Του Captain Νικόλαου Κ. Μεταξά

ATPL

AIRLINE PILOT

B737NG AIRBUS 320

(συνέχεια από το προηγούμενο)

Γεγονός #1: έχουμε τους περισσότερους γιατρούς ανά κάτοικο στην Ευρώπη. – Αξίζει να σπουδάσεις ιατρική;

Προφανώς αν είσαι διατεθειμένος να πας ακόμη και στο Τιμπουκτού για χάρη της δουλειάς, μιας και αυτό είναι το παιδικό σου όνειρο, τότε δεν χρειάζεσαι συμβουλές. Θα σπουδάσεις αυτό που αγαπάς και θα βρεις την άκρη. Αλλά οι περισσότεροι από εμάς δεν είχαμε κάποιο τόσο έντονα χαραγμένο παιδικό όνειρο όταν μπήκαμε στη σχολή, και όσοι είχαμε, ίσως με τον καιρό να αλλάξαμε γνώμη και μυαλά, οπότε σημαντικό είναι το σχέδιο σου να επιτρέπει πάντα ένα plan B. Αν δεν ανήκεις όμως σε αυτή την πολύ μικρή κατηγορία ανθρώπων που για να γίνουν γιατροί θα πήγαιναν στα πέρατα του κόσμου, μάλλον σε πρώτη φάση θες μετά το πανεπιστήμιο να δουλέψεις στη χώρα σου. Και αυτό για τους γιατρούς στην Ελλάδα είναι κάτι πολύ δύσκολο. Η φυγή γιατρών στο εξωτερικό, που ίσως ακούς κάπου κάπου στα κανάλια, δεν είναι ούτε τάση, ούτε μόδα, είναι το αποτέλεσμα της υπερπληθώρας γιατρών στην Ελλάδα, μιας και έχουμε τους περισσότερους γιατρούς ανά 100.000 κατοίκους. Αυτό σημαίνει δυσανάλογα υψηλή προσφορά ιατρικών υπηρεσιών για μικρή σχετικά ζήτηση, μιας και η Ελλάδα είναι μικρή, και η αγοραστική δύναμη των κατοίκων της συρρικνώνεται (= δεν πάνε για το παραμικρό στο γιατρό). Αυτό το πρόβλημα επιδεινώνεται από την ανισοκατανομή των γιατρών, με υπερβολικά πολλούς στα αστικά κέντρα και λίγους σε επαρχιακές περιοχές. Αυτό με βάση τους νόμους της αγοράς σημαίνει ότι για την ίδια ζήτηση υπάρχει με τα χρόνια όλο και περισσότερη προσφορά σε γιατρούς και ιατρικές υπηρεσίες, άρα η αξία των υπηρεσιών συνεχώς πέφτει. Οι γιατροί δηλαδή θα βγάζουν μελλοντικά όλο και λιγότερα χρήματα, μιας και η ίδια πίτα πρέπει να μοιραστεί σε όλο και πιο πολλά άτομα.

Αυτή η κατάσταση υπήρχε ήδη από τα τέλη του ’80 και τις αρχές του ’90 και προσωρινά αντιμετωπίστηκε με τη ραγδαία αύξηση των εξειδικευμένων γιατρών, μιας και η αγορά των εξειδικευμένων είναι μια διαφορετική πίτα από αυτή των γενικών γιατρών, άρα οι τιμές διαμορφώνονται αλλιώς. Πρακτικά σημαίνει ότι οι νέοι γιατροί εκμεταλλεύονταν την ιδιότητα του μέλους της Ε.Ε. και πήγαιναν στην Αγγλία ή άλλες χώρες του εξωτερικού για να μάθουν μια νέα τεχνική ή να γίνουν ειδικοί σε ένα συγκεκριμένο νόσημα, ώστε να γυρίσουν στην Ελλάδα και να έχουν ένα τεράστιο ανταγωνιστικό πλεονέκτημα. Αλλά και όσοι έμεναν Ελλάδα στράφηκαν σε πιο εξειδικευμένες ειδικότητες, εγκαταλείποντας «κλασικές» όπως παθολόγος, γενικός γιατρός ή γενικός χειρουργός, που είναι η πλειονότητα των γιατρών στο εξωτερικό. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα στην Αθήνα να έχουμε τους περισσότερους ενδοκρινολόγους, ωριλάδες και ρευματολόγους από ότι ολόκληρες χώρες στην Ευρώπη. Όταν άρχισε να γεμίζει και αυτή η αγορά των «εξειδικευμένων», οι γιατροί για να μπορέσουν να εξασφαλίσουν το προηγούμενο επίπεδο διαβίωσης, υιοθέτησαν σε μεγάλο βαθμό παράνομες πρακτικές όπως τα φακελάκια, τη φοροδιαφυγή και την υπερσυνταγογράφηση αχρείαστων φαρμάκων και ακριβών διαγνωστικών και θεραπευτικών τεχνικών.

Από το 2009 και μετά φεύγουν προς το εξωτερικό οι γιατροί, όχι με την προοπτική του να εξειδικευτούν ή να κάνουν καλό βιογραφικό, αλλά απλώς για να κάνουν την ιατρική τους ειδικότητα. Στη Γερμανία είμαστε πίσω από τους Ρουμάνους (που όλοι έρχονται για να μείνουν) το μεγαλύτερο ποσοστό ξένων γιατρών, και αυτό όχι γιατί η Γερμανία προσφέρει πολύ υψηλό επίπεδο εκπαίδευσης, αλλά γιατί έχει τις περισσότερες κενές θέσεις και την πιο απλή διαδικασία ένταξης στο σύστημα ειδικοτήτων από όλα τα ευρωπαϊκά κράτη. Πολλοί από εμάς φυσικά θα γυρίσουμε στην Ελλάδα, αλλά οι πιο πολλοί πιο αργά από όσο φανταζόμασταν, ενώ ένα σημαντικό μέρος θα μείνει μακροπρόθεσμα ή μόνιμα εδώ.

Στη μεταμνημονιακή εποχή η υπερσυνταγογράφηση θα μειωθεί ριζικά, αφού οι έλεγχοι θα ενταντικοποιηθούν (η ηλεκτρονική συνταγογράφηση ήταν μόνο η αρχή), η παρανομία θα κυνηγηθεί και η αγορά των υπερεξειδικευμένων γιατρών θα κορεστεί κι άλλο, αφού είναι ήδη πολύ κορεσμένη. Σε επαρχιακές αραιοκατοικημένες περιοχές θα υπάρχει μάλλον κάποια ελάχιστη ζήτηση, ίσως και κάποια ανοχή σε υπερσυνταγογραφήσεις ή παράνομες πρακτικές λόγω αναποτελεσματικότητας του κράτους, αλλά λίγοι είναι αυτοί που προτιμούν να ανοίξουν ιατρείο στη Δομοκό αντί στην Αθήνα ή τη Θεσσαλονίκη. Αυτό σημαίνει ότι αν σπουδάσεις ιατρική, η πιθανότητα φυγής στο εξωτερικό είναι πολύ μεγάλη.

Γεγονός #2: η εγχώρια αγορά έχει πεθάνει – Αξίζει να σπουδάσεις ιατρική;

Σε όλο τον ευνομούμενο κόσμο ισχύει ότι όλες οι υπηρεσίες χρηματοδοτούνται από το χρήμα που παράγεται από εξαγώγιμα προϊόντα. Η περίφημη ανάπτυξη που όλοι θέλουμε, δεν είναι τίποτε άλλο από την ικανότητά μας να πουλάμε περισσότερα από όσα καταναλώνουμε. Επειδή δεν υπάρχει προοπτική να αυξηθεί ραγδαία η ανταγωνιστικότητα των ελληνικών προϊόντων, αυτό σημαίνει πως η εγχώρια κατανάλωση θα πέφτει μέχρι να ισοφαρίσει τις εξαγωγές. Που αυτό με τη σειρά του σημαίνει λιγότερα λεφτά για όσους παρέχουν κάποια είδη υπηρεσίας, από γιατρούς, δικηγόρους και δασκάλους, μέχρι πωλητές και ταβερνιάρηδες. Αυτοί που θα έχουν καλύτερες απολαβές, θα είναι αυτοί που θα μπορούν να εξάγουν προϊόν ή υπηρεσία, δηλαδή ο τουρισμός, η αγροτική παραγωγή, σε μικρότερο βαθμό ίσως μικρές εταιρείες λογισμικού, όπως π.χ. η taxibeat που αγοράστηκε από την Daimler. Στην ιατρική, ο ιατρικός τουρισμός, που ίσως θα μπορούσε να αποφέρει χρήματα, βρίσκεται ακόμη στα σπάργανα. Αυτό σημαίνει πως μια γιαγιά από τη Σουηδία που έχει αρθριτικά και θέλει να κάνει μπάνια και να τη δει ο ήλιος, θα μπορούσε να έρθει σε μια μικρή ιδιωτική νοσοκομειακή μονάδα στην Κέρκυρα με προσωπικό που μιλάει αγγλικά ή και σουηδικά και να το συνδυάσει με διακοπές. Αλλά η αλήθεια είναι πως ο μέσος γιατρός στηρίζεται αποκλειστικά στην εγχώρια αγορά για να ζήσει. Και η εγχώρια αγορά δεν μπορεί να ζήσει τόσο πολλούς γιατρούς, τουλάχιστον όχι με καλά λεφτά.

(συνεχίζεται…)

 

Πηγή

Europe Studies

epimorphosi