ΑΡΘΡΟ

Του Γ.Κ. Χατζόπουλου

Τ. Λυκειάρχη

 

 

  • Συμβολή στη μελέτη της τοπικής ιστορίας

 

(συνέχεια από το φύλλο της Πέμπτης 29 Μαρτίου)

Αναφορά κάνει και στον βυζαντινό ναό των Παμμεγίστων Ταξιαρχών, ο οποίος ανηγέρθη τον 14ο αιώνα και που συνδέεται με την Ειρήνη την Παλαιολογίνα. Ο ναός κτίσθηκε ίσως ως ταφικό παρεκκλήσιο της αυτοκράτειρας, η οποία πέθανε στο Ισάρ (=Κάστρο, αρχαία Δράμα, σημερινό Ιστορικό Κέντρο). Γράφει λοιπόν για τον πιο πάνω ναό τα ακόλουθα: «Εν Δράμα υπάρχει και ναΐσκος βυζαντινός των Ταξιαρχών, πενιχρός μεν και άνευ καλλιτεχνικού ρυθμού, αλλά διατηρών παλαιάς εικόνας αξίας προσοχής υπό την έποψιν της βυζαντινής αγιογραφικής».

Είναι απορίας άξιον πώς ο εν λόγω εκπαιδευτικός – συγγραφέας δεν κάνει αναφορά και στους άλλους υπάρχοντες ναούς στην πόλη, όπως στο ναό της Αγίας του Θεού Σοφίας, ο οποίος ελάχιστα απέχει από τον ναό των Παμμεγίστων Ταξιαρχών, στο ναό της Αγίας Βαρβάρας, που καλύφθηκε από τα νερά (Ν. Καπετανάκης – Ακρίτας, ο Μαχμούτ πασάς Δράμαλης μετ’ επιτόμου ιστορίας της πόλεως Δράμας, Δράμα 1937), στο ναό των Αγίων Αποστόλων, που ήταν κτισμένος κάπου κοντά στους μύλους, ο οποίος για κάποιο χρονικό διάστημα ήταν ο πολιούχος της Δράμας.

Στη συνέχεια μεταβαίνει στους Φιλίππους, στην Αλιστράτη, στην Αμφίπολη, στα χωριά του Παγγαίου, στην κιβωτό της Ορθοδοξίας, την παλαιφάτη Ιερά Μονή της Εικοσιφοινίσσης, της οποίας παραθέτει σύντομη ιστορία. Δεν παραλείπει να επισκεφθεί και τους παραθαλάσσιους οικισμούς, όπως την Οισύμη, τη Γαληψό, την Κάριανη, αλλά και τη Νικήσιανη, τη Μεσορόπη, το Ποδοχώρι, το Πράβι, τη Μουσθένη, την Αυλή. Γυρίζει στην Καβάλα απ’ όπου, αφού την περιέλθει έφιππος, έρχεται στο Δοξάτο κι από εκεί στη Δράμα. Οργώνει σχεδόν όλο το νομό επισκεπτόμενος την Τσατάλτζα, την Προσοτσάνη, το Δράνοβο (Μοναστηράκι), τη Βησοτσάνη (Ξηροπόταμος), την Πλεύνα (Πετρούσα), το Βοβλίτσι (Πύργοι), το Εγρί – Δερέ (Καλλιθέα), το Νευροκόπι, την Άνω Βροντού, την Κάτω Βροντού, τη Στάρτσιτσα (Περιθώρι), το Λιμπάχοβο (Σκαλωτή) ή Λιμπάν.

Αφού ολοκληρώσει την περιοδεία του στο νομό της Δράμας, κατευθύνεται στο Δεμίρ Ισσάρ (Σιδηρόκαστρο), στο Πετρίτσι, στην Άνω και Κάτω Τζουμαγιά, στην Ηράκλεια, στη Δόβηρο, για να καταλήξει στο Μελένικο, όπου θα παραμείνει δύο ημέρες.

Δύο σχεδόν μήνες διαρκεί η περιοδεία του. Ξαναγυρίζει στη Θεσσαλονίκη, χαρακτηρίζοντας τήν ημέρα της επιστροφής του ως «νόστιμον ήμαρ». Εκεί θα αναπαυθεί και με νηφάλιο νου θα συντάξει την τόσο σημαντική έκθεσή του, τα στοιχεία της οποίας θα αποτελέσουν χρήσιμο εργαλείο για την πολιτική που θα εφαρμόσει το Οικουμενικό Πατριαρχείο στην αντιμετώπιση των προβλημάτων των υποδούλων Ελλήνων. Βέβαια το Οικουμενικό Πατριαρχείο δεν θα στηριχθεί μόνο σε μια τέτοια Έκθεση. Θα συμβουλευθεί και τους πλήρεις και ακριβείς στατιστικούς καταλόγους των σχολείων, τα οποία λειτουργούν στην Επαρχία κάθε Μητροπολίτη και τους οποίους υποχρεούνται αυτοί να υποβάλουν κατά μήνα Ιούλιο, δηλαδή μετά τη λήξη των μαθημάτων στο Οικουμενικό Πατριαρχείο.