ΑΡΘΡΟ

Του Γ.Κ. Χατζόπουλου

Τ. Λυκειάρχη

 

ΜΑΤΙΕΣ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΜΑΣ

 

 

Τηρώντας την υπόσχεσή μου, την οποία έδωσα σε προηγούμενο άρθρο μου, θα συνεχίσω την αναφορά μου στο Έθνος των Ηδωνών και στη χώρα, στην οποία αυτοί κατοικούσαν.

Ο Ηρόδοτος από την Αλικαρνασσό της Μ. Ασίας, που θεωρείται όχι μόνο ένας από τους μεγάλους αρχαίους Έλληνες ιστορικούς, αλλά και μια ακένωτη πηγή ιστορίας, αφού κάθε ιστορικός Έλληνας και ξένος, που ασχολείται με την ελληνική ιστορία, δανείζεται αναγκαστικά πληροφορίες από το μνημειώδες έργο του, προκειμένου να θεμελιώσει όσα υποστηρίζει, γράφει για τους Ηδωνούς: «… Οι Ηδωνοί συγκαταλέγονται ανάμεσα στα τριάντα τρία Έθνη των Θρακών. Το θρακικό αυτό Έθνος (οι Ηδωνοί) ζούσε στον ευρύτερο χώρο της Θράκης, μέρος της οποίας αποτελούσε και η σημερινή Ανατολική Μακεδονία και ήταν εξαπλωμένο μέχρι τον ποταμό Στρυμόνα».

Ένας άλλος μεγάλος μελετητής και σμιλευτής ιστορίας, ο Θρακιώτης Θουκυδίδης, ο γιος του Ολόρου, ο Αλιμούσιος, που μας άφησε το περισπούδαστο, σαφές, αναλυτικό και αντικειμενικό έργο του «Ιστορία», για το οποίο έπλεξαν εγκώμια αρχαίοι και νεότεροι ιστορικοί, τονίζοντας πως το χαρακτήριζε «δια το μη μυθώδες», γράφει για τους Ηδωνούς: «… Σε παλαιότερους χρόνους η επικράτεια των Ηδωνών έφτανε μέχρι τον ποταμό Αξιό, όμως σύντομα τους απομακρύνανε από την περιοχή αυτή οι Μακεδόνες και τους αναγκάσανε να μετακινηθούν ανατολικότερα», δηλαδή στα εδάφη της σημερινής Ανατολικής Μακεδονίας.

Στα κείμενα των διαφόρων ιστορικών οι Ηδωνοί αναφέρονται ως Ηδώνες, Ηδώναι, Ήδωνες, Ηδωνείς και Ηδωνιάταις (Ηρόδοτος, Θουκυδίδης, Ρ. Perdrizet, Στράβων, Στέφανος Βυζάντιος).

Ο περιορισμός των Ηδωνών από τους Μακεδόνες στην περιοχή της Ανατολικής Μακεδονίας δεν του έβλαψε σχεδόν καθόλου. Αντίθετα τους έδωσε πιο σφιχτή ομοιογένεια, ενίσχυσε την φιλοπονία τους, όξυνε το εμπορικό τους πνεύμα, τους οδήγησε σε μια πιο αναβαθμισμένη πολιτιστική προσφορά και τέλος τους έκαμε αντικείμενο μεγαλύτερο φθόνου για όλα αυτά τα χαρίσματά τους.

Φιλόπονοι, προοδευτικοί, δημιουργικοί και με ευρύτητα πνεύματος διακρίθηκαν σε μεγάλο βαθμό στον οικονομικό, κοινωνικό, πολιτιστικό και διπλωματικό τομέα.

Αποτέλεσμα αυτής της πολυσχιδούς συμπεριφοράς τους, στην οποία αναμφισβήτητα συνέβαλε και η γόνιμη γη τους με την αφθονία των υδάτων, τους έδωσε τη δυνατότητα, σύμφωνα με τις μαρτυρίες των ιστορικών: του Ηροδότου, του Θουκυδίδη, του Πτολεμαίου, του τραγικού Ποιητή Αισχύλου κι άλλων μικρότερων συγγραφέων, να προβούν στην ίδρυση πολλών και αρκετά πολυάνθρωπων πόλεων, παράλιων και ενδοχώρειων, σπουδαιότερες από τις οποίες ήταν η Αμφίπολη (ο Πειραιάς της Ανατολικής Μακεδονίας, η Ηιόνα, οι Φίλιπποι, η Μύρκινος, η Γαληψός, η Σκαπτή Ύλη, το Ακόντισμα, η Ηδώνα, η Δραβήσκος ή Δραβησκός (ο τόπος όπου σκοτώθηκαν δέκα χιλιάδες Αθηναίοι, κατά τον Θουκυδίδη), η Δάτος, η Βέργη κ.α.

Τόσο ο φυσικός πλούτος της περιοχής, όσο και η σημαντική γεωγραφική θέση της χώρας των Ηδωνών, τους έδωσαν τη δυνατότητα μιας ρωμαλέας οικονομικής ανάπτυξης, αφού αυτή την καθιστούσε σημείο πρωταρχικής επικοινωνίας με τις άλλες περιοχές καθώς και άνετη και πλούσια διακίνηση ποικίλων αγαθών. Σπουδαίο σταυροδρόμι η χώρα των Ηδωνών τους είχε καταστήσει υπολογίσιμη δύναμη. Γι’ αυτό και γρήγορα συγκέντρωσε το φθόνο και τη βουλιμία των τότε Δυνατών.

Με τους Ηδωνούς, όμως δεν τελειώσαμε. Θα συνεχίσουμε.

 

*Έτσι την αποκαλεί ο τραγικός ποιητής Αισχύλος (Αισχύλου, Πέρσαι, στίχ. 494-95: Πάγγαιον τ’ όρος Ηδωνίδ’ αίαν…)