Όπως σημειώνει η κ. Χαϊδά η χώρα εξάγει το 76% του μαρμάρου σε περισσότερες από 120 χώρες, με τις δύο μεγαλύτερες οικονομίες του πλανήτη, ΗΠΑ και Κίνα, να έχουν τον πρώτο ρόλο στην απορρόφηση ελληνικών εξαγωγών. Το μάρμαρο είναι από τα λίγα ελληνικά προϊόντα, με τόσο ευρεία ποιοτική αποδοχή, που δικαίως του έχει αποδοθεί το προσωνύμιο «ο λευκός χρυσός της Ελλάδας», γι’ αυτό μόνο τυχαία δεν μπορεί να χαρακτηρισθεί η συνεχής αύξηση των εξαγωγών του τα τελευταία χρόνια. Όπως σημειώνει η κ. Χαϊδά, η χώρα βρίσκεται στην 4η θέση παγκοσμίως, παρά την ύφεση της ελληνικής οικονομίας την τελευταία δεκαετία, ενώ στους επόμενους στόχους του κλάδου είναι η διείσδυση σε νέες αγορές, όπως του Μεξικού και της Ρωσίας.
Σύμφωνα με την κ. Χαϊδά η υγειονομική κρίση και η οικονομική ύφεση που ακολούθησε, επηρέασε σε μεγάλο βαθμό και την οικοδομική δραστηριότητα και συνεπώς και τη ζήτηση για μάρμαρο, ενώ παράλληλα ο περιορισμός των μετακινήσεων και το κλείσιμο των συνόρων, εμπόδισαν σημαντικές συναντήσεις με μεγάλους διεθνείς πελάτες. Η πανδημία σε συνδυασμό με την επιδείνωση των εμπορικών σχέσεων ΗΠΑ – Κίνας δημιούργησε προβλήματα στις εξαγωγές, ενώ στο ήδη βαρύ κλίμα προστέθηκε η επιφυλακτικότητα των επενδυτών, η οποία προήλθε από την κλιμακούμενη ελληνοτουρκική ένταση. Κοιτάζοντας το αύριο η κ. Χαϊδά σημειώνει ότι δεν αρκεί μόνο το ισχυρό brand name και η αδιαμφισβήτητη ποιότητα του ελληνικού μαρμάρου για την ενίσχυση της παρουσίας του στις ξένες αγορές αλλά χρειάζονται και νέες εμπορικές προσεγγίσεις που να συμπλέουν με τις τεχνολογικές και κοινωνικές εξελίξεις.
Η αντιπρόεδρος της Ικτίνος τονίζει ότι, σε επίπεδο εταιρείας, για την Ικτίνος Ελλάς, στο εννεάμηνο του 2020 οι εξαγωγές μαρμάρου σε πολλές χώρες ανά την υφήλιο, ανάμεσα σε άλλες, στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, στο Κουβέιτ, στο Κατάρ, στο Μεξικό, ανήλθαν στο 95% του κύκλου εργασιών, ο οποίος διαμορφώθηκε στα 21,87 εκατ. ευρώ. Η πίεση της πανδημίας στον κύκλο εργασιών της εταιρείας εκτιμάται ότι θα μειώσει κατά 20% – 25% τον τζίρο, σε σχέση με το 2019, όταν στο διάστημα Ιανουαρίου – Ιουνίου 2020 η μείωση ήταν στο 31%, σημειώνει η κ. Χαϊδά, και τονίζει ότι στους επόμενους στόχους της εταιρείας είναι αγορές όπως της Ν. Αμερικής και της Ρωσίας ενώ «βλέπει» επιστροφή στα προ πανδημίας μεγέθη ήδη μέσα το 2021.
Αναλυτικά η συνέντευξη
Ποια είναι η θέση της ελληνική βιομηχανίας μαρμάρου διεθνώς; Ποιες είναι οι αγορές του εξωτερικού που προτιμούν το ελληνικό μάρμαρο και σε ποιες αγορές θεωρείτε ότι υπάρχουν περιθώρια να διευρύνει την παρουσία του;
Διαχρονικά, το ελληνικό μάρμαρο χαρακτηρίζεται για την ποιότητα και την λευκότητα του και είναι αυτά τα χαρακτηριστικά που αποτελούν το διαβατήριο του για τα ταξίδια του σε όλο τον κόσμο. Χαρακτηριστικά να σημειώσω ότι εξάγουμε το 76% του μαρμάρου σε περισσότερες από 120 χώρες, με τις δύο μεγαλύτερες οικονομίες του πλανήτη, ΗΠΑ και Κίνα, σε πρώτο ρόλο. Στα κατεργασμένα μάρμαρα, οι ΗΠΑ αποτελούν τον πρώτο εισαγωγέα, καθώς απορροφούν το 15%, ενώ στα ακατέργαστα μάρμαρα πρώτη είναι Κίνα με το 60% των ελληνικών εξαγωγών να κατευθύνονται εκεί. Το ελληνικό μάρμαρο αποτελεί ένα από τα λίγα ελληνικά προϊόντα, με τόσο ευρεία ποιοτική αποδοχή. Γι’ αυτό άλλωστε και έχει επιλεγεί για την κατασκευή σημαντικότατων έργων εκτός των ελληνικών συνόρων από την αρχαιότητα έως τις μέρες μας. Tο άγαλμα του αυτοκράτορα Οκταβιανού Αυγούστου, το οποίο κοσµεί την Prima Porta του μουσείου του Βατικανού έχει κατασκευαστεί με Παριανό μάρμαρο, το Hard Rock guitar hotel and Casino στην Florida και τα resorts ξενοδοχεία της Wynn στο Las Vegas αλλά και στη Βοστώνη με μάρμαρο Golden Spider, το τέμενος στη Μέκκα και στη Μεδίνα από λευκό μάρμαρο Θάσου , αλλά και το κτίριο της Γαλλικής Τηλεόρασης με μάρμαρο Βώλακα.
Δικαίως λοιπόν του έχει αποδοθεί το προσωνύμιο «ο λευκός χρυσός της Ελλάδας» και γι’ αυτό μόνο τυχαία δεν μπορεί να χαρακτηρισθεί η συνεχής αύξηση των εξαγωγών του τα τελευταία χρόνια. Μια αύξηση που μας κατατάσσει διεθνώς ως χώρα στην 4η θέση παγκοσμίως, και αυτό παρά την ύφεση της ελληνικής οικονομίας την τελευταία δεκαετία. Αυτή η ποιότητα μας «επιτρέπει» να σχεδιάζουμε τη δυνατότητα διείσδυσης σε αγορές, όπως του Μεξικού και της Ρωσίας, αλλά και να εξετάζουμε από θέση ισχύος την επέκταση των εξαγωγών του ελληνικού μαρμάρου σε αγορές που παρατηρείται αύξηση της οικοδομικής δραστηριότητας.
Έφερε αλλαγές η πανδημία στις συναλλαγές με τις χώρες του εξωτερικού;
Φυσικά, όπως όλοι οι κλάδοι, έτσι και ο δικός μας επηρεάστηκε από τις αλλαγές που επέφερε η πανδημία παγκοσμίως. Η παγκόσμια ανησυχία για την προστασία της δημόσιας υγείας, απόλυτα λογική κατά την προσωπική μου άποψη, δημιούργησε την ανάγκη για λήψη πρωτοφανών μέτρων που επηρέασαν την οικονομική και επιχειρηματική δραστηριότητα. Η οικονομική ύφεση που ακολούθησε, επηρέασε σε μεγάλο βαθμό και την οικοδομική δραστηριότητα και συνεπώς και τη ζήτηση για μάρμαρο. Και σε πρακτικό επίπεδο, ο περιορισμός των μετακινήσεων και το κλείσιμο των συνόρων, εμπόδισαν σημαντικές συναντήσεις με μεγάλους διεθνείς πελάτες. Να σημειώσω για παράδειγμα ότι είχαμε προγραμματίσει την παρουσία μας στη διεθνή έκθεση μαρμάρου τον Μάρτιο στο Xiamen της Κίνας, η οποία όμως τελικά ακυρώθηκε λόγω της πανδημίας.
Όπως καταλαβαίνετε, χάσαμε την επαφή με έναν από τους σημαντικότερους πελάτες του κλάδου και επομένως και δυνητικές συμφωνίες και επισκέψεις στην Ελλάδα από Κινέζους πελάτες. Φυσικά ακυρώθηκαν και όλες οι υπόλοιπες διεθνείς εκθέσεις που είχαμε προγραμματίσει για το 2020. Χρησιμοποιήσαμε εναλλακτικά διαδικτυακά κανάλια επικοινωνίας, αλλά νομίζω ότι είναι αυτονόητο ότι η μοναδικότητα και η ομορφιά του ελληνικού μαρμάρου είναι εξαιρετικά δύσκολο να αποτυπωθούν μέσα από μια οθόνη.
Ποια είναι τα συγκριτικά πλεονεκτήματα του ελληνικού μαρμάρου; Η προώθηση ως ένα «brand name» χιλιάδων ετών αρκεί, ή θεωρείτε ότι θα έπρεπε να υπάρξει και μία νέα προσέγγιση στην προώθηση του στις εξαγωγές;
Σίγουρα, το ελληνικό μάρμαρο διαθέτει ένα πολύ δυνατό “brand name” και τον Παρθενώνα ως καλύτερο πρεσβευτή του. Έχει επίσης σημαντικά πλεονεκτήματα όπως την εξαιρετική του ποιότητα, την ποικιλία χρωμάτων του, ενώ εκείνο που το καθιστά μοναδικό παγκοσμίως είναι η λευκότητα του που δεν υπάρχει σε οποιοδήποτε άλλο μάρμαρο στον κόσμο.
Βεβαίως, αν και πολύ σημαντικά, τα συγκεκριμένα στοιχεία είναι απαραίτητο να πλαισιώνονται και με νέες εμπορικές προσεγγίσεις. Βλέπουμε όλοι μας πόσο ραγδαία εξελίσσονται τα πάντα γύρω μας. Χρειάζεται λοιπόν και ο δικός μας κλάδος, όπως όλοι, να αφουγκράζεται τα σημεία των καιρών και να χρησιμοποιεί τα μέσα και τις τεχνολογίες της εποχής του για την προώθηση του μαρμάρου, αναζητώντας τους πελάτες του στις γενιές που έρχονται. Η προσαρμοστικότητα, η ευελιξία και η καινοτομία είναι τα χαρακτηριστικά εκείνα που βοήθησαν αποφασιστικά στην έξοδο της ελληνικής βιομηχανίας μαρμάρου στις διεθνείς αγορές και της έδωσαν τη θέση που κατέχει σήμερα. Κατανοούμε πλήρως την ανάγκη να επιχειρούμε δυναμικά και να προσαρμοζόμαστε στις αλλαγές που έρχονται.
Ως πρόεδρος του Συνδέσμου Επιχειρήσεων Μαρμάρου Μακεδονίας Θράκης ποια θα λέγατε ότι είναι τα μεγαλύτερα προβλήματα με τα οποία ήλθε αντιμέτωπος ο κλάδος φέτος και ποιες είναι οι προοπτικές για το επόμενο έτος;
Όπως επισήμανα και προηγουμένως, η φετινή χρονιά ήταν αναμφίβολα δύσκολη, τόσο σε εθνικό, όσο και σε παγκόσμιο επίπεδο. Βρεθήκαμε αντιμέτωποι με πολλές προκλήσεις, με σημαντικότερη εκείνη της πανδημίας. Παγκοσμίως, η εφοδιαστική αλυσίδα διαταράχθηκε και το κλείσιμο των συνόρων αποτέλεσε τροχοπέδη για την ομαλή διεξαγωγή του εμπορίου. Η πανδημία σε συνδυασμό με την επιδείνωση των εμπορικών σχέσεων ΗΠΑ-Κίνας δημιούργησε προβλήματα στις εξαγωγές. Στο ήδη βαρύ κλίμα, προστέθηκε η επιφυλακτικότητα των επενδυτών, η οποία προήλθε από την κλιμακούμενη ελληνοτουρκική ένταση.
Είμαστε αισιόδοξοι για το 2021, καθώς με τα εμβόλια που έρχονται, διαφαίνεται η προοπτική αντιμετώπισης της πανδημίας, γεγονός που θα φέρει διεθνή ανάκαμψη. Ήδη η κατάσταση στην οικονομία της Κίνας, βασικού πελάτη του κλάδου, είναι αρκετά βελτιωμένη. Μια σαφώς καλύτερη υγειονομική κατάσταση θα βοηθήσει στο εσωτερικό με την επαναφορά του τουριστικού προϊόντος σε υψηλές αποδόσεις, συμπαρασύροντας στην άνοδο και τη ζήτηση της οικοδομικής δραστηριότητας. Αλλά και στο εξωτερικό, καθώς τα μεγάλα έργα που τηρούν στάση αναμονής προσωρινά θα επανέλθουν στο προσκήνιο, θα επαναπροσεγγίσουμε δυναμικά αγορές-πελάτες μας, αλλά και θα δοκιμάσουμε με αξιώσεις την είσοδο μας σε νέες αγορές.
Στο γενικότερο πλαίσιο, καλό θα είναι να επισημάνουμε ότι σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα της EY για τις επενδύσεις, η Ελλάδα ανεξάρτητα από τις όποιες επιφυλάξεις μπορεί να δημιουργούνται στους επενδυτές, παραμένει ιδιαίτερα ελκυστικός επενδυτικός προορισμός. Η εισροή νέων επενδυτικών κεφαλαίων αναμφίβολα θα λειτουργήσει θετικά, όχι μόνο για τον κλάδο μας, αλλά και για τους υπόλοιπους κλάδους της ελληνικής οικονομίας.
Ποια ήταν η εξαγωγική δραστηριότητα της Ικτίνος το 2020 και ποιες νέες αγορές αποτελούν τους στόχους σας;
Το εννεάμηνο του 2020 οι εξαγωγές μαρμάρου της εταιρείας μας ανήλθαν στο 95% του κύκλου εργασιών μας, ο οποίος διαμορφώθηκε στα 21,87 εκατ. ευρώ. Καθώς όμως, το κλειδί της ανάπτυξης, είναι η εξωστρέφεια, ειδικά για τις ελληνικές εταιρείες, στοχεύουμε να αυξήσουμε τις εξαγωγές μας σε νέες αγορές που σημειώνουν έντονη ζήτηση σε μάρμαρο και αναφέρομαι στις αγορές του Ν. Αμερικής και της Ρωσίας. Η διεύρυνση των δραστηριοτήτων μας θα μπορέσει να μας προσφέρει και τη μείωση της εξάρτησης που έχουμε σήμερα από κάποιες αγορές, όπως εκείνη της Κίνας, επιτρέποντας μας καλύτερη κατανομή του επιχειρηματικού ρίσκου.
Τη δεδομένη χρονική στιγμή εξάγουμε μάρμαρα σε πολλές χώρες ανά την υφήλιο, ανάμεσα σε άλλες, στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, στο Κουβέιτ, στο Κατάρ, στο Μεξικό. Ωστόσο, δεν εφησυχάζουμε και μελετούμε συνεχώς το διεθνές περιβάλλον και επανασχεδιάζουμε τη στρατηγική μας, αναζητώντας τις κατάλληλες συνθήκες στις επόμενες αγορές, για να επεκτείνουμε τις εξαγωγικές μας δραστηριότητες.
Μέσα στο 9μηνο αυτής της δύσκολης χρονιάς η Ικτίνος έχασε το 30% του κύκλου εργασιών της και η κερδοφορία επίσης σημείωσε σημαντική πτώση. Ποιες είναι οι ενέργειές σας για την βελτίωση των οικονομικών μεγεθών της εταιρείας; Πότε βλέπετε να επιστρέφει η εταιρεία στα προ πανδημίας μεγέθη;
Σαφώς, ήταν μια δύσκολη χρονιά για όλους μας, όμως να σημειώσω ότι η μείωση που θα καταγράψει η ΙΚΤΙΝΟΣ στον κύκλο εργασιών της, θα είναι μικρότερη της προβλεπόμενης για τον κλάδο. Συγκεκριμένα, στο σύνολο του έτους, η μείωση στον κύκλο εργασιών θα διαμορφωθεί κοντά στο 20%-25%, σε σχέση με το 2019, όταν στο διάστημα Ιανουαρίου – Ιουνίου 2020 η μείωση ήταν στο 31%. Αναφορικά με τα αποτελέσματα αυτά φαίνεται να είναι θετικά και στα κέρδη μετά από φόρους.
Τώρα, όσον αφορά στην επιστροφή στα προ πανδημίας μεγέθη, όπως προανέφερα, είμαστε αισιόδοξοι για το 2021 και κυρίως για το β’ εξάμηνο, και με την έναρξη των εμβολιασμών θα μπορέσουμε να επανέλθουμε σε μια κανονικότητα και να προχωρήσουμε στην υλοποίηση των προγραμματισμένων σχεδίων μας που ανεστάλησαν λόγω της πρωτοφανούς υγειονομικής κατάστασης. Και για να γίνω πιο συγκεκριμένη, εκτιμούμε ότι το 2021 θα έχουμε μια πρόοδο στις συζητήσεις για την αγορά του μεγάλου τουριστικού μας project στη Σητεία, στη νότιο Κρήτη.
Ως γυναίκα σε θέση ευθύνης σε έναν ανδροκρατούμενο κλάδο, ποιες ήταν οι προκλήσεις που κληθήκατε να αντιμετωπίσετε; Πως βλέπετε τα βήματα που γίνονται στην κατεύθυνση της ισότητας στην εργασία;
Ο κλάδος του μαρμάρου αποτελεί αναμφίβολα έναν ανδροκρατούμενο κλάδο και λόγω του αντικειμένου του. Αρχικά λοιπόν κλήθηκα να αποδείξω ότι μπορώ να διαχειριστώ δύσκολες καταστάσεις υπό ειδικές και δύσκολες εργασιακές συνθήκες, όπως αυτές που επικρατούν σε ένα λατομείο μαρμάρου. Παράλληλα, όμως λόγω της φύσης της θέσης μου, καλούμαι να ηγηθώ και να αντιμετωπίσω τη δυσπιστία για την παρουσία μου σε αυτή τη θέση, προερχόμενη από το φύλο μου, καταβάλλοντας πολλαπλάσια προσπάθεια από αυτήν που θα κατέβαλλε ένας άντρας. Επιπλέον, χρειάστηκε να ισορροπήσω ανάμεσα στους πολλαπλούς ρόλους που έχει μια γυναίκα και να διαχειριστώ τα συχνά ταξίδια στο εξωτερικό, με πολυήμερη διάρκεια. Ευτυχώς, πλέον όλα αυτά φαίνονται να αλλάζουν και ολοένα και περισσότερες γυναίκες διοικούν τις δικές τους επιχειρήσεις, αναλαμβάνουν ηγετικές θέσεις και κατέχουν σήμερα υψηλόβαθμες θέσεις.
Σύμφωνα με έρευνα της ICAP , οι εταιρείες που διευθύνονται από γυναίκες καταγράφουν καλύτερες επιδόσεις σε σύγκριση με εκείνες που διοικούνται από άντρες, και αυτό γιατί εμείς οι γυναίκες λειτουργούμε με υποστηρικτικό τρόπο ως προστατευτικοί ηγέτες. Διακρινόμαστε για την συναισθηματική νοημοσύνη, την ενσυναίσθηση, τη διαίσθηση και τη διορατικότητα μας.
Δεν είναι τυχαίο ότι στις Ηνωμένες Πολιτείες την κατεξοχήν χώρα των ευκαιριών, η Τζάνετ Γέλεν υπήρξε η πρώτη γυναίκα που ανέλαβε επικεφαλής της ομοσπονδιακής τράπεζας των ΗΠΑ, της γνωστής ως Federal Reserve, επί Μπαράκ Ομπάμα, και τώρα ετοιμάζεται να αναλάβει υπουργός Οικονομικών της χώρας. Αλλά και στην χώρα μας, η εκλογή της Κατερίνας Σακελλαροπούλου, στη θέση της πρώτης γυναίκας Προέδρου της Ελληνικής Δημοκρατίας προσωπικά με βοηθά να παραδεχτώ με μεγάλη χαρά πως σήμερα έχουν γίνει κάποια βήματα προς την κατεύθυνση της ισότητας, όχι μόνο στην χώρα μας ,αλλά και παγκοσμίως.
Να προσθέσω ότι η εμπειρία του κορονοϊού, επιβεβαίωσε ότι οι γυναίκες διαθέτουν τα χαρακτηριστικά εκείνα που τους επιτρέπουν να διαχειριστούν πιο αποτελεσματικά μια ανθρωπιστική / υγειονομική κρίση. Αυτό φάνηκε και σε εταιρικό αλλά και σε εθνικό επίπεδο, καθώς χώρες που διοικούνται από γυναίκες, όπως η Γερμανία, η Νέα Ζηλανδία και οι Σκανδιναβικές χώρες διαχειρίστηκαν την κρίση πολύ πιο αποτελεσματικά.
Ο δρόμος που έχουμε να διανύσουμε για να μπορούμε να πούμε πως έχουμε αφήσει πίσω κάθε ανισότητα στην εργασία, είναι σαφώς μακρύς όμως αποδεικνύεται διαρκώς πως αν μια γυναίκα θέλει πραγματικά να κατακτήσει την καριέρα που στοχεύει, μπορεί να τα καταφέρει διατηρώντας τις ισορροπίες ανάμεσα στους πολλαπλούς της ρόλους.
Πηγή: www.businessdaily.gr
