ΜΕ ΤΗΝ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΓΙΓΑΡΤΕΛΑΙΟΥ (ΚΟΥΚΟΥΤΣΙΑ ΣΤΑΦΥΛΙΩΝ) ΚΑΙ ΤΥΡΟΓΑΛΑΚΤΟΣ (ΥΠΟΠΡΟΪΟΝ ΠΟΥ ΠΡΟΚΥΠΤΕΙ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΤΥΡΟΚΟΜΗΣΗ)
Πραγματοποιήθηκε το απόγευμα της Παρασκευής 23 Ιουνίου 2023, στη συνεδριακή αίθουσα του ξενοδοχείου HYDRAMA, επιστημονική ημερίδα για την παρουσίαση των τελικών ερευνητικών αποτελεσμάτων του έργου με τίτλο «Πιλοτική εφαρμογή μείωσης ανθρακικού αποτυπώματος με την παραγωγή καινοτόμου γαλακτοκομικού προϊόντος αξιοποιώντας ταυτόχρονα απόβλητα γαλακτοβιομηχανίας και βιομηχανίας οίνου».
Η ημερίδα διοργανώθηκε από τον Αγροκτηνοτροφικό Βιομηχανικό Συνεταιρισμό Προσοτσάνης «ΜΕΝΟΙΚΙΟ» σε συνεργασία με τον ΕΛΓΟ – ΔΗΜΗΤΡΑ και την Αναπτυξιακή Δράμας και κατά τη διάρκεια της παρουσιάστηκαν τα τελικά αποτέλεσμα ερευνητικού έργου, το οποίο υλοποιήθηκε μέσα από το πρόγραμμα LEADER. Ουσιαστικά από τη συνεργασία του «ΜΕΝΟΙΚΙΟΥ» με τον ΕΛΓΟ – ΔΗΜΗΤΡΑ προέκυψε ένα νέο καινοτόμο γαλακτοκομικό προϊόν, ένα ρόφημα γιαούρτης, το οποίο προέρχεται από την αξιοποίηση γιγαρτελαίου (κουκούτσια σταφυλιών) και τυρογάλακτος (υποπροϊόν που προκύπτει μετά την τυροκόμηση). Μάλιστα, εφόσον το προϊόν τύχει θετικής ανταπόκρισης από το κοινό στα πρώτα στάδια γευσιγνωσίας, τότε το «ΜΕΝΟΙΚΙΟ» μπορεί να προχωρήσει και σε μαζική παραγωγή του. Το βέβαιο είναι πως το προϊόν που προέκυψε έχει σαφώς θετικό οικολογικό πρόσημο, καθώς το ανθρακικό αποτύπωμά του είναι μειωμένο.
«Ενθαρρυντικά αποτελέσματα για ένα προϊόν πάρα πολύ πλούσιο σε πρωτεΐνη»
Σε δηλώσεις του στην εφημερίδα «Εργασία… συν» ο Πρόεδρος του Συνεταιρισμού «ΜΕΝΟΙΚΙΟ» κ. Βασίλης Μελενεκλής ανέφερε: «Είμαστε στην πρώτη γευσιγνωσία ενός ερευνητικού προγράμματος που κάναμε με τον ΕΛΓΟ – ΔΗΜΗΤΡΑ και την Αναπτυξιακή Δράμας. Καταφέραμε να φτιάξουμε ως “ΜΕΝΟΙΚΙΟ” ένα καινούργιο προϊόν σε συνεργασία με τους επιστήμονες του χώρου, το οποίο προέρχεται από το γιγαρτέλαιο, από τα κουκούτσια δηλαδή, τα απόβλητα των οινοποιείων, τα σταφύλια, και από το τυρόγαλο το δικό μας, δηλαδή το υποπροϊόν που μένει μετά την τυροκόμηση.
Τα αποτελέσματα είναι πολύ ενθαρρυντικά και δείχνουν προοπτικές ανάπτυξης, ενώ ταυτόχρονα η στρατηγική του Συνεταιρισμού να συνεργάζεται με Πανεπιστημιακά Ιδρύματα και Ερευνητικά Κέντρα της χώρας για την παραγωγή νέων καινοτόμων προϊόντων, αποδεικνύεται απολύτως επιτυχημένη. Ήμασταν διστακτικοί στη αρχή για αυτό το πρόγραμμα, αλλά τα αποτελέσματα είναι πάρα πολύ ενθαρρυντικά για ένα προϊόν το οποίο είναι πάρα πολύ πλούσιο σε πρωτεΐνη.
Η δουλειά που έγινε ήταν πάρα πολύ αξιόλογη και αξιέπαινη. Η προσπάθεια στην αρχή, μέχρι να ενωθούν αυτά τα τρία τμήματα, ήταν πάρα πολύ μεγάλη, αλλά καταφέραμε να φτάσουμε στο τελικό αποτέλεσμα. Θέλω να ευχαριστήσω τον επιστημονικό υπεύθυνο του έργου κ. Ψωμά, ερευνητή του ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ για την επιστημονική καθοδήγηση, τον Διευθυντή της Αναπτυξιακής Δράμας κ. Χατζόπουλο και τον ερευνητή κ. Βανίδη Χαρίλαο για την τεχνική βοήθεια που μας προσέφεραν, αλλά και το επιστημονικό και εργατικό δυναμικό του Συνεταιρισμού μας που εργάστηκε προκειμένου να υλοποιηθεί αυτό το έργο».
Απαντώντας σε ερώτηση, για το αν θα υπάρξει μαζική παραγωγή του προϊόντος, ο κ. Μελενεκλής σημείωσε: «Θα εξαρτηθεί από το τελικό αποτέλεσμα του προϊόντος, από τη γευσιγνωσία και όλα τα στάδια που θα ακολουθήσουν. Θα πάρουμε τα μηνύματα για το πώς το βλέπει ο κόσμος και τότε θα καταλήξουμε. Αν πει ο κόσμος ότι το θέλει, μπορεί να γίνει μαζική παραγωγή».
«Το τελικό προϊόν είναι και αποδεκτό και εμπορεύσιμο και με πολύ μεγάλη θρεπτική αξία»
Στην εφημερίδα «Εργασία… συν» μίλησε και ο κ. Άκης Ψωμάς, κύριος ερευνητής του Ινστιτούτου Κτηνιατρικών Ερευνών του ΕΛΓΟ – ΔΗΜΗΤΡΑ και επιστημονικός υπεύθυνος του έργου. Όπως είπε, η ημερίδα αφορά την παρουσίαση των τελικών αποτελεσμάτων του έργου που υλοποιήθηκε μέσα από το πρόγραμμα LEADER για την «Πιλοτική εφαρμογή μείωσης ανθρακικού αποτυπώματος με την παραγωγή καινοτόμου γαλακτοκομικού προϊόντος αξιοποιώντας ταυτόχρονα απόβλητα γαλακτοβιομηχανίας και βιομηχανίας οίνου». Ακόμη, ο κ. Ψωμάς επεσήμανε: «Είναι ένα καινούργιο προϊόν. Πρώτη φορά πειραματιστήκαμε, το “ΜΕΝΟΙΚΙΟ” σε άριστη συνεργασία με τον ΕΛΓΟ – ΔΗΜΗΤΡΑ. Δοκιμάστηκαν πάρα πολλοί συνδυασμοί και είμαστε στην ευχάριστη θέση παρουσίασης του τελικού προϊόντος, το οποίο είναι και αποδεκτό και εμπορεύσιμο και με πολύ μεγάλη θρεπτική αξία». Ο κ. Ψωμάς επεσήμανε ότι ο ΕΛΓΟ – ΔΗΜΗΤΡΑ συμμετέχει σε δοκιμές προϊόντων και σε άλλους τομείς, προσθέτοντας πως «ο κόσμος είναι δεκτικός» και «θέλει καινούργια προϊόντα». Όπως επεσήμανε, ο ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΡΑ συνεργάζεται με το «ΜΕΝΟΙΚΙΟ» και σε ένα ακόμη πρόγραμμα, με το οποίο «θα αξιοποιήσουμε την τοπική χλωρίδα, τα μικρόβια, για την παραγωγή νέων γαλακτοκομικών προϊόντων τόσο για τη μονάδα τους όσο και στην αξιοποίηση πίσω των ζωοτροφών». «Έχουμε άριστη συνεργασία και με τον κ. Μελενεκλή και με τα μέλη της ομάδας. Έχουμε διάθεση για δουλειά και συνεχίζουμε», πρόσθεσε ο κ. Ψωμάς.
Κατά τη διάρκεια της ομιλίας του, ο κ. Ψωμάς αναφέρθηκε στο περίγραμμα του έργου και τις ενότητες εργασίας. Όπως είπε, η σειρά ήταν η εξής: Αξιολόγηση πρώτων υλών (τυρογάλακτος, γάλακτος, γιγαρτελαίου) ανάπτυξη τεχνολογίας παραγωγής με διαφορετικούς συνδυασμούς παραγόντων, πιλοτική εφαρμογή της τεχνολογίας παραγωγής, βιομηχανική εφαρμογή, μελέτη σκοπιμότητας και διάχυση αποτελεσμάτων. Η εξέλιξη του έργου, όπως την παρουσίασε ο κ. Ψωμάς, ήταν η εξής: Πειραματισμοί με τους διαφορετικούς τύπους τυρογάλακτος (διαφορετικό τυρί, διαφορετική θερμική επεξεργασία), πειραματισμοί με προσθήκη γάλακτος σε διαφορετικές αναλογίες, πειραματισμοί με τη χρήση διαφορετικών καλλιεργειών εκκίνηση, πειραματισμοί με την προσθήκη γιγαρτελαίου σε διαφορετικές ποσότητες, πειραματισμοί με προσθήκη παρασκευάσματος φρούτων. Όσον αφορά τα αποτελέσματα και την προοπτική που υπάρχει, ο κ. Ψωμάς, μεταξύ άλλων, είπε πως είναι η δυνατή η παραγωγή πόσιμου επιδορπίου από τυρόγαλο και των τριών ειδών τυριών που εξετάστηκαν. Είναι απαραίτητη η προσθήκη γάλακτος. Είναι δυνατή η προσθήκη γιγαρτελαίου αλλά χρειάζεται περαιτέρω έρευνα. Είναι δυνατή η προσθήκη παρασκευασμάτων φρούτων.
«Ένα νέο προϊόν το οποίο αναπτύχθηκε μέσα από την κυκλική οικονομία»
Παρών στην ημερίδα ήταν και ο Πρόεδρος του Επιμελητηρίου Δράμας κ. Στέφανος Γεωργιάδης, ο οποίος ανέφερε, σε δηλώσεις του στην εφημερίδα «Εργασία… συν»: «Πρόκειται για ένα νέο προϊόν έρευνας του συνεταιρισμού “ΜΕΝΟΙΚΙΟ” που είναι και μέλος του Επιμελητηρίου Δράμας και χαιρόμαστε ιδιαίτερα για αυτό. Είναι ένα νέο προϊόν, το οποίο ουσιαστικά αναπτύχθηκε μέσα από την κυκλική οικονομία. Χρησιμοποιήθηκαν υποπροϊόντα ιδιαίτερα τοξικά για το περιβάλλον και μετατράπηκαν ουσιαστικά σε ένα νέο προϊόν, το οποίο είναι ένα προϊόν που χρησιμοποιείται πλέον από τον καταναλωτή. Αυτό είναι μια τεράστια επιτυχία, διότι το ζήτημα των υπολειμμάτων της οινοποίησης, καθώς και των υπολειμμάτων από το τυρόγαλο, για το περιβάλλον είναι ιδιαίτερα τοξικό. Αυτό σημαίνει ότι οι προσπάθειες του “ΜΕΝΟΙΚΙΟΥ” σε συνεργασία με τον ΕΛΓΟ – ΔΗΜΗΤΡΑ και με την Αναπτυξιακή Δράμας, ως ένα έργο συνεργατικό, μπόρεσαν και απέδωσαν, δίνοντας ουσιαστικά ένα προϊόν που προκύπτει μέσα από τα ερευνητικά εργαστήρια.
Για εμάς, τη Δράμα, είναι ιδιαίτερα σημαντικό, διότι η έρευνα αυτή αναπτύσσεται σε ένα περιβάλλον όπου ουσιαστικά έχει αναπτυχθεί η κτηνοτροφία, έχει αναπτυχθεί η τυροκομία. Έχουμε έναν συνεταιρισμό που σημαίνει ότι οι άνθρωποι που δραστηριοποιούνται μέσα σε αυτόν είναι μια κρίσιμη μάζα. Κι όλο αυτό το κομμάτι έρχεται πλέον να μπει και να συνδεθεί στην έρευνα. Είναι αυτό το οποίο δεν βλέπουμε αλλού, ενώ πρέπει να συμβαίνει. Η Ευρωπαϊκή Ένωση, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, έχει δώσει βασική οδηγία. Η οδηγία είναι προστασία περιβάλλοντος, κυκλική οικονομία και ψηφιακά εργαλεία. Αν αφήσουμε τα ψηφιακά εργαλεία σε αυτή τη φάση, βλέπουμε ότι το “ΜΕΝΟΙΚΙΟ” καλύπτει δύο στόχους, το περιβάλλον και την κυκλική οικονομία. Αυτά είναι πράγματα συνυφασμένα και μπορούν άνετα να εξετάσουμε και την προοπτική μιας μεγαλύτερης χρηματοδότησης σε τέτοιου είδους επιχειρήσεις, οι οποίες αναπτύσσουν συνέργειες μέσα από την έρευνα. Το ΕΛΓΟ – ΔΗΜΗΤΡΑ είναι ένα ινστιτούτο, το οποίο κάνει έρευνα. Είναι του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης. Αυτά τα σχήματα ουσιαστικά είναι μεγάλη επιτυχία, το ότι μπόρεσαν και συνεργάστηκαν».
Απαντώντας σε ερώτηση για το εάν οι Δραμινές επιχειρήσεις επενδύουν στην έρευνα και στην καινοτομία, ο κ. Γεωργιάδης σημείωσε: «Κάποιες επενδύουν εδώ και αρκετά χρόνια και κάποιες τελευταία. Γεγονός είναι ότι η έρευνα και η καινοτομία στη Δράμα έχει παρουσία, είτε σε επίπεδο επιχειρήσεων είτε σε επίπεδο φορέα που λέγεται Επιμελητήριο. Γνωρίζετε πολύ καλά ότι το LAB.40 λειτουργεί σε αυτή την κατεύθυνση. Από εκεί και πέρα, ξέρουμε εταιρείες οι οποίες κάνουν αυτή τη στιγμή έρευνα. Το 2024 θα είναι μια χρονιά όπου θα υπάρξει ένα εργαλείο καταγραφής αυτών των καινοτομιών σε επίπεδο τοπικό, κυρίως της Π.Ε. Δράμας, και ταυτόχρονα θα έχει και ένα επίπεδο εθνικό, όπου θα ασχοληθεί η Κεντρική Ένωση Επιμελητηρίων Ελλάδος. Αυτό σημαίνει ότι τα Επιμελητήρια γίνονται στατιστικά κέντρα συγκέντρωσης των καινοτομιών και της έρευνας που γίνονται μέσα στις επιχειρήσεις. Επομένως, όλο αυτό το υλικό που θα μαζευτεί, θα αποτυπώσει ουσιαστικά και μια πραγματική εικόνα για την ελληνική οικονομία στο ίδιο το κράτος. Διότι αυτή τη στιγμή έχουμε λίγα δεδομένα στο τι συμβαίνει. Και εμείς έχουμε εκπλαγεί από τον αριθμό των ανθρώπων που ερευνούν και καινοτομούν. Δεν το περιμέναμε μέσα στη Δράμα. Είναι και στα οινοποιεία και στα μαρμαράδικα και στη ζυθοποιία και στην τυροκομία και φυσικά στην τεχνολογία. Υπάρχουν πολλές επιχειρήσεις που έχουν μπει δυνατά σε αυτόν τον τομέα».
«Έρχεται κοντά η έρευνα με την παραγωγή»
Τέλος, στην εφημερίδα «Εργασία… συν» μίλησε και ο Γενικός Διευθυντής της Αναπτυξιακής Δράμας κ. Μανόλης Χατζόπουλος, ο οποίος επεσήμανε: «Είναι ένα ερευνητικό έργο ενταγμένο στο LEADER που υλοποιεί Αγροκτηνοτροφικός Συνεταιρισμός “ΜΕΝΟΙΚΙΟ” με τη βοήθεια του ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ, για τη μείωση του ανθρακικού αποτυπώματος. Βέβαια το θετικό είναι ότι παρήγαγαν με τα υπόλοιπα υποπροϊόντα της γαλακτοκομικής ένα νέο προϊόν, το οποίο θα δειγματιστεί, θα δοκιμαστεί και προφανώς θα προσπαθήσουν να το προωθήσουν και στην αγορά. Επομένως και το τερπνό και το ωφέλιμο μαζί. Αφενός μεν βελτιώνεται το ανθρακικό αποτύπωμα και εκπληρούμε τους περιβαλλοντικούς όρους και αφετέρου ένα νέο προϊόν με υπάρχοντα υποπροϊόντα, χωρίς υποπροϊόν να σημαίνει μη θρεπτικό ή βλαβερό ή κάτι άλλο, με φυσικό τρόπο όπως θα πουν οι ερευνητές. Αυτό είναι θετικό και χαιρόμαστε και εμείς που σε ερευνητικό πρόγραμμα φέρνουμε κοντά με χρηματοδότηση από το LEADER την τριτοβάθμια εκπαίδευση, τα πανεπιστήμια, με υπάρχουσες, υφιστάμενες επιχειρήσεις στον Νομό Δράμας για να έρθει κοντά η έρευνα με την παραγωγή, που είναι το μειονέκτημα της Ελλάδας. Το ότι λειτουργεί λίγο πολύ ασύνδετα η έρευνα και το πανεπιστήμιο με τις ανάγκες της χώρας».
Απαντώντας σε ερώτηση για το εάν το πρόγραμμα LEADER περιλαμβάνει πέρα από έργα που αφορούν τη δημιουργία εγκαταστάσεων και χρηματοδοτήσεις για έρευνα και καινοτομία, ο κ. Χατζόπουλος ανέφερε: «Βάζουμε και εμείς “πινελιές” σύμφωνα με τις οδηγίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Υπουργείου, έτσι ώστε οι γενικότεροι ευρωπαϊκοί στόχοι να επιτυγχάνονται. Είναι δύσκολο βέβαια, δεν είναι εύκολο το ερευνητικό, αλλά έχουμε καλό ποσοστό στον Νομό Δράμας και στο πλαίσιο των επιχειρήσεων και στο πλαίσιο των Δήμων με τον τουρισμό. Επομένως στον τομέα αυτό πάμε καλά και τα καλύτερα έρχονται».