
- Διαφθορά στις προμήθειες (διαφθορά μεταξύ γιατρών/νοσηλευτών και ιδιωτικών εταιρειών).
- Ακατάλληλο ή προβληματικό ή εκ προθέσεως παραπλανητικό μάρκετινγκ, προβολή και προώθηση ιατρικών προϊόντων και φαρμακευτικών σκευασμάτων (διαφθορά μεταξύ γιατρών/νοσηλευτών και ιδιωτικών εταιρειών και μεταξύ πολιτικών/υπηρεσιακών παραγόντων και ιδιωτικών εταιρειών).
- Κατάχρηση εξουσίας (διαφθορά ανωτέρων στελεχών, πολιτικών, διοικητικών).
- Παράνομες πληρωμές και επιστροφές (διαφθορά στα ασφαλιστικά ταμεία και μεταξύ γιατρών και ασφαλιστικών ταμείων).
Η ποινική διαδικασία του σκανδάλου Novartis είναι εξαιρετικά επίπονη και φυσικά δεν σχετίζεται με τα μικροπολιτικά παιχνίδια των κομμάτων. Όσο κι αν τα κόμματα προσπαθούν να κερδίζουν μπόνους σε επίπεδο εντυπώσεων σε καμία περίπτωση δεν πρέπει και δεν μπορούν να απαξιώνουν ούτε το λαό, ούτε τη Δικαιοσύνη. Ο πολιτικός πυρετός θα ανεβαίνει διαρκώς καθώς αφενός η διαδικασία του σκανδάλου είναι αργόσυρτη αφετέρου οι εκλογές θα γίνονται ολοένα και πιο ορατές.
Επίσης το σκάνδαλο Novartis, όπως ήταν αναμενόμενο έρχεται στην κορυφή της πολιτικής ατζέντας, παραμερίζοντας Σκοπιανό, νέα αξιολόγηση κ.ά. και αλλάζει τους συσχετισμούς και στο εσωτερικό των κομμάτων. Στην Κυβέρνηση η εξέλιξη ξαναφέρνει συσπείρωση (μετά τους τριγμούς με το Σκοπιανό), ενώ στην αξιωματική αντιπολίτευση προκαλεί τριγμούς λόγω της εμπλοκής πρώην πρωθυπουργού, νυν αντιπροέδρου και κορυφαίων στελεχών. Στο τέλος της διαδικασίας ίσως φέρει και εξυγίανση.
Ας αφήσουν λοιπόν ήσυχη τη Δικαιοσύνη να προχωρήσει το έργο της, ας στηρίξουν τους μάρτυρες για να διαλευκανθεί η υπόθεση κι ας τολμήσουν τα κόμματα σε μια εσωτερική κάθαρση για να σταματήσει η απαξίωση της πολιτικής και των πολιτικών. Οι πολίτες θέλουν κάθαρση και ενίσχυση των δημοκρατικών θεσμών της χώρας μας. Μόνο έτσι θα μπει ένα τέλος στο μεγάλο φαγοπότι με τα φάρμακα.
Δεν χρειάζεται να ανακαλύψουμε τη μαγική συνταγή! Αρκεί να υιοθετήσουμε και να εφαρμόσουμε με απαρέγκλιτη θέληση ένα πλέγμα μέτρων που ισχύει στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες, εξασφαλίζοντας ποιότητα και ευταξία στο σύστημα Υγείας που απολαμβάνουν οι ευρωπαίοι ασθενείς.