ΑΡΘΡΟ
Του Captain Νικόλαου Κ. Μεταξά
ATPL
AIRLINE PILOT
B737NG AIRBUS 320
Σε προηγούμενο άρθρο μου, υποσχέθηκα να εξετάσουμε τις πιθανές συνέπειες μίας γενικευμένης ελληνοτουρκικής σύρραξης.
Μία τέτοια σύρραξη θα οδηγήσει σε εκτεταμένες καταστροφές στις δύο χώρες, πιθανώς και στην Κύπρο. Η καταστρεπτική ισχύς των δύο οπλοστασίων είναι τέτοια που, ακόμη κι αν δεχτούμε ότι μία χώρα καταφέρνει να καταστρέψει το μεγαλύτερο μέρος της στρατιωτικής δυνατότητας της άλλης, δεν μπορεί να της στερήσει πλήρως τη δυνατότητα ανταποδοτικού πλήγματος. Με άλλα λόγια, το όποιο κέρδος του «νικητή» θα είναι μικρότερο από τις ζημιές που θα υποστεί.
Ούτε η Ελλάδα ούτε η Τουρκία έχουν τις αδιαπέραστες άμυνες που δεν κατάφεραν να αποκτήσουν ΗΠΑ και ΕΣΣΔ/Ρωσία. Οι βασικές υποδομές των δύο κρατών θα πληγούν, καθώς και εκατομμύρια άνθρωποι που είναι εξαρτημένοι από αυτές. Τα κράτη που θα προκύψουν δεν θα μοιάζουν με αυτά που γνωρίσαμε. Οι πόλεμοι στην ανατολική Μεσόγειο δεν γίνονται γιατί τους σχεδιάζει η Ελλάδα ή η Τουρκία, ούτε για λόγους που επικαλούνται οι εμπόλεμοι.
Πώς εξηγείται άραγε η ολοένα αυξανόμενη ένταση εκ μέρους του Ερντογάν;
Η πολιτική του Ερντογάν δεν είναι η αιτία αλλά μάλλον το σύμπτωμα της τουρκικής επεκτατικότητας εις βάρος της Ελλάδας. Οι τουρκικές διεκδικήσεις ξεκινούν εδώ και σχεδόν πέντε δεκαετίες και θα συνεχιστούν και στο μέλλον. Έρχονται από μακριά και πηγαίνουν μακριά. Ο Ερντογάν έχει προσθέσει την παράμετρο των νεο-οθωμανικών του οραματισμών. Αντιλαμβάνεται την Τουρκία ως μια περιφερειακή υπερδύναμη, η οποία θα πρέπει να έχει σημαίνοντα ρόλο στην παγκόσμια πολιτική.
Ο ίδιος θα ήθελε μια αναβίωση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, αν όχι με όρους εδαφικούς, οπωσδήποτε με όρους σφαιρών επιρροής. Το δόγμα της «γαλάζιας πατρίδας» είναι μια εκδοχή αυτής της αντίληψης. Ο Ερντογάν βλέπει την Τουρκία ως περιφερειακό ηγεμόνα, στον οποίο θα πρέπει να υποκύπτουν όλοι οι γείτονες. Στην ουσία, δηλαδή, επιδιώκει να μετατρέψει τους γείτονές της σε δορυφόρους της Τουρκίας.
Με αυτά τα δεδομένα ασκεί πολιτική που αμφισβητεί ανοιχτά το status quo, καθιστώντας την Τουρκία μια αναθεωρητική δύναμη. Σε αυτό το πλαίσιο εντάσσονται, για παράδειγμα, οι δηλώσεις του για την ανάγκη «επικαιροποίησης» της Συνθήκης της Λωζάννης, οι στρατιωτικές εισβολές στη Συρία και στο Ιράκ, η εμπλοκή στον εμφύλιο πόλεμο στη Λιβύη, η παρέμβαση στη σύρραξη ανάμεσα στο Αζερμπαϊτζάν και την Αρμενία κλπ.
Αν γίνει πόλεμος θα γίνει γιατί εξυπηρετεί στρατηγικές επιδιώξεις ισχυρών διεθνών κέντρων. Για να γίνουν ή για να σταματήσουν κρίσεις έχει στο παρελθόν χρησιμοποιηθεί έναντι της Αθήνας η μέθοδος των «παραπλανητικών σημάτων». Τώρα «παραπλανητικά σήματα» μπορεί να αποσταλούν στην Τουρκία. Στο παρελθόν τέτοιος πόλεμος ήταν αδιανόητος. Δεν έγινε για να μην υποστεί ζημιά το ΝΑΤΟ. Δεν έγινε γιατί τα δύο κράτη ήταν υπό αμερικανικό έλεγχο.
Όταν ο Ιωαννίδης διέταξε το 1974 τα Φάντομ και τα υποβρύχια να πάνε στην Κύπρο, διαπίστωσε ότι η CIA έδινε ή ακύρωνε τις εντολές. Σήμερα η Τουρκία δεν ελέγχεται όπως στο παρελθόν. Η Αμερική έχει μεγάλο πρόβλημα, μετά την αγορά των S-400. Ή θα βρει τρόπο να καταστρέψει το καθεστώς Ερντογάν (μπορεί με ελληνοτουρκικό πόλεμο) ή θα τον ξαναπάρει με το μέρος της.
Σ’ αυτή την περίπτωση θα πιέσει για ελληνικές παραχωρήσεις, ή προ της συγκρούσεως, ή παρεμβαίνοντας για να τη σταματήσει στο «κατάλληλο σημείο», εφόσον το καταφέρει. Προς αποφυγήν παρεξηγήσεων, δεν λέμε ότι αυτά θα τα κάνουν οπωσδήποτε οι Αμερικανοί, αλλά ότι θα τα εξετάσουν. Οι επίσημες δηλώσεις ελάχιστη σημασία έχουν. Και, last but not least, «Τελευταίος αλλά όχι ελάχιστος- ολιγοστός», υπάρχει αύξηση της παγκόσμιας αστάθειας. Ζούμε σε διαφορετική εποχή, όπου τίποτα, περιλαμβανομένης της Ε.Ε. και του ΝΑΤΟ, υπό την παρούσα μορφή τους, δεν πρέπει να θεωρείται δεδομένο.
Οι πιθανές συνέπειες μετά το ξεκίνημα της σύρραξης
Το σενάριο γενικής σύρραξης είναι ακραίο και πολλές δυνάμεις θα αντιταχθούν, αλλά δεν είναι αδύνατο. Κράτος που εμπλέκεται σε κρίση, όμως, πρέπει να εξετάζει όλα τα σενάρια, όχι μόνο όσα του αρέσουν. Όσα κάποιος προβλέπει πριν τον πόλεμο σπανίως αντιστοιχούν σ’ αυτά που τελικά γίνονται. Αλλά επί τη βάσει των προπολεμικών προβλέψεων οι δυνάμεις καθορίζουν την πολιτική τους και οδηγούνται ή αποφεύγουν τον πόλεμο.
Μια σύρραξη μπορεί να έχει τις εξής πιθανές συνέπειες:
Πρώτον
Οι εκτεταμένες καταστροφές στην Τουρκία θα υπονομεύσουν το καθεστώς Ερντογάν και θα διευκολύνουν την αντικατάστασή του από πιο φιλοδυτικό, οδηγώντας σε πιο αδύνατη Τουρκία, ίσως εξελισσόμενη σε τουρκο-κουρδική ομοσπονδία. Αυτό μπορεί να φαίνεται ευνοϊκό για εμάς, αλλά δεν θα είναι. Θα πιεστούμε για ελληνικές-κυπριακές παραχωρήσεις προς αυτή την Τουρκία, προκειμένου να την στηρίξουν.
Δεύτερον
Ο ελληνικός λαός θα δεχτεί συντριπτικό πλήγμα, που θα συμπληρώσει τις μεγάλες ήττες του. Από την επανάσταση του 1821, «αστραπή» στην ευρωπαϊκή νύχτα της Ιεράς Συμμαχίας έως την ισχυρότερη και μαζικότερη αναλογικά Εθνική Αντίσταση (1940-45), ο ελληνικός λαός επέδειξε ισχυρό αντιστασιακό πνεύμα. Μοιάζει τώρα με ξεθυμασμένο κρασί, αλλά οι ρίζες του δέντρου δεν κάηκαν ολότελα.
Η εξουδετέρωση του ελληνικού λαού θα είναι στρατηγικό ατού για τις δυνάμεις που θέλουν να επικρατήσουν στη Μεσόγειο, αποκλείοντας οριστικά κάθε ανεξάρτητη ευρωπαϊκή και ρωσική επιρροή. Η Ελλάδα είναι επίσης παγκόσμιο σύμβολο του αγώνα για ελευθερία. Στα ελληνικά γράφτηκαν για πρώτη φορά οι λέξεις ελευθερία, λόγος, δήμος και δημοκρατία. Η κατίσχυση επί των Ελλήνων στα τα χώματα που περπάτησε ο Περικλής, ο Θουκυδίδης και ο Πρωταγόρας θα είναι ο μεγαλύτερος ιδεολογικός θρίαμβος για τον αναδυόμενο ολοκληρωτισμό.
Εμείς δεν αποδίδουμε σημασία σε όλα αυτά, αυτοί όμως αποδίδουν. Αν με πείτε συνωμοσιολόγο, σας προκαλώ να εξηγήσετε γιατί η Ε.Ε., το ΔΝΤ και οι μεγάλες τράπεζες πίσω τους δεν επέβαλαν στην Ελλάδα ένα σύνηθες νεοφιλελεύθερο πρόγραμμα το 2010, αλλά ένα πρόγραμμα «καταστροφής κράτους-έθνους». Είναι πιθανό πριν ή μετά μια σύρραξη να περάσουμε από σενάριο «1974 από την ανάποδη». Να πάρουν την εξουσία δυνάμεις που θα πουν: «να πού μας έφτασε η Δημοκρατία σας» και οι οποίες θα κριθούν καταλληλότερες να συνοδεύσουν τον Ελληνισμό στην έξοδο από την Ιστορία.
(συνεχίζεται…)