Όταν το όνειρο του Μ.Λ. Κινγκ παρέσυρε και τον Μπάτλερ του Λευκού Οίκου

ΑΡΘΡΟ

του Παναγιώτη Χατζηγεωργίου

Δικηγόρου Δράμας

Η 21η Μαρτίου έχει καθιερωθεί από το 1966 ως Παγκόσμια Ημέρα κατά του Ρατσισμού και των Φυλετικών Διακρίσεων. Σε ανάμνηση της 21ης Μαρτίου του 1960. Την ημέρα αυτή η αστυνομία της ρατσιστικής Νότιας Αφρικής πυροβόλησε εν ψυχρώ διαδηλωτές. Δολοφόνησε 70 φοιτητές, που διαμαρτύρονταν ειρηνικά κατά του απαρτχάιντ. Ο ΟΗΕ μάς καλεί αυτή τη μέρα να ενώσουμε τις φωνές μας για τα θύματα του ρατσισμού, των φυλετικών διακρίσεων, της ξενοφοβίας και της μισαλλοδοξίας.

Την ημέρα αυτή ο νέος μας Υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου, αρμόδιος να καταπολεμήσει τον ρατσισμό και την ξενοφοβία, ανακοίνωσε κλείσιμο δομών και απέλαση προσφύγων! Το ΣτΕ έκρινε πως η Τουρκία δεν είναι πλέον ασφαλής χώρα και δεν πρέπει να επιστρέφουμε εκεί πρόσφυγες Το βράδυ η Δημόσια Τηλεόραση πρόβαλε την ταινία «Ο ΜΠΑΤΛΕΡ». Συμβούλιο της Επικρατείας και ΕΡΤ έσωσαν την τιμή της χώρας.

Ο ΜΠΑΤΛΕΡ. Ταινία του 2013. Γροθιά στο στομάχι. Μας εξιστορεί τα όσα συνέβησαν στις ΗΠΑ. Αναφέρεται σε πραγματική ιστορία. Ενός έγχρωμου μπάτλερ, που υπηρέτησε στο Λευκό Οίκο επί 34 ολόκληρα χρόνια. Από το 1952 έως το 1986. Από τον Αϊζενχάουερ έως και τον Ρήγκαν. Και έζησε να δει Πρόεδρο και τον Ομπάμα. Ολόκληρη η εποποιία κατάκτησης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Των αγώνων για κατάργηση των διακρίσεων. Η αργή και βασανιστική πορεία αυτής της μεγάλης χώρας προς την πρόοδο.

Ας τα πάρουμε από την αρχή. Από το πρώτο Σύνταγμα και τον πρώτο Πρόεδρο των ΗΠΑ Τζορτζ Ουάσιγκτον. Δικαίωμα ψήφου είχαν τότε μόνο οι λευκοί, άνδρες, ιδιοκτήτες. Το 1856 δόθηκε το δικαίωμα αυτό και σε ακτήμονες. Το 1870 εν μέρει σε Αφροαμερικανούς, αλλά με πλείστα όσα εμπόδια. Το 1920 στις γυναίκες. Το 1924 στους αυτόχθονες Ινδιάνους.

Ο Μπάτλερ της ταινίας (Φόρεστ Γουίτακερ) δουλεύει στο Λευκό Οίκο, υπηρετώντας τον εκάστοτε Πρόεδρο. Βιώνει τη ρατσιστική Αμερική του Αϊζενχάουερ στο πετσί του. Η σύζυγός του (Όπρα Γουίνφρεϊ) δουλεύει με τη ραπτομηχανή της στο σπίτι. Είναι φιλήσυχοι, θρησκευόμενοι Χριστιανοί, δεν ανακατεύονται στην πολιτική. Ο μεγάλος τους γιος πάει να σπουδάσει στο Πανεπιστήμιο. Οργανώνεται στους «Καβαλάρηδες της Ελευθερίας». Αγωνίζεται για ίσα δικαιώματα, κατάργηση των διακρίσεων. Φυλακίζεται, βασανίζεται, διώκεται. Από την πατρίδα. Ο Μπάτλερ τον διώχνει από το σπίτι. Ο μικρός γιος μεγαλώνει, πάει στο Βιετνάμ. Σκοτώνεται για την πατρίδα.

Ο Μπάτλερ, όπως και η πλειοψηφία όσων υπηρετούν στο Λευκό Οίκο και είναι επίσης έγχρωμοι, έχουν κατά 40% μικρότερες αποδοχές από τους λευκούς συναδέλφους τους. Δεν έχουν καμία ανέλιξη. Οι έγχρωμοι δεν πηγαίνουν σε μαγαζιά των λευκών. Δεν κάθονται σε θέσεις που προορίζονται για λευκούς. Δεν ψηφίζουν. Υπομένουν αγόγγυστα τη μοίρα τους.

Η εκλογή του Κένεντι δημιουργεί ελπίδες για αλλαγή. Δολοφονείται. Στις 28.8.1965 ο Μάρτιν Λούθερ Κίνγκ αρχίζει την ιστορική του ομιλία: «ΕΧΩ ΕΝΑ ΟΝΕΙΡΟ». Αποθεώνεται από 250.000 διαδηλωτές. Οι έγχρωμοι ριζοσπαστικοποιούνται. Ο Μπάτλερ με τη σύζυγό του δεν συγκινούνται. Ο ειρηνιστής πάστορας Κίνγκ έχει αρχίσει να γίνεται επικίνδυνος. Δεν ζητά πλέον μόνο ελευθερία. Αλλά και οικονομική ισότητα. «Τι νόημα έχει να είσαι ελεύθερος να πας στο εστιατόριο, αν δεν έχεις χρήματα να φας;». Δολοφονείται. Η Αμερική φλέγεται. Η βία κυριαρχεί. Το παρακράτος της Κου – Κουξ – Κλαν καίει σπίτια. Τρομοκρατεί. Δολοφονεί.

Ο Πρόεδρος Λίντον Τζόνσον τάσσεται υπέρ των δικαιωμάτων τους. Το 1965 θεσπίζεται η καθολική ψηφοφορία. Η Ιστορία προχωρά. Η Δημοκρατία διευρύνεται. Η κατάσταση καλυτερεύει. Οι έγχρωμοι μπορούν πλέον σε μέσα μεταφοράς, μαγαζιά, θέατρα, κινηματογράφους να κάθονται όπου θέλουν. Μετά από 30 και πλέον χρόνια δουλειάς ο Μπάτλερ και οι έγχρωμοι συνάδελφοί του αμείβονται όπως και οι λευκοί.

Το Κογκρέσο καταδικάζει το απαρτχάιντ. Ο Ρήγκαν βάζει βέτο. Ο Μπάτλερ μετά από 34 χρόνια παραιτείται. Πηγαίνει πρώτη φορά σε συγκέντρωση διαμαρτυρίας για την απελευθέρωση του Μαντέλα. Συναντιέται με το γιο του. Τον αγκαλιάζει. Τον έχει παρασύρει κι αυτόν – γέροντα πια -το όνειρο του Μάρτιν Λούθερ Κίνγκ. Για μια καλύτερη κοινωνία. Με ελευθερία και ισότητα.

Στηρίζουν με τη γυναίκα του την προεκλογική εκστρατεία του Ομπάμα. Επισκέπτεται τον νέο Πρόεδρο στο Λευκό Οίκο. Η Όπρα, η σύζυγός του, είχε ήδη αποβιώσει. Ο Μπάτλερ πεθαίνει κι αυτός. Ευτυχώς πριν εκλεγεί ο Τραμπ.

Υπάρχουν σήμερα πολλοί που δεν πιστεύουν στην πολιτική διαδικασία, στην αποτελεσματικότητα της ψήφου, στη δύναμη του λαού. Πολλοί λένε πως δεν υπάρχει πλέον διάκριση προόδου και συντήρησης. Αρκετοί καλοπροαίρετα. Από απογοήτευση. Αν έβλεπαν την ταινία «Ο ΜΠΑΤΛΕΡ», την ταινία «ΓΚΑΝΤΙ», την ταινία για τη ζωή του Μαντέλα, θα είχαν άλλη άποψη.

Θα αντιλαμβάνονταν πως υπάρχει πάντα ΠΡΟΟΔΟΣ και ΟΠΙΣΘΟΔΡΟΜΗΣΗ. Προοδευτικοί ήταν και θα είναι πάντα όσοι τάχθηκαν με τον Κίνγκ, τον Γκάντι, τον Μαντέλα. Με τα Ανθρώπινα Δικαιώματα. Με την Ελευθερία και τη Δημοκρατία. Με την Ισότητα και την Κοινωνική Απελευθέρωση. Οπισθοδρομικοί θα είναι όσοι ήταν πάντα στην λάθος πλευρά της Ιστορίας. Μισαλλόδοξοι. Ρατσιστές. Φασίστες. Ακροδεξιοί.

Ζούμε ακόμη ένα πισωγύρισμα της Ιστορίας. Την κυριαρχία της «θυμωμένης Λευκής Αμερικής» του Ντόναλντ Τράμπ και του Έλον Μασκ. Που ευαγγελίζονται την Αμερική των λευκών, στρέιτ, επιτυχημένων ανδρών.

Ορισμένοι το δικαιολογούν. Υπήρξαν λέει λάθη και ακρότητες των προοδευτικών στα ζητήματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων, μειονοτήτων, μεταναστών, γκέι. Και αυτό δικαιολογεί την επιστροφή στο Μεσαίωνα; Στην Κου – Κλουξ Κλαν; Στον Φασισμό;

ΤΟ ΟΝΕΙΡΟ ΤΟΥ Μ.Λ. ΚΙΝΓΚ ΠΡΑΓΜΑΤΟΠΟΙΗΘΗΚΕ, ΓΙΑΤΙ ΗΤΑΝ ΣΩΣΤΟ ΚΑΙ ΔΙΚΑΙΟ. ΜΕΡΙΚΟΙ ΤΑΣΣΟΝΤΑΙ ΣΤΗ ΛΑΘΟΣ ΠΛΕΥΡΑ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ. ΣΤΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΤΗ ΔΙΚΗ ΜΑΣ ΕΠΙΤΡΕΠΕΤΑΙ. ΑΛΛΑ ΑΣ ΞΕΡΟΥΝ, ΟΤΙ ΔΕΝ ΘΑ ΚΕΡΔΙΣΟΥΝ. ΣΤΗΝ ΤΕΛΙΚΗ ΚΕΡΔΙΖΕΙ ΠΑΝΤΑ ΤΟ ΔΙΚΙΟ!!!