ΑΡΘΡΟ

Του Γ.Κ. Χατζόπουλου

τ. Λυκειάρχη

(συνέχεια από το προηγούμενο)

Οι διπλωματικοί και στρατιωτικοί ακόλουθοι, οι οποίοι υπηρετούσαν αυτήν την επίμαχη περίοδο στα σαντζάκια της Δράμας και των Σερρών ήταν ο πρόξενος στην Καβάλα Νικόλαος Μαυρουδής και ο προξενικός υπάλληλος Στυλιανός Μαυρομιχάλης και στις Σέρρες οι πρόξενοι Αθ. Στουρνάρας, τον οποίο διαδέχθηκε ο Ίων Δραγούμης, αυτόν ο Ν. Τσαμαδός και αυτόν ο Αντώνιος Σαχτούρης και οι στρατιωτικοί ακόλουθοι Δημοσθένης Φλωριάς και Σπυρίδων Κουρέβελης, οι οποίοι με τα χορηγηθέντα πιστοποιητικά τους εξαίρουν την προσφορά του Μιλτιάδη Σκόρδα.

Πέραν τούτου οι πιο πάνω προξενικοί υπάλληλοι και κυρίως οι Νικόλαος Μαυρουδής και Αντώνιος Σαχτούρης είχαν μπει στο στόχαστρο τόσο των Βουλγάρων κομιτατζήδων, όσο και των Τούρκων και κυρίως των Άγγλων και Γάλλων εποπτών της περιοχής, οι οποίοι πίεζαν αναφανδόν την Υψηλή Πύλη να τους απομακρύνει από τις θέσεις τους, γιατί τους θεωρούσαν ως στενούς συνεργάτες του μητροπολίτη της Δράμας Χρυσοστόμου και του μητροπολίτη των Σερρών Γρηγορίου, τους οποίους χαρακτήριζαν ως αποσταθεροποιητές της κατάστασης στην Ανατολική Μακεδονία και θέτοντας σε κίνδυνο την ειρήνη.

Τι συνέβη, λοιπόν, και ο Μιλτιάδης Σκόρδας, ο μεγάλος αυτός αγωνιστής και πατριώτης, ώστε να εκφράζεται τόσο απαξιωτικά και προσβλητικά για τους εκπροσώπους της επίσημης εκπροσώπησης της ελληνικής κυβέρνησης στην Ανατολική Μακεδονία και μάλιστα, όταν αυτοί οι βαρείς χαρακτηρισμοί αποδίδονται αρκετά χρόνια μετά τη λήξη του Μακεδονικού αγώνα και των Βαλκανικών Πολέμων, ήταν δε στις προθέσεις του μακεδονομάχου Σκόρδα να δουν επισήμως το φως της δημοσιότητας με την έκδοση των απομνημονευμάτων του; Και πώς συνέβη ο Μακεδονομάχος Μιλτιάδης Σκόρδας να ζητήσει από τους πιο πάνω Κ. Νταή, Δ. Φλωριά, Κ. Μαζαράκη – Αινιάν, Αντ. Σαχτούρη πιστοποιητικά της δράσης και της προσφοράς του για να τα συμπεριλάβει στα υπό έκδοση απομνημονεύματά του; Πώς συνέβη ο αξιοπρεπής και καθ’ όλα υπερήφανος, ο διαφανώς αδωρότατος υπερασπιστής των δικαίων της Μακεδονίας να ζητεί εύσημα από αναξίους, όπως τους χαρακτηρίζει; Πιστεύουμε ότι ο Μιλτιάδης Σκόρδας, μολονότι δεν αναφέρει επωνύμως τους Νικόλαο Μαυρουδή και Αντώνη Σαχτούρη, υπαινίσσεται τους Αθανάσιο Στουρνάρα και Νικόλαο Τσαμαδό, οι οποίοι προηγήθηκαν του Αντωνίου Σαχτούρη. Προφανώς ο Μιλτιάδης Σκόρδας διακατεχόταν από την κοινή διαπίστωση ότι η επίσημη ελληνική πολιτική είχε εγκαταλείψει στην τύχη του τον Ελληνισμό της Μακεδονίας, ωσάν να επρόκειτο για έναν ξένο λαό, για ένα άλλο έθνος, αφού προτίμησε να υιοθετεί το δόγμα της άψογης στάσης απέναντι στους Τούρκους και τους Βουλγάρους, ένα δόγμα που το συνιστούσε και στους Έλληνες προξένους και στρατιωτικούς ακολούθους, που έστελνε στη Μακεδονία. Τους Έδινε μάλιστα ξεπροβοδίζοντάς τους την ευχή και την οδηγία: «Προσέχετε να μη γεννάτε ζητήματα!».

Προφανώς από αυτήν την αρχή διακατεχόταν ο πρόξενος των Σερρών Στουρνάρας, τον οποίο αντικατέστησε η ελληνική κυβέρνηση με τον Αντώνιο Σαχτούρη, ο οποίος ήταν γόνος των οικογενειών αγωνιστών του 1821 Σαχτούρη και Κριεζή. Διέθετε αρτία νομική κατάρτιση και σοβαρή διπλωματική πείρα, διαπνεόταν δε από αγωνιστική διάθεση και έδωσε νέα πνοή στον Μακεδονικό αγώνα στα σαντζάκια Σερρών και Δράμας.

Μάταια ο Ίων Δραγούμης διακήρυττε, διαφωνώντας με αυτή τη νοοτροπία, τον προφητικό του λόγο: «Η Μακεδονία είναι σχολείο ελευθερίας, σχολείο που φτιάχνει άνδρες ελεύθερους. Η Μακεδονία θα μας σώσει. Αν τρέξουμε να σώσουμε τη Μακεδονία, εμείς θα σωθούμε!».

Ενστερνιστής αυτής της φιλελεύθερης αντίληψης ο Μιλτιάδης Σκόρδας όχι μόνο αγωνίσθηκε με πάθος και σθένος για ένα ελεύθερο σαντζάκι, αλλά και μετά την έλευση της θεόδοτης ελευθερίας συμμετείχε ενεργά στην κοινωνική ζωή της Δράμας, στον τόπο που τόσο αγάπησε και στον οποίο άφησε την τελευταία του πνοή στις 28 Ιουλίου 1959.

Προτού κλείσω την αναφορά στον επίζηλο αυτόν Έλληνα, τον εμφορούμενο από την αρχή «ουδέν γλύκιον πατρίδος» κατά τον Κάλβειο λόγο, θα ήθελα να εξάρω ιδιαίτερα την αρετή της αφιλοχρηματίας του, και μάλιστα, όταν η διαχείριση των χρημάτων αφορά τον καρπό του αίματος και του ιδρώτα του ελληνικού λαού, που πρέπει να προστατεύονται ως κόρη οφθαλμού.

Και η αρετή του αυτή αποκτά ιδιαίτερη σημασία για τα ελληνικά δεδομένα τη στιγμή, που στη μακραίωνη ιστορία μας καταγράφονται ουκ ολίγες περιπτώσεις κατάχρησης δημοσίου χρήματος από διαχειριστές του, οι οποίοι απεδείχθησαν απάτριδες και μάλιστα σε καιρούς κατά τους οποίους το Γένος των Ελλήνων αγωνιζόταν εναγώνια για να απαλλαγεί από το βαθύ έρεβος της ανελευθερίας.

Ο Δήμος Δράμας τιμώντας συνολικά την προσφορά του, τον τίμησε ονομάζοντας μια μικρή οδό της πόλης σε οδό ΜΙΛΤΙΑΔΗ ΣΚΟΡΔΑ. Έστω!

*Το άρθρο αποτελεί εισήγηση στο συνέδριο τοπικής Ιστορίας της πόλης της Καβάλας, το οποίο πραγματοποιήθηκε από 24 ώες 26 Νοεμβρίου 2017