Του Captain Νικόλαου Κ. Μεταξά

ATPL

AIRLINE PILOT

B737NG AIRBUS 320

Μια αντρική παροιμία που δεν έχασε ποτέ τον δρόμο της

 

Αφιερώνεται σε ένα συνδημότη μας, γνωστό σας, ο όποιος όταν είχε την ανάγκη μας, την υποστήριξή μας και βρισκόμασταν, πάντα μου έλεγε: «Εμείς Captain, φοράμε παντελόνια και τα τιμάμε». Μόνο που απέμεινα μόνος εκ των δυο να συνεχίζω να τιμώ τα παντελόνια μου και τον λόγο μου, ενώ αυτός ΟΧΙ.

Κυρίες μου, προσθέτω και Κύριοι, γιατί σας τσαντίζει το «εγώ τιμάω τα παντελόνια που φοράω»; Μια έκφραση η οποία ανάγεται πολύ παλαιά και το μόνο που φανέρωνε ήταν την τιμή, την αξιοπρέπεια, την κοινώς μπέσα, τον λόγο τιμής, δίχως συμβόλαια, δίχως πιστοποιήσεις και τα παρεμφερή.

Η φράση προφανώς δεν έχει να κάνει με στιλιστικές επιλογές – ευτυχώς εκείνη η «μόδα» με τις αντρικές φούστες, έμεινε μόνο σε κάτι πασαρέλες, κάτι εκκεντρικές εμφανίσεις του Σισέ και του Ρουβά πάνω στην πίστα. Αντιθέτως, έχει να κάνει με τον άντρα τον μπεσαλή, που τιμάει τον λόγο του, που εννοεί αυτό που λέει και δεν είναι «κωλοτούμπας». Τόσο απλά. Γιατί τσαντίζεστε λοιπόν τόσο όταν την ακούτε; Τον τελευταίο καιρό, με αφορμή διάφορες ατάκες που ακούγονται κυρίως στα ριάλιτι, από άντρες που υποστηρίζουν ότι «τιμάνε τα παντελόνια που φοράνε» ή ότι κάποιος «δεν τα τιμάει», ακούω είτε στην τηλεόραση είτε στον κοινωνικό μου περίγυρο διάφορες κυρίες να λένε «τι είναι αυτό με τα παντελόνια; Κι εγώ φοράω παντελόνια!». Με γεια σου και χαρά σου που τα φοράς και να φοράς ό,τι θέλεις – αλλά δεν είναι αυτό το θέμα μας, ούτε το νόημα. Και προφανώς δεν είναι σεξιστικό σχόλιο ή μειωτικό για τις γυναίκες – διότι τον τελευταίο καιρό πολύ ψειρίζουμε τα πάντα και έχουμε φτάσει να σκεφτόμαστε πέντε φορές τι θα πούμε, για να μην παρεξηγηθούμε.

Τα ανδρικά, όμως, παντελόνια, όσο κι αν καμιά φορά μπερδεύουν τα μπατζάκια τους, εξακολουθούν να ενσαρκώνουν ένα μυστήριο, συλλογικό, ανδρικό σύμπαν. Όπου, φοβερή η ύβρις «κρίμα τα παντελόνια που φοράς».

Εξακολουθούν να μην αρκούνται στο να καλύπτουν τους ανδρικούς αναπαραγωγικούς αδένες, αλλά επεκτείνονται σε πλείστους όσους συμβολισμούς και αταβιστικά κλισέ. Έτσι που τα γενετικά χαρακτηριστικά να συνυπάρχουν με τη γενναιότητα, την ειλικρίνεια, την ακεραιότητα, την ντομπροσύνη, το σφρίγος.

Και, προπαντός, με την τιμή. Την ανδρική τιμή, γιατί αυτοί που τα φορούν και τα τιμούν και στην τιμή τους ορκίζονται («στον λόγο της ανδρικής μου τιμής») είναι πραγματικοί άνδρες.

Λεβέντες, τσαμπουκάδες, νταβραντισμένοι επιβήτορες, άνδρες με «καθαρές ανδρικές κουβέντες», «αντρίκεια» μπέσα και λογαριασμούς που τους «καθαρίζουν στα ίσια», («αν είσαι άνδρας, βγες έξω»).

Χαρακτηριστικά με βαθιές ρίζες στην ιδέα της υπεροχής του ανδρικού γένους έναντι των αδυνάτων.

Μια έκφραση η οποία υπάρχει σε όλα τα μετερίζια και σε κάθε κοινωνική τάξη και ακόμη μέσα στον Εκκλησιαστικό χώρο. Παρακάτω σας θυμίζω αρκετά περιστασιακά όπου αυτή η φράση είτε με τον έναν, είτε με τον άλλον τρόπο είναι πάντα παρούσα.

Η ανατριχιαστική είδηση από την Πάτρα, ότι «την στραγγάλισε γιατί του έθιξε τον ανδρισμό», είχε περάσει στα ψιλά, ασχολίαστη.

Ποιος ξέρει τι του είπε η άμοιρη, αν του το είπε, και πώς εκείνος το πήρε. Ενώ μία άλλη βρήκε τρόπο και τον ταπείνωσε –και μάλιστα μελωδικά– τον μοιχό και σύζυγό της. Τραγουδώντας δυνατά, ώστε να την ακούμε όλοι από τον ακάλυπτο: «Το παντελόνι που φορείς εγώ σ’ το ‘χω χεσμένο». Κατά το «γιλεκάκι που φορείς εγώ σ’ το ‘χω ραμμένο».

Μακριά από κάθε ψίθυρο και υπόνοια ότι το ιδεολόγημα μπορεί να κρύβει και χαρακτηριστικά μισαλλόδοξα, σεξιστικά, ρατσιστικά, μισογυνισμού, εθνικιστικά.

Το ανεβοκατέβασμα, όμως, των παντελονιών δεν περιορίζεται σε συνήθεις καθημερινούς, ανδρικούς διαπληκτισμούς.

Ιδιαίτερη, ωστόσο, βαρύτητα αποκτάει το ανεβοκατέβασμα των παντελονιών όταν ξεφεύγει και ανεβαίνει της κοινωνίας τα σκαλιά.

(συνεχίζεται…)

 

Πηγές

 

RATRAC

Κώστας Βαιμακης

efsyn