ΝΟΜΙΚΗ ΣΤΗΛΗ
της Βασιλικής Γ. Χατζοπούλου
Δικηγόρου παρ’ Εφέταις
Κάθε κληρονόμος έχει το δικαίωμα να αποποιηθεί την κληρονομιά στην οποία καλείται μέσα σε προθεσμία τεσσάρων μηνών από τότε, που έλαβε γνώση για τον θάνατο αυτού, που κληρονομεί. Σε περίπτωση δε, που ο αποβιώσας –κληρονομούμενος έχει αφήσει διαθήκη, τότε η προθεσμία των τεσσάρων μηνών άρχεται από τη δημοσίευση της διαθήκης. Τέλος, για τους κληρονόμους, που είναι κάτοικοι Εξωτερικού η προθεσμία είναι ενιαύσια και το ίδιο ισχύει και στην περίπτωση, που ο θανών είχε την τελευταία κατοικία του στο Εξωτερικό.
Η κληρονομιαία περιουσία αποτελείται από το ενεργητικό και το παθητικό της. Το ενεργητικό της είναι τα περιουσιακά στοιχεία του κληρονομούμενου, όπως τα ακίνητα, οι μετοχές, τα χρήματα κ.λ., ενώ το παθητικό της είναι οι οφειλές του προς το Δημόσιο, τα χρέη του από τραπεζικά προϊόντα κ.λ.
Η αποποίηση της κληρονομιάς του κληρονομούμενου συντελείται με την κατάθεση της σχετικής δήλωσης στη Γραμματεία του Ειρηνοδικείου του τόπου, όπου απεβίωσε ο κληρονομούμενος.
Δεν μπορεί να υπάρξει εν μέρει αποποίηση κληρονομιάς ή τμηματική αυτής. Ο κληρονομούμενος είναι υποχρεωμένος, σύμφωνα με το ισχύον νομοθετικό πλαίσιο, να αποποιηθεί το σύνολο του ενεργητικού και του παθητικού της κληρονομιαίας περιουσίας.
Σε περίπτωση, που ο κληρονομούμενος απεβίωσε χωρίς ν’ αφήσει διαθήκη, οι πρώτοι, που κληρονομούν είναι ο/η σύζυγος και τα τέκνα αυτού. Μετά την αποποίηση του/της συζύγου και των τέκνων θα πρέπει να αποποιηθούν τα αδέρφια του κληρονομούμενου μέσα σε προθεσμία, τεσσάρων μηνών, η οποία ξεκινά από την ημέρα της αποποίησης των πρώτων κληρονόμων. Σε περίπτωση δε, που τα τέκνα του αποβιώσαντος έχουν παιδιά, δηλαδή τα εγγόνια του κληρονομούμενου, θα πρέπει να αποποιηθούν κι αυτά την κληρονομιά. Το ίδιο ισχύει και για τα τέκνα των αδερφών του αποβιώσαντος, δηλαδή τα ανίψια του. Εάν κάποιοι από τους κληρονόμους είναι ανήλικοι, στην περίπτωση αυτή και προκειμένου να αποποιηθούν την επαχθείσα σ’ αυτούς κληρονομιά, απαιτείται η έκδοση δικαστικής απόφασης. Η τετράμηνη προθεσμία για τους ανηλίκους κληρονόμους διακόπτεται με την κατάθεση της αιτήσεως ενώπιον του αρμόδιου Δικαστηρίου για την έκδοση της δικαστικής απόφασης και συνεχίζεται από την έκδοση οριστικής δικαστικής απόφασης και μέχρι τη συμπλήρωσή της.
Σε όλες τις παραπάνω περιπτώσεις οποιαδήποτε δήλωση αποποίησης κληρονομιάς μετά την παρέλευση της νόμιμης τετράμηνης προθεσμίας είναι άκυρη.