ΑΡΘΡΟ
Του Γ.Κ. Χατζόπουλου
τ. Λυκειάρχη
(συνέχεια από το προηγούμενο)
Τα προξενεία της Καβάλας και των Σερρών ενισχύονται με ψυχωμένους διπλωμάτες και στρατιωτικούς ακολούθους, οι οποίοι σε συνεργασία με τους ιεράρχες Δράμας και Σερρών, Χρυσόστομο και Γρηγόριο, οργανώνουν ένοπλες ομάδες αντίστασης και στηρίζουν τον δοκιμαζόμενο χριστιανικό κόσμο. Στον αγώνα αυτόν της σωτηρίας του πατριαρχικού Ελληνισμού κορυφαία υπήρξε η συμβολή του τριανταπεντάχρονου Μητροπολίτη Χρυσοστόμου Καλαφάτη και του στενού του συνεργάτη, πρωτοσυγκέλλου Θεμιστοκλή Χατζησταύρου.
Ασφαλώς δεν είναι καθόλου ήσσονος σημασίας και η συμβολή των διπλωματών Νικολάου Μαυρούδη και Αντωνίου Σαχτούρη καθώς και των στρατιωτικών ακολούθων Στυλιανού Μαυρομιχάλη, Κων/νου Τυπάλδου, Αθ. Μάρκου, Λεωνίδα Μπεχράκη, Δημοσθ. Φλωριά, Σπ. Κουρεβέλη, Γ. Παπαδόπουλου και Ευθ. Κανελλόπουλου, οι οποίοι με τη βοήθεια πρακτόρων, οδηγών, συνδέσμων, μεταφορέων όπλων, προκρίτων, ιερέων και δασκάλων οργανώνουν Κέντρα Άμυνας και συγκροτούν αντάρτικα σώματα από ψυχωμένους Έλληνες, πιστούς στο Ορθόδοξο Πατριαρχείο, με σκοπό να εξουδετερώσουν τη δράση των κομιτατζήδων.
Έτσι στη Τσαλτάτζα (σημ. Χωριστή) αξιόλογη δραστηριότητα αναπτύξανε οι: Δ. Παπαρδέλας, Τάσιος Παλιάγκας και Γεώργιος Τσαμπάζης. Στη Βησσοτσάνη (σημ. Ξηροπόταμο) οργανώθηκε ένοπλη ομάδα, που την αποτελούσαν οι: Βασ. Θεολογίδης, Θεόδ. Κυριαζής, Νικ. Σολάκης, Ηλίας Τρέγκος, Κων/νος Ματαρτζής και Σαμαράς. Στην Γκόρνιτσα (σημ. Καλή Βρύση) οι: Ιωάννης Μόκας, Αγγ. Παπαεμμανουήλ και Βασ. Κάλιας. Στον Βώλακα συγκροτήθηκαν σώματα Μακεδονομάχων, που τα αποτελούσαν οι: Γ. Καραγεωργίου, Πέντσας, Μπογιατζής, Παλιάγκας και Χασάπης. Στον Εντίρνετζικ (σημ. Αδριανή) σχηματίστηκε Επιτροπή Άμυνας, που την αποτελούσαν οι: Κ. Σαμαράς, Αλέξ. Τσέλιος και Αλκ. Παπαχρήστου. Στο Εγρί-Δερέ (σημ. Καλλιθέα) σχηματίσθηκε αντάρτικο σώμα από τους Ιω. Ιβανούση, Ιωάννη Προκοπίου, Μιλτ. Σκόρδα και Νικ. Νάνο.
Και όταν η αγριότητα των κομιτατζήδων ξεπέρασε κάθε όριο στις αρχές Μαΐου του 1907, έκανε την εμφάνισή του στην περιοχή του Παγγαίου το δεκαπενταμελές σώμα του ανθυπασπιστού του Πυροβολικού Κων/νου Νταή (ψευδώνυμο Καπετάν Τσάρας), στο οποίο εντάχθηκε και ο Μιλτιάδης Σκόρδας. Νωρίτερα ο Κων/νος Νταής είχε υπηρετήσεις ως διευθυντής των ελληνικών σχολείων της Προσοτσάνης.
Και ενώ η δράση των κομιτατζήδων Βουλγάρων βρισκόταν σε έξαρση στο σαντζάκι της Δράμας, ο προκαθήμενος της Ιεράς Μητροπόλεως Φιλίππων – Δράμας και Ζιχνών Φιλόθεος Κωνσταντινίδης (1 Αυγούστου 1896 – 18 Μαΐου 1902) όχι μόνο δεν επεδείκνυε το πατρικό ενδιαφέρον για την ηθική στήριξη και την προστασία του ποιμνίου του, αλλά είχε εμπλακεί σε οικονομική παρεκτροπή, προκαλώντας τον αυστηρό έλεγχο του Οικουμενικού Πατριαρχείου.
Μπροστά σε μια τέτοια κατάσταση αφελληνισμού των ορθοδόξων πατριαρχικών Ελλήνων ο οξυδερκής, σώφρων, νουνεχής, ηπίων τόνων και άριστος διπλωμάτης Πατριάρχης Ιωακείμ ο Γ’ μεθόδευσε τη μετάθεση του Φιλοθέου στην Ιερά Μητρόπολη Ίμβρου, ενώ απέστειλε στη Δράμα τον τριανταπεντάχρονο Χρυσόστομο Καλαφάτη, ο οποίος, πυρπολούμενος από Ορθοδοξία και Ελληνισμό, έθεσε τη ψυχή του υπέρ του ποιμνίου του.
Σχεδόν αμέσως μετά την άνοδό του στον μητροπολιτικό θώκο ο Χρυσόστομος και έχοντας ως στενό και απτόητο συνεργάτη του τον Θεμιστοκλή Χατζησταύρου από το Αϊδίνιο της Μ. Ασίας οργανώνει τη «Νέα Φιλική Εταιρεία» για να αποκρούσει τις ανηλεείς επιθέσεις των κομιτατζήδων.
Με φανερό ηγέτη τον Θεμιστοκλή Χατζησταύρου μυούνται και κατατάσσονται στη χορεία των Μακεδονομάχων πλείστοι ορθόδοξοι Έλληνες, μεταξύ των οποίων συγκαταλέγεται και ο Μιλτιάδης Σκόρδας του Κωνσταντίνου.
(συνεχίζεται…)
*Το άρθρο αποτελεί εισήγηση στο συνέδριο τοπικής Ιστορίας της πόλης της Καβάλας, το οποίο πραγματοποιήθηκε από 24 ώες 26 Νοεμβρίου 2017
