ΑΡΘΡΟ
Της Βασιλικής Γ. Χατζοπούλου
Δικηγόρου παρ’ Εφέταις,
Κατόχου του Μεταπτυχιακού Διπλώματος «ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΚΑΙ ΟΡΓΑΝΙΣΜΩΝ MASTER IN BUSINESS ADMINISTRATION-MBA»
Franchising: Μια ολοκληρωμένη προσέγγιση (Β’ Μέρος)
(συνέχεια από το προηγούμενο…)
Όσον αφορά τον δικαιοπάροχο, ορισμένα από τα σημαντικότερα πλεονεκτήματα του συστήματος franchising είναι τα εξής (Grossmann και Katz Esq, 2017):
-Επιτρέπει την ανάπτυξη νέων προϊόντων και υπηρεσιών στον τομέα με περισσότερες δοκιμές και εισροές.
-Αποτελεί για τον δικαιοδόχο μια μέθοδο ταχείας ανάπτυξης των επιχειρηματικών του δραστηριοτήτων.
-Τα αγαθά και οι υπηρεσίες αποκτούν αυξημένη αγοραστική δύναμη, λόγω της αύξησης του όγκου των πωλήσεων με τους προμηθευτές.
-Δημιουργεί τις προϋποθέσεις για σταθερή ταμειακή ροή και διευκόλυνση της συνολικής ανάπτυξης του συστήματος.
Με το franchising ο δικαιοπάροχος έχει τη δυνατότητα να αξιοποιήσει σε οικονομικό επίπεδο τα δικαιώματά του, τις εμπορικές μεθόδους, που ακολουθεί και τις γνώσεις του, χωρίς να είναι απαραίτητο να διαθέσει ίδια κεφάλαια, προκειμένου να δημιουργήσει νέες οικονομικές μονάδες (Επιτροπή Ανταγωνισμού, 1995).
Ένα ακόμη βασικό πλεονέκτημα, που παρέχεται στον δικαιοπάροχο μέσω του συστήματος μετατροπής του δικτύου της επιχείρησης σε αλυσίδα αποκλειστικών καταστημάτων, είναι ότι έχει τη δυνατότητα να απευθύνεται παράλληλα σε πολλές αγορές (περιοχές, πόλεις, χώρες) και ως εκ τούτου να αυξάνεται ο όγκος των πωλήσεών του και κατά συνέπεια τζίρος του. Το γεγονός αυτό οδηγεί στην αύξηση της διαπραγματευτικής του δύναμης έναντι των προμηθευτών. Αποτέλεσμα της αυξημένης διαπραγματευτικής του δύναμης έναντι των προμηθευτών του είναι ότι πετυχαίνει χαμηλότερες τιμές λιανικής πώλησης, αφού δε μεσολαβεί το κέρδος της χονδρικής πώλησης και ως εκ τούτου ανταγωνιστικότερα προϊόντα (Γιαννακάκης, 1997).
Ο δικαιοπάροχος, μέσω του συστήματος franchising, έχει τη δυνατότητα να διατηρεί την εποπτεία και τον έλεγχο των καταστημάτων, που έχουν δημιουργηθεί μέσω του δικτύου και με τον τρόπο αυτό είναι σε θέση να προλαμβάνει τον κίνδυνο λανθασμένων αποφάσεων από την πλευρά των μελών του συστήματος (Γεωργιάδης, 2008).
Με το franchising ο δικαιοπάροχος είναι σε θέση να εξασφαλίζει, μέσω του δικτύου των καταστημάτων, σημαντικές πληροφορίες σχετικά με τις τάσεις και τις συνθήκες, που επικρατούν σε κάθε περιοχή, να έχει άμεση γνώση των αναγκών των καταναλωτών, με αποτέλεσμα να χαράζει ορθή εμπορική πολιτική, βασιζόμενος κατά κύριο λόγο στα δεδομένα της αγοράς (Γεωργιάδης, 2008).
Το franchising εξασφαλίζει στον δικαιοπάροχο, πλην όλων των υπολοίπων, οικονομίες κλίμακας σε πολλές κατηγορίες εξόδων, όπως τα έξοδα αποθήκευσης, λόγω του απαιτούμενου μειωμένου στοκ, τα έξοδα λογιστηρίου, τα έξοδα διαφήμισης, αφού στις διαφημιστικές καταχωρίσεις αναφέρονται όλα τα σημεία πώλησης, αλλά και των εξόδων εκπαίδευσης προσωπικού, αφού τα έξοδα καταμερίζονται σε μεγαλύτερο αριθμό ατόμων (Γιαννακάκης, 1997).
Πλεονεκτήματα του franchising από την πλευρά του δικαιοδόχου
Το franchising παρέχει στον δικαιοδόχο τη δυνατότητα ανάπτυξης κάτω από την ομπρέλα της κοινής μάρκας, εκμεταλλευόμενος τα οφέλη της μεγαλύτερης επιχείρησης, μέσω της συνεργασίας του μ’ αυτήν. Η υποστήριξη και η εποπτεία του δικαιοπαρόχου προσφέρει στον δικαιολήπτη σημαντικά πλεονεκτήματα, ορισμένα από τα οποία είναι τα εξής (Grossmann και Katz Esq, 2017):
-Οι υψηλοί διαφημιστικοί πόροι του δικαιοπαρόχου ωφελούν τους δικαιολήπτες, οι οποίοι δεν είναι σε θέση να τους διαθέσουν.
-Ο κίνδυνος της αποτυχίας και της απώλειας επενδύσεων είναι σαφώς χαμηλότερος σε σχέση με τη δημιουργία ατομικής επιχείρησης.
-Η επιχειρηματική υποστήριξη, που παρέχεται από τον δικαιοπάροχο, τόσο κατά την έναρξη της επιχείρησης, όσο και μετά από αυτήν σε τομείς, όπως η χρηματοδότηση και η λογιστική κατάρτιση των εργαζομένων, αποτελεί σημαντικό παράγοντα στην επιχειρηματική επιτυχία του δικαιολήπτη.
-Ο δικαιοδόχος έχει τη δυνατότητα της διατήρησης δικής του επιχείρησης και της λήψης καθημερινών αποφάσεων.
-Ο δικαιοδόχος μέσω του franchising απολαμβάνει το πλεονέκτημα αναγνωρισμένων και αποδεδειγμένων εμπορικών σημάτων, διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας και σχεδίων.
-Το καθιερωμένο επαγγελματικό μοντέλο, που μπορεί να ακολουθήσει ο δικαιοδόχος, του προσφέρει τη δυνατότητα για ευκαιρίες βελτίωσης των ικανοτήτων διαχείρισης.
-Η εκπαίδευση από επιτυχημένους επιχειρηματίες– δικαιοπαρόχους συμβάλλει στην επιχειρηματική επιτυχία του δικαιοδόχου και στη βιωσιμότητα της επιχείρησης.
Τέλος, με το franchising ο δικαιοδόχος έχει την ευκαιρία να αυξήσει την πιστοληπτική του ικανότητα, λόγω της συμμετοχής του σε ένα γνωστό εμπορικό όμιλο και ως εκ τούτου να εξασφαλίσει τις απαιτούμενες πιστώσεις με περισσότερο ευνοϊκούς όρους (Γιαννακάκης, 1997).
Μειονεκτήματα του franchising από την πλευρά του δικαιοπαρόχου
Παρά τα σημαντικά πλεονεκτήματα του συστήματος, το franchising δεν είναι απαλλαγμένο και από ορισμένα μειονεκτήματα. Είναι γεγονός όμως ότι τα μειονεκτήματα, που έχουν επισημανθεί από την έναρξη λειτουργίας του θεσμού έως σήμερα, έχουν σημαντικά μικρότερη βαρύτητα από τα πλεονεκτήματά του και αυτός είναι και ο λόγος για την τεράστια επιτυχία του θεσμού (Κωστάκης, 2002).
Η επιλογή των μελών του συστήματος από την πλευρά του δικαιοπαρόχου αποτελεί γι’ αυτόν μία δύσκολη και χρονοβόρα διαδικασία, αφού η ορθή επιλογή αυτών συμβάλλει καθοριστικά στην ανάπτυξη και στην επιτυχία της συνεργασίας (Γιαννακάκης, 1997).
Μέσα σε ένα σύστημα franchising η συμμετοχή του δικαιοπαρόχου στα κέρδη είναι σημαντικά μικρότερη από αυτήν, που θα είχε, εάν είχε ακολουθήσει τον δρόμο της ίδρυσης υποκαταστημάτων (Γιαννακάκης, 1997).
Ορισμένες φορές το franchising μπορεί να αποδειχθεί σχετικά δύσκαμπτο σε ένα ταχέως μεταβαλλόμενο ανταγωνιστικά ή τεχνολογικά επιχειρηματικό περιβάλλον. Οι μακροπρόθεσμες συμβάσεις, που διέπουν μια σχέση franchise, μπορεί να αποτελέσουν τροχοπέδη στην προσπάθεια ενός δικαιοπαρόχου να προβεί σε άμεσες αλλαγές, όσον αφορά ορισμένους τομείς, όπως η λειτουργική μέθοδος, η λιανική εικόνα, η στρατηγική marketing κ.ά. (Selden et al., 2008).
Μειονεκτήματα του franchising από την πλευρά του δικαιοδόχου
Ορισμένα από τα πιο ουσιώδη μειονεκτήματα από την πλευρά του δικαιοδόχου είναι τα εξής (Beshel, 2001):
Ο δικαιοδόχος δεν είναι εντελώς ανεξάρτητος κατά την άσκηση της επιχειρηματικής του δραστηριότητας. Είναι υποχρεωμένος να λειτουργεί την επιχείρησή του σύμφωνα με τους περιορισμούς της σύμβασης franchise.Οι περιορισμοί αυτοί αφορούν συνήθως την τιμολόγηση των προϊόντων ή των υπηρεσιών, την προσφορά αυτών, τη γεωγραφική επικράτεια κ.ά.
Πέραν της αρχικής αμοιβής, πολλές φορές, στα πλαίσια της συμβάσεως franchising, ο δικαιοδόχος είναι υποχρεωμένος να καταβάλλει ένα ορισμένο τίμημα για συνεχόμενα δικαιώματα και διαφημιστικά τέλη.
Η ενδεχόμενη χαμηλή απόδοση ορισμένων δικαιοδόχων μπορεί να επιφέρει συνολική ζημιά σε ολόκληρο το σύστημα, γεγονός, που επηρεάζει όλα τα μέλη αυτού.