ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΑΠΟ ΤΗ ΜΕΡΙΜΝΑ ΠΟΝΤΙΩΝ ΚΥΡΙΩΝ ΔΡΑΜΑΣ
Πραγματοποιήθηκε την Παρασκευή 2 Φεβρουαρίου 2024, στο Πνευματικό Κέντρο της Ιεράς Μητρόπολης Δράμας, η εκδήλωση της Μέριμνας Ποντίων Κυριών Δράμας «’ς σα δύο τη Κοντούρ τη Παναΐας», η οποία ήταν αφιερωμένη στον Μακαριστό Μητροπολίτη Δράμας κυρό Παύλο, ο οποίος εκοιμήθη στις 2 Μαΐου 2022. Η Μέριμνα Ποντίων Κυριών Δράμας, εδώ και 34 χρόνια, γιορτάζει την Υπαπαντή του Κυρίου, μεγάλη Δεσποτική και Θεομητορική γιορτή της Εκκλησίας, τιμώντας τη Μάνα κι αποδίδοντας ξεχωριστή τιμή σε πρόσωπα που με τη ζηλευτή προσφορά και δράση τους μπολιάζουν τον πολιτισμό και του δίνουν συνέχεια.
Παρόντες την εκδήλωση ήταν ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Δράμας κ. Δωρόθεος, ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Νέας Κρήνης και Καλαμαριάς κ. Ιουστίνος, ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Μαρωνείας και Κομοτηνής κ. Παντελεήμων, η μητέρα του Μακαριστού κυρού Παύλου, κυρία Ελπίδα, η αδερφή του, Δήμητρα, και ο γαμπρός του, Θανάσης, ο Βουλευτής του Νομού Δράμας κ. Αναστάσιος Νικολαΐδης, ο Δήμαρχος Δράμας κ. Γιώργος Παπαδόπουλος, Περιφερειακοί και Δημοτικοί Σύμβουλοι, ο πρώην Υπουργός, πρώην Βουλευτής και πρώην Δήμαρχος Δράμας κ. Μαργαρίτης Τζίμας, ο πρώην Νομαρχιακός, Δημοτικός και Περιφερειακός Σύμβουλος κ. Γιάννης Στεφανίδης, εκπρόσωποι των σωμάτων ασφαλείας, καθώς και ιερείς και μοναχές.
«Μια πολυσχιδής προσωπικότητα που πρόσφερε πάρα πολλά στη Δράμα»
Σε δήλωσή του, ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Δράμας κ. Δωρόθεος σημείωσε: «Με πολύ χαρά αγκαλιάζουμε την όμορφη εκδήλωση που ετοίμασε ο σύλλογος Ποντίων Κυριών Δράμας με αναφορά στο πρόσωπο του Μακαριστού Μητροπολίτου κυρού Παύλου, τον οποίον και διαδέχτηκα. Μια πολυσχιδής προσωπικότητα, με πολύ έργο, με παρρησία και με χαρακτήρα και με ικανότητες πάρα πολλές, που πρόσφερε πάρα πολλά εδώ στη Δράμα και στις ενορίες μας, στον κόσμο μας, αλλά και στα μοναστήριά μας». «Εύχομαι να έχουμε πάντοτε την ευχή του, την ευλογία του και από τον ουρανό πάνω να προσεύχεται και για εμάς για να πετύχουμε στη συνέχιση του έργου του, που πραγματικά μας άφησε με μεγάλη και ιερή αποστολή ευθνοφόρα», πρόσθεσε ο Σεβασμιώτατος κ. Δωρόθεος.
«Η Εκκλησία και η τοπική ιστορία κάποια στιγμή θα τον καταγράψει με χρυσά γράμματα»
Ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Νέας Κρήνης και Καλαμαριάς κ. Ιουστίνος, μιλώντας στα τοπικά Μ.Μ.Ε., επεσήμανε: «Με την ευλογία του οικείου Ποιμενάρχου, του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Δράμας κ. Δωροθέου και με την ευγενική πρόσκληση της Μέριμνας Ποντίων Κυριών Δράμας βρίσκομαι στη Δράμα για να τιμήσω μια σπουδαία εκκλησιαστική μορφή, τον Μητροπολίτη Δράμας κυρό Παύλο Αποστολίδη, με τον οποίον φιλικά συνδεόμουν πολλές δεκαετίες. Η παρουσία μου εδώ σηματοδοτεί κυρίως τη σχέση του Μητροπολίτου Δράμας με το εκκλησιαστικό σώμα, με τους αδερφούς του Αρχιερείς, με την Ιερά Σύνοδο της Εκκλησίας της Ελλάδος». Όπως είπε ο Σεβασμιώτατος κ. Ιουστίνος, «τον Μητροπολίτη Δράμας Παύλο η Εκκλησία και η τοπική ιστορία κάποια στιγμή θα τον καταγράψει με χρυσά γράμματα, γιατί παρόλο που έζησε βραχύ διάστημα στη Δράμα, έκανε τέτοια έργα και προσέφερε τόσα πολλά, που ακόμη η προσφορά του δεν έχει αποτιμηθεί».
«Η περιπέτεια των κλεμμένων χειρογράφων της Αμερικής»
Στα τοπικά Μ.Μ.Ε. μίλησε και ο κ. Γεώργιος Παπάζογλου, καθηγητής Ιστορίας και Εθνολογίας του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης, ο οποίος ήταν ένας και εκ των ομιλητών της εκδήλωσης. Όπως σημείωσε ο κ. Παπάζογλου, «μπλεχτήκαμε με τον Παύλο σε μια περιπέτεια, την οποία εγώ θα την ονομάσω η περιπέτεια των κλεμμένων χειρογράφων της Αμερικής. Όπου κάποιοι μέχρι τώρα Βούλγαροι επιστήμονες έκαναν καριέρα με βάση τα κλεμμένα και τώρα κάποιοι άλλοι προσπαθούν να κάνουν καριέρα, όχι με βάση το σύνολο των κλεμμένων όπως έκαναν οι Βούλγαροι, αλλά με βάση 4-5 χειρόγραφα που βρέθηκαν μετά από επανειλημμένες δημοπρασίες στην Αμερική».
Ο κ. Παπάζογλου στάθηκε σε δύο γεγονότα, τα οποία ανέπτυξε και κατά τη διάρκεια της ομιλίας του. Συγκεκριμένα, ανέφερε: «Είχαμε στήσει με τον Παύλο όλη την ιστορία των κλεμμένων χειρογράφων που είναι στο Πρίνστον και κάποιοι πίεζαν ούτε λίγο ούτε πολύ να ζητήσουμε και συγγνώμη από το Πρίνστον, να παραδεχτούμε ότι αυτά καλώς τα έχει το Πρίνστον και σε αντιπαροχή κάποιοι στην Αμερική συμφώνησαν να μείνουν εκεί και να τους τα δώσουν να κάνουν μια έκθεση στον Άγιο Νικόλαο πέντε ημέρες». Ακόμη, μίλησε και για «46 φύλλα σπαραγμάτων από την Pierpont Morgan Library, ένα μουσείο βιβλιοθήκη, που κι αυτό έχει κλεμμένα». Όπως είπε ο κ. Παπάζογλου, «ενώ είχαμε φτάσει σε ένα σημείο να τα πάρουμε, είχαν πείσει τον Μακαριστό και τους είχε δώσει όλο το αρχείο με την αλληλογραφία μου, στο τέλος ούτε λίγο ούτε πολύ η Pierpont Morgan Library έλεγε όττ θα σας τα δώσουμε για 10 χρόνια με ρήτρα εμπιστευτικότητας, την οποία θα υπογράφαμε και αυτά θα ήταν δικά τους, αλλά ο Παύλος θα αναλάμβανε την υποχρέωση να τα ασφαλίσει σε αμερικανική εταιρεία για 10 χρόνια. Αυτά σε μια δημοπρασία στο Λονδίνο λόγου χάρη, τα υπολόγισα γύρω στα 5.000-6.000 δολάρια. Αν τα ασφαλίσεις σε αμερικάνικη εταιρεία, σε 5 χρόνια θα τα έχεις αγοράσεις. Κι επειδή δεν συμφωνούσαμε, έστειλε έγγραφο στον Πατριάρχη και αποκαλούσε τον Παύλο μειωμένης κουλτούρας, ανατολίτη».
«Το καλύτερο μνημόσυνο είναι η αγάπη»
Η εκδήλωση ξεκίνησε με την Πρόεδρο της Μέριμνας Ποντίων Κυριών Δράμας κ. Λίζα Θεοδωρίδου, η οποία, μεταξύ άλλων, σημείωσε για τον Μακαριστό κυρό Παύλο: «Συναχθήκαμε εδώ για να τον φέρουμε στο νου μας. Για να θυμηθούμε και να πούμε πόσο μας λείπει, πόσο τον αγαπούμε, πόσο συγκλονιστική ήταν η παρουσία του και πόσο συγκλονιστική είναι η απουσία του». «Το καλύτερο μνημόσυνο είναι η αγάπη, διότι η αγάπη είναι η ζωή. Και ο Δεσπότης ζει μέσα στην αγάπη τη δική μας, διότι μας δίδασκε να αγαπάμε τους ανθρώπους, τους τόπους, τις παραδόσεις, τη γλώσσα μας», πρόσθεσε η κ. Θεοδωρίδου.
Ακολούθησε χαιρετισμός από τον Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Δράμας κ. Δωρόθεο, ο οποίος επεσήμανε για τον Μακαριστό κυρό Παύλο: «Πάντοτε παρακολουθούσα το ήθος του, το αγωνιστικό του φρόνημα, την αγάπη του για την Εκκλησία, την αγάπη του για το Πατριαρχείο μας και ιδιαίτερα για το πρόσωπο του Οικουμενικού μας Πατριάρχη, την ευθύτητα του χαρακτήρα του, την εργατικότητά του και τη φιλοκαλία του, όπως το διαπίστωσα ερχόμενος εδώ στη Μητρόπολη Δράμας, το ενδιαφέρον του για τις ενορίες μας, για τις ιερές μονές και τους ιερείς. Μας άφησε μια βαριά κληρονομιά και θα ήθελα να εύχεστε να αξιωθούμε να τη συνεχίσουμε και να την προβάλουμε με κάθε τρόπο. Σας παρακαλώ να εύχεστε να αναδειχθούμε άξιοι και όσον αφορά το πρόσωπό μου να αναδειχθώ άξιος συνεχιστής του έργου του Μακαριστού Παύλου».
Χαιρετισμό απεύθυνε και ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Μαρωνείας και Κομοτηνής κ. Παντελεήμων, ο οποίος ανέφερε για τον Μακαριστό κυρό Παύλο: «Ήταν ένας άνθρωπος τον οποίον τον διέκρινε –να το πω έτσι απλά- μια ντομπροσύνη που λείπει σήμερα ανάμεσά μας. Σήμερα όλοι θέλουμε να πατούμε σε δύο βάρκες, θέλουμε να είμαστε αρεστοί σε όλους. Ο Παύλος έλεγε την αλήθεια. Κι ακόμα και αν δεν συμφωνούσες μαζί του, σεβόσουν τη γνώμη του και τη θέση την οποία κατέθετε στο συγκεκριμένο θέμα». Όπως σημείωσε ο Σεβασμιώτατος κ. Παντελεήμων, μιλούσαν στο τηλέφωνο με τον Μακαριστό κυρό Παύλο. «Ξέρετε εμείς οι κληρικοί δεν μπορούμε να μιλήσουμε, να πούμε τους πόνους μας, τις δυσκολίες μας. Πού να τα πούμε; Στους συγγενείς μας; Στους γονείς μας; Στους φίλους μας; Όχι δεν μπορούμε. Τα λέμε μεταξύ μας. κάποιες ώρες που και για εμάς είναι προσωπικές. Στηριζόμαστε πολλές φορές ο ένας από τον άλλον και σε κάποιες δικές μου αποφάσεις ήταν καθοριστική πολλές φορές η παρουσία του μέσα από τη γνώμη του και μέσα από τις δικές του θέσεις», σημείωσε ο Σεβασμιώτατος κ. Παντελεήμων και πρόσθεσε: «Ο Παύλος ζει μέσα στις καρδιές των ανθρώπων που τον αγαπάνε και εμείς που είμαστε όλοι εδώ, με πρώτο τον Μητροπολίτη σας, τον αγαπούμε, τον σεβόμαστε».
Ακολούθησε η προβολή ενός βίντεο για τον Μακαριστό κυρό Παύλο και στη συνέχεια οι 4 ομιλητές φώτισαν την προσωπικότητά του με τις ομιλίες τους, οι οποίες προσέγγισαν ξεχωριστές περιόδους από τη ζωή του Μακαριστού Μητροπολίτη Δράμας.
Ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Νέας Κρήνης και Καλαμαριάς κ. Ιουστίνος είχε ως θέμα της ομιλίας του «Μητροπολίτης Παύλος: Ο Τραντέλλενας». Ο Σεβασμιώτατος κ. Ιουστίνος αναφέρθηκε στο ήθος, στο φρόνημα, στην πίστη και την αγάπη του Μακαριστού κυρού Παύλου για τη ρίζα του, «που ήταν ο Πόντος, που ήταν η μεγάλη του Χριστού Εκκλησία, που ήταν η Ρωμιοσύνη, η Ελλάδα». Όπως είπε, ο Μακαριστός κυρός Παύλος ήταν πολύ ευαίσθητος άνθρωπος και η σκληράδα του ήταν φαινομενική. Ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Νέας Κρήνης και Καλαμαριάς επεσήμανε πως ο κυρός Παύλος αγάπησε την Εκκλησία, αγάπησε με πάθος την πατρίδα, αγαπούσε με πάθος τον Οικουμενικό Πατριάρχη. Ακόμη, αγάπησε και το Άγιο Όρος, γιατί, όπως εξήγησε ο Σεβασμιώτατος κ. Ιουστίνος, ο κυρός Παύλος έβρισκε στον Άγιο Όρος «αυτά τα δύο που αγάπησε, την οικουμενική διάσταση της Ορθοδοξίας και του Ελληνισμού και της Ρωμιοσύνης». «Στον Άθωνα ανάσαινε το οξυγόνο της Ρωμιοσύνης», ανέφερε χαρακτηριστικά ο Μητροπολίτης Νέας Κρήνης και Καλαμαριάς.
Ο κ. Γεώργιος Παπάζογλου, καθηγητής Ιστορίας και Εθνολογίας του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης, είχε ως θέμα της ομιλίας του «Κλεμμένα χειρόγραφα της Εικοσιφοινίσσης σε ιδρύματα της Αμερικής και ο Μακαριστός Μητροπολίτης Δράμας Παύλος». Όπως είπε, «δίχως το χθες, δεν θα υπάρχει το σήμερα και το αύριο», προσθέτοντας ότι «το χθες μας καθοδηγεί». Ο κ. Παπάζογλου αναφέρθηκε στις ενέργειες που έγιναν για χειρόγραφα που βρέθηκαν στο Πρίνστον και σε βιβλιοθήκη της Νέας Υόρκης, το Πάσχα του 2022, λίγες ημέρες πριν την κοίμηση του Μακαριστού κυρού Παύλου. «Αυτός ήταν για μένα σε λίγες γραμμές ο Παύλος» ανέφερε ο κ. Παπάζογλου και χαρακτήρισε τον Μακαριστό Μητροπολίτη Δράμας ως σεβαστό ιεράρχη, αγαπητό φίλο, γνήσιο πατριώτη και Έλληνα από τους λίγους, «από αυτούς που λιγοστεύουν στις μέρες μας».
Ο κ. Γεώργιος Τανιμανίδης, Πρόεδρος του Σωματείου «Παναγία Σουμελά», είχε ως θέμα της ομιλίας του «Ο Μακαριστός Μητροπολίτης Δράμας κυρός Παύλος πάλαι ποτέ Ηγούμενος της Παναγίας Σουμελά». Όπως είπε, συνεργάστηκε για 15 χρόνια με τον κυρό Παύλο, ο οποίος συνέβαλε καθοριστικά στην αναδιοργάνωση και αναβάθμιση της Παναγίας Σουμελά. Ακόμη, ο κ. Τανιμανίδης επεσήμανε πως υπήρξαν 224 συνεδριάσεις, χωρίς αρνητική ψήφο. Επίσης, μίλησε για τις ενέργειες που έγιναν από τον Μακαριστό κυρό Παύλο για τα κειμήλια της Παναγίας Σουμελά, αλλά και για την αγάπη που είχε για τη νεολαία. Ο κ. Τανιμανίδης τόνισε πως το περιοδικό «Ποντιακή Εστία» είναι «αδιάψευστος μάρτυρας της πορείας και παρακαταθήκη του έργου» του Μακαριστού κυρού Παύλου, προσθέτοντας ότι «η παρουσία του στην Παναγία Σουμελά θα μείνει αξέχαστη και καθοριστική».
Τέλος, ο π. Κωνσταντίνος Χλιάρας, εφημέριος του Ιερού Ναού Εισοδίων της Θεοτόκου, είχε ως θέμα της ομιλίας του «Η Αρχιερατεία του στη Δράμα (2005-2022)». Μεταξύ άλλων, ο πατέρας Χλιάρας ανέφερε: «Ο Κύριος μέσα από τις δέκα εντολές μας δίνει την εντολή να τιμούμε τους γονείς μας. κι αν αυτό ισχύει για τους κατά σάρκα γεννήτορές μας, πόσο περισσότερο ισχύει για τους πνευματικούς μας πατέρες; Ο Απόστολος Παύλος τονίζει ότι οι πνευματικοί πατέρες, αυτοί που μας γέννησαν στην πίστη του Χριστού, μας προσέφεραν το πνευματικό μας γάλα και μετά την πνευματική μας ενηλικίωση, την στερεά τροφή της πίστεως. Η παρούσα ομιλία αποτελεί ελάχιστον ανταπόδωμα στο οφειλόμενο χρέος σεβασμού, ευγνωμοσύνης και τιμής προς τον αείμνηστο Ιεράρχη, ο οποίος υπήρξε πνευματικός μου γεννήτορας. Το πέρασμά του από την ακριτική και μαρτυρική μας επαρχία θα μείνει στις καρδιές όλων των μελών της τοπικής μας εκκλησίας, διότι ήταν ένας σεμνός άνθρωπος, ο οποίος αγάπησε το ποίμνιό του, την Εκκλησία και το Γένος».
