Η επιβίωση του πλανήτη μας εξαρτάται από την πολύτιμη σχέση μεταξύ εδάφους και νερού.
Πάνω από 95% των τροφίμων μας προέρχεται από αυτούς τους θεμελιώδεις πόρους.
Το νερό του εδάφους, ζωτικής σημασίας για την απορρόφηση των θρεπτικών συστατικών από τα φυτά, ενώνει τα οικοσυστήματα μας. Αυτή η συμβιωτική σχέση είναι το θεμέλιο των γεωργικών μας συστημάτων.
Ωστόσο με την κλιματική αλλαγή και την ανθρώπινη δραστηριότητα, τα εδάφη μας υποβαθμίζονται, ασκώντας υπερβολική πίεση στους υδάτινους πόρους. Η διάβρωση διαταράσσει τη φυσική ισορροπία, μειώνοντας τη διείσδυση του νερού και τη διαθεσιμότητα για όλες τις μορφές ζωής.
Η απώλεια του εδάφους από τη διάβρωση είναι η κύρια αίτια υποβάθμισης του εδάφους στη περιοχή της Μεσογείου.
Σε ορισμένες περιοχές η διάβρωση του εδάφους δεν μπορεί να αντιστραφεί, ενώ σε άλλες έχει παρατηρηθεί σχεδόν πλήρης απομάκρυνση του εδάφους.
Η υποβάθμιση του εδάφους από μόλυνση είναι ένα σημαντικό ζήτημα σε όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση. Ο εκτιμώμενος αριθμός δυνητικά μολυσμένων τοποθεσιών ανέρχεται σε 3.000.000 και αποτελεί μια τεράστια πρόκληση για τις επόμενες δεκαετίες και θα χρειαστούν τα κατάλληλα νομικά μέσα, καινοτόμες τεχνολογίες αποκατάστασης και πρακτικά χρηματοδοτικά μέσα. Παράλληλα το 60% των ευρωπαϊκών εδαφών χαρακτηρίζονται ως μη υγιή εξαιτίας της ερημοποίησης, της διάβρωσης, της απώλειας οργανικής ουσίας, της ρύπανσης και άλλων αιτιών.
Στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο διαπραγματευόμαστε αυτό το διάστημα το σχέδιο Ευρωπαϊκής οδηγίας για το έδαφος και τα αποτελέσματα θα γίνουν γνωστά σε μερικές εβδομάδες.
Ο Οργανισμός Τροφίμων και Γεωργίας (FAO) των Ηνωμένων Εθνών καλεί σε κινητοποίηση προκειμένου να διασφαλιστεί ότι οι άνθρωποι θα έχουν ασφαλή και θρεπτική τροφή.
*ο Γιώργος Καρατσιουμπάνης είναι οικονομολόγος-διεθνολόγος, εργάζεται ως πολιτικός σύμβουλος για την Επιτροπή Γεωργίας και Ανάπτυξης της Υπαίθρου στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο