ΑΡΘΡΟ
Του Captain Νικόλαου Κ. Μεταξά
ATPL
AIRLINE PILOT
B737NG AIRBUS 320
(συνέχεια από το προηγούμενο)
Η διοίκηση
Η διοίκηση του κράτους ασκείται άλλοτε απευθείας από τα όργανα του Κράτους (π.χ. Υπουργεία, Δημόσιες Υπηρεσίες) και άλλοτε από τα όργανα διαφόρων αυτοδιοικούμενων Οργανισμών (π.χ. Οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης, Πανεπιστήμια) τα οποία ασκούν εξουσία που τους παραχώρησε το κράτος. Στην πρώτη περίπτωση γίνεται λόγος για κρατική διοίκηση και στη δεύτερη για αυτοδιοίκηση.
Α. Κρατική Διοίκηση: Σύμφωνα με το Σύνταγμα η διοίκηση στη χώρα μας ασκείται με το αποκεντρωτικό σύστημα. Αυτό σημαίνει ότι η άσκηση της δημόσιας διοίκησης δεν γίνεται μόνο από τα κεντρικά κρατικά όργανα αλλά και από τα αποκεντρωμένα. Συγκεκριμένα:
Κεντρικά κρατικά όργανα είναι τα Υπουργεία, επικεφαλής των οποίων είναι οι Υπουργοί και οι Υφυπουργοί.
Οι υπηρεσίες των Υπουργείων οργανώνονται σε Γενικές Διευθύνσεις. Κάθε γενική διεύθυνση αποτελείται από επιμέρους διευθύνσεις και κάθε διεύθυνση χωρίζεται σε περισσότερα τμήματα, π.χ. στο Υπουργείο Παιδείας ανήκει η Γενική Διεύθυνση Σπουδών Α’ Βάθμιας και Β’ Βάθμιας Εκπαίδευσης.
Μια από τις επιμέρους Διευθύνσεις της είναι η Διεύθυνση Ειδικής Αγωγής στην οποία, ανήκει το τμήμα Διδακτικών Βιβλίων, Μέσων Διδασκαλίας και εξοπλισμού Ειδικής Αγωγής.
Αποκεντρωμένη Διοίκηση:
Ο Ν.3851/10 θεσπίζει την αποκεντρωμένη διοίκηση. Δηλαδή χωρίζει την χώρα σε 7 αποκεντρωμένες διοικητικές μονάδες, στις οποίες προΐσταται ο Γενικός Γραμματέας, ο οποίος και προεδρεύει του Συμβουλίου Περιφερειακής Διοίκησης. Στο Συμβούλιο συμμετέχουν οι Περιφερειάρχες και οι εκπρόσωποι των Δήμων που ανήκουν στην κάθε μονάδα αποκεντρωμένης διοίκησης. Οι αποφάσεις του Συμβουλίου αφορούν τη σχέση των ΟΤΑ με το κράτος π.χ. μελέτη χωροταξικού και πολεοδομικού σχεδιασμού, θέματα δασικής ανάπτυξης, οριοθέτηση μεταλλευτικών ζωνών προς εκμετάλλευση κ.ά.
Β. Αυτοδιοίκηση:
Το Σύνταγμά μας προβλέπει τη δημιουργία νομικών προσώπων τα οποία ασκούν δημόσια εξουσία (Δήμοι, Περιφέρειες, Πανεπιστήμια). Αυτός ο τρόπος οργάνωσης ονομάζεται αυτοδιοίκηση.
Το κράτος δημιουργεί αυτά τα νομικά πρόσωπα και τους παρέχει εξουσία, επειδή κυριαρχεί η αντίληψη ότι με αυτό τον τρόπο μπορεί να μειωθεί το χάσμα ανάμεσα στον πολίτη και την εξουσία, να δημιουργηθούν ευκαιρίες ενεργητικής συμμετοχής του πολίτη στα κοινά και να ενδυναμωθεί το αίσθημα της ευθύνης και του καθήκοντος απέναντι στην κοινωνία.
Το Σύνταγμά μας προβλέπει το θεσμό της Τοπικής Αυτοδιοίκησης (Δήμοι, Περιφέρειες) και το θεσμό της Αυτοδιοίκησης που αφορά το Άγιο Όρος και τα Πανεπιστήμια (Α.Ε.Ι.).
Συμφωνά με την Νομοθεσία ο Δήμαρχος:
Σύμφωνα με τις παρ.1, 2 και 3 του άρθρου 58 του Ν.3852/2010 (ΦΕΚ 87/2010 τεύχος Α’) όπως τροποποιήθηκε με την παρ.3 του άρθρου 44 του Ν.3979/2011 (ΦΕΚ 138/16.06.2011 τεύχος Α’) και την παρ.1 του άρθρου 203 του Ν.4555/18 και την παρ.1 του άρθρου 14 του Ν.4625/19:
(άρθρο 58 νόμου 3852/2010 ΦΕΚ τεύχος Α 87 Νέα Αρχιτεκτονική της Αυτοδιοίκησης και της Αποκεντρωμένης Διοίκησης – Πρόγραμμα Καλλικράτης)
Ο Δήμαρχος, με απόφασή του, που δημοσιεύεται σε μία (1) τουλάχιστον ημερήσια ή εβδομαδιαία εφημερίδα και αναρτάται στην ιστοσελίδα του Δήμου, μπορεί να μεταβιβάζει αρμοδιότητές του στους Προέδρους ή τα συμβούλια κοινοτήτων. (παρ.1 άρθρο 84 Ν.3852/10, όπως αντικαταστάθηκε από το άρθρο 86 του Ν.4555/18)
Η μεταβίβαση αρμοδιότητας από τον Δήμαρχο στους κατ’ τόπο Αντιδημάρχους και Προέδρους κοινοτήτων, όπως αυτές ορίζονται στην παράγραφο 3 του άρθρου 59 και στην παράγραφο 1 του άρθρου 84 του ν.3852/2010 όπως αυτές αντικαθίσταται και ισχύουν,
Ο Δήμαρχος προασπίζει τα τοπικά συμφέροντα, κατευθύνει τις δράσεις του Δήμου για την υλοποίηση του σχεδίου ανάπτυξης, διασφαλίζει την ενότητα της τοπικής κοινωνίας και ασκεί τα καθήκοντά του με γνώμονα τις αρχές της διαφάνειας και της αποτελεσματικότητας.
Ειδικότερα, ο Δήμαρχος:
α) Εκπροσωπεί τον Δήμο στα δικαστήρια και σε κάθε δημόσια αρχή.
β) Εκτελεί τις αποφάσεις του Δημοτικού Συμβουλίου, της Οικονομικής και της Επιτροπής Ποιότητας Ζωής. H μη εκτέλεση των αποφάσεων αυτών συνιστά σοβαρή πειθαρχική παράβαση καθήκοντος.
γ) Ορίζει τους Αντιδημάρχους, συγκαλεί και προεδρεύει της Εκτελεστικής Επιτροπής και συντονίζει την υλοποίηση των αποφάσεών της.
δ) Είναι προϊστάμενος των υπηρεσιών του Δήμου. Ως προϊστάμενος όλου του προσωπικού του Δήμου εκδίδει τις πράξεις που προβλέπουν οι σχετικές διατάξεις για το διορισμό, τις κάθε είδους υπηρεσιακές μεταβολές και την άσκηση του πειθαρχικού ελέγχου.
Ο Δήμαρχος μπορεί να μεταβιβάσει οποιαδήποτε αρμοδιότητά του στους Αντιδημάρχους, (Γν. ΝΣΚ 421/2009) εκτός από την αρμοδιότητα που έχει ως πειθαρχικός προϊστάμενος των υπαλλήλων του Δήμου, η οποία είναι αμεταβίβαστη. (Γν ΝΣΚ 669/ 2002).
Μεταβίβαση αρμοδιοτήτων κατά τόπον
Οι κατά τόπον αρμοδιότητες ασκούνται στα όρια μίας ή περισσοτέρων δημοτικών ενοτήτων, δηλαδή των πρώην Δήμων και Κοινοτήτων που συνενώθηκαν στο πλαίσιο του «Προγράμματος Καλλικράτης».
Από τα ανωτέρω συνάγεται ότι ο νόμος θέλει σε κάθε δημοτική ενότητα να ορίζεται Αντιδήμαρχος ο οποίος ασκεί κατά τόπον αρμοδιότητες οι οποίες καθορίζονται από το νόμο (ΥΠ.ΕΣ. εγκ. 43/30565/06.08.2014).
Στους Αντιδημάρχους, εκτός των καθ’ ύλην αρμοδιοτήτων, ο Δήμαρχος μπορεί να μεταβιβάζει και τις ακόλουθες κατά τόπον αρμοδιότητες:
α) Έχουν την ευθύνη της λειτουργίας των δημοτικών υπηρεσιών που είναι εγκατεστημένες στη δημοτική ενότητα.
β) Παρακολουθούν την εξέλιξη των έργων και των εργασιών που εκτελούνται στη δημοτική ενότητα.
γ) Μεριμνούν για την καλή κατάσταση και λειτουργία του εξοπλισμού που βρίσκεται στη δημοτική ενότητα.
δ) Υπογράφουν με εξουσιοδότηση του Δημάρχου, βεβαιώσεις, πιστοποιητικά και λοιπά διοικητικά έγγραφα που εκδίδονται από τις δημοτικές υπηρεσίες που λειτουργούν στα όρια της δημοτικής ενότητας.
ε) Συνεργάζονται με τους Προέδρους των τοπικών και δημοτικών κοινοτήτων και τους εκπροσώπους των τοπικών κοινοτήτων για την επίλυση των προβλημάτων τους.
στ) Ασκούν κάθε άλλη αρμοδιότητα που μπορεί να τους μεταβιβάζει με απόφασή του ο Δήμαρχος, που αφορά τη δημοτική ενότητα (παρ.4 άρθρο 59 Ν.3852/2010 ΦΕΚ 87/2010 τεύχος Α’, όπως τροποποιήθηκε από την παρ.1 του άρθρου 6 του Ν.4071/2012).
Έτσι πολύ απλά και κατανοητά μετά όσα ανωτέρω γράφτηκαν, είναι ξεκάθαρο ότι οι έχοντες χρέη μιας οποιανδήποτε και οπουδήποτε έννοια Διοίκησης οφείλουν να ξέρουν και να διοικούν αλλά και να ελέγχουν το καθετί που υπόκειται στην αρμοδιότητα της Διοίκησή τους.
Αυτά για να μην υπάρχουν στείρες δικαιολογίες από τον οποιονδήποτε ότι δεν γνώριζε και η αγνωσία του να δημιουργεί προβλήματα στον λαό.
Αφιερωμένο εξαιρετικά σε όλους σε κάθε έννοια άσκησης εξουσίας στον Ελληνικό Κράτος και δη στην Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης και πιο συγκεκριμένα στην Περιφερειακή Ενότητα Δράμας.