Σύμφωνα με τον ορισμό που δίνεται από την Ελληνική Ομοσπονδία Μη Κυβερνητικών Οργανισμών, ο εθελοντισμός είναι η πρόθυμη δέσμευση ενός ατόμου να εργαστεί χωρίς αμοιβή για ένα καθορισμένο ή αόριστο χρονικό διάστημα για το γενικό καλό της κοινωνίας. Ο εθελοντισμός όμως είναι πολλά περισσότερα από μία οικειοθελώς προσφερόμενη εργασία άνευ αμοιβής. Είναι μέσο ατομικής εξέλιξης, αντιμετώπισης κοινωνικών προβλημάτων, ενίσχυσης της κοινωνικής συνοχής, συμμετοχής στα κοινά και εν τέλει είναι ένας εναλλακτικός τρόπος αναπλήρωσης των κενών που δυστυχώς δημιουργούν η αδυναμία του κράτους και οι κανόνες της ελεύθερης αγοράς, σύμφωνα με τους οποίους τα πάντα αξιολογούνται ανάλογα με τη χρηματική τους αξία. Ο εθελοντισμός είναι πάντα επίκαιρος και πολύτιμος διότι εμπεριέχει ως έννοια την ανιδιοτελή προσφορά, τη συντροφικότητα και την αλληλεγγύη.

Ο Δήμος Δοξάτου, επιθυμώντας να ενισχύσει το πνεύμα του εθελοντισμού στα διοικητικά του όρια, θέτει ως στόχο την δημιουργία ισχυρού Μητρώου εθελοντών. Η προτεινόμενη Χάρτα για τον Εθελοντισμό στον Δήμο Δοξάτου τίθεται στην διάθεση των ενδιαφερόμενων εθελοντών καθώς και στο σύνολο των πολιτών. Με δεδομένη την απουσία σαφούς νομικού πλαισίου σχετικά με τον εθελοντισμό στους Ο.Τ.Α., η Χάρτα θα αποτελέσει στην ουσία τον Πρακτικό Οδηγό για όσους επιθυμούν να συνδεθούν ως άτομα με την λειτουργία της τοπικής αυτοδιοίκησης και να προσφέρουν εθελοντική υπηρεσία με γνώμονα τις αρχές της αλληλεγγύης και της κοινωνικής συμμετοχής.

 

Βασικοί Ορισμοί

Εθελοντισμός

Εθελοντισμός είναι η δραστηριότητα εκείνη που αναπτύσσεται με πνεύμα αλληλεγγύης και αλτρουισμού χωρίς σκοπό ατομικού κέρδους από μεμονωμένους πολίτες ατομικά η διαμέσου οργανώσεων των οποίων αποτελούν μέλη, προς το συμφέρον της κοινωνίας.

 

Εθελοντής/Εθελόντρια

 

Εθελοντής είναι ο ενεργός πολίτης που προσφέρει ανιδιοτελώς τις γνώσεις του, τον ελεύθερο χρόνο του για κοινωφελή σκοπό προς όφελος άλλων, λειτουργώντας με αλτρουισμό και γενναιοδωρία, χωρίς αναταλλάγματα.

 

Εθελοντική απασχόληση

 

Ο εθελοντισμός ως απασχόλησης:

-περιλαμβάνει δραστηριότητες που παράγουν αγαθά/υπηρεσίες και συνεισφέρουν σε περιεχόμενο με ουσιαστική αξία στον παραλήπτη αυτής (της εργασίας), η οποία και παρέχεται σε έναν ελάχιστο και μετρήσιμο χρόνο.

-είναι μη αμειβόμενη εργασία, σε χρηματική αξία ή σε είδος, μπορεί όμως να προβλέπεται περιορισμένη αποζημίωση για περιπτώσεις που προκύπτει δαπάνη την οποία επιβαρύνθηκε ο/η εθελοντής/τρια ή για να αντισταθμίσει βασικά έξοδα που έχει πραγματοποιήσει.

-είναι μη υποχρεωτική, προκύπτει από την αυτόβουλη συμμετοχή και δεν παρέχεται υπό πίεση ή κατόπιν εντολής.

-είναι άμεση και διενεργείται, όχι μόνο μέσω των εθελοντικών οργανώσεων, αλλά και απευθείας από άτομα (άτυπος ή άμεσος εθελοντισμός), ιδιαίτερα σε περιπτώσεις περιοχών όπου η υλοποίηση τέτοιων δράσεων δεν είναι δυνατόν να παρασχεθεί από οργανώσεις.

-πραγματοποιείται με στόχο την ωφέλεια τρίτου, δηλαδή ατόμου εκτός του νοικοκυριού ή της οικογένειας του/της εθελοντή/εθελόντριας.

 

Εθελοντική οργάνωση

 

Η οργάνωση η οποία έχει συσταθεί –ανεξάρτητα από τον σκοπό και τις δράσεις- με σαφή στόχο την προώθηση του εθελοντισμού άμεσα ή έμμεσα μέσα από τις δράσεις της για την υλοποίηση των οποίων απαιτείται εθελοντική εργασία.

 

Χάρτα για τον εθελοντισμό

 

Η Χάρτα λειτουργεί ως πρακτικός οδηγός για όσους ενδιαφέρονται να συνδεθούν με τον εθελοντισμό, δεδομένης της απουσίας σαφούς νομικού πλαισίου για την εθελοντική εργασία, τόσο σε εθνικό όσο και ευρωπαϊκό επίπεδο. Παρέχει την απαιτούμενη ενημέρωση και πληροφόρησης προς τους ενδιαφερόμενους/-ες εθελοντές/-τριες για τις κατευθυντήριες γραμμές και τους κοινούς στόχους, ώστε να επιτευχθεί η δημιουργία περιβάλλοντος κατάλληλου για τον εθελοντισμό.

 

Αρμόδια υπηρεσία για τον εθελοντισμό στον Δήμο Δοξάτου

 

Η αρμόδια υπηρεσία για τον εθελοντισμό στον Δήμο Δοξάτου θα είναι η Διεύθυνση Κοινωνικών Υπηρεσιών, στην οποία έχει συμπεριληφθεί Γραφείο Εθελοντισμού, το οποίο μεταξύ άλλων θα λειτουργεί με τις εξής αρμοδιότητες:

-Οργανώνει και συντονίζει εθελοντικές δράσεις στον Δήμο με στόχο περιβαλλοντικές και κοινωνικές παρεμβάσεις.

-Φροντίζει για τη δημιουργία και την οργάνωση ομάδων πυροπροστασίας σύμφωνα με τις προβλεπόμενες από το νόμο δομές και διαδικασίες.

-Μεριμνά για την προώθηση και ανάπτυξη του εθελοντισμού και της κοινωνικής αλληλεγγύης με τη δημιουργία τοπικών δικτύων εθελοντικών οργανώσεων και ομάδων εθελοντών και τηρεί μητρώο εθελοντών.

 

Στόχος του Δήμου Δοξάτου

 

Με την παρούσα Χάρτα, αλλά και με τη δημιουργία Μητρώου Εθελοντών, ο Δήμος Δοξάτου επιδιώκει να διευρύνει όσο το δυνατόν περισσότερο τη συμμετοχή των μελών της τοπικής κοινωνίας στην υλοποίηση τοπικών δράσεων. Επιπροσθέτως, το Μητρώο Εθελοντών του Δήμου θα παρέχει κάθε δυνατή βοήθεια στις ήδη υφιστάμενες εθελοντικές οργανώσεις που υλοποιούν δράσεις εντός των διοικητικών ορίων του Δήμου.

 

Ομάδα εθελοντών

 

Μέλη της Ομάδας Εθελοντών μπορούν να είναι οι κάτοικοι και δημότες του Δήμου Δοξάτου, άνω των 16 ετών, με την κατάθεση σχετικής αίτησης συμμετοχής, κατόπιν δημοσίευσης πρόσκλησης εκδήλωσης ενδιαφέροντος από τον Δήμο.

 

Προσδιορισμός του προφίλ και των χαρακτηριστικών του εθελοντή

 

Ο/Η εθελοντής/τρια πρέπει:

-Να διαθέτει ανιδιοτελώς τις υπηρεσίες του/της

-Να διαθέτει διοικητικές, οργανωτικές και επικοινωνιακές ικανότητες

-Να είναι συνεπής και υπεύθυνος/η ως προς τις υποχρεώσεις που αναλαμβάνει

-Να είναι διατεθειμένος/η να μαθαίνει διαρκώς και να εκπαιδεύεται συστηματικά

-Να έχει υψηλό αίσθημα κοινωνικής ευθύνης και ήθος

-Να διαθέτει βαθιά κοινωνική συνείδηση

-Να είναι συνεργατικός, αλληλέγγυος και δεκτικός στη λειτουργία ομάδων.

Μητρώο εθελοντών

 

Το Μητρώο Εθελοντών είναι η βάση δεδομένων στην οποία θα συγκεντρώνονται και θα ανανεώνονται διαρκώς πληροφορίες, σχετικές με όσους έχουν την επιθυμία να παρέχουν εθελοντική εργασία στον Δήμο Δοξάτου.

Αποτελεί την Τράπεζα Εθελοντών που θα χρησιμοποιηθούν στους διαφόρους τομείς των εθελοντικών δράσεων σύμφωνα με τις επιλογές τους και τον διαθέσιμο χρόνο τους.

Επισημαίνεται ότι τα προσωπικά δεδομένα των ατόμων που συμμετέχουν στο Μητρώο Εθελοντών θα είναι απόρρητα και θα δίνονται στη δημοσιότητα μόνο όταν οι ίδιοι το επιθυμούν/

 

Τομείς δράσης

 

Αξιοποιώντας το δίκτυο εθελοντών ο Δήμος Δοξάτου θα επικεντρωθεί στους ενδεικτικά και όχι περιοριστικά αναφερόμενους τομείς:

-Κοινωνική αλληλεγγύη και πρόνοια

1. Επανένταξη ευπαθών κοινωνικών ομάδων

2. Υποστήριξη ατόμων τρίτης ηλικίας

3. Ψυχοκοινωνική μέριμνα και φροντίδα

4. Συγκέντρωση και διάθεση τροφίμων, ιματισμού και ειδών πρώτης ανάγκης

5. Εργασίες γενικών καθηκόντων (παραλαβή προϊόντων από αποθήκη, παραλαβή άρτου από φούρνους, διανομή τροφίμων κλπ.)

-Υγεία και πρόληψη (με τη συμμετοχή: Ιατρών, Οδοντίατρων, Ορθοδοντικών, Νοσηλευτών, Λογοθεραπευτών, Φυσικοθεραπευτών, Δικτύων Υγείας)

1. Συγκέντρωση φαρμάκων

2. Αιμοδοσία

3. Εκστρατείες ενημέρωσης

-Πολιτισμός

-Προστασία περιβάλλοντος, καθαριότητα & ανακύκλωση

1. Κοινοχρήστων χώρων

2. Σχολικών αυλών

3. Δενδροφυτεύσεις

4. Πυροπροστασία

-Τουρισμός

Σε κάθε τομέα εθελοντικής δράσης θα ορίζεται με απόφαση Δημάρχου συντονιστικό όργανο με έναν επικεφαλής. Ο επικεφαλής του κάθε τομέα θα είναι υπεύθυνος για την προσωπική υποστήριξη των εθελοντών και θα διευκολύνει την ενσωμάτωσή τους στη λειτουργία της ομάδας.

Ο επικεφαλής του κάθε τομέα, ο αρμόδιος Αντιδήμαρχος και ο εκάστοτε προϊστάμενος της Διεύθυνσης Κοινωνικών Υπηρεσιών θα αποτελούν το κεντρικό συντονιστικό όργανο, αρμοδιότητα του οποίου θα είναι η κατάρτιση του Ετήσιου Προγράμματος Εθελοντικής Δράσης και ο σχεδιασμός των εθελοντικών δράσεων ή ακόμα και ο ανασχεδιασμός τους ύστερα από εκτίμηση των δεδομένων και των αναγκών.

Το συντονιστικό όργανο κάθε τομέα με τον επικεφαλής θα συνέρχεται σε τακτά χρονικά διαστήματα προκειμένου να σχεδιάζει τις εθελοντικές δράσεις που προτίθεται να πραγματοποιήσει. Στις συνεδριάσεις αυτές θα έχουν τη δυνατότητα να συμμετέχουν και οι επικεφαλής εθελοντές εκάστου τομέα. Οι επικεφαλής των τομέων στη συνέχεια θα εισηγούνται τις εθελοντικές δράσεις στο Κεντρικό Συντονιστικό Όργανο προκειμένου αυτό να προβεί στην υλοποίησή τους καθώς και στην κατάρτιση του Ετησίου Προγράμματος Δράσης Εθελοντισμού.

 

Διαδικασία ένταξης στην εθελοντική ομάδα

 

Κάθε εθελοντής που επιθυμεί να ενταχθεί στο Μητρώο Εθελοντών και στα σχεδιαζόμενα προγράμματα δράσης ακολουθεί την εξής διαδικασία:

1. Συμπλήρωση δήλωσης – αίτησης εκδήλωσης ενδιαφέροντος για την παροχή εθελοντικής εργασίας στον τομέα του ενδιαφέροντός του.

2. Υπογραφή δήλωσης ενημέρωσης, συμφωνίας, συναίνεσης και παροχής ρητής συγκατάθεσης για την επεξεργασία των προσωπικών του δεδομένων.

3. Πραγματοποίηση συνεδρίας προκειμένου να τεκμηριωθεί το ενδιαφέρον του/της εθελοντή/-τριας και να εξειδικευθεί το πρόγραμμα εθελοντικής εργασίας.

4. Υπογραφή υπεύθυνης δήλωσης – συμφωνία παροχής εργασίας.

5. Καταγραφή στο Μητρώο Εθελοντών.

6. Ανάληψη εξειδικευμένου ρόλου και δράσης.

7. Λήψη Πιστοποιητικού παροχής εθελοντικής εργασίας και συστατική επιστολή.

 

Γενικές αρχές που διέπουν την παροχή εθελοντικής εργασίας

 

-Ο εθελοντισμός είναι αποτέλεσμα της ελεύθερης βούλησης και επιλογής του ατόμου. Ο/Η εθελοντής/-τρια συμμετέχει σε δράσεις που ανταποκρίνονται στα χαρακτηριστικά και τις δεξιότητες του/της όπως καταγράφηκαν στην αίτηση-δήλωση συμμετοχής.

-Όλοι/-ες οι συμμετέχοντες/-ουσες αναγνωρίζουν και αποδέχονται ότι η εθελοντική εργασία παρέχεται με σεβασμό στα ανθρώπινα δικαιώματα και στην αρχή της ισότητας.

-Η εργασία των εθελοντών είναι άμισθη.

-Ο εθελοντισμός δεν είναι υποκατάστατο της αμειβόμενης εργασίας. Επιπλέον, οι εθελοντές/-τριες δεν αντικαθιστούν τους αμειβόμενους εργαζόμενους.

-Ο εθελοντισμός είναι μια δραστηριότητα που πραγματοποιείται μόνο σε μη κερδοσκοπικό πλαίσιο.

 

Ο επικεφαλής

 

-Ελέγχει τη συμπεριφορά των εθελοντών οι οποίοι οφείλουν να επιδεικνύουν κατά την παροχή της εθελοντικής εργασίας το ανάλογο αίσθημα κοινωνικής ευθύνης και ήθος.

-Μπορεί και οφείλει να εισηγηθεί προς το Κεντρικό Συντονιστικό Όργανο την παύση των αρμοδιοτήτων του εθελοντή (ήτοι τη διαγραφή του εθελοντή από το Μητρώο Εθελοντών) εφόσον αυτός επιδεικνύει απρεπή συμπεριφορά προς τα μέλη της εθελοντικής ομάδας και του κοινωνικού συλλόγου εν γένει, οικειοποιείται ή και καταστρέφει υλικά του Δήμου, χρησιμοποιεί την ιδιότητα και προβαίνει σε αντιποίηση αρχής για προσωπικό όφελος και τέλος παραβαίνει τις αρμοδιότητές του.

Το Δημοτικό Συμβούλιο Δοξάτου θα κληθεί αμέσως μετά την έγκριση του νέου Οργανισμού Εσωτερικής Υπηρεσίας του Δήμου, να προχωρήσει στην έγκριση της ανωτέρω Χάρτης Εθελοντισμού του Δήμου Δοξάτου, η οποία θα αποτελέσει τον Πρακτικό Οδηγό για όσους επιθυμούν να προσφέρουν εθελοντική υπηρεσία με γνώμονα τις αρχές της αλληλεγγύης και της κοινωνικής συμμετοχής.

 

Ο Δήμαρχος

Θεμιστοκλής Ζεκερίδης