ΚΑΘΗΛΩΣΕ ΤΟ ΚΟΙΝΟ Η ΥΨΗΛΟΥ ΕΠΙΠΕΔΟΥ «ΕΛΕΝΗ» ΤΟΥ ΔΗΜΗΤΡΗ ΜΑΝΘΟΠΟΥΛΟΥ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΣΚΗΝΗ ΤΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΦΙΛΩΝ ΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΧΝΩΝ ΔΡΑΜΑΣ
Για 9 φορές μέσα στο μήνα Μάρτιο το θεατρόφιλο Δραμινό κοινό είχε την ευκαιρία να απολαύσει την παράσταση «Ελένη» του Δημήτρη Μανθόπουλου από την Κεντρική Σκηνή του Συλλόγου Φίλων Γραμμάτων και Τεχνών Δράμας. Οι θεατές, οι οποίοι σε όλες τις παραστάσεις κατέκλυσαν την αίθουσα του Δημοτικού Ωδείου Δράμας (με αποτέλεσμα σε μερικές εξ αυτών αναγκαστικά να μένει και κόσμος εκτός της αίθουσας), είχαν την ευκαιρία να παρακολουθήσουν μια ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα παράσταση, με ένα πρωτότυπο θεατρικό κείμενο, ανεβασμένο με επαγγελματικό τρόπο από έναν πολυπληθή θίασο ερασιτεχνών ηθοποιών. Οι υψηλού επιπέδου ερμηνείες από την πολυάριθμη ομάδα ηθοποιών η οποία έδεσε αρμονικά μεταξύ της και οι συχνές εναλλαγές σκηνικών και κοστουμιών συνέθεσαν ένα άρτιο αισθητικά και καλλιτεχνικά αποτέλεσμα και δικαιολογημένα κέρδισαν το θερμό χειροκρότημα των θεατών.
Η «Ελένη» του κ. Μανθόπουλου είχε ανεβεί για πρώτη φορά πριν από 20 χρόνια, το 1997 στον τότε κινηματογράφο «Αστέρια», σε σκηνοθεσία Χρήστου Καδόγλου και Δημήτρη Σφακιανάκη, από το Σύλλογο Φίλων Γραμμάτων και Τεχνών Δράμας. Η βασική ιδέα του κειμένου του κ. Μανθόπουλου αποτελεί παρωδία της «Ελένης» του Ευριπίδη. Στην «Ελένη» κατά Ευριπίδη η ομώνυμη ηρωίδα δεν έχει μεταφερθεί από τον Πάρη στην Τροία, καθώς ο Δίας, μέσω του Ερμή που χρησιμοποιεί για τη μεταφορά ένα σύννεφο, την έχει στείλει στο παλάτι του Πρωτέα στην Αίγυπτο και ο Τρωικός Πόλεμος έχει γίνει για ένα… πουκάμισο αδειανό, για μια… νεφέλη. Στην Αίγυπτο πλέον βασιλιάς είναι ο γιος του Πρωτέα Θεοκλύμενος, ο οποίος επιθυμεί διακαώς να νυμφευθεί την Ελένη. Εκεί καταπλέει μετά την άλωση της Τροίας ο Μενέλαος. Συναντάει τη σύζυγό του Ελένη και αντιλαμβάνεται ότι ο Τρωικός Πόλεμος είχε βασιστεί σε ένα ψέμα. Ελένη και Μενέλαος ξεγελούν τον Θεοκλύμενο και ξεφεύγουν με πλοίο για την πατρίδα τους. Αυτή είναι σε γενικές γραμμές η υπόθεση της Ευριπίδειας «Ελένης».
Η «Ελένη» κατά Δημήτρη Μανθόπουλου αποτελεί έμμετρη παρωδία του κειμένου του Ευριπίδη με κεντρικό εύρημα την ύπαρξη και μια έτερης Ελένης, εκτός από την… αυθεντική που ζει στην Αίγυπτο. Μάλιστα, η δεύτερη Ελένη (Νικολέτα Μεταξά) είναι από τη Δράμα και χάρη σε μια… έμπνευση του Θεού Διόνυσου (Νίκος Παναγιωτίδης) ο Πάρης από την Σπάρτη (Κοσμάς Παπαδόπουλος) καταφτάνει στη Δράμα, συναντά την Ελένη, η οποία ζει με τη μητέρα της Ηδωνίς (Μπελίνα Παπαϊωάννου) και τον αδερφό της Λαλάκη (Κωνσταντίνος Καψιμάνης) και την παίρνει μαζί του για την Τροία. Παράλληλα, με την ιστορία της Ελένης από τη Δράμα το κοινό παρακολουθεί και την εξέλιξη της υπόθεσης με την αυθεντική Ελένη (Εύα Ρίζου), η οποία ζει στο βασίλειο του Θεοκλύμενου (Σταύρος Μπατζέλας), μέχρι να συναντήσει, μετά τον Τρωικό Πόλεμο το Μενέλαο (Σταύρος Παρασκευάς). Εκτός από το… happy end για την Ελένη από τη Σπάρτη ο συγγραφέας επιφυλάσσει… βίον ανθόσπαρτον και για τη Δραμινή Ελένη, η οποία παντρεύεται τελικά τον Πάρη από την Πάρο (Παναγιώτης Τσετίνης). Λίγο πριν το φινάλε εμφανίζεται και ο συγγραφέας της αυθεντικής «Ελένης» Ευριπίδης (Κωνσταντίνος Σαλπιγκτίδης) ζητώντας εξηγήσεις για την παρωδία του έργου του, όμως ο Θεός Διόνυσος αναλαμβάνει δράση και η παράσταση ολοκληρώνεται με κέφι και χορό!
Το κείμενο ανανεώθηκε σε σχέση με το προ εικοσαετίας ανέβασμα, έχοντας καυστικές αναφορές σε γεγονότα και στοιχεία της σύγχρονης ελληνικής πραγματικότητας, καθώς στην έμμετρη ρίμα του κ. Μανθόπουλου χώρεσαν π.χ. ο Σόιμπλε, το ΔΝΤ, το δημοψήφισμα του Ιουλίου του 2015 κ.α. Μεταξύ της παράστασης του 1997 και της φετινής, συνδετικοί κρίκοι, εκτός του ίδιου του συγγραφέα, αποτελούν ο σκηνοθέτης Χρήστος Καδόγλου, ο μουσικός Γιώργος Σαχπάζης και ο ηθοποιός Νίκος Παναγιωτίδης, ο οποίος ερμήνευσε τότε το ρόλο του Θεοκλύμενου και τώρα του Διόνυσου.
Ιδιαίτερη μνεία πρέπει να γίνει στα χορικά μέρη της παράστασης, καθώς ο κ. Σαχπάζης συνέθεσε νέα πρωτότυπη μουσική για την παράσταση (όπως είχε κάνει και προ εικοσαετίας). Μάλιστα, ο 11μελής χορός (Κορίνα Αρώνη, Όλγα Καρατζόγλου, Πελαγία Κατσίκια, Αικατερίνη Μανούση, Όλγα Παλακίδου, Εύη Παπαδοπούλου, Χριστίνα Σακελαρίου, Σέρη Σιμάκη, Όλγα Σταματίου, Ευαγγελία Φερφερή και Μαρία Χοτοκουρίδου) ήταν πραγματικά εκπληκτικός και σε συνεργασία με τον Σάτυρο (Γιάννη Παπαϊωάννου) προσέφεραν σκηνές υψηλού επιπέδου, δένοντας αρμονικά με τα υπόλοιπα στοιχεία της παράστασης και αποτελώντας έτσι ένα από τα μεγάλα πλεονεκτήματα της «Ελένης».
Η «Ελένη» του κ. Μανθόπουλου αποτελεί έναν αντιπολεμικό ύμνο στον έρωτα και στη γυναίκα. Μέσα από το κείμενο του Δραμινού συγγραφέα αναδεικνύεται η ματαιότητα του πολέμου, με τον έρωτα να βγαίνει διπλά νικητής στο τέλος. Παράλληλα, μέσω της Ελένης από τη Σπάρτη και της Ελένης από τη Δράμα, εξυψώνονται όλες οι γυναίκες του κόσμου, καθώς παντού υπάρχει και μια… Ελένη! Βέβαια, μέσω από την παράσταση το κοινό προσλαμβάνει και πολλαπλά μηνύματα για μια ποικιλία θεμάτων που απασχολούν (λιγότερο ή περισσότερο) τη σύγχρονη ελληνική κοινωνία, ανάμεσα στα οποία η φυγή των νέων στο εξωτερικό, το προσφυγικό, τα Ελληνοτουρκικά κ.α., με τους θεατές που παρακολούθησαν την παράσταση, φεύγοντας από το Δημοτικό Ωδείο, να έχουν μια αίσθηση πληρότητας από εικόνες και νοήματα προς σκέψη και προβληματισμό…
Οι συντελεστές της παράστασης
Σκηνοθεσία: Χρήστος Καδόγλου
Σκηνικά: Χρήστος Καδόγλου
Μουσική: Γιώργος Σαχπάζης
Χορογραφίες (διδασκαλία): Δημήτρης Σωτηρίου
Κοστούμια/Αξεσουάρ: Ιωάννα Γεωργιάδου/Κατερίνα Πεφάνη
Σκίτσο αφίσας: Κλήμης Κεραμιτσόπουλος
Video: Γιάννης Βοζίκης
Ήχος: Γιάννης Καδόγλου
Φώτα: Χριστίνα Τερζή
Φροντιστήριο σκηνής: Κατερίνα Πεφάνη/Ρούλα Ψαλτίδου
Κατασκευή σκηνικών: Κων/νος Καψιμάνης
Φωτισμοί: Γιάννης Τζιβανάκης
Φωτογραφίες: Γιάννης Γεωργιάδης
Ηθοποιοί:
Λίγα λόγια… πριν αρχίσουμε: Γιάννης Καδόγλου (σε κείμενο του Θανάση Κουτσογιάννη)
Διόνυσος: Νίκος Παναγιωτίδης
Ελένη Δράμας: Νικολέτα Μεταξά
Μητέρα: Μπελίνα Παπαϊωάννου
Λαλάκης: Κων/νος Καψιμάνης
Πάρης: Κοσμάς Παπαδόπουλος
Ελένη Σπάρτης: Εύα Ρίζου
Θεοκλύμενος: Σταύρος Μπατζέλας
Μενέλαος: Σταύρος Παρασκευάς
Πάρης (από την Πάρο): Παναγιώτης Τσετίνης
Ευριπίδης: Κω/νος Σαλπιγκτίδης
Χορός: Αρώνη Κορίνα, Καρατζόγλου Όλγα, Κατσίκια Πελαγία, Μανούση Αικατερίνη, Παλακίδου Όλγα, Παπαδοπούλου Εύη, Σακελαρίου Χριστίνα, Σιμάκη Σέρη, Σταματίου Όλγα, Φερφερή Ευαγγελία, Χοτοκουρίδου Μαρία
Θανάσης Σιουτόπουλος
