Συνέντευξη
Δήμητρα Ευθυμιάδου
Το Ίδρυμα Vodafone διενήργησε τον τρίτο πανελλήνιο διαγωνισμό «Generation Next», ένα εκπαιδευτικό πρόγραμμα ανάπτυξης STEM δεξιοτήτων με ελεύθερη πρόσβαση στις νέες τεχνολογίες και την επιστήμη για όλους. Η ομάδα «Pathfinders» από το 6ο Γυμνάσιο Δράμας έλαβε μέρος στον διαγωνισμό, με υπεύθυνο εκπαιδευτικό της ομάδας τον κύριο Παναγιώτη Παζούλη (υπεύθυνο του Εργαστηριακού Κέντρου Φυσικών Επιστημών Δράμας), και κατέκτησε την 3η θέση ανάμεσα σε πολλές ομάδες μαθητών από όλη την Ελλάδα. Οι τρεις μαθητές που αποτελούν την ομάδα «Pathfinders» και διακρίθηκαν είναι η Σταυρούλα Ιωαννίδου, η Αικατερίνη Καλόφα και ο Αθανάσιος Σεχίδης.
Πριν την παρουσίαση του πειράματος της Δραμινής ομάδας είναι χρήσιμο να αναφερθούν λίγες πληροφορίες σχετικά με εκπαιδευτικό πρόγραμμα ανάπτυξης STEM δεξιοτήτων.
Τα εκπαιδευτικά σενάρια STEM (Science Technology Engineering and Mathematics) είναι μια καινοτόμος μέθοδος διδασκαλίας. Κύριο χαρακτηριστικό τους αποτελεί η διαθεματικότητα, δηλαδή το ότι εμπλέκουν μεταξύ τους τα επιστημονικά πεδία των φυσικών επιστημών, της τεχνολογίας, της πληροφορικής, των μαθηματικών και των εφαρμοσμένων επιστημών της μηχανικής. Κατά τη διαδικασία αυτή ο εκπαιδευτικός δεν επιτελεί τον παραδοσιακό του ρόλο, δηλαδή την διδασκαλία ενός αντικειμένου και την επιτήρηση της τάξης, αλλά ενθαρρύνει, καθοδηγεί και ανακαλύπτει μαζί με τους μαθητές του τη λύση στο ερώτημα ή πρόβλημα που έχει τεθεί.
Έτσι, έχοντας ως βάση τα εκπαιδευτικά σενάρια STEM, οι τρεις μαθητές εντόπισαν και περιέγραψαν το πρόβλημα, δηλαδή τα υψηλά επίπεδα διοξειδίου του άνθρακα σε μία αίθουσα και προχώρησαν στην δημιουργία ενός συστήματος διαχείρισης ποιότητας αέρα τις σχολικές τάξεις. Συγκεκριμένα, έπειτα από παρατήρηση της ατμόσφαιρας στις σχολικές αίθουσες, διαπίστωσαν πως η ανανέωση του αέρα είναι ελλιπής με αποτέλεσμα να αυξάνεται η περιεκτικότητά του σε διοξείδιο του άνθρακα, γεγονός που επιδρά αρνητικά στις επιδόσεις των μαθητών αλλά και στην υγεία τους.
Το κύριο ερώτημα που τους απασχόλησε ήταν το ποια μέτρα πρέπει να λάβουμε και σε ποιες ενέργειες να προχωρήσουμε, ώστε να βελτιώσουμε τις συνθήκες της ποιότητας του αέρα σε μια σχολική τάξη.
Για την επίλυση του προβλήματος, οι τρεις βραβευμένοι μαθητές και ο σημαντικός αρωγός της προσπάθειας, ο κ. Παζούλης, προχώρησαν στις παρακάτω ενέργειες, όπως μας περιγράφουν οι ίδιοι.
«Αρχικά, συνδέσαμε ένα arduino με τον αισθητήρα CCS811, για να μετρά την περιεκτικότητα του αέρα σε μια αίθουσα σε CO2 σε μέρη στο εκατομμύριο (ppm). Ανάλογα με το επίπεδο του CO2 στον αέρα κλιμακώσαμε τις ενέργειές μας σε 4 επίπεδα. Το κάθε επίπεδο υλοποιήθηκε με φωλιασμένες If then στον scetch του arduino.
Επίπεδο 1: από 400 ppm έως 500 ppm: Το πρώτο επίπεδο είναι ασφαλές και οι μετρήσεις αναγράφονται στην οθόνη lcd και στην οθόνη του κινητού, που είναι συνδεδεμένο με bluetooth.
Επίπεδο 2: από 500 ppm έως 600 ppm: Το δεύτερο επίπεδο το οποίο πάλι είναι ασφαλές και λαμβάνονται προληπτικά τα παρακάτω μέτρα : 1. το arduino αρχίζει να μας ειδοποιεί με μια φωτεινή ένδειξη led, 2. με ηχητική ειδοποίηση (buzzer) και 3. μήνυμα στην οθόνη “Open Windows”.
Επίπεδο 3: από 600 ppm έως 1000 ppm: Σε αυτό το επίπεδο το arduino βάζει, επιπλέον, σε λειτουργία έναν ανεμιστήρα 12Volt DC για να ανανεώσει τον αέρα στην αίθουσα.
Επίπεδο 4: πάνω από 1000 ppm: Στο τελευταίο επίπεδο, στο οποίο αρχίζουν και τα συμπτώματα στον ανθρώπινο οργανισμό, το arduino σε σύνδεση με bluetooth με ένα κινητό, που τρέχει εφαρμογή του app inventor, στέλνει http command /get στην υπηρεσία IFTTT (if this then that) και ενεργοποιεί (trigger) την αποστολή email στον διευθυντή του σχολείου για τη λήψη άμεσων μέτρων».
Οι τρεις μαθητές, μέσα από τη βραβευμένη εργασία τους, μας παρουσίασαν με δικά τους λόγια την θετική αξιολόγηση και το ενδιαφέρον που έλαβαν από το κοινωνικό περιβάλλον τους αλλά και από την σχολική κοινότητα.
«Την αυτοποιημένη συσκευή μας την παρουσιάσαμε στον Διευθυντή και στον σύλλογο διδασκόντων του σχολείου μας καθώς και σε Διευθυντές από άλλα σχολεία. Όλοι τους μας ζήτησαν την επόμενη σχολική χρονιά να το παρουσιάσουμε στα σχολεία τους, ώστε να καταγράψουμε το επίπεδο του διοξειδίου του άνθρακα (CO2 ) σε μια τάξη και στη συνέχεια να το αξιοποιήσουμε εκπαιδευτικά με τους μαθητές του σχολείου.
Επίσης, την παρουσιάσαμε στη Διευθύντρια Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Δράμας, η οποία την βρήκε πολύ ενδιαφέρουσα και μας ζήτησε να την επιδείξουμε την επόμενη σχολική χρονιά και σε άλλα σχολεία της Περιφερειακής μας Ενότητας . Στο “Youtube” δημιουργήσαμε κανάλι όπου δημοσιεύσαμε βίντεο με την εργασία μας. Στα μέσα μέσα κοινωνικής δικτύωσης αναρτήσαμε άρθρα, φωτογραφίες και βίντεο από τις δραστηριότητές μας. Επίσης, όλο το υλικό της εργασία μας αναρτήθηκε στον ιστότοπο του ΕΚΦΕ Δράμας (ekfe.dra.sch.gr). Τέλος, η εργασία αυτή θα αποτελέσει την αφορμή, για να σχεδιαστεί ένα εκπαιδευτικό σενάριο STEM με τίτλο “CO2 φίλος ή εχθρός;”».
Γνωρίζοντας, λοιπόν, τον Θάνο, την Κατερίνα και την Σταυρούλα μέσα από αυτόν τον διαγωνισμό θεώρησα ενδιαφέρον να τους θέσω λίγα ερωτήματα σχετικά με αυτή τη νέα εμπειρία τους.
Πώς έμαθες για τον 3ο πανελλήνιο διαγωνισμό του «Next Generation» και τι σε ώθησε να ασχοληθείς με το συγκεκριμένο θέμα και να λάβεις μέρος;
«Για τον διαγωνισμό έμαθα τελείως τυχαία. Μέσω μιας απλής συζήτησης με τον υπεύθυνο του ΕΦΚΕ κύριο Παναγιώτη Παζούλη. Σκέφτηκα ότι ο προγραμματισμός είναι το μέλλον μας και μια πρώτη επαφή μαζί του θα ήταν ιδανική ευκαιρία. Θα είχα πολλά να κερδίσω και τίποτα να χάσω. Οι σκέψεις μου εν τέλει επαληθεύτηκαν. Και κάπως έτσι δημιουργήθηκε η ομάδα μας. Η συγκατάθεση και η υποστήριξη των γονιών μας ήταν ένας ακόμα σημαντικός παράγοντας που μας ώθησε να πάρουμε μέρος στον διαγωνισμό» (Κατερίνα).
Τι θεωρείς ότι είναι αυτό που αποκόμισες από αυτή την εμπειρία και πώς ήταν η συνεργασία με τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας;
«Η συνεργασία μου με τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας ήταν εξαιρετική, καθώς ο καθένας συνεισέφερε στην προσπάθειά μας με μία ιδέα, με αποτέλεσμα να φτάσουμε σε αυτήν την επιτυχία. Αυτό που αποκομίσαμε όλοι μας είναι γνώσεις σε αντικείμενα που δεν γνωρίζαμε μέχρι στιγμής, υπομονή και επιμονή για την επίτευξη του στόχου, ενώ, επίσης, μάθαμε να συνεργαζόμαστε και να δουλεύουμε ως ομάδα» (Σταυρούλα).
Θα έπαιρνες ξανά μέρος σε έναν παρόμοιο διαγωνισμό και εάν ναι, γιατί;
«Ναι, φυσικά θα έπαιρνα μέρος ξανά σε έναν παρόμοιο διαγωνισμό γιατί είναι μια πολύ καλή ευκαιρία να εμπλουτίσω τις γνώσεις μου και να συνεισφέρω στην δημιουργία μιας κατασκευής που, ίσως, θα βοηθήσει τον κόσμο να λύσει κάποιο πρόβλημά του» (Θάνος).
Τέλος, ο βασικός αρωγός της συγκεκριμένης προσπάθειας, ο κ. Παζούλης, έδωσε κι αυτός με την σειρά του λίγες πληροφορίες από την εμπειρία τους.
Πώς ανταποκρίθηκαν οι μαθητές σε αυτήν την καινοτόμο μέθοδο διδασκαλίας;
«Οι μαθητές ενθουσιάστηκαν στην ιδέα ότι θα εργαστούμε με μια μέθοδο διαφορετική από τη συνηθισμένη διδασκαλία στην τάξη.
Χρησιμοποιούμε όλα τα εργαλεία της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης για να επικοινωνούμε. Συνεργαζόμαστε διαδικτυακά χρησιμοποιώντας έναν ψηφιακό πίνακα ανακοινώσεων, το “Padlet” και μοιραζόμαστε τα έγγραφά μας στο “Google Drive”».
Εσείς, ως εκπαιδευτικός, πώς αισθάνεστε που εφαρμόζετε το νέο εκπαιδευτικό πρόγραμμα ανάπτυξης STEM δεξιοτήτων;
«Είμαι ενθουσιασμένος που εφαρμόζω στην πράξη αυτά που έμαθα στην θεωρία. Πιστεύω ότι στα επόμενα χρόνια όλο και περισσότερα εκπαιδευτικά σενάρια STEM θα εφαρμόζονται στο εκπαιδευτικό μας σύστημα. Είναι άλλωστε και η κεντρική επιλογή της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την εκπαίδευση του 21ου αιώνα».
