Οι τρεις αιτίες του κακού για τον σύγχρονο άνθρωπο και η απομάκρυνσή του από τον Δημιουργό του (Μέρος Γ’)

ΑΡΘΡΟ

Του Captain Νικόλαου Κ. Μεταξά

ATPL

AIRLINE PILOT

B737NG AIRBUS 320

(συνέχεια από το προηγούμενο)

Ο λόγος που είπε οικοδομήσω μου την Εκκλησίαν όχι μόνον επαληθεύτηκε πλήρως, αλλά συντελέσθηκε τάχιστα με τρόπο που καταπλήσσει, γι’ αυτό και ο Ιωάννης ο Χρυσόστομος με δέος παρατηρεί: «Σκέψου όλα τα έθνη, Σύρους Κίλικες, Καππαδόκες, Βιθυνούς, εκείνους που κατοικούν στον Εύξεινο πόντο, στη Θράκη, στη Μακεδονία, σ’ ολόκληρη την Ελλάδα, αυτούς που μένουν σε νησιά, εκείνους που ζουν στην Ιταλία, στις προς βορράν του τόπου μας περιοχές, όσους βρίσκονται στα βρετανικά νησιά, τους Σαυρομάτες, τους Ινδούς, όσους κατοικούν τη χώρα των Περσών, τα αμέτρητα άλλα γένη και τις φυλές, των οποίων ούτε τα ονόματα γνωρίζουμε. Δεν είναι δυνατόν άνθρωπος σε σύντομο χρόνο να περιοδεύσει σε τόσο μεγάλο κομμάτι κατοικούμενης γης. Και όμως μπόρεσε να ελευθερώσει όλο το γένος των ανθρώπων, όχι μόνο τους Ρωμαίους αλλά και τους Πέρσες και γενικά τους βαρβαρικούς λαούς… και σκέψου πόσο μεγάλο έργο είναι σε βραχύ χρόνο την υπό τον ήλιο γη να γεμίσει με τόσες Εκκλησίες, να μεταθέσει τόσων εθνών την πίστη, να μεταπείσει λαούς, να καταλύσει πατροπαράδοτα έθιμα, να ξεριζώσει ριζωμένη συνήθεια, της ηδονής την τυραννία και της κακίας τη δύναμη σαν σκόνη να απομακρύνει, και βωμούς και ναούς και αγάλματα και τελετές και τις ασεβείς εορτές και την ακάθαρτη κνίσσα σαν καπνό να αφανίσει και παντού θυσιαστήρια να εγκαθιδρύσει στων Ρωμαίων τη χώρα και στων Περσών και στων Σκυθών, στων Μαύρων, στων Ινδών. Αλλά τί λέγω; Σε όλες τις προς βορράν μας χώρες, αφού τα βρετανικά νησιά, τα νησιά μέσα και έξω από τη Μεσόγειο, ακόμα κι αυτά που βρίσκονται στον ωκεανό ένιωσαν τη δύναμη του λόγου του, αφού ακόμη και εκεί χτίστηκαν θυσιαστήρια».

Αυτά τα θαυμαστά ήσαν αποτέλεσμα της εντολής πορευθέντες μαθητεύσατε πάντα τα έθνη. Άλλοτε με ειρηνική διείσδυση, άλλοτε με πολεμική τακτική, ο Χριστιανισμός εξαπλώθηκε προς όλα τα σημεία του ορίζοντα εις τρόπον, ώστε να αληθεύει πλήρως ο λόγος εις πάσαν την γην εξήλθεν ο φθόγγος αυτών και εις τα πέρατα της οικουμένης τα ρήματα αυτών. Η διακήρυξη του Ιησού ουκ ένι Ιουδαίος και Έλλην έλαβε σάρκα και οστά κατά τρόπο πανηγυρικό. Από τότε, εξάλλου, είχε αρχίσει ἡ πορεία προς τη δημιουργία μιας παγκόσμιας κοινότητας, μιας οικογένειας η οποία με αρχηγό τον Ιησού θα περιελάμβανε συνδεδεμένους με δεσμούς πνευματικούς τους πιστούς του, ένα μέγα πλήθος αδελφών συνηγμένων όλων σε μία ποίμνη. Εξαιρέσεις δεν υπήρξαν, αφού ο Θεός θέλει πάντας ανθρώπους σωθήναι και εις επίγνωσιν αληθείας έλθειν. Ο κόσμος όλος είναι του Χριστού, σύμφωνα και με την αποστροφή του λόγου του και άλλα πρόβατα έχω α ουκ έστιν εκ της αυλής ταύτης – και τα πρόβατα αυτά ήσαν οι εξωχριστιανικοί λαοί.

Με τον τρόπο αυτό εκτός από την Εκκλησία θεμελιώνεται και ἡ παγκόσμια αποστολή του Χριστιανισμού. Δεν είναι τυχαίο το ότι μνημονεύονται σε πλήθος σημείων στις Γραφές πάντα τα έθνη και πάντες οι λαοί. Προδιαγράφεται από τον ίδιο τον Ιησού η παγκοσμιότητα του Χριστιανισμού: κηρυχθήσεται τούτο το ευαγγέλιον της βασιλείας εν όλη την οικουμένη εις μαρτύριον πάσι τοις έθνεσι. Και από τον Ησαΐα προσδιορίζεται το μέλλον της ανθρωπότητας: επ’ αυτώ έθνη ελπιούσιν (10, 11). Και την ελπίδα αυτή των εθνών ο Χριστιανισμός μετουσίωσε σε υπαρκτή και ζώσα πραγματικότητα στο πλαίσιο του ιστορικού χρόνου. Καθώς δηλαδή εμφανίστηκε σε συγκυρία σαν αυτή στην οποία βρισκόταν η ρωμαϊκή αυτοκρατορία, δεν περιορίσθηκε στο κυρίως έργο του που είναι η σωτηρία της ψυχής, αλλά αφ’ ενός εδήλωσε ρητώς τη διάκριση μεταξύ υλικών και πνευματικών αγαθών, προσέδωσε στο θεσμό του γάμου κύρος δια της ευλογίας υπό της Εκκλησίας, εξύψωσε τη θέση της γυναίκας και του παιδιού, έθεσε επί άλλης βάσεως τη δουλεία και την εργασία, εστηλίτευσε την ηθική κατάπτωση, αφ’ ετέρου συνέδεσε την πορεία του με τον Ελληνισμό τόσο διά της αποδοχής στοιχείων που δεν ήσαν αντίθετα προς τη διδασκαλία του όσο και διά της χρησιμοποιήσεως της ελληνικής γλώσσας, η οποία ήταν η παγκόσμια γλώσσα της εποχής.

Εξ αρχής, δηλαδή, ο Χριστιανισμός είχε το γνώρισμα της παγκοσμιότητας. Οι προφήτες είχαν προαναγγείλει την έλευση του Χριστού, όχι όμως ως άρχοντος εκ του κόσμου τούτου, ο οποίος θα κυριαρχήσει κυκλών πάσαν την γην και την έρημον (Ζαχαρ. 14, 10). Είχαν προεξαγγείλει και την παγκοσμιότητα του Χριστιανισμού: και αποκαλύψει Κύριος τον βραχίονα τον άγιον αυτού ενώπιον πάντων των εθνών, και όψονται πάντα τα άκρα της γης την σωτηρίαν την παρά του Θεού ημών (Ησ. 52, 10). Έρχομαι συναγάγειν πάντα τα έθνη και τας γλώσσας, και ήξουσι και όψονται την δόξαν μου (Ησ. 66, 18). Η πολυθεΐα θα καταπέσει, είχαν γράψει, παραχωρώντας τη θέση της στον ένα αληθινό Θεό: από ανατολών ηλίου έως δυσμών το όνομά μου δεδόξασται εν τοις έθνεσι, και εν παντί τόπω θυμίαμα προσάγεται τω ονόματί μου και θυσία καθαρά, διότι μέγα το όνομά μου εν τοις έθνεσι (Μαλαχ. 1, 11). Ο Ιησούς εκάλεσε σε σωτηρία όλους τους ανθρώπους: ούτω γαρ ηγάπησεν ο Θεός τον κόσμον, ώστε τον υιόν αυτού τον μονογενή έδωκεν, ίνα πας ο πιστεύων εις αυτόν μ απόληται, αλλ’ έχη ζωήν αιώνιον (Ιωάν. 3, 16). Ο Πέτρος απεκάλυψε ότι η σωτηρία ως προαιώνια βουλή του Θεού θα επεκταθεί σε όλα τα έθνη, ότι το περιεχόμενό της είναι ο λόγος του Ευαγγελίου, ότι τελικός σκοπός της είναι η καθολική πίστη και ότι ο Θεός προς τούτο παρεσκεύασε τα έθνη. Ο δε Ιωάννης στην Αποκάλυψη επιτέμνει παρελθόν και μέλλον λέγοντας: και έτεκεν υιόν άρρενα ος μέλλει ποιμαίνειν πάντα τα έθνη εν ράβδω σιδηρά·και ηρπάσθη το τέκνον αυτού προς τον Θεόν και προς τον θρόνον αυτού (12, 5).

Από εκεί, από τον θρόνον αυτού, ο ιδρυτής της πίστεώς μας καλεί και σήμερα, όπως κατά το παρελθόν, όπως θα συμβαίνει και στο μέλλον, όλους ανεξαιρέτως τους ανθρώπους. Ο Χριστιανισμός είναι θρησκεία παγκόσμια, όπως προκύπτει και από την αποστολή του. Υπενθυμίζει τη φυσική ενότητα του ανθρώπινου γένους, το οποίο δημιουργήθηκε από τον ένα αληθινό Θεό. Υπενθυμίζει τη φυσική επικυριαρχία του δημιουργού Θεού πάνω σε όλους τους ανθρώπους από τη δημιουργία μέχρι τη συντέλεια των αιώνων. Υπενθυμίζει και το προαιώνιο σχέδιο του Πατρός Δημιουργού για σωτηρία του ανθρώπου μετά την παρακοή και την πτώση. Είναι δε και απόδειξη της υιοθεσίας υπό του Θεού όλων των ανθρώπων, οι οποίοι κατ’ αυτόν τον τρόπο έγιναν αδελφοί, μέλη του ιδίου σώματος, ανεξαρτήτως φυλής, φύλου, θρησκεύματος, κοινωνικής και οικονομικής καταστάσεως.

Κατά τη διαδρομή του μέσα στο χρόνο ο Χριστιανισμός ουδέποτε απώλεσε το στοιχειό της παγκοσμιότητας. Οι άνθρωποι είναι εκείνοι που το παραβλέπουν, ακόμη και σήμερα. Όσοι όμως δεν αρκούνται στα φαινόμενα αλλά συνηθίζουν να εισδύουν στην ουσία των πραγμάτων γνωρίζουν ότι οι δεσμοί που παραμένουν ισχυροί και άθραυστοι είναι όσοι έχουν χαρακτήρα πνευματικό. Η παγκοσμιότητα του Χριστιανισμού είναι αυτής της τάξεως αγαθό. Ο παγκόσμιος εορτασμός της Γεννήσεως του Χριστού είναι μια ευκαιρία, ένα ερέθισμα, για να κάμουν το πρώτο βήμα οι δύσπιστοι. Διότι, για να πεισθούν, πρέπει ο εορτασμός αυτός να αποκτήσει το βάθος που του αρμόζει και να απαλλαγεί από την κοσμικότητα με την οποία τον έχει περιβάλει η ματαιοδοξία πολλών ανθρώπων. Τότε, και μόνο τότε, θα μπορέσουν όλοι να αντιληφθούν και να αποδεχθούν ότι ἡ παγκοσμιότητα του Χριστιανισμού αποτελεί την αποκλειστική απάντηση στην παγκοσμιοποίηση και της εποχής μας, σ’ αυτό το τεχνητό, ψευδεπίγραφο και επομένως επικίνδυνο κατασκεύασμα που μάλιστα προβάλλεται συχνά και ως κατάκτηση της ανθρωπότητας. Να συνειδητοποιήσουν ότι δεν είναι μια προγραμματική πολιτική η οποία αποσκοπεί στη διαχείριση της επίγειας ζωής – κάτι που επαγγέλλονται ή επιδιώκουν άλλες παγκόσμιες λεγόμενες θρησκείες. Να συνειδητοποιήσουν δηλαδή εντέλει ότι δεν είναι δυνατόν να υπάρξει προσέγγιση ανθρώπων και λαών μέσω της εγκαθιδρύσεως ενός παγκοσμίου οικονομικού συστήματος (το οποίο, πέραν των άλλων, θα υπηρετεί τα συμφέροντα των ολίγων) ή δια της ισχύος των όπλων. Και ακόμη ότι η πορεία των πραγμάτων επί της γης είναι προδιαγεγραμμένη, όπως ο Παύλος προανήγγειλε: γνωστόν ουν έστω υμίν ότι τοις έθνεσιν απεστάλη τούτο το σωτήριον του Θεού, αυτοί και ακούσονται (Πράξ. 28,28).

Κανένας, ποτέ, δεν απομακρύνθηκε από τον Θεό επειδή θέλησε να γίνει καλύτερος! Κανένας, ποτέ, δεν έφυγε από την εκκλησία, επειδή δυσκολευόταν να κατανοήσει το πιστεύω της!

Με άλλα λόγια, ο άνθρωπος ποτέ δεν ξεκόβει από την εκκλησία και από τον Θεό για κάποια λογική αιτία, για κάτι το καλύτερο, το πνευματικότερο, το αγιώτερο.

Ο Χριστός στην παραβολή του μεγάλου Δείπνου αναφέρει τρεις αιτίες, τρεις λόγους που κάνουν τον άνθρωπο να γυρίζει την πλάτη του στον Θεό: τον εγωισμό, τα εγκόσμια, την φιληδονία.

Στην παραβολή του μεγάλου Δείπνου:

-ο πρώτος προσκεκλημένος αρνήθηκε την πρόσκληση του Άρχοντα για το Βασιλικό Δείπνο, γιατί, λέει, είχε αγοράσει χωράφι·

-ο δεύτερος, γιατί ήθελε να δοκιμάσει τα πέντε ζευγάρια βόδια και

-ο τρίτος, επειδή παντρεύτηκε.

Σε πρώτη ματιά, αν τα ιδεί κανείς αυτά (τις δικαιολογίες) δεν βρίσκει σ’ αυτές κάτι το μεμπτό. Τότε γιατί ο Κύριος είπε: «κανένας από αυτούς δεν θα γευθή το Δείπνο μου» (Λουκά 14, 24); Πού ήταν το λάθος τους; Σε τι έσφαλαν;

Απλούστατα έκαμαν λάθος αξιολόγηση, λάθος ιεράρχηση, λάθος εκτίμηση. Έδωσαν προτεραιότητα σε υλικά και δευτερεύοντα και όχι στην βασιλεία του Θεού και στην σωτηρία της ψυχής τους.

Η πρώτη αιτία, που οδηγεί την ψυχή μακριά από τον Θεό είναι η υπερηφάνεια. Όταν το εγώ του ανθρώπου γεμίζει από αυτάρκεια και αυταρέσκεια και πιστεύει ότι τα ξέρει όλα και ότι δεν έχει ανάγκη διδασκαλίας από κανένα ούτε από τον Θεό! Η υπερηφάνεια συνήθως είναι ένα φαινόμενο που παρατηρείται ανάμεσα σε ανθρώπους, που η λίγη γνώση που απέκτησαν, μπαίνει σε άδειο κεφάλι, και ενεργεί όπως το κρασί σε άδειο στομάχι!

Δεύτερη αιτία είναι τα εγκόσμια-τα υλικά. Η ψυχή απορροφάται τόσο πολύ με τις δραστηριότητες, τις ηδονές, την προσωρινή ασφάλεια… που ο Θεός θεωρείται πια σαν μια περιττή, παραπανίσια, ευλάβεια.

Η ζωή τέτοιων ανθρώπων καταντάει τόσο εξωστρεφής που η πνευματική ζωή (η ζωή του έσω ανθρώπου) πια αφανίζεται και ουσιαστικά εκμηδενίζεται! Σ᾽ αυτήν την κατηγορία ανήκουν οι πολιτικοί, οι κοινωνικά αναρριχώμενοι (εκείνοι που κυνηγάνε τα αξιώματα), και φεύγουν από την εκκλησία γιατί τάχα με τον σταυρό δεν μπορείς να πας μπροστά.

Και τρίτη αιτία είναι η σάρκα, όταν η αισθησιακή εμπειρία έχει προβάδισμα έναντι του πνεύματος. Τότε η θυσία γίνεται όλο και πιο ενοχλητική και το σώμα καταντάει αντικείμενο λατρείας. Και η άσχημη ζωή οδηγεί σε άρνηση του Θεού.

Όμως το κακό δεν σταματάει εδώ! Συνεχίζεται!

Και έρχεται το επόμενο βήμα…

Για να δικαιολογήσει την απομάκρυνσή του από τον Θεό, ο άνθρωπος, στρέφεται εναντίον της διδασκαλίας της εκκλησίας! Θα τον ακούσεις να λέει:

Εγώ δεν πιστεύω στην εξομολόγηση! Και θέλει να πει: Ναι, το παραδέχομαι ζω στην αμαρτία, μα επειδή δεν θέλω να την διακόψω, θα καλύψω την ενοχή μου με ένα λογικοφανές κάλυμμα πολεμώντας το φάρμακο!

Και όταν ειρωνεύεται εκείνους που πιστεύουν στην ύπαρξη της κόλασης και τους χαρακτηρίζει ηλίθιους, στην πραγματικότητα είναι σαν να λέει: γνωρίζω πολύ καλά πως ό,τι σπείρω θα θερίσω και επειδή θερίζω για τον εαυτό μου κακό, κλήρος μου θα είναι η κόλαση. Μα, η σκέψη αυτή, επειδή με τρομάζει, ο μόνος τρόπος για να έχω «ήσυχη» την συνείδησή μου είναι να αρνηθώ την ύπαρξή της (της κόλασης)!

Γι’ αυτό, ας προσέχουμε:

Εκείνος που δεν έχει το θάρρος να ιδεί την πραγματικότητα – τις αληθινές αιτίες που τον απομακρύνουν από τον Θεό – θα καταφεύγει συνεχώς στο καμουφλάρισμά τους και στην δικαίωσή του!