ΑΡΘΡΟ

Του Χάρη Δαμιανίδη

Απόφοιτου του τμήματος Κοινωνικής Διοίκησης και Πολιτικής Επιστήμης

 

 

Με όποιο κοινωνικό πρόβλημα και αν ασχοληθούμε στην αθέατη πλευρά του θα βρούμε μια Μη Κυβερνητική Οργάνωση (ΜΚΟ). Αυξάνεται συνεχώς ο αριθμός τους και τα πεδία δράσης τους. Η σημασία τους στη διεκπεραίωση των πολιτικών της Ε.Ε. αλλά και των επιμέρους κρατών είναι καθοριστική. Το ίδιο βέβαια ισχύει για τις άλλες μεγάλες ιμπεριαλιστικές δυνάμεις, ΗΠΑ – Κίνα – Ρωσία. Η ιδεολογική και πολιτική χειραγώγηση της κοινωνίας είναι εκ των ουκ άνευ για την μακροημέρευση της αστικής εξουσίας. Αφού οι εφαρμοζόμενες πολιτικές σμπαραλιάζουν την καθημερινότητά μας είναι απαραίτητο να βρεθούν οι μηχανισμοί που θα ενσωματώνουν την πλειοψηφία της κοινωνίας στην κυρίαρχη πολιτική πριν αυτή εκτραπεί σε επικίνδυνες για το σύστημα ατραπούς. Αυτόν τον ρόλο αναλαμβάνουν οι κάθε είδους ΜΚΟ. Λειτουργούν σαν ανάχωμα, ευνουχίζοντας την σκέψη και αποδυναμώνοντας τις κοινωνικές δράσεις. Είναι ένα εργαλείο στα χέρια της οικονομικής και πολιτικής εξουσίας. Μπορεί να εμφανίζονται σαν να μην έχουν σχέση με κυβερνήσεις αλλά πράττουν βαθύτατα πολιτικά. Και αυτή η άδηλη πλευρά τους είναι η επικίνδυνη.

Η εμφάνιση και δράση των ΜΚΟ δεν είναι κάτι καινούργιο. Και πριν από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο υπήρχαν τέτοιες σκόρπιες οργανώσεις αλλά αφετηρία μπορεί να θεωρηθεί το 1945 όταν ο ΟΗΕ χρησιμοποίησε τον όρο «non – governmental organizations» (NGO) για να χαρακτηρίσει μη κρατικούς οργανισμούς που βρίσκονταν ως παρατηρητές στην συνέλευση του. Το σύνθημα είχε δοθεί. Από την δεκαετία του ’50, οι ΗΠΑ ως κυρίαρχη καπιταλιστική χώρα αντιλαμβάνεται ότι έχει στη διάθεση της έναν αποτελεσματικό μηχανισμό που θα συνδράμει στους στόχους της εξωτερικής πολιτικής της για να ποδηγετήσει τις εξελίξεις. Ας μην ξεχνάμε ότι βρισκόμαστε στην αρχή του ψυχρού πολέμου. Από τότε δειλά αλλά σταθερά αναπτύσσονται για να γνωρίσουν μεγάλη άνθηση στα τέλη της δεκαετίας του ’80 και τη δεκαετία του ’90. Το χρήμα ρέει άφθονο προερχόμενο από την Ε.Ε., τις κυβερνήσεις αλλά και από ιδιωτικά ιδρύματα. Δεν υπάρχει κανένας κυβερνητικός έλεγχος στη διαχείριση των ποσών. Η ΜΚΟ «Άρσις» έχει ως συνεταίρους τα ιδρύματα «Μποδοσάκης», «Λάτσης», «Σταύρος Νιάρχος». Οι ΜΚΟ είναι παιδιά αυτού του συστήματος. Μόνο τις πρώτες ημέρες των μεταναστευτικών ροών στην Μυτιλήνη δημιουργήθηκαν 80 ΜΚΟ και χρηματοδοτήθηκαν με 700.000.000 ευρώ από την Ε.Ε.. Κάποιες από αυτές κατηγορήθηκαν για δουλεμπόριο προσφύγων. Από τη φύση τους είναι άμεσα χειραγωγήσιμες από τις κυβερνήσεις, δημιούργημα αστικών και μικροαστικών στρωμάτων οι οποίες πολλές φορές χρησιμοποιούνται για λειάνουν τις ιμπεριαλιστικές εισβολές σε τρίτες χώρες με το προσωπείο του ανθρωπισμού. Αυτός είναι ο ρόλος τους. Δεν μπορείς να δαγκώσεις το χέρι που σε ταΐζει. Έτσι και οι ΜΚΟ δεν μπορούν να αλλάξουν χαρακτήρα και να παλέψουν ενάντια στο σύστημα γιατί είναι ενταγμένες στο επίσημο θεσμικό πλαίσιο και ως εκ τούτου λειτουργούν και ως δούρειος ίππος για τις βρώμικες δουλειές.

Η ίδια η ανάπτυξη του καπιταλισμού με τα κοινωνικά αδιέξοδα που δημιουργεί, την υποχώρηση των κοινωνικών δικαιωμάτων κλονίζει την εμπιστοσύνη της κοινωνίας στην πολιτική και απαξιώνει τους φορείς της. Διευρύνει το χάσμα ανάμεσα στην οικονομία και την πολιτική. Αυτό το κενό έρχονται να καλύψουν οι ΜΚΟ έχοντας την έγκριση της εξουσίας. Το κράτος, το δικό τους κράτος που οι ίδιοι δημιούργησαν παρουσιάζει «δυσλειτουργίες» και αδυναμίες να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις του παρέχοντας προς όλους τα αυτονόητα κοινωνικά δικαιώματα. Αυτό σύμφωνα με τις ελίτ συνιστά μια ανωμαλία στη σωστή λειτουργία της οικονομικής ανάπτυξης. Έτσι, κρίνεται απαραίτητη η παρέμβαση των ΜΚΟ για να αποκαταστήσουν την ισορροπία, να αμβλύνουν τις κοινωνικές γωνίες και να αποκαταστήσουν την εύρυθμη λειτουργία εκεί όπου κρίνεται απαραίτητη. Με λίγα λόγια θέλουν να υποκαταστήσουν το ρόλο του κράτους σε μια σειρά δραστηριότητες. Μη ζητάτε πλέον από το κράτος να ανταποκριθεί και να λύσει τα προβλήματα σας. Αυτό είναι το καθοδηγητικό νήμα. Υπάρχουν αυτές οι «ανεξάρτητες» οργανώσεις για τις οποίες τα τελευταία χρόνια χρησιμοποιείται και μια παρεμφερής ονομασία, λέγονται «κοινωνία των πολιτών». Αυτή η κοινωνία των πολιτών είναι που δραστηριοποιείται μέσω των ΜΚΟ όχι για να καταργήσει τις αιτίες που δημιουργούν τα προβλήματα αλλά μόνο για να μοιράσει ψίχουλα και ψευδαισθήσεις. Να ελέγξει και να συμμορφώσει συνειδήσεις που σε διαφορετική περίπτωση θα έφταναν μέχρι και την άρνηση του συστήματος. Από τα αποτελέσματα φαίνεται ότι το σχέδιο είναι άρτια οργανωμένο στην παραμικρή του λεπτομέρεια.

Είναι όμως υποτιμητικό και απαράδεκτο για όλους εμάς να συμβιβαζόμαστε με παροχές φτώχειας γιατί αφενός εμείς δημιουργούμε τον κοινωνικό πλούτο και αφετέρου είμαστε οι πολλοί και έχουμε την δύναμη να τον διεκδικήσουμε και να τον διαχειριστούμε προς όφελος όλης της κοινωνίας.