ΑΡΘΡΟ
Του Captain Νικόλαου Κ. Μεταξά
ATPL
AIRLINE PILOT
B737NG AIRBUS 320
Να είναι ευτυχές το Νέο Έτος!
Ωστόσο παραμένει το ερώτημα ποια είναι η αληθινή ευτυχία. Και τούτο γιατί υπάρχει αμφισημία στην έννοια όταν η άνεση φέρνει ευτυχία, αλλά όχι την τέλεια, όταν τα χρήματα φέρνουν ευτυχία, αλλά είναι επί θύραις η αφροσύνη και το άγχος.
Τα εξωτερικά γνωρίσματα της ευτυχίας την καθιστούν περισσότερο εύθραυστη και δημιουργούν ψευδαισθήσεις όταν θυσιάζεται η ουσία της ζωής και η συλλογική συνείδηση.
Η αληθινή ευτυχία ενίοτε δεν είναι αυτό που ονειρευόμαστε, όταν το ρολόι χτυπήσει μεσάνυχτα για την υποδοχή του νέου έτους. Το κυνήγι της ευτυχίας είναι ταυτισμένο με το κυνήγι της αλήθειας.
Η αληθινή ευημερία δεν είναι η άλυσος του εφήμερου και των εθισμών που θα επανέλθουν την επόμενη μέρα της πρωτοχρονιάς. Η αληθινή ευτυχία ως αγάπη, συμφιλίωση, ελπίδα, κοινός νους, ειρηνικές σχέσεις απαιτεί Πνεύμα ανατροπής και αποκοπής από το εγωκεντρικό θέλημα λειτουργίας του εαυτού, πηγή κάθε κακίας.
Τα ευχολόγια που επαναλαμβάνονται κάθε χρόνο, ως θεωρητική προσέγγιση της πρωτοχρονιάς, είναι η μια όψη της γιορτής και του φλουριού της βασιλόπιτας. Οι διανοητικές αρετές δεν πιστώνονται ως πληρότητα της υπαρξιακής αγωνίας του ανθρώπου και της απόκτησης καθολικής ευτυχίας.
Η Ορθοδοξία όπως και θρησκείες της Ανατολής δεν δέχονται τη μοίρα της ανθρώπινης ύπαρξης ως τελική και αμετάκλητη. Η ελευθερία στον καινούργιο χρόνο υπονοείται ότι είναι συνυφασμένη με τη δημιουργία ενός νέου ανθρώπου που εγκαινίασε προς ολίγων ημερών η σάρκωση της θεανθρωπότητας του Λόγου (Χριστούγεννα). Δηλαδή η αρχή, ως χρονική έννοια, ταυτίζεται με μια πνευματική αξία. Η ευτυχία έχει σχέση με το περιεχόμενο που δίνουμε στην ανθρωπολογία και οντολογία. Ο Εκκλησιαστής σημειώνει ότι ο λόγος «ποιήσωμεν άνθρωπον κατ’ εικόνα ημετέραν και καθ’ ομοίωσιν» απονεμήθηκε ως δωρεά και ένδειξη υπεροχής στο λογικό άνθρωπο έναντι των ά-λογων όντων.
Τα ονόματα στην ιστορία που παρέμειναν στη μνήμη των ανθρώπων και γιορτάζονται, όπως ο Μέγας Βασίλειος, θυσιάστηκαν για την αγάπη και την πίστη που ενσάρκωσαν. Ο χρόνος έγινε χαρά, εντάχθηκε στην αιωνιότητα γιατί τα πρόσωπα αυτά δεν εγκλωβίστηκαν στην επανάληψη των ίδιων και ανακυκλούμενων παθογόνων καταστάσεων.
Η ιδέα της υπέρβασης ότι ο άνθρωπος είναι κάτι που εκτείνεται περ’ από τον εαυτό του και το χρόνο και είναι περισσότερο από ένα νοήμον ον, αποδεικνύεται με τη μετοχή του σε μια γιορτή θεογνωσίας, θεοφάνειας του Λόγου, αιώνιου προσώπου.
Έτσι, για παράδειγμα ο άνθρωπος αφήνει τον παλιό χρόνο και γιορτάζει τη μνήμη του Μεγάλου Βασιλείου, πρόσωπο που με όλο του το Είναι αφιερώθηκε σ’ αυτό που πίστευε με όλη τη δύναμη της ψυχής του, δηλαδή στο πρότυπο, αποκαλυπτικό αρχέτυπο της θυσιαστικής αγάπης και της φιλανθρωπίας.
Ο Μέγας Βασίλειος συνήψε στο παιδευτικό του λόγο την θύραθεν σοφία με την αποκαλυπτική αλήθεια, συνύφαινε στον λόγο του την αλήθεια με την αρετή και το κάλλος. Είναι περίφημοι σ’ αυτά τα πλαίσια οι αναφορές του και οι λογοτεχνικές μεταφορές του όταν απευθύνεται προς τους νέους (Επιστολή 3). Παρατίθεται σε μετάφραση ένα απόσπασμα κειμένου επιστολής του προς τους νέους:
«Στην πραγματικότητα για ένα φυτό φυσική αρετή είναι να δίνει καρπό στην ώρα του, όμως του δίνουν ομορφιά και τα φύλλα που κινούνται πάνω στα κλαδιά. Έτσι συμβαίνει και με την ψυχή, έχει πρώτα για καρπό την αλήθεια. Όμως είναι ωραίο να φοράει και την κοσμική σοφία, σαν φύλλα που προστατεύουν τον καρπό και δίνουν καλή θέα».
Οι έννοιες του χρόνου και της αιωνιότητας, ως υπαρξιακές διαστάσεις της πραγματικότητας απασχολούν ανέκαθεν τον άνθρωπο. Συνδέονται με τη φθορά και την αφθαρσία. Το φόβο του θανάτου και την αθανασία. Με θεμέλιο την πίστη η αιωνιότητα δεν είναι άρνηση του χρόνου, είναι ολοκλήρωση και αποκατάσταση. Αιωνιότητα δεν αφορά στην άρνηση του χρόνου και κάτι το αφηρημένο. Πρόκειται για πρόταση αιώνιας παρουσίας της καθολικότητας της πληρότητας ζωής που εισβάλει με τη σάρκωση του Λόγου (Χριστούγεννα). Τα Χριστούγεννα δρασκελίζουν το χρόνο αφού ο Λόγος ήρθε για να μείνει, επαναλαμβανόμενος στους αιώνες με τη διαρκή εφημερία παραδείγματος πίστης και τρόπου ζωής, χωρίς χρονικούς περιορισμούς. Κάθε χρόνο γενιές γενιών ψάλλουν, ενεστωτικά, τον ύμνο: «Σήμερον γεννάται…, σήμερον κρεμάται επί ξύλου» και ανίσταται.
Ο χριστιανισμός είναι μια ανακυκλούμενη ανάμνηση στην πάροδο των χρόνων που ενώνει το διασπασμένο χρόνο από αναβολές και ανεκπλήρωτες επιθυμίες. Είναι εμπειρία της αιωνιότητας εδώ και τώρα με τη διείσδυση στο μυστήριο της διαγενεαλογικής πίστης και της αγάπης. Όταν αγαπάς δεν μετράς τον χρόνο, τον νικάς. Ακόμη και η φυσική απουσία εκείνου που αγαπάς είναι συνεχής παρουσία στην ψυχή. Με την αγάπη ο χρόνος ενώνεται και αφομοιώνεται με την αιωνιότητα. Είναι ανεξάντλητος ο χρόνος όταν διαγενεαλογικά μεταλαμπαδεύονται πρότυπα, ήθη και έθιμα. Η γιορτή δεν έχει τέλος όταν ο άνθρωπος έχει μέσα του τον Λόγο της ύπαρξης, το νόημα που διαρκώς τον ουσιοποιεί, τον ζωοποιεί και διαιωνίζεται.
Εύχομαι πρώτα πρώτα καλή χρονιά. Να έχουμε ειρήνη.
Ειρήνη και μέσα στην καρδιά μας, ειρήνη και μεταξύ μας, ειρήνη και με όλο τον κόσμο.
Και στη συνέχεια να «Αγαπήσωμεν αλλήλους». Και όχι τυχαία, «ίνα εν ομονοία». Με ομόνοια, με αγάπη, με ενότητα να απαγγείλουμε το «Πιστεύω» και να ομολογούμε την όλη πίστη μας, όπως είδαμε στη συνέχεια και στις ευχές του Μεγάλου Βασιλείου, που το τονίζουν ιδιαίτερα. Για αυτό κοινωνούμε από το ίδιο Άγιο Ποτήριο, για να ενωθούμε, να είμαστε ενωμένοι.
Οι άνθρωποι σήμερα μοιάζουν με εκείνα τα υλικά, που πας να τα κολλήσεις, και δεν κολλούν με τίποτε. Π.χ., τα πετραδάκια, όσο κι αν τα σφίξεις, όσο κι αν προσπαθείς, δεν κολλούν. Θα μένουν έτσι, ενώ το χώμα θα κολλήσει. Οι άνθρωποι σήμερα έγιναν τόσο ατομιστές, που δεν βρίσκει καθόλου ο ένας τον άλλο και δεν κολλούμε. Με την έννοια ότι δεν ενωνόμαστε, δεν αγαπιόμαστε, δεν αλληλοκατανοούμαστε, δεν έχουμε κοινωνία. Ενώ ο απώτερος σκοπός είναι αυτός, να ενωθούμε εν Χριστώ Ιησού, εν Πνεύματι Αγίῳ. Να είμαστε ενωμένοι, όπως είναι τα τρία πρόσωπα στην Αγία Τριάδα, και όλοι μαζί ενωμένοι με τον Θεό.
ΚΑΛΗ ΧΡΟΝΙΑ σε όλους σας.
