ΑΡΘΡΟ

Του Γ.Κ. Χατζόπουλου

Τ. Λυκειάρχη

 

ΠΕΡΙΟΔΟΣ Ι’

 

  • «Η αντικειμενική κριτική είναι το αλάτι της ζωής» (Σύγχρονος φιλόσοφος)

 

Λαμπρέ μου φίλε Ευάγριε, θα ταλαιπωρήσω σήμερα τη σκέψη σου με μα τάση, που δεν αφήνει αδιάφορο κανέναν από τους συνανθρώπους μας. Ασφαλώς η τάση αυτή, που δεν είναι άλλη από την κριτική πράξεων, συμπεριφορών, δημιουργημάτων τέχνης, αντίληψης για τη ζωή, τρόπους διοίκησης των οργανωμένων κοινωνιών, αλλά και διατύπωσης κοσμοθεωρίας είναι παρούσα σε κάθε στιγμή της ζωής.

Προσφιλής ενασχόληση του κάθε ανθρώπου, εκδηλώνεται συχνά χωρίς περίσκεψη, με σκοπιμότητα, εκδήλωση παθών, τάση αυτοπροβολής, εξουδετέρωσης αντιπάλου σε όποιον χώρο κι αν αυτός κινείται, όπως της τέχνης, της πολιτικής, της κοινωνικής προσφοράς, της διοίκησης ομάδας ατόμων, αλλά και την έκχυση χολής με αποκλειστικό στόχο να αποκαρδιώσει και να βλάψει, ικανοποιώντας τη μικρότητα της ψυχής του.

Είναι πασιφανές ότι η άσκηση μιας τέτοιας κριτικής όχι μόνον δεν οδηγεί σε λύση προβλημάτων, προαγωγή της εύρυθμης κοινωνικής συμβίωσης, αλλά απεργάζεται το ξεθεμέλιωμά της, οδηγεί στην έξαρση των παθών, επιφέρει την αποκαρδίωση όλων εκείνων, που οικειοθελώς θέλουν να συμβάλλουν στην οικοδόμηση μιας κοινωνίας, απελευθερωμένης από πάθη, έλλειψη διάθεσης για δημιουργία αναφύησης διαχωριστικών γραμμών, που οδηγούν σε συγκρούσεις, αναστέλλουν την πρόοδο επιφέρουν τη δυστυχία.

Παρά τις παθογένειες ενός τέτοιου είδους κριτικής, αναμφίβολα θεωρείται ως αλάτι της ζωής η ύπαρξη της αντικειμενικής κριτικής.

Ασφαλώς η αντικειμενική κριτική θεωρείται είδος πανάκριβο, αποτελώντας κτήμα ελαχίστων συνανθρώπων μας, οι οποίοι, απαλλαγμένοι από τις ανθρώπινες αδυναμίες και τα αμαρτωλά πάθη, θέτουν το στόχο της ζωής τους να συμβάλλουν στη βελτίωση των συνθηκών της κοινωνικής συμβίωσης.

Για να ασκήσει όμως κάποιος την αντικειμενική κριτική, θα πρέπει προηγουμένως να αποκαθάρει τη ψυχή του από ταπεινές αδυναμίες και ολέθρια πάθη, κι έτσι με καθαρή την ψυχή εκούσια θα πρέπει να στρατεύεται σ’ έναν ανυστερόβουλο αγώνα, αδιαφορώντας για το ατομικό κόστος, πως θα βοηθήσει τον συνάνθρωπό του να σκέφτεται λογικά, απαλλαγμένες από εγωισμό και πάντοτε να εμφορείται από τη διάθεση να εκφράζει τις ευχαριστίες του προς εκείνον ή εκείνους, που του υποδεικνύουν ανυστερόβουλα την ορθή πορεία στη ζωή.

Είναι όντως μεγάλη η προσφορά στον συνάνθρωπό σου, όταν του υποδεικνύεις καλοθέλητα τα λάθη του και τον βοηθάς να βελτιωθεί. Σ’ αυτήν την περίπτωση ευθύνη φέρει και εκείνος που πορεύεται σε στραβό δρόμο. Θα πρέπει να πειθαρχήσει, όταν διαπιστώσει πως η κριτική που του ασκείται, δεν ξεκινάει από ταπεινά ελατήρια, αλλά μόνον από αγάπη, ειλικρινή, που δε ζητάει ανταλλάγματα. Μόνον, όταν έτσι ασκείται η κριτική, είναι δυνατόν να δράσουμε χωρίς λάθη, που οδηγούν σε οδυνηρές περιπέτειες, ενώ πορευόμεθα στην πρόοδο.