ΑΡΘΡΟ
Της Χαράς Κεφαλίδου
Βουλευτού Δημοκρατικής Συμπαράταξης Ν. Δράμας
Δεν είναι εύκολη υπόθεση να αντιστέκεσαι στη λήθη. Η ιστορική μνήμη είναι η κοντινή γειτόνισσα των τύψεων. Το να διατηρείς τη συλλογική μνήμη για το βαρύ πλήγμα που δέχτηκε ο Ελληνισμός στον Πόντο, στις αρχές του 20ου αιώνα, θέλει θάρρος και γενναιότητα. Θάρρος να δούμε κατάματα πόση αγριότητα και αχρειότητα μπορεί να κρύψει η ανθρώπινη φύση. Φέτος συμπληρώνονται 100 χρόνια από την ανείπωτη τραγωδία του αφανισμού των Ελλήνων του Πόντου. Μαύρη σελίδα στην παγκόσμια ιστορία του ανθρώπου.
Η τραγική ιστορία των προγόνων μας, των πανάρχαιων και εκλεκτών Ελλήνων του Πόντου. Η εξόντωση 353.000 Ελλήνων Ποντίων που σφαγιάστηκαν και ο ξεριζωμός χιλιάδων άλλων, αθώων που έζησαν τη μεγάλη τραγωδία της προσφυγιάς όταν αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τα ιστορικά εδάφη των προγόνων τους, είναι μια ιστορία παγκόσμιας ντροπής.
Εξοντώθηκε ένα σημαντικό κομμάτι Ελληνισμού που μετά τη διάλυση της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας ζούσε στα βόρεια της Μικράς Ασίας, στην περιοχή του Πόντου. Έλληνες που κρατούσαν ζωντανή τη γλώσσα, υψηλό το φρόνημα, πάλλουσα την ελληνική συνείδηση. Και όμως ήταν αυτοί ακριβώς οι πρόγονοί μας που σφαγιάστηκαν, ξεριζώθηκαν, εξοντώθηκαν με τους πιο απάνθρωπους τρόπους γι αυτό που ήταν και γι αυτό που πίστευαν. Αυτή είναι η Γενοκτονία των Ποντίων, των χιλιάδων ζωών που χάθηκαν.
Δεν είναι απλώς μια πράξη βίας, ούτε μαζική δολοφονία. Είναι η εσκεμμένη και μεθοδική εξολόθρευση κάποιων, όχι για κάτι που έκαναν. Επιχειρήθηκε βίαια να ξεριζωθούν: η σκέψη, τα ήθη, τα έθιμα, οι παμπάλαιες παραδόσεις, μαζί με τη δημιουργική ανάταση πολλών λαμπρών προσωπικοτήτων. Η γενοκτονία είναι μια πράξη απόλυτης φρίκης, ένα απαράγραπτο έγκλημα κατά της ανθρωπότητας.
Κάποιοι, θέλουν να θεωρούν τη Γενοκτονία του Ποντιακού ελληνισμού ως ένα «ατύχημα της ιστορίας». Κάποιοι άλλοι την κάνουν εργαλείο πολιτικής επιβίωσης. Η εκμετάλλευση ιστορικών γεγονότων για πάσα χρήση δεν είναι κάτι νέο ούτε σπάνιο. Όταν όμως τα ιστορικά γεγονότα κρίνονται υπό το πρίσμα πολιτικών σκοπιμοτήτων όχι μόνο διαστρεβλώνονται αλλά και αδικούνται. Είναι χαρακτηριστικό της ανθρώπινης φύσης να θέλει να αφήνει στη σκιά τους αφανισμένους. Να φέρνει στα πεπερασμένα κοντά μέτρα της, αυτά που την ξεπερνούν. Η Γενοκτονία του Ποντιακού Ελληνισμού, όπως και κάθε γενοκτονία, είναι από αυτά που η φρίκη τους μας ξεπερνά κι ο μικρός εαυτός μας δεν αντέχει να βλέπει και δεν θέλει να ξέρει.
Η χωρίς παραμορφωτικούς φακούς ανάγνωση της ιστορίας και η διεθνής αναγνώριση της Γενοκτονίας των Ποντίων είναι η απόδοση τιμής και αναγνώριση στα χιλιάδες θύματα, είναι ο τρόπος να επουλωθούν οι πληγές του παρελθόντος μα πιο πολύ είναι η προϋπόθεση για να προχωρήσουμε μπροστά.
Η τόλμη να θυμόμαστε είναι η νίκη της συλλογικής Ηθικής απέναντι στον ποταπό εαυτό μας. Θυμόμαστε για να πάψει κάποτε αυτό το φρικτό έγκλημα της Γενοκτονίας να είναι η εύκολη λύση των προβλημάτων. Θυμόμαστε για να είναι η μαρτυρική θυσία των χιλιάδων Ποντίων προγόνων μας ιερή παρακαταθήκη για έναν καλύτερο κόσμο. Για να μάθουν επιτέλους λαοί και ηγεσίες από τα φρικτά λάθη του παρελθόντος. Για να δουλέψουμε πιο επίμονα, πιο σκληρά στην κατεύθυνση της συμφιλίωσης και της ειρηνικής συνύπαρξης των λαών.
Η κάθε γενοκτονία, όπως και να την ονοματίσουμε εγγράφεται στο ποινικό μητρώο της ανθρωπότητας και ντροπιάζει ολόκληρο τον πολιτισμένο κόσμο.
Για όλους εμάς τους Πόντιους τα γεγονότα που σημάδεψαν τις ζωές των προγόνων μας είναι μέρος της ίδιας μας της ύπαρξης. Οι μνήμες από τις διηγήσεις των παππούδων και γιαγιάδων μας αποτελούν ένα άσβεστο, ζωντανό κομμάτι της ζωής μας.
Όλες οι αμφισβητήσεις και η φιλολογία για το πως θα βαφτίσουμε ένα συλλογικό έγκλημα δεν μπορούν να αλλάξουν τα γεγονότα. Μόνο η λήθη μπορεί. Οι ανιστόρητες θεωρίες που επιχειρούν να μειώσουν τον αφανισμό ενός ακμαίου πολιτισμού, η καπηλεία μιας εθνικής τραγωδίας βρίσκουν χώρο μόνο όσο εμείς επιτρέπουμε. Όσο εμείς ξεχνάμε.
Η ιστορική μνήμη ενός λαού στοχεύει σε δύο κατευθύνσεις: στο παρελθόν και το μέλλον. Στο παρελθόν, γιατί η θύμηση αυτού του εγκλήματος και η μνήμη των θυμάτων είναι πολύ σπουδαία. Κανείς πεθαίνει μια δεύτερη φορά, όταν τον ξεχνούν.
Στο μέλλον, επειδή η μνήμη διδάσκει, είναι το κλειδί για έναν καλύτερο κόσμο, επηρεάζει την πολιτική σκέψη και δράση μας και αυτή των μελλοντικών γενεών. Την ιστορία των Ελλήνων του Πόντου την χρειαζόμαστε να μας κεντρίζει διαρκώς να μην ξεχνάμε να προστατεύσουμε την κοινωνία μας από ακραίες ιδεολογίες, από τη μισαλλοδοξία, τον ρατσισμό και τον διχασμό.
Λένε ότι το παρελθόν είναι μια δεύτερη καρδιά που χτυπάει μέσα μας και αυτούς τους χτύπους έχουμε χρέος να τους ακούμε. Η μνήμη μιας ακόμη Γενοκτονίας που ο πολιτισμός μας δεν κατάφερε να αποτρέψει, είναι όρος ενότητας και ελπίδα μιας ανάτασης που έχει ανάγκη ο τόπος μας.
*Το άρθρο της κ. Κεφαλίδου δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «ΝΕΑ ΣΕΛΙΔΑ»
