ΑΡΘΡΟ

Του Captain Νικόλαου Κ. Μεταξά

ATPL

AIRLINE PILOT

B737NG AIRBUS 320

Τα κείμενα που θα ακολουθούσουν θα έχουν τον τίτλο Επιστολές, αριθμημένες στο σύνολο 10 και θα πραγματεύονται θέματα τα οποία αφορούν την Αυτοδιοίκηση 1ου και 2ου βαθμού.

Σας ευχαριστώ για την υπομονή και τον χρόνο που θα διαθέσετε στο να διαβάσετε τις επιστολές αυτές.

«Εγώ απολογούμαι μόνο στον λαό μου» διατείνεται σε κάθε ευκαιρία ο κάθε πολυπράγμων Δήμαρχος.

Αν η πολιτική είναι Τέχνη, το υλικό που χρησιμοποιεί για να εκφραστεί είναι οι θεσμοί και η έμπνευση, η μετάγγιση της έμπνευσης, η μεταποίησή της σε κοινωνική δυναμική.

Και το μυστικό της μεγαλοσύνης στην πολιτική, όπως σε κάθε Τέχνη, είναι η αυθυπέρβαση του δημιουργού, η ελευθερία του από σκοπιμότητες εντυπωσιασμού, η ανιδιοτέλεια.

Η βάπτιση στη «λαϊκή κολυμπήθρα» δεν λειτουργεί μόνο ως άλλοθι για όλους σχεδόν τους εκπροσώπους των τοπικών κοινωνιών αλλά και ως ισχυρότατο αντέρεισμα σε κάθε διαφθορά και παρατυπία η οποία τελείται εν γνώση.

Από σήμερα θα ξεκινήσω ένα διάλογο μέσω κείμενων τις οποίες θα ονομάσω Επιστολές και οι οποίες θα είναι και θα απευθύνονται γενικά όσο και ειδικά στα πρόσωπα της Πολιτικής και Τοπικής – Περιφερειακής Αυτοδιοίκησης της Δράμας.

Γενικά, ξεκινώντας από την πρώτη επιστολή σας δίνω ένα γενικό πλαίσιο για το τι παίζεται μέσα στην Τοπική Αυτοδιοίκηση και το πώς η κακοδιοίκηση και η κακοδιαχείριση παίζουν σημαντικό ρόλο στην λειτουργία της.

Οι ΟΤΑ εμπλέκονται σε πάρα πολλές περιπτώσεις κακοδιοίκησης και κακοδιαχείρισης που οδηγούν στη διαφθορά ή ευνοούν την ανάπτυξή της, για την αποτελεσματικότητα, τη διαφάνεια και τη δικαιοσύνη στην Τοπική Αυτοδιοίκηση.

Αναφέρομαι στους παράγοντες που ευνοούν την κακοδιοίκηση στο χώρο της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, τη λειτουργία αρκετών αιρετών στα όρια της νομιμότητας, την απότομη και χωρίς προηγούμενη οργάνωση μεταβίβαση αρμοδιοτήτων και τους ανεπαρκείς ελέγχους από την κεντρική διοίκηση.

Ειδικά για το θέμα της «συστηματικής παράλειψης άσκησης ελέγχου των αιρετών από τους εκάστοτε Γ.Γ. Αποκεντρωμένης Διοίκησης», υποστηρίζω ότι μεγάλη ευθύνη για το φαινόμενο φέρει και η κεντρική διοίκηση, η οποία «λόγω εσωτερικών προβλημάτων, αλλά και στο όνομα της διατήρησης πολιτικών ισορροπιών, ανάμεσα στην κεντρική και την τοπική αυτοδιοίκηση, ασκεί ελλιπώς και πλημμελώς τον προβλεπόμενο έλεγχο ή την ολοκλήρωση των προβλεπόμενων πειθαρχικών ενεργειών».

Σε ό,τι αφορά τους τομείς, όπου επικεντρώνεται η κακοδιοίκηση στους ΟΤΑ, αναφέρω τον τομέα αστικού και φυσικού περιβάλλοντος και τον τομέα των σχέσεων ΟΤΑ – διοικουμένων, ενώ ακολουθούν τα θέματα κοινωνικής πρόνοιας και αστικής – δημοτικής κατάστασης.

Τα προβλήματα εκφράζονται κυρίως με μη εφαρμογή της νομοθεσίας, συμπεριλαμβανομένης και της μη εκτέλεσης των δικαστικών αποφάσεων. Επιπρόσθετα παρουσιάζονται φαινόμενα αδιαφανών διαδικασιών σε προσλήψεις, συμβάσεις έργου και απευθείας αναθέσεις έργων κατά παράβαση των οικείων διατάξεων.

Ο μεγάλος αριθμός των ΟΤΑ Α’ βαθμού και των επιχειρήσεών τους ήταν παράγοντας υποβοήθησης της κατασπατάλησης και σε ορισμένες περιπτώσεις διασπάθισης του δημοσίου χρήματος.

Ευθύνες για την κατάσταση στην Τ.Α. επιρρίπτονται και στην Πολιτεία, η οποία «τέσσερις φορές, με νομοθετικές ρυθμίσεις νομιμοποίησε παράτυπες δαπάνες, ατασθαλίες και σπατάλες που έκαναν οι δήμαρχοι, στέλνοντας παράλληλα όποιες σχετικές υποθέσεις ερευνούσαμε στο Αρχείο».

Σε ό,τι αφορά το Ελεγκτικό Συνέδριο και τον κατασταλτικό έλεγχο, σημειώνεται ότι μπορεί να αργήσει μέχρι και επτά έτη. Σε επτά χρόνια δεν μπορείς να βρεις άκρη, ούτε καν εάν ένα έργο έχει εκτελεσθεί, αφού τις περισσότερες φορές σε ένα τέτοιο χρονικό διάστημα τα ίδια έργα γκρεμίζονται και ξαναφτιάχνονται.

Ο όρος «κακοδιοίκηση» χρησιμοποιείται στον νόμο με ευρεία έννοια.

Δείγματα κακοδιοίκησης αποτελούν ιδίως:

Κακής ποιότητας υπηρεσίες. Υπερβολικές καθυστερήσεις στην εξυπηρέτηση. Κακή, άνιση ή ευνοιοκρατική εφαρμογή του νόμου. Παράνομες ή αντιδεοντολογικές συμπεριφορές. Και για να καταλήξω, θα πρέπει να ενθαρρύνουμε την είσοδο και την παραμονή στην Τ.Α. αξιόλογων προσώπων και όχι εκείνων που ασχολούνται ενδεχομένως για να έχουν ένα επάγγελμα.

Ο Καλλικράτης περιόρισε την πληθώρα των αιρετών, όμως ο θεσμός κυρίως ελέω Αντιδημάρχων, παραμένει πολυπληθής. Παραδοσιακά, πάντως, τα προβλήματα στους Δήμους αποτελούσαν οι δημοτικές επιχειρήσεις. Αυτές δημιούργησαν και τα μεγάλα ελλείμματα των Δήμων, τα οποία δεν γνωρίζω ποιος πλέον θα τα επωμισθεί.

Η αύξηση όμως του ειδικού βάρους των Δήμων και των Νομαρχιών, νυν Περιφερειών, στις παραδοσιακές λειτουργίες του κράτους, η οποία ερμηνεύεται ως εμβάθυνση της αποκέντρωσης των εξουσιών, έχει συνέπεια και τη διόγκωση των κρουσμάτων.

Η απότομη και χωρίς προηγούμενο οργάνωση της υποδομής για την κάλυψη σε πολλές περιπτώσεις της μεταβίβασης αρμοδιοτήτων από την κεντρική διοίκηση και οι ανεπαρκείς έλεγχοι της κεντρικής διοίκησης είναι μερικοί από τους παράγοντες που ευνοούν την κακοδιοίκηση στον χώρο της τοπικής και νομαρχιακής αυτοδιοίκησης.

Η λαϊκή νομιμοποίηση, την οποία επικαλούνται ορισμένοι – ευτυχώς ολίγοι – Δήμαρχοι και Περιφερειάρχες, λειτουργεί, από την άλλη πλευρά, και ως άλλοθι για την επιβολή υπέρογκων και, το κυριότερο, ανεξέλεγκτων τελών, τα οποία, αν και αυξάνουν τον «δημοτικό κορβανά», δεν ανταποδίδονται με τη μορφή έργων στους πολίτες, αλλά διοχετεύονται στην εξυπηρέτηση «μικροπολιτικών επιδιώξεων», όπως είναι οι προσλήψεις προσωπικού με διαφανείς και διαβλητές διαδικασίες.

«Αλλήλων τα βάρη βαστάζοντες», αλλά το καλύτερο είναι η μεταφορά – μεταφόρτωσή τους σε άλλους. Σε ποιους; Μα στον ευκολόπιστους και αμαθείς πολίτες.