ΑΡΘΡΟ

Της Τόλης Καραγιαννίδου – Τσολπίδου

Συνταξιούχου τραπεζικής υπαλλήλου πρώην Α.Τ.Ε.

 

Παρέλαση είναι μια στρατιωτική τελετή, όπου οι δυνάμεις προς τιμήν μιας Επετείου ή κάποιου άλλου γεγονότος εμφανίζονται δημόσια, παρουσιάζοντας όπλα και εξοπλισμό με παράταξη και πορεία.

Από την Αρχαιότητα ακόμη γινόταν παρέλαση ως ένδειξη επιβλητικότητας στον πολιορκημένο εχθρό για επίδειξη ισχύος (Λεγεώνες κτλ.).

  1. Γίνεται πρώτη φορά στην Ελλάδα παρέλαση στρατού μπροστά από τα Ανάκτορα, όπως γινόταν τότε σε Γαλλία και Γερμανία. Ήταν μία προτεινόμενη πρόταση από τους Σούτσο και Κωλέττη, το 1834 για τον εορτασμό της Ελληνικής Επανάστασης της 25ης Μαρτίου στον Όθωνα και με πανελλήνιους μάλιστα αγώνες όπως στην Αρχαιότητα.

25-3-1924. Ημέρα που συνέπιπτε με την Ανακήρυξη της Δημοκρατίας, έγινε παρέλαση στην Αθήνα. Η συνέχεια δεν ήταν ανάλογη. Αργότερα γινόταν στρατιωτική παρέλαση από Στρατιωτικές Σχολές και προσκόπους.

  1. Παρέλαση από την «Φρουρά της Πόλης» με εθνικιστικές οργανώσεις, ενώπιον επισήμων στον Άγνωστο Στρατιώτη.
  2. Από τον επίδοξο δικτάτορα Μεταξά και τον βασιλιά έγινε παρέλαση τον Μάρτιο και αργότερα το καθεστώς της 4ης Αυγούστου με παρελάσεις ως όργανα για την επίτευξη των σκοπών της. Αυτό ήταν ένα φασιστικό μοντέλο από στρατιωτικές οργανώσεις νεολαίας ΕΟΝ και στα σχολεία με γυμναστικές επιδείξεις, λαμπαδηφορίες, στρατιωτικές παρελάσεις –επιδιωκόμενοι καταναγκασμοί- ακολουθώντας πιστά χωρίς να φτάσει βέβαια την εφιαλτική επιβλητικότητα των γιορτών του Χίτλερ και του Μουσολίνι, έτσι όπως τις είχαν οραματιστεί.
  3. Ο Μεταξάς γράφει: Ιδού το έργον μου: 18.000 παρελαύνουν, 14.000 τάγματα της ΕΟΝ όλοι ντυμένοι! Στο δε ξενόφερτο Βαυαρό Γ. Γλίξμπουργκ είπε: Ιδού μεγαλειότατε ο στρατός σας, στον οποίο πρέπει να στηρίζεσθε. Οπότε ο Βαυαρός το 1941 συνεχάρη την ΕΟΝ με Ημερήσια Διαταγή κατά την παρέλαση. Από τότε απουσία μαθητών από παρέλαση θεωρήθηκε αξιόποινη πράξη. Επί Χούντας ο Αντιπρόεδρος Σπαντιδάκης δήλωσε πολύ ευχαριστημένος, καθώς ενστερνίσθηκαν εκπαιδευτικοί λειτουργοί τις αρχές της Επανάστασης (πραξικόπημα) της 21ης Απριλίου, ώστε η παρέλαση ήταν άψογη.

Οι Κυβερνήσεις της Μεταπολίτευσης απάλυναν τις ακρότητες του στρατιωτικού καθεστώτος, ώστε να προσαρμόσουν τις παρελάσεις στα Δημοκρατικά ήθη. Η Αριστερά απαίτησε στις παρελάσεις να συμπεριληφθούν και Σωματεία Αγωνιστών Εθνικής Αντίστασης.

  1. Επί Υπουργού Παιδείας Απόστολου Κακλαμάνη, ο οποίος διέψευσε είδηση για την κατάργηση των παρελάσεων. Βέβαια στις περισσότερες χώρες του κόσμου δεν συναντάται το έθιμο της στρατικοποίησης νέων και των 6χρονων παιδιών με «ζύγιση» «στοίχιση» και με την «κεφαλή δεξιά» και την απόδοση τιμών σε Υπουργούς, Νομάρχες, Δημάρχους, Δεσπότες. Αρκετοί εκπαιδευτικοί ρωτούν αν συμβάλλει στην διαμόρφωση ελεύθερων και ανεξάρτητων συνειδήσεων, γιατί καλλιεργεί στη Νέα Γενιά ψυχολογία μαζικής πειθαρχίας.

Πάντως στη σημερινή εποχή οι παρελάσεις γίνονται για λόγους παράδοσης προς ανάμνηση αξιομνημόνευτων γεγονότων.