ΑΡΘΡΟ

του Παναγιώτη Χατζηγεωργίου

Δικηγόρου Δράμας

Δεκέμβριο του 1979 η τότε ΕΣΣΔ εισέβαλε στο Αφγανιστάν. Ο πανέξυπνος Ζμπίγκνιου Μπρζεζίνσκι, Σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας του Τζίμι Κάρτερ, είπε στον Πρόεδρο των ΗΠΑ: «Είναι ευκαιρία, το Αφγανιστάν πρέπει να γίνει το Βιετνάμ των Σοβιετικών». Δικαιώθηκε από τις εξελίξεις. Άλλωστε οι Αμερικανοί είχαν τεράστια συμφέροντα να διώξουν τους Σοβιετικούς, να ελέγχουν αυτοί τη χώρα.

Το Αφγανιστάν ήταν σαν το Βιετνάμ. Έμπαινες πανεύκολα, αλλά ήταν αδύνατον να μείνεις. Το 1979, η Σοβιετική Ένωση δεν είχε σκοπό να μείνει στο Αφγανιστάν για περισσότερο από μερικές βδομάδες, αλλά το 1985 ήταν ακόμα εκεί.

Οι Αμερικανοί δεν πολέμησαν ποτέ, αλλά έστελναν όπλα και βοήθεια στους Μουτζαχεντίν καθ’ όλη τη διάρκεια του πολέμου. «Ήταν ένας πόλεμος για δικό μας όφελος, αλλά χυνόταν το δικό τους αίμα», έχει δηλώσει ο πρώην πράκτορας της CIA, Φρανκ Άντερσον.

Ο πόλεμος μεταξύ Σοβιετικής Ένωσης και Αφγανιστάν κράτησε 9 χρόνια και έμεινε γνωστός ως το «Βιετνάμ» των Ρώσων, οι οποίοι υπολογίζεται ότι έχασαν 15.000 στρατιώτες. Οι απώλειες των Αφγανών έφταναν το 1 εκατομμύριο. Πολιτικοί αναλυτές έχουν ορίσει τον πόλεμο στο Αφγανιστάν ως την αρχή του τέλους για τη Σοβιετική Ένωση, τη σύρραξη που την αποδυνάμωσε και οδήγησε στη διάλυσή της (Βλ. Μηχανή του Χρόνου: Η εισβολή των Ρώσων στο Αφγανιστάν)».

Φεβρουάριο του 2022 η Ρωσία εισέβαλε στην Ουκρανία. Ο Πούτιν ήλπιζε πως σε μερικές εβδομάδες ο πόλεμος θα λήξει, πως το Κίεβο θα συνθηκολογήσει. Άλλωστε είχε πάρει την Κριμαία το 2014 δίχως μια τουφεκιά. Οι ρωσόφωνοι αυτονομιστές είχαν νικήσει τον ουκρανικό στρατό, είχαν ανακηρύξει την αυτονομία των ανατολικών επαρχιών, με τη βοήθεια μεν της Ρωσίας, αλλά δίχως καν την εμπλοκή του ρωσικού στρατού.

Θα ήταν μια «ειδική στρατιωτική επιχείρηση» για επιβεβαίωση των κεκτημένων, για προσάρτηση νέων εδαφών, για ένωση της Κριμαίας με το Ντονμπάς. Θα ήταν η αναγνώριση ότι η Ουκρανία ανήκει στη σφαίρα επιρροής της Ρωσίας. Η πιο εμφατική και έμπρακτη δήλωση σε ΗΠΑ – ΝΑΤΟ ότι δεν μπορούν να επεκταθούν περαιτέρω. Να αγνοούν τη Ρωσία, τη δύναμή της, τα συμφέροντά της.

Δεν υπολόγιζε στη σθεναρή αντίσταση του Ουκρανικού Λαού. Στον ηρωισμό του Ζελένσκι που δεν έφυγε από τη χώρα, δεν συνθηκολόγησε. Δεν περίμενε την ομοψυχία, τη δυναμική αντίδραση της Δύσης, που θεώρησε πως θα πρέπει να μπει ένα φρένο στον αναθεωρητισμό της Ρωσίας, τον δεσποτισμό του Τσάρου Πούτιν.

Η Δύση για πρώτη φορά ενισχύει απροκάλυπτα αντίπαλο της Μόσχας. Εκτός από όπλα σοβιετικής προέλευσης, στέλνει πλέον ακόμη και εξελιγμένα σύγχρονα όπλα στην Ουκρανία. Στο Αφγανιστάν όλα γίνονταν συγκαλυμμένα. Οι ΗΠΑ ενίσχυαν με πακτωλό χρημάτων τους Μουτζαχεντίν για να προμηθεύονται όπλα από την Κίνα, το Ιράν, ακόμη και από την Τσεχοσλοβακία (βλ. Μηχανή του Χρόνου στο άνω άρθρο).

Σήμερα η Δύση και κυρίως οι Αγγλοσάξονες προσφέρουν αφειδώς χρήματα και όπλα, έτσι ώστε να αντέξει το Κίεβο. Δεν αναμιγνύονται άμεσα. Δεν στέλνουν σύγχρονα όπλα μεγάλου βεληνεκούς, άρματα, αεροπλάνα, φοβούμενοι και ορθά ένα Τρίτο Παγκόσμιο Πόλεμο, μια ενδεχόμενη πυρηνική σύρραξη. Έτσι όμως η Ουκρανία πιθανότατα δεν μπορεί να κερδίσει. Οδεύουμε προς ένα μακροχρόνιο πόλεμο φθοράς.

Η Ουκρανία δεν είναι όμως Αφγανιστάν. Δεν έχει τα κακοτράχαλα βουνά του. Τους σκληροτράχηλους ορεσίβιους κατοίκους του. Δεν έχει φανατικούς μουσουλμάνους που θα κηρύξουν τζιχάντ. Που θα αντισταθούν λυσσαλέα και μέχρις ενός στους άθεους Ρώσους κομμουνιστές σε ένα εθνικοαπελευθερωτικό αντάρτικο.

Δεν έχει τα δύσβατα δάση και έλη του Βιετνάμ. Στην Ουκρανία δεν διεξάγεται ένας φανατικός αιματηρός εμφύλιος μεταξύ Βορείων και Νοτίων, που θα μπορούσε να κρατήσει χρόνια, όπως στη χώρα αυτή της Ανατολής. Αξιοθαύμαστες οι αντοχές και η άμυνα του ουκρανικού λαού. Ούτε όμως η μορφολογία του εδάφους, ούτε η κοινωνική οργάνωση αυτή της ευρωπαϊκής χώρας μπορούν να εγγυηθούν μια μακροχρόνια άμυνα, ένα αντάρτικο που θα μπορούσε να οδηγήσει στην τελική νίκη.

Τέταρτος μήνας πολέμου και οι μάχες ακόμη μαίνονται. Οι ζημίες στη χώρα υπολογίζονται ότι έχουν ξεπεράσει το μισό τρισεκατομμύριο δολάρια ! Εκατομμύρια πρόσφυγες έχουν εγκαταλείψει τη χώρα! Κάθε μήνα η Ουκρανία έχει πάνω από 20.000 νεκρούς και τραυματίες!!! Η Σοβιετική Ένωση μετά από χρόνια πολέμου στο Αφγανιστάν είχε μόνο 15.000 νεκρούς στρατιώτες. Οι ΗΠΑ μετά από 10 χρόνια στο Ιράκ είχαν μόλις 36.000 απώλειες.

Η Ουκρανία είναι πλέον μια κατεστραμμένη χώρα. Προφανώς εξαιτίας ενός εγκληματία εισβολέα. Αλλά και με ευθύνη όσων εσκεμμένα ξελόγιασαν τον Ζελένσκι, να μην εφαρμόσει τις συνθήκες του Μίνσκ, που είχε υπογράψει με την παρέμβαση Γαλλίας – Γερμανίας ο προηγούμενος έμπειρος Ποροσένκο. Όσων παραμύθιασαν την ηγεσία και το λαό πως η Ουκρανία μπορεί να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ.

Η Ρωσία δεν είναι βέβαιο ότι θα καταρρεύσει, όπως η τότε ΕΣΣΔ. Για τον Πούτιν μπορεί η εισβολή στην Ουκρανία να είναι η τελευταία και μάλιστα ατυχής πράξη της διαδρομής του. Μπορεί η εισβολή αυτή να στοιχίζει τη ζωή σε χιλιάδες ρώσους στρατιώτες. Να κλυδωνίζει επικίνδυνα τη ρωσική οικονομία. Να απομονώνει τη Ρωσία από τον υπόλοιπο κόσμο. Αλλά το πιθανότερο είναι πως δεν θα γίνει «το Βιετνάμ της ή το Αφγανιστάν της», όπως κάποιοι στη Δύση φαντασιώνονται.

Μετά από χρόνια είναι πιθανόν κάποιος Αμερικανός πράκτορας, όπως στην περίπτωση του Αφγανιστάν ο Φρανκ Άντερσον, να δηλώνει αυτοκριτικά «Ήταν ένας πόλεμος για δικό μας όφελος, αλλά χυνόταν το δικό τους αίμα».