«Οι Κοινωνικές Συνεταιριστικές Επιχειρήσεις είναι ουσιαστικά ο τρίτος δρόμος της οικονομίας»

ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΣΤΗ ΔΡΑΜΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ Α.Μ.Θ.

ΡΕΠΟΡΤΑΖ

ΘΑΝΑΣΗΣ ΣΙΟΥΤΟΠΟΥΛΟΣ

Ενημερωτική εκδήλωση με θέμα «Ευκαιρίες Κοινωνικής Επιχειρηματικότητας» διοργάνωσε η Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, την Πέμπτη 30 Ιανουαρίου 2020, στην αίθουσα του Δημοτικού Ωδείου Δράμας. Η εκδήλωση αφορούσε την ενημέρωση του την ενημέρωση του κοινού για δυνατότητες δραστηριοποίησης στον τομέα της κοινωνικής επιχειρηματικότητας και πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο του έργου «I-SEE» – «Κοινωνική Επιχείρηση Αξιοποίησης Δομών Εφαρμογής», το οποίο συγχρηματοδοτείται από το Πρόγραμμα Διασυνοριακής Συνεργασίας «Interreg Ελλάδα – Βουλγαρία 2014-2020».

Όπως ανέφερε σε δηλώσεις της η κ. Παρασκευή Χουρίδου, Προϊσταμένη της Διεύθυνσης Αναπτυξιακού Προγραμματισμού της Περιφέρειας Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, επικεφαλής εταίρος του έργου είναι η Περιφέρεια Α.Μ.Θ., ενώ ακόμη συμμετέχουν η Περιφέρεια και το Επιμελητήριο του Σμόλιαν, η ΜΚΟ «Ένωση Ενεργών Πολιτών» με έδρα στις Σάππες και η «Στήριξη» που εδρεύει στη Ξάνθη. Ο συνολικός προϋπολογισμός του έργου είναι περίπου 530.000 ευρώ και η Περιφέρεια ως επικεφαλής διαχειρίζεται ένα ποσό ύψους περίπου 80.000 ευρώ.

Η κ. Χουρίδου σημείωσε πως «κύριος στόχος είναι μέσα από το έργο να δημιουργηθούν δομές στήριξης», προσθέτοντας πως ήδη έχουν δημιουργηθεί στη Ξάνθη και στο Σμόλιαν, καθώς το έργο οδεύει προς την ολοκλήρωσή του. «Αυτές οι δομές στήριξης θα παρέχουν συμβουλευτικές υπηρεσίες σε ανθρώπους που ενδιαφέρονται να ξεκινήσουν στην κοινωνική επιχειρηματικότητα, να τους ενημερώσουν γα τα πρώτα βήματα και τις ακριβώς χρειάζεται. Επίσης να γίνει μια μελέτη της υφιστάμενης κατάστασης, τις ανάγκες που έχουμε και τι ακριβώς συμβαίνει με την κοινωνική επιχειρηματικότητα στην περιοχή μας, προκειμένου να την αξιοποιήσουμε για να μπορέσουμε να σχεδιάσουμε το μέλλον πάνω στους νέους άξονες και στον επιχειρησιακό μας σχεδιασμό», πρόσθεσε η κ. Χουρίδου.

Σχετικά με το αν ήδη υπήρξαν τελικά ενδιαφερόμενοι που έχουν αποταθεί στη δομή στήριξης στη Ξάνθη ή στις υπηρεσίες της Περιφέρειας Α.Μ.Θ. για τις κοινωνικές επιχειρήσεις, η κ. Χουρίδου επεσήμανε πως «υπήρχαν τελικά άνθρωποι που έχουν προσέλθει και έχουν ενημερωθεί. Ήδη στις ημερίδες που έχουμε κάνει, στο πλαίσιο αυτού του προγράμματος, έχουμε ένα αρκετά μεγάλο ενδιαφέρον από νέους ανθρώπους κυρίως, οι οποίοι προσπαθούν να δουν πώς θα πορευτούν, τι είναι αυτό και πώς μπορούν να το αξιοποιήσουν ως εργαλείο πλέον. Εμείς τους ενημερώνουμε για το νομοθετικό πλαίσιο, τους ενημερώνουμε για τα εργαλεία τα οποία μπορούν να χρηματοδοτηθούν, γιατί αυτό είναι έργο ενημέρωσης περισσότερο και δεν συνεισφέρει σε χρηματοδότηση». Παράλληλα, η κ. Χουρίδου ανέφερε πως η Περιφέρεια Α.Μ.Θ. υλοποιεί ένα ακόμη διακρατικό έργο για την Κοινωνική Επιχειρηματικότητα με άλλες ευρωπαϊκές χώρες, όπως η Ιταλία, η Ισπανία, η Γαλλία, με στόχο την αποκόμιση εμπειρίας και την ανταλλαγή καλών πρακτικών.

«Εργαλείο οι ΚΟΙΝΣΕΠ»

Ανάμεσα στους ομιλητές της ενημερωτικής εκδήλωσης ήταν και ο κ. Αντώνης Κουτσούμπας, Πρόεδρος της Κοινωνικής Συνεταιριστικής Επιχείρησης (ΚΟΙΝΣΕΠ) «Επάρκεια» και Πρόεδρος του τέως Δικτύου ΚΟΙΝΣΕΠ Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, το οποίο έκλεισε και γίνονται οι ενέργειες για ένωση, σύμφωνα με τη νέα νομοθεσία. Όπως είπε, μιλώντας στα τοπικά Μ.Μ.Ε., οι Κοινωνικές Συνεταιριστικές Επιχειρήσεις «είναι ουσιαστικά ο τρίτος δρόμος της οικονομίας, είναι η κοινωνική οικονομία. Κάτι που ακόμη δεν έχει αντιληφθεί ο κόσμος τι ακριβώς είναι κι ούτε έχει καταλάβει τις δυνατότητες που έχει ένα τέτοιο εγχείρημα. Στην Ελλάδα είναι νέος αυτός ο θεσμός, παρότι στην πραγματικότητα ο θεσμός έχει τουλάχιστον 58 χρόνια λειτουργίας στην υπόλοιπη Ευρώπη. Το 1952 ήταν όταν δημιουργήθηκαν οι πρώτες κοινωνικές επιχειρήσεις στην Ιταλία. Στην Ελλάδα μόλις το 2011 είχαμε τον πρώτο νόμο επί Κυβέρνησης Αντώνη Σαμαρά και το 2016 με την Κυβέρνηση Αλέξη Τσίπρα το νόμο 4430, που οριοθετήθηκε το πλαίσιο πάνω στο οποίο μπορούν να λειτουργήσουν αυτές οι επιχειρήσεις».

Ακόμη, ο κ. Κουτσούμπας σημείωσε πως «οι κοινωνικές επιχειρήσεις δεν είναι τίποτε άλλο παρά επιχειρήσεις που δεν αποσκοπούν απλά και μόνο στο κέρδος, όπως οι κοινές επιχειρήσεις, ούτε βέβαια όπως το δημόσιο το οποίο αποσκοπεί σε συγκεκριμένα δημόσια αγαθά, αλλά είναι επιχειρήσεις όπου βάζουν συγκεκριμένα πράγματα τα οποία είναι πολύ ουσιαστικά για μια κοινωνία. Πιο συγκεκριμένα στόχος είναι η δημιουργία κοινωνικών αγαθών πρωτίστως, φυσικά η κερδοσκοπία υπάρχει μέσα, γιατί αλλιώς δεν μπορεί να λειτουργήσει κάτι σε μια τέτοια κοινωνία και βάζει πράγματα τα οποία είναι ουσιαστικά για μια επιχείρηση για το μέλλον. Πιο συγκεκριμένα, οι δημοκρατικές αποφάσεις, η δημιουργία θέσεων εργασίας, η δημιουργία κοινωνικού αποτυπώματος στην κοινωνία, κάτι το οποίο σιγά σιγά βλέπουμε ότι και οι απλές επιχειρήσεις, οι μεγάλες τουλάχιστον, αρχίζουν να το έχουν μέσα στο πρόγραμμά τους. Βλέπουμε ότι δημιουργούν τμήματα κοινωνικής ευθύνης».

Ο κ. Κουτσούμπας επεσήμανε πως με τις Κοινωνικές Συνεταιριστικές Επιχειρήσεις «θεσμοθετείται για πρώτη φορά η δυνατότητα των ανθρώπων να δημιουργούν μια επιχείρηση, η οποία όμως να διέπεται από κάποιες αρχές. Σε καμία των περιπτώσεων μια τέτοια επιχείρηση δεν μπορεί να υπάρχει μεγάλη “ψαλίδα” μεταξύ των υψηλόβαθμων και των χαμηλόβαθμων στελεχών. Σε καμία των περιπτώσεων δεν μπορεί ένα διευθυντικό στέλεχος να παίρνει ένα μεγάλο μισθό και ένας εργάτης να παίρνει λίγα. Ορίζει, λοιπόν, ο νόμος ότι πρέπει το επί 3 να είναι το μάξιμουμ ενός ανώτατου μισθού σε μια τέτοια επιχείρηση. Επίσης, ακόμη και τα κέρδη σε μια τέτοια επιχείρηση δεν μοιράζονται στους μετόχους, παρά οι μόνοι που έχουν πρόσβαση στα κέρδη είναι οι εργαζόμενοι. Επομένως, εδώ ο εργαζόμενος, ασχέτως αν είναι μέλος της ΚΟΙΝΣΕΠ, ή ένα άλλο μέλος, ένας απ’ έξω που δεν έχει καμία σχέση με την ΚΟΙΝΣΕΠ, είναι αυτός ο οποίος θα έχει πρόσβαση στα κέρδη. Και τα κέρδη σε αυτές τις επιχειρήσεις έχουν ένα συγκεκριμένο τρόπο με τον οποίο μοιράζονται. Το 35% των κερδών θα πάει στους εργαζόμενους, ασχέτως αν είναι μέλη ή δεν είναι, το 5% υποχρεωτικά θα πάει σε ένα αποθεματικό, για να δημιουργηθεί ένας κουμπαράς για το μέλλον και το 60% θα πρέπει να μπαίνει ξανά στην επιχείρηση, ώστε να επενδύεται για να καλυτερεύει η επιχείρηση. Αυτός ο τρόπος με τον οποίο λειτουργούν οι επιχειρήσεις δίνει τη δυνατότητα να αντέχουν και σε οικονομικές καταστάσεις που είναι δύσκολες, αλλά και να προάγει κοινωνικά αγαθά». Όπως είπε ο κ. Κουτσούμπας, μέσα από εκδηλώσεις, όπως αυτή που πραγματοποιήθηκε στη Δράμα, στόχος είναι «να κάνουμε τους ανθρώπους να ενδιαφέρονται, να καταλάβουν τι εργαλείο είναι αυτό, γιατί περί εργαλείου πρόκειται, και να μπορέσουν να το χρησιμοποιούν».

Επίσης ο κ. Κουτσούμπας ανέφερε πως στην Ανατολική Μακεδονία και Θράκη δεν υπάρχει ιδιαίτερη αύξηση δημιουργίας ΚΟΙΝΣΕΠ κι αυτό «περισσότερο οφείλεται στην έλλειψη πληροφορίας». «Συνολικά στην Ελλάδα υπάρχουν περί τις 1.500 ΚΟΙΝΣΕΠ, εκ των οποίων οι 300 είναι στην ουσία ενεργές. Οι υπόλοιπες είναι εν αναμονή, ενώ γύρω στις 200 είναι λειτουργικές και παραγωγικές αυτή τη στιγμή», επεσήμανε ο κ. Κουτσούμπας, ο οποίος πρόσθεσε: «Οι περισσότερες από τις ΚΟΙΝΣΕΠ που έχουμε σήμερα είναι παραγωγικές. Υπάρχουν και κάποιες, λιγότερες, παροχής υπηρεσιών. Επίσης υπάρχουν και ΚΟΙΝΣΕΠ που ασχολούνται με την ένταξη ειδικών ομάδων, όπως τέως φυλακισμένοι, ΑμεΑ, ασθενείς από ψυχιατρεία κλπ.».

Αξίζει να σημειωθεί ότι στην εκδήλωση παραβρέθηκε σχεδόν το σύνολο των φοιτητών του Τμήματος Οινολογίας της Δράμας, καθώς θεώρησαν πως η κοινωνική επιχειρηματικότητα μπορεί να τους βοηθήσει επαγγελματικά στο μέλλον.