Κατατέθηκε την προηγούμενη εβδομάδα στη Βουλή από την Κυβέρνηση το νομοσχέδιο με το νέο εκλογικό σύστημα στην Αυτοδιοίκηση, το οποίο επιφέρει μια σειρά αλλαγές σε ό,τι ίσχυε μέχρι σήμερα.
Η βασικότερη εξ αυτών αφορά την κατάργηση της απλής αναλογικής, η οποία εφαρμόστηκε μόνο στις εκλογές του 2019. Όπως αναφέρεται στο σχέδιο νόμου, τροποποιείται το ποσοστό πλειοψηφίας που απαιτείται για την ανάδειξη του επιτυχόντος συνδυασμού στις εκλογές Δημάρχων και Δημοτικών Συμβουλίων, καθώς και στις εκλογές Περιφερειαρχών και Περιφερειακών Συμβουλίων. Το ποσοστό πλειοψηφίας ορίζεται, εφεξής, μεγαλύτερο του 43% συν μία ψήφο του συνόλου των έγκυρων ψηφοδελτίων, αντί για 50% συν μία ψήφο. Ειδικότερα, εξασφαλίζεται εκλογή Δημάρχου και Περιφερειάρχη από τον πρώτο γύρο, με όριο εκλογής το 43%. Εάν ο πρώτος συνδυασμός λάβει ποσοστό έως και 60%, εκλέγει τα 3/5 των εδρών του δημοτικού ή περιφερειακού συμβουλίου, ενώ για άνω του 60%, οι έδρες κάθε συνδυασμού κατανέμονται αναλογικά.
Επίσης αυξάνεται σε πέντε χρόνια, από τέσσερα που ισχύει σήμερα, η διάρκεια της δημοτικής και περιφερειακής περιόδου. Ο πρώτος γύρος των εκλογών καθιερώνεται για τη δεύτερη Κυριακή του Οκτωβρίου του πέμπτου έτους κάθε αυτοδιοικητικής περιόδου και ο β’ γύρος την επόμενη Κυριακή, ενώ η θητεία των νέων αρχών θα ξεκινάει από την 1η Ιανουαρίου του επόμενου έτους των εκλογών. Οι επόμενες δημοτικές – περιφερειακές εκλογές θα διεξαχθούν στις 8 και 15 Οκτωβρίου 2023.
Παράλληλα, τίθεται όριο εκλογής, καθώς δικαίωμα εκλογής Δημοτικού και Περιφερειακού Συμβούλου έχει ο συνδυασμός που συγκέντρωσε τουλάχιστον 3% στον πρώτο γύρο.
Επίσης, αυξάνεται το ηλεκτρονικό παράβολο που κατατίθεται από κάθε υποψήφιο δημοτικό σύμβουλο, από 50 σε 80 ευρώ, για τον υποψήφιο σύμβουλο δημοτικής κοινότητας από 10 σε 50 ευρώ, για τον υποψήφιο περιφερειάρχη από 200 σε 500 ευρώ και για κάθε υποψήφιο περιφερειακό σύμβουλο από 50 σε 100 ευρώ.
Η υποβολή των υποψηφιοτήτων γίνεται μόνο μέσω συνδυασμών και με δήλωση που υποβάλλεται στην ηλεκτρονική πύλη gov.gr, κατ’ επιλογή του υποψηφίου με το πατρώνυμο ή το μητρώνυμό του. Τίθεται ως καταληκτική ημερομηνία η 31η Αυγούστου του έτους των εκλογών, για την κατάρτιση και δήλωση των συνδυασμών, και η 10η Σεπτεμβρίου για την ανακήρυξη αυτών από το αρμόδιο δικαστήριο, ώστε να υπάρχει πλήρης έλεγχος των εκλογικών δαπανών και οι υποψήφιοι να είναι εγκαίρως γνωστοί στο εκλογικό σώμα.
Όσον αφορά τις Κοινότητες, όσες από αυτές έχουν πληθυσμό έως 300 κατοίκους θα διοικούνται από τον Πρόεδρο της δημοτικής κοινότητας (πρόεδρος εκλέγεται ο υποψήφιος -ανεξαρτήτως συνδυασμού- που έλαβε τους περισσότερους σταυρούς στον α’ γύρο). Κάθε συνδυασμός μπορεί να έχει πάνω από έναν υποψήφιο πρόεδρο. Για τις δημοτικές κοινότητες με πληθυσμό άνω των 300 κατοίκων καταργείται η ξεχωριστή κάλπη, που ίσχυσε στις τελευταίες δημοτικές εκλογές και καθιερώνεται ξανά το ενιαίο ψηφοδέλτιο, στο οποίο θα περιλαμβάνονται οι υποψήφιοι Δημοτικοί Σύμβουλοι και οι σύμβουλοι δημοτικών κοινοτήτων. Ο Πρόεδρος και το συμβούλιο της δημοτικής κοινότητας θα αποτελείται κατά τα 3/5 από τον συνδυασμό του δημάρχου και τα 2/5 από τους επιλαχόντες συνδυασμούς. Αξίζει να σημειωθεί ότι διατηρείται η δυνατότητα εκλογής και στις δημοτικές κοινότητες της έδρας των Δήμων.
Αριθμός Δημοτικών και Περιφερειακών Συμβούλων
Σχετικά με τον αριθμό των Δημοτικών Συμβούλων, σε Δήμους με πληθυσμό έως 2.000 κατοίκους, η δύναμη του Δημοτικού Συμβουλίου παραμένει στα 13 μέλη. Στις υπόλοιπες πληθυσμιακές κλίμακες ο αριθμός των μελών των δημοτικών συμβουλίων προβλέπεται ως εξής: από 2.001 – 5.000 κατοίκους 15 μέλη, από 5.001 – 10.000 κατοίκους 19 μέλη, από 10.001 – 30.000 κατοίκους 25 μέλη, από 30.001 – 50.000 κατοίκους 29 μέλη, από 50.001 – 100.000 κατοίκους 35 μέλη, από 100.001 – 200.000 κατοίκους 39 μέλη, ενώ σε Δήμους με πληθυσμό από 200.000 κατοίκους και άνω, το Δημοτικό Συμβούλιο θα αποτελείται από 43 μέλη.
Αντίστοιχα σε Περιφέρειες με πληθυσμό έως 300.000, το Περιφερειακό Συμβούλιο θα έχει 31 μέλη, από 300.001 – 800.000 41 μέλη, από 800.000 και άνω 51 μέλη, ενώ το Περιφερειακό Συμβούλιο της Περιφέρειας Αττικής θα αποτελείται από 71 μέλη, δηλαδή 30 μέλη λιγότερα σε σχέση με σήμερα. Ο εκλεγμένος Περιφερειάρχης, κατά τη διάρκεια της θητείας του, τελεί σε αναστολή της επαγγελματικής του δραστηριότητας.
Η αλλαγή αυτή επιφέρει τη μείωση κατά 10 των εδρών στο Περιφερειακό Συμβούλιο Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης και από 51 γίνονται 41.
Όσον αφορά τους Δήμους του Νομού Δράμας, ο νέος αριθμός εδρών σε κάθε Δημοτικό Συμβούλιο έχει ως εξής:
Δήμος Δράμας: 35 από 33
Δήμος Δοξάτου: 25 από 27
Δήμος Προσοτσάνης: 25 από 27
Δήμος Κ. Νευροκοπίου:19 από 21
Δήμος Παρανεστίου: 15 από 17
Βέβαια, οι αριθμοί αυτοί ισχύουν με βάση τον πληθυσμό κάθε Δήμου στην απογραφή του 2011. Εφόσον υπάρξουν αποτελέσματα νέας απογραφής, τα οποία κυρωθούν και δημοσιευτούν σε ΦΕΚ, τότε θα επέλθει αυτόματα αλλαγή του αριθμού των εδρών την αμέσως επόμενη περιφερειακή ή δημοτική περίοδο.