ΑΡΘΡΟ

Του Captain Νικόλαου Κ. Μεταξά

ATPL

AIRLINE PILOT

B737NG AIRBUS 320

 

 

 

 

Βομβαρδιζόμαστε καθημερινά με πλύση εγκεφάλου για τον ένα, τον άλλο, τον δήθεν επιτυχημένο/μένη, που δήθεν τυχαία η κάμερα ή ο φωτογραφικός φακός τον συνάντησε και τον απαθανάτισε τη στιγμή… θου φυλακή το στόματί μου Κύριε, φθάνοντας μέχρι αηδίας να μας περιγράφουν τα πάντα λίγο πριν την είσοδό του στην τουαλέτα.

Όπως το πόσα χρήματα έδωσε ως αγαθοεργία με το φυσικό αντάλλαγμα της φοροαπαλλαγής ή εάν είναι και εταιρεία ως έξοδα.

Νισάφι πια χορτάσαμε.

Οι ευεργέτες που μου διδάξαν με μάθημα στα σχολεία που πέρασα, αλλά και αργότερα ως ενήλικας διαβάζοντας για άλλους τους όποιους δεν διδάχτηκα, οι περισσότεροι διέθεσαν ολόκληρες τις περιούσιες τους, έμειναν ταπί και ψύχραιμοι, αλλά έπραξαν το ιδεατό για την πατρίδα τους.

Δεν ζήτησαν ποτέ ανταλλάγματα και δεν επεδίωξαν να αυτοδιαφημιστούν για τα έργα τους και τις δωρεές τους.

Τα μεγάλα ψυχοκοινωνικά φαινόμενα, αυτά που με την ολοκλήρωσή τους μορφοποιούν νέα σχήματα, δομές, θεσμούς και θεσμικά όργανα είναι δύσκολο, εάν όχι ακατόρθωτο, να τα μελετήσει και να τα αξιολογήσει κανείς με επιτυχία την ώρα που βρίσκονται σε εξέλιξη.

Εδώ και ένα σχεδόν χρόνο διαπιστώνουμε ότι με lockdown και απαγορεύσεις κοινωνικών επαφών τέτοια μεγάλα φαινόμενα βιώνουμε στην πατρίδα μας αλλά και διεθνώς.

Κλεισμένοι στα διαμερίσματά μας κολλήσαμε ακόμη περισσότερο στους τηλεοπτικούς μας δέκτες και καθώς το κατ’ εξοχήν «Μέσο Μαζικού Εκμαυλισμού», η γοητευτική εικόνα της τηλεόρασης, μας έχει αδρανοποιήσει πλήρως, αποδεικνύουμε αληθές το κινέζικο ρητό που διατείνεται ότι «μια εικόνα αξίζει όσο χίλιες λέξεις».

Και όπως συμφωνούν φίλοι και φίλες, γνωστοί και άγνωστοι, επώνυμοι και (όχι ανώνυμοι αλλά) λιγότερο γνωστοί, η ποιότητα της τηλεοπτικής πραγματικότητας βρίσκεται σε «ελεύθερη πτώση» αναζητώντας το δικό της ναδίρ.

Βομβαρδιζόμαστε καθημερινά με πλύση εγκεφάλου για τον ένα, τον άλλο, τον δήθεν επιτυχημένο/μένη, φθάνοντας μέχρι αηδίας να μας περιγράφουν τα πάντα λίγο πριν την είσοδό του στην τουαλέτα.

Έχουμε γεμίσει ριάλιτι που εξευτελίζουν τον άνθρωπο ως σώμα και ως πνεύμα.

Η προπαγάνδα καλά κρατεί, αλλά η κοινωνική δομή και οι κοινωνικές τάξεις πήγαν περίπατο, έτσι έφτασε η ώρα των γιαλντζί σωτήρων του Έθνους στους όποιους οι πληρωμένοι αυλικοί τους δίνουν και τον τίτλο του ευεργέτη.

Σε αυτή την ευλογημένη με απίστευτες φυσικές ομορφιές, αιματοβαμμένη ελληνική γη κάθε χρόνο γεννιούνται σχεδόν 9,5 και πεθαίνουν σχεδόν 10,5 άτομα ανά 1.000 κατοίκους…

Όπου, σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, ΔΕΝ υπάρχουν πλέον Εθνικοί Ευεργέτες αλλά «μεσάζοντες» που «ευεργετούν» (Αυτοί και αυτές, οι «μεσάζοντες», χειροκροτούνται, προβάλλονται και μάλιστα «βραβεύονται» για αυτές τις πράξεις επίδειξης από τα ΜΜΕ με τα οποία συνεργάζονται, στους κάθε λογής περιώνυμους δήθεν «μαραθώνιους αγάπης» και με ανακοινώσεις τραπεζικών λογαριασμών όπου μπορούν οι απονήρευτοι Έλληνες να καταβάλλουν το ποσό που επιθυμούν).

Γνωστό το κλασικό μυθιστόρημα του μεγάλου Γάλλου δημιουργού Βίκτωρα Ουγκώ «Οι Άθλιοι», με τον διωκόμενο Γιάννη Αγιάννη και τον ανελέητο διώκτη του Ιαβέρη, με φόντο τη Γαλλική κοινωνία της προκλητικής οικονομικής ανομοιογένειας που προβλημάτισε και συγκίνησε αμέτρητα εκατομμύρια αναγνωστών από το 1862 έως και σήμερα.

Οφείλω τον τίτλο του σημερινού μου άρθρου σε αυτό το περιστατικό.

Ο φίλος μου Χρήστος, πρώην στέλεχος επιχειρήσεως που κατέβασε ρολά, τώρα «περιπτεράς», είναι ο συνομιλητής που θα σας συστήσω με αφορμή τη συζήτηση για ευαισθησία και αξιοπρέπεια κάποιων φτωχών, για κοινωνική αναλγησία, κοινωνικές αδικίες και μακαριότητα των εύπορων τάξεων της σύγχρονης, Ευρωπαϊκού επιπέδου, ελληνικής κοινωνίας, που ίσως θα προβλημάτιζαν τον Ουγκώ, καθώς είχαν αποτελέσει το επίκεντρο του δικού του προβληματισμού τον 19o αιώνα.

«Στάθηκε μπροστά στο περίπτερο το παλικάρι, φτωχοντυμένο αλλά ευγενικό, πήρε από το εξωτερικό ράφι ένα κρουασάν και ρώτησε πόσο κάνει;».

«Ένα ευρώ και 20 λεπτά, του απάντησα», είπε ο Χρήστος και συνέχισε την αφήγηση.

Το παλικάρι, έβγαλε από την τσέπη του και εναπόθεσε σε μικρό-κέρματα στο γκισέ εξήντα λεπτά και… το έβαλε στα πόδια!

«Γύρνα πίσω» του φώναξα βροντερά μου λέει ο Χρήστος, ο «περιπτεράς», «ξανά και ξανά: γύρνα πίσω ρε παλικάρι μου!…».

«Χρήστο τον κυνήγησες;», ρώτησα…

«Όχι, βέβαια», μου απάντησε άμεσα ο φίλος μου Χρήστος.

«Τότε, βρε Χρήστο, γιατί του έβαλες τις φωνές να γυρίσει πίσω;», ρώτησα ειλικρινά με μπόλικη απορία.

«Για να του δώσω του φουκαρά τα εξήντα λεπτά που μου άφησε, ενώ σίγουρα τα χρειαζόταν, να του κεράσω με όλη μου την καρδιά το κρουασάν», απάντησε εμφανέστατα λυπημένος, βουρκωμένος, ο φίλος μου Χρήστος!

Μεταξύ μας, δάκρυσα, μου ήρθαν στο μυαλό εικόνες από γείτονες να ψάχνουν στους κάδους των σκουπιδιών στη γνωστή «φτωχομάνα» Θεσσαλονίκη και σε άλλες πόλεις…

Ξεκίνησα με αναφορά στους «Άθλιους» του Βίκτωρα Ουγκώ, «εάν πρόκειται να υποφέρουμε, ας υποφέρουμε με αξιοπρέπεια», είχε δηλώσει χαρακτηριστικά ο μεγάλος Γάλλος δημιουργός.

Αυτοί οι σύγχρονοι «γιαλαντζί» Εθνικοί «ευεργέτες», φιλεύσπλαχνοι υποστηρικτές πτωχών, αδυνάτων, αναξιοπαθούντων και πασχόντων συμπολιτών μας μαζεύοντας κατά κανόνα τα 10, 20 ή και 50 ευρώ του μέσου Έλληνα και της Ελληνίδας οι οποίοι, καθώς προσφέρουν από το υστέρημά τους, αποδεικνύουν ΠΕΡΙΤΡΑΝΑ ότι ΔΕΝ ξέχασαν να συμπονούν τον συνάνθρωπό-συμπολίτη τους.

Σκεφτήκατε ποτέ ότι εάν αυτοί οι «γιαλαντζί» ευεργέτες αποφάσιζαν να διαθέσουν ένα ελάχιστο μέρος του αμύθητου πλούτου τους που έχουν συγκεντρώσει τα τελευταία 30-40 χρόνια θα έχτιζαν Νοσοκομεία, γηροκομεία, παιδικούς σταθμούς και πολλά άλλα ευαγή ιδρύματα;

Ανατριχιάζω στη σκέψη των Αβέρωφ, Αρσάκης, Ζαππαίοι, Ζωσιμαδαίοι, Σίνας, Στουρνάρας, Συγγρός, Τοσίτσας, Βαρβάκης Αρεταιος Χατζηκώνστας, Σκυλιτση- Βενιζέλου και τόσων άλλων όχι τόσο γνωστών.

Και άλλοι ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΙ και ΓΕΝΝΑΙΟΔΩΡΟΙ εθνικοί ευεργέτες ατενίζουν από τον ελληνικό Ουρανό οι ψυχές τους κάποιους σύγχρονους δήθεν «ευεργέτες» της πατρίδας και τα κόκαλα τους τρίζουν…

Για αυτούς και πολλούς παρόμοιους λόγους και αιτίες, που αφορούν όχι μόνο στους Εθνικούς «γιαλαντζί» ευεργέτες αλλά και πολιτικούς που μας κυβέρνησαν και μας κυβερνούν και παρατρεχάμενούς τους επιχειρηματίες που ευνοήθηκαν γενναιόδωρα, όπως εσείς και εγώ, συχνά-πυκνά αναρωτιέμαι… Τελικά υπάρχουν σήμερα πραγματικοί Εθνικοί ΕΥΕΡΓΕΤΕΣ και μαζί ΦΙΛΕΛΛΗΝΕΣ στην Ελλάδα της επερχόμενης ΠΤΩΧΕΥΣΗΣ ηθικών αξιών.

Όταν θέλουν οι Έλληνες να καυχηθούν», γράφει ο Καβάφης, «τέτοιους βγάζει το Έθνος μας, θα λένε». Και είναι, πράγματι, άξιος ο έπαινος αυτός για ανθρώπους που δίδαξαν με το δικό τους τρόπο την προσφορά στην πατρίδα, τον άνθρωπο, τον Πολιτισμό. Ανθρώπους με υψηλό αίσθημα φιλοπατρίας, φιλανθρωπίας, κοινωνικής αλληλεγγύης.

Η ευποιία αποτελεί έμπρακτη εκδήλωση συμπαράστασης προς τον πάσχοντα συνάνθρωπο. Αίτιο της μπορεί να είναι ένα απλό συναίσθημα συμπάθειας και οίκτου που γεννιέται αυθόρμητα στη ψυχή του ανθρώπου όταν βρίσκεται αντιμέτωπος με τη δυστυχία. Στον άνθρωπο αυτόν γεννιέται το συναίσθημα της φιλαλληλίας καθώς επίσης και το συναίσθημα της ανιδιοτελούς αγάπης προς τους άλλους. Αυτή η αγάπη ξεκινά από τα φιλικά και συγγενικά πρόσωπα και στη συνέχεια εκτείνεται στο κοινωνικό περιβάλλον έχοντας ως σκοπό να γίνει αφετηρία όλων των κοινωνικών αρετών.

Από τα αρχαία χρόνια όμως μπορούμε να δούμε μορφές θεσμοθετημένης και πολύτιμης υπηρεσίας προς την κοινωνία.

Εθνικός ευεργέτης δεν μπορεί βεβαίως να αποκληθεί ο συνάνθρωπος που περιγράψαμε μόλις. Άλλωστε, οι νέες οικονομικές κλίμακες, έχουν δημιουργήσει όπως και στη δομή των επιχειρήσεων που είναι πλέον μετοχικές, νέα δεδομένα στην δυνατότητα προς «εθνική ευεργεσία» Μεγάλα, κεντρικής-κρατικής σημασίας έργα δεν είναι δυνατό να αναληφθούν πλέον από μεμονωμένα πρόσωπα. Όμως, ούτε τα τοπικής εμβέλειας έργα (γέφυρες, λιμενοβραχίονες, οδοστρώσεις. διανοίξεις δρόμων, πλατειών και τα σχετικά), είχαν σταματήσει στην Ελλάδα, τουλάχιστον πριν η Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα εκπονήσει τα περιφερειακά της προγράμματα. Όμως ιδού το πρόβλημα και τα επιμέρους ερωτήματά του: πώς θα ορίσουμε τον εθνικό ευεργέτη, είναι ή δεν είναι εθνικός ευεργέτης ο χρηματοδότης ενός μεγάλης τοπικής σημασίας έργου, τι διαφέρει ο ευεργέτης από τον χορηγό και τον δωρητή; Πίσω βέβαια από τα ερωτήματα αυτά, υπάρχει ένα ακόμη, εξίσου σημαντικό, που συνέχει όλα τα προηγούμενα: σε ποιά χρονική στιγμή αναφερόμαστε;

(συνεχίζεται…)