Ο Κιάκος Νικόλας, έφυγε από την επίγεια τούτη ζωή 91 χρονών.
Από τις 9 Αυγούστου που μας άφησε αισθάνομαι αδύνατος και δεν μπόρεσα να γράψω λέξη ώστε να τον αποχαιρετίσω πιο δημόσια. Το έκανα στην εκκλησία, αλλά δεν μου είναι αρκετό. Έκτοτε σιγή, μούδιασμα, αδυναμία γραπτής έκφρασης.
Του αφιέρωσα τη μουσική συναυλία με το τοπικό ηχόχρωμα Μοναστηρακίου και με δεσπόζον μουσικό όργανο τον αγαπημένο του νταϊρέ στην κεντρική σκηνή της Ονειρούπολης την Παρασκευή 9 Δεκεμβρίου 2022 για την ευαισθητοποίηση του κοινού ως Προάγγελος και Κάλεσμα στις τελετουργίες των λαϊκών δρωμένων των Θεοφανείων της Ηδωνίδας Γης στις κοιτίδες τους (Βώλακας, Καλή Βρύση, Μοναστηράκι, Ξηροπόταμος, Παγονέρι, Πετρούσα και Πύργοι), όπου έπαιξαν οι τοπικοί μας βιωματικοί μουσικοί, οι μαθητές και οι φοιτητές που συμμετείχαν στο εγκεκριμένο πρόγραμμα του ΥΠΠΟΑ που υλοποιήσαμε μαζί με τα παιδιά και τον εγγονό του, αλλά και πάλι δεν ανακουφίστηκα.
Όσο πλησιάζουν όμως οι ημέρες για το δρώμενο / έθιμό μας, τους Αράπηδές μας, τόσο νιώθω την έλλειψή του.
Παρέμενε για μένα και την Κοινότητα κεντρικό σημείο αναφοράς, η άσβεστη φλόγα της πλούσιας πολιτιστικής κληρονομιάς και παράδοσής μας, η συνέχειά μας.
Συμπληρώθηκαν ήδη 45 χρόνια από την ίδρυση του Μορφωτικού και Πολιτιστικού Συλλόγου μας, που την ευθύνη διοργάνωσης της κορυφαίας έκφανσης για το Μοναστηράκι, τους Αράπηδες, έχει – με τη συναίνεση της Κοινότητας – από τότε.
Ήταν από την αρχή μέχρι το τέλος του δίπλα και μαζί μας, στήριγμα και αποκούμπι για την απρόσκοπτη τέλεση των Αράπηδών μας, η αστείρευτη τροφοδότηση και η συνεχής ενέργειά τους.
Έζησε μιαν άλλη εποχή και θυμόταν, διηγούνταν με τις αφηγήσεις του συγκλονιστικές μαρτυρίες καθώς διέσωζε αυθεντικές και αυθόρμητες στιγμές και μνήμες από τις, επιτελέσεις της πάλαι ποτέ αγροτοποιμενικής ζωής στην Κοινότητα.
Υπηρέτησε πρωταγωνιστικά την αυτοοργάνωσή τους.
Εντάχθηκε ενεργά, μετέφερε εμπειρίες και γνώσεις πολύ χρήσιμες στην πιο οργανωμένη πλέον κοινοτική και συλλογική τους λειτουργία.
Στην πορεία του μας μύησε δένοντας αρμονικά τις ιστορίες από το παρελθόν δίνοντας έμφαση στην ουσία και την απλότητα, και έτσι μας «μπόλιασε» σε μια λογική δίκαιης διαχείρισης της συμμετοχικής λειτουργίας.
Ένας από τους μεγαλύτερους και καταξιωμένους «νταϊρετζήδες» στην περιοχή μας με τους υπέροχους ρυθμούς του, συνεχιστής οικογενειακής παράδοσης που την έχει επεκτείνει στα παιδιά και εγγόνια του, επαναπροσδιορίζοντας τις κυτταρικές του μνήμες, ώστε να αποδεικνύουν ότι οι μουσικές καταβολές παίζουν σημαντικό και μεγάλο ρόλο στη μουσική συνέχεια.
Έπαιξε [μαζί – στα περισσότερα – με τους αξέχαστους Τουλούμη Νίκο, Τουλούμη Γιώργο (λύρες) και Παπουτσή Κώστα (νταϊρέ)] στα αξιολογότερα μέρη (Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, Ηρώδειο, Αμφιθέατρο του Πειραιά, του Παπάγου, του Αλίμου, στην Πλάκα της Αθήνας, στη Γαλλία, στο Πέρνικ της Βουλγαρίας, στην Κωνσταντινούπολη, Κοζάνη, Κομοτηνή, Ξάνθη, Πάτρα, Θεσσαλονίκη, Τύρναβο, Σοχό, Ηράκλειο Κρήτης, Χαλκίδα, Τρίκαλα, Τύρναβο, Ιωάννινα, κ.ά.) όπου έχει δοκιμαστεί η παραδοσιακή μας μουσική με αυτοπεποίθηση, σιγουριά, και εγγύηση, σε εξαιρετικές και αληθινές ερμηνείες με την μεγαλύτερη άνεση και έμπνευση στη συνθετική εναρμόνιση του τρίπτυχου σώμα, πνεύμα, ψυχή.
Με τις συμμετοχές του αυτές και τις καταγραφές που έγιναν, μεταλαμπάδευσε το τοπικό μας ηχόχρωμα καθώς απευθύνθηκε σε ένα ευρύτερο κοινό, άλλους ενδιαφερόμενους και πρόσωπα που ασκούσαν πολιτιστική πολιτική.
Με τις δεξιότητές του ενημέρωνε, προβλημάτιζε, έθετε ερευνητικά ευρήματα σχετικά με τη μουσική ανάπτυξη του μουσικού του ταλέντου.
Κατέχει σημαίνοντα ρόλο στην τεχνική βιωματικού παιξίματος του νταϊρέ σχετικά με τα δεδομένα καταγραφών που άφησε ως παρακαταθήκη, καθώς εμπλέκεται στο φάσμα της έρευνας στην μουσική εκπαίδευση.
Διαδραμάτιζε και κατείχε το ρόλο του εγγυητή και του καταλύτη της πορείας της συνέχειάς μας δίνοντάς της βάθος και διάρκεια.
Άφησε μνήμες, στιγμές αναλλοίωτες, σπαράγματα, τεχνικές και μουσικούς σπόρους που εκπέμπουν μηνύματα προστασίας και σεβασμού στην τοπική μας ιστορία, την παράδοση και τον πολιτισμό μας που μας συνδέουν με το απώτατο παρελθόν.
Έχει συμβάλλει με τις πολιτιστικές του δημιουργίες και στα πολιτιστικά γεγονότα όπου συμμετείχε ώστε η παράδοσή μας με τον πλούτο της να λάμπει ως χρυσός.
Είναι ώρα να αντιμετωπίσουμε την πραγματικότητα πως οι εμπειρίες της κοινότητας έχουν πλέον απολεσθεί και οι μνήμες φθίνουν.
Δεν έχω που να πάω πλέον για τα «αντέτια».
Όλοι έφυγαν!
Οι μουσικές ερμηνείες όμως του Νικόλα θα διηγούνται και θα φωτίζουν το αθέατο σύμπαν των συναισθημάτων μας.
Η σύνδεσή μας αυτή θα διατηρεί άσβεστη τη φλόγα της σχέσης.
Να είμαστε γεροί να θυμόμαστε τους αγαπημένους μας που έφυγαν από αυτή τη ζωή.
Υπάρχει όμως για όλους τους ανθρώπους η τελεσίδικη ώρα.
Τον ευχαριστούμε για τις αναμνήσεις που μας χάρισε.
Ας είναι ελαφρύ το Μοναστηρακιώτικο χώμα που τον σκέπασε.
Αιωνία η μνήμη του!
Εμείς ορκιστήκαμε να συνεχίζουμε…
Αγαπημένε μας Νικόλα, καλό σου ταξίδι!
Γιάννης Παπουτσής,
Πρόεδρος του Μορφωτικού και Πολιτιστικού Συλλόγου Μοναστηρακίου και του Κέντρου Πολιτιστικής Ανάπτυξης Ανατολικής Μακεδονίας
