Πώς το άγχος επηρεάζει το σώμα σου από τον εγκέφαλο μέχρι το στομάχι

Το άγχος συμβαίνει όταν εισερχόμαστε σε μια πρόκληση ή απαίτηση στη ζωή μας, με αποτέλεσμα τη σωματική ή συναισθηματική ένταση. Παρόλο που όλοι βιώνουν το στρες, μπορεί να είναι επιβλαβές για την υγεία, αν εμφανίζεται για μεγάλο χρονικό διάστημα. Ανακάλυψε τρόπους με τους οποίους το άγχος μπορεί να επηρεάσει τη συνολική μας υγεία και τι μπορούμε να κάνουμε γι’ αυτό.

Τι είναι το στρες- άγχος

Το στρες- άγχος είναι η συναισθηματική και σωματική μας αντίδραση σε μια πρόκληση ή απαίτηση. Αν κινδυνεύεις, ο εγκέφαλος στέλνει εναύσματα -τόσο χημικά όσο και κατά μήκος των νεύρων- στα επινεφρίδια, τα οποία είναι αδένες που βρίσκονται πάνω σε κάθε νεφρό. Τα επινεφρίδια στη συνέχεια εκλύουν ορμόνες, όπως η κορτιζόλη και η αδρεναλίνη, οι οποίες μπορεί να αυξήσουν:

1.Επαγρύπνηση

2.Την αρτηριακή πίεση

3.Το σάκχαρο στο αίμα

4.Αναπνοή

5.Τον καρδιακό ρυθμό

6.Μυϊκή ένταση

7.Ιδρώτα

Το βραχυπρόθεσμο ή οξύ στρες φεύγει γρήγορα, όπως όταν τσακώνεσαι με κάποιον ή όταν τρέχεις να ξεφύγεις από μια πυρκαγιά.

Τι κάνει το χρόνιο στρες στο σώμα 

Το άγχος είναι χρόνιο αν είναι συνεχές και συνεχίζεται για εβδομάδες ή και περισσότερο. Όταν το άγχος διαρκεί πολύ περισσότερο, όπως όταν αντιμετωπίζεις οικονομικές δυσκολίες, το σώμα συνεχίζει να παραμένει σε κατάσταση εγρήγορσης και αντίδρασης και αυτό οδηγεί σε ψυχολογικά και σωματικά συμπτώματα.

1.Αναζωπύρωση του άσθματος

Το άγχος και τα έντονα συναισθήματα είναι γνωστοί εκλυτικοί παράγοντες του άσθματος. Εάν έχεις άσθμα, είναι πιθανό αυτά τα συναισθήματα και το άγχος να επιδεινώσουν τα συμπτώματά. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι το στρες επηρεάζει την αναπνοή ακόμη και αν δεν έχεις άσθμα. Οι μύες μπορεί να σφίξουν και ο ρυθμός της αναπνοής μπορεί να αυξηθεί.

Η συνειδητή αναπνοή μπορεί να βοηθήσει στη μείωση του στρες. Όταν είμαστε στρεσαρισμένοι ή αγχωμένοι, οι ορμόνες που απελευθερώνονται μπορεί να επηρεάσουν την πέψη, γεγονός που μπορεί να προκαλέσει μια σειρά από γαστρεντερικά προβλήματα όπως:

1.Δυσκοιλιότητα

2.Διάρροια

3.Δυσπεψία

4.Απώλεια όρεξης

5.Ναυτία

6.Πεπτικά έλκη

7.Κράμπες στο στομάχι

Ειδικότερα, το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου ή IBS, το οποίο χαρακτηρίζεται από πόνο και περιόδους δυσκοιλιότητας και διάρροιας, θεωρείται ότι τροφοδοτείται εν μέρει από άγχος.

2.Απώλεια μαλλιών

Η τριχόπτωση μπορεί να εμφανιστεί μετά από μια στρεσογόνο περίοδο στη ζωή του κάθε ανθρώπου. Είτε πρόκειται για ένα διαζύγιο είτε για το θάνατο ενός αγαπημένου προσώπου, τα μαλλιά μπορεί να πέσουν εξαιτίας του άγχους. Όταν το άγχος υποχωρήσει, τα μαλλιά σου θα σταματήσουν να πέφτουν. Μπορεί να χρειαστούν έξι έως εννέα μήνες για να ξαναβρούν τα μαλλιά σας τον κανονικό τους όγκο.Το στρες και το άγχος μπορεί επίσης να συμβάλλουν σε μια διαταραχή που ονομάζεται τριχοτιλλομανία, κατά την οποία τα άτομα τραβούν τα μαλλιά τους επανειλημμένα.  

3.Καρδιακά προβλήματα

Η αρχική καρδιαγγειακή αντίδραση του σώματός στο στρες είναι η αύξηση του καρδιακού ρυθμού. Το συνεχιζόμενο στρες αυξάνει την αρτηριακή πίεση αυξάνοντας τη συστολή των αιμοφόρων αγγείων. Αυτό αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης καρδιαγγειακών προβλημάτων, όπως η υπέρταση, η υψηλή χοληστερόλη και οι καρδιακές προσβολές. Ορισμένες συμπεριφορές και παράγοντες μπορούν να αυξήσουν τον κίνδυνο καρδιακής νόσου και εγκεφαλικού επεισοδίου. Το χρόνιο στρες μπορεί να έχει αρνητικό αντίκτυπο στην ψυχική υγεία και στην υψηλή αρτηριακή πίεση, παράγοντες που μπορούν να οδηγήσουν σε αυξημένο κίνδυνο καρδιακής νόσου και εγκεφαλικού επεισοδίου.

Για να αποφύγεις τα καρδιακά προβλήματα που σχετίζονται με το στρες, δοκίμασε έναν υγιεινό για την καρδιά τρόπο ζωής που μπορεί να περιλαμβάνει:

Την κατανάλωση λιγότερου αλατιού, κορεσμένων λιπαρών και πρόσθετης ζάχαρης

Διατροφή φυτικής προέλευσης με άφθονα φρούτα, λαχανικά και δημητριακά ολικής άλεσης

Τουλάχιστον 150 λεπτά άσκησης μέτριας έντασης κάθε εβδομάδα

Διακοπή του καπνίσματος 

Αντικατάσταση των ζαχαρούχων ποτών με νερό

Προσπάθησε να μειώσεις το άγχος στη ζωή σου εντοπίζοντας τις πηγές του και δουλεύοντας πάνω σε λύσεις για τη διαχείρισή τους, είτε αυτό σημαίνει να παίρνεις άδεια από τη δουλειά όταν χρειάζεται είτε να περνάτε περισσότερο χρόνο με την οικογένεια ή τους φίλους σου.

4.Πονοκέφαλοι

Το άγχος μπορεί να σε αφήσει με πονοκέφαλο τάσης ή ημικρανία, είτε κατά τη διάρκεια του άγχους είτε κατά την περίοδο «εκτόνωσης» μετά. Οι πονοκέφαλοι τάσης είναι ο πιο συνηθισμένος τύπος πονοκεφάλου. Συνήθως αισθάνονται σαν μια «ταινία να πιέζει το κεφάλι» και εμφανίζονται στην περιοχή του κεφαλιού, του τριχωτού της κεφαλής ή του αυχένα. Το άγχος κάνει επίσης τους μυς να είναι σφιγμένοι, οπότε μπορεί να κάνει έναν ήδη άσχημο πονοκέφαλο ακόμα χειρότερο.

5.Υψηλό σάκχαρο στο αίμα

Το άγχος είναι γνωστό ότι αυξάνει το σάκχαρο στο αίμα και αν έχεις διαβήτη τύπου 2, μπορεί να διαπιστώσεις ότι το σάκχαρο στο αίμα σου είναι υψηλότερο όταν είσαι σε κατάσταση άγχους. Το στρες μπορεί να οδηγήσει σε αυξημένα επίπεδα κορτιζόλης και γλυκόζης, καθώς και σε αυξημένη αντίσταση στην ινσουλίνη. 

6.Αυξημένη όρεξη

Όταν είσαι στρεσαρισμένη για μεγάλο χρονικό διάστημα, το σώμα σου παράγει κορτιζόλη, μια ορμόνη που αυξάνει την όρεξή και μας οδηγεί στην κατανάλωση τροφίμων με υψηλή περιεκτικότητα σε ζάχαρη και λιπαρά. Η κατανάλωση τροφίμων με υψηλή περιεκτικότητα σε ζάχαρη και κορεσμένα λιπαρά μπορεί να οδηγήσει σε αύξηση του σωματικού βάρους.

Το κλειδί είναι να γνωρίζεις τα ερεθίσματα που σου προκαλούν και να είσαι έτοιμη όταν το άγχος είναι πιθανό να σε χτυπήσει. Αυτό σημαίνει να αποθηκεύεις καλά ισορροπημένα σνακ με υψηλή περιεκτικότητα σε πρωτεΐνες και υγιεινά λιπαρά.

7.Αϋπνία

Το άγχος μπορεί να προκαλέσει υπερένταση, μια βιολογική κατάσταση στην οποία οι άνθρωποι δεν αισθάνονται υπνηλία. Η αϋπνία -μια διαταραχή του ύπνου κατά την οποία ένα άτομο έχει επίμονα προβλήματα πτώσης και διατήρησης του ύπνου- προέρχεται συνήθως από το στρες. Ενώ σημαντικά στρεσογόνα γεγονότα μπορεί να προκαλέσουν αϋπνία που περνάει μόλις το στρες τελειώσει, η μακροχρόνια έκθεση σε χρόνιο στρες μπορεί να διαταράξει τον ύπνο και να συμβάλει σε διαταραχές του ύπνου.

8.Προβλήματα με τη μνήμη και τη μάθηση

Η σχέση μεταξύ μνήμης και άγχους δεν είναι ακόμη απόλυτα σαφής, αλλά οι ερευνητές πιστεύουν ότι το άγχος επηρεάζει τη μάθηση και τη μνήμη, ειδικά σε συνθήκες τάξης.

Τα στρεσογόνα γεγονότα είναι πολύ συνηθισμένα σε ένα εκπαιδευτικό περιβάλλον, τόσο για τους μαθητές όσο και για τους καθηγητές, λόγω των εξετάσεων, των αξιολογήσεων και των προθεσμιών. Το άγχος σε σχέση με την εκπαίδευση επηρεάζει τη μάθηση και τη μνήμη. Το άγχος μπορεί να ενισχύει τη μνήμη, ενώ σε άλλες περιπτώσεις επιβαρύνει τη μνήμη.

9.Επιπλοκές της εγκυμοσύνης

Κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, αλλά και πριν από τη σύλληψη, το άγχος και το στρες που βιώνει μια έγκυος μπορεί να επηρεάσει την εγκυμοσύνη. Εάν το άγχος δεν αντιμετωπιστεί, μπορεί να οδηγήσει σε αυξημένες πιθανότητες:

Χαμηλό βάρος γέννησης

Πρόωρο τοκετό

Κατάθλιψη μετά τον τοκετό

10.Δερματικά προβλήματα

Το στρες μπορεί να επιδεινώσει τα προβλήματα ή τις διαταραχές του δέρματος. Συγκεκριμένα, το στρες έχει αντίκτυπο στην ακμή. Το ίδιο το στρες δεν μπορεί να προκαλέσει ακμή, αλλά μπορεί να επιδεινώσει τα συμπτώματα της ακμής. Όταν το άγχος εντείνεται, η σοβαρότητα της ακμής αυξάνεται.

Πώς να διαχειριστείς το άγχος

Ενώ υπάρχουν πολλοί διαφορετικοί τρόποι με τους οποίους το άγχος μπορεί να επηρεάσει το μυαλό και το σώμα, υπάρχουν τρόποι να μειώσεις και να διαχειριστείς το άγχος. Απλώς πρέπει να βρεις τι είναι το κατάλληλο για σένα. Συμβουλές για τη μακροπρόθεσμη διαχείριση του άγχους:

Ασκήσου τακτικά. Οι περισσότεροι ενήλικες θα πρέπει να στοχεύουν σε 150 λεπτά σωματικής δραστηριότητας κάθε εβδομάδα.

Δοκίμασε μια χαλαρωτική δραστηριότητα όπως ο διαλογισμός, η γιόγκα ή ασκήσεις μυϊκής χαλάρωσης.

Βεβαιώσου ότι κοιμάσαι αρκετά κάθε βράδυ. 

Απόφυγε την κατανάλωση ποτών και τροφίμων με καφεΐνη.

Δούλεψε πάνω στις δεξιότητες διαχείρισης του χρόνου. 

Επικοινώνησε με τους φίλους και την οικογένειά για υποστήριξη.