ΑΡΘΡΟ
του Μαργαρίτη Τζίμα
Καθηγητή
Είναι η εποχή της ηλεκτρονικής και της μεγάλης ανατροπής των παραδοσιακών μεθόδων μάθησης και διδασκαλίας. Τι αλήθεια είναι παραδοσιακή μέθοδος και τι σύγχρονη;
Η αξία της ανακάλυψης, της καινοτομίας και της γρήγορης μετάδοσης πληροφοριών δεν έχει σχέση με την μέθοδο μόνο. Έχει σχέση με τον δάσκαλο και τον καθηγητή. Μπορείς να μεταδόσεις τη γνώση στον μαθητή σου αποτελεσματικά; Μπορείς να του ανοίξεις νέους ορίζοντες; Τότε έχεις πετύχει. Είναι μεγάλη η αποστολή των δασκάλων.
Νομίζει ο κόσμος πως αγοράζοντας έναν υπολογιστή στο παιδί τους πως έχουν προσφέρει τα μέγιστα στην διαπαιδαγώγησή του. Την εξίσωση, την παράγωγο και το ολοκλήρωμα αν δεν το εξηγήσεις παραστατικά, με μολύβι και χαρτί, δύσκολα γίνεται κατανοητό. Μεγάλες έννοιες της φυσικής και της χημείας, η κίνηση, η σχετικότητα, η κβαντομηχανική απαιτούν προσέγγιση δασκάλου και μαθητή.
Μας διευκολύνει βεβαίως η τεχνολογία. Η παρατήρηση και το πείραμα, απαραίτητα στοιχεία διδασκαλίας. Αλλα ο μαθητής που για πρώτη φορά έρχεται σε επαφή με πρωταρχικές έννοιες των θετικών επιστημών δυσκολεύεται να προχωρήσει χωρίς προσέγγιση. Όχι κατά ανάγκην ζωντανή αλλά και εξ αποστάσεως. Η μετάδοση της γνώσης γίνεται άριστα με την εξ αποστάσεως διδασκαλία. Αλλα αυτό απαιτεί συνθήκες. Απαιτει μηχανισμούς ελέγχου γνώσης.
Δεν μπορεί η παιδεία στη σημερινή εποχή να στηρίζεται στην παροχή μόνο εποπτικών μέσων διδασκαλίας. Χρειαζονται ελκυστικές αίθουσες διδασκαλίας, μικρά τμήματα μαθητών. Π’ως θα αποδώσει ένας μαθητής σε μια τάξη με 20-25 συμμαθητές;
Νέα σχολεία. Ανθρώπινες συνθήκες διδασκαλίας. Εκπαιδευτικοί με όλες τις ειδικότητες.
Φυσικά όταν δημιουργήσουμε το ελκυστικό σχολείο, τότε μπορούμε να ζητήσουμε να λαμβάνονται υπ’ όψιν οι επιδόσεις των μαθητών σε όλη την εκπαιδευτική τους πορεία και να μπαίνουν χωρίς άλλες εξετάσεις στα ΑΕΙ. Τώρα τι γίνεται;
Ξαφνικά βάζεις το παιδί στη Γ’ Λυκείου να δώσει εξετάσεις για να μπει στο πανεπιστήμιο. Αγνοώντας την προηγούμενη πορεία του. Δεν γίνονται αυτά σε σοβαρά κράτη.
Να καθίσουν όλοι να δούνε ζητήματα των βιβλίων, αυτά τα αναχρονιστικά βιβλία δεκαετιών. Κάποτε πρέπει να αλλάξουν. Να μπούνε νέα σύγχρονα κεφάλαια στο σχολείο. Δεν μπορεί να περνάει κάποιος ιατρική και να μην έχει διδαχθεί στο σχολείο κύματα, ακουστική, οπτική, πυρηνική. Δυστυχώς τα αποτελέσματα φαίνονται στις πανελλήνιες όταν το 60-70% των μαθητών γράφει κάτω από 10. Φτάνουν μαθητές στο Λύκειο και δυσκολεύονται να λύσουν μια εξίσωση β’ βαθμού η να λύσουν ένα απλό πρόβλημα κίνησης στη φυσική.
Φταίνε πολλά. Η τεράστια ύλη χωρίς καμία αξία που πρέπει να διδαχθεί ο μαθητής. Πρέπει να υπάρξει καταμερισμός της ύλης από την Α’ Γυμνασίου μέχρι το Λύκειο. Δεν μπορεί τα ίδια κεφάλαια να διδάσκονται στο Γυμνάσιο και το Λύκειο.
Φυσικά από αυτό το εκπαιδευτικό σύστημα βγήκαν νομπελίστες, βγήκαν επιστήμονες που διαπρέπουν σε Ελλάδα και στο εξωτερικό. Όμως επειδή η γνώση δεν πρέπει να έχει σύνορα, κανένα παιδί δεν πρέπει να στερείται της γνώσης και της ακαδημαϊκής εξέλιξης, ο πολιτικός και εκπαιδευτικός κόσμος της χώρας επιβάλλεται να διορθώσει τις στρεβλώσεις του εκπαιδευτικού μας συστήματος. Πέρα από ιδεολογικές και άλλες αγκυλώσεις που χρόνια κρατούσαν δέσμια την παιδεία μας.
Ο άνεμος της ελευθερίας στη διδασκαλία επιβάλλεται να πνέει σε κάθε βήμα της σχολικής δράσης. Τότε, κατά την άποψή μου, θα έχουμε παιδεία με υψηλό κύρος που θα είναι περήφανοι μαθητές, γονείς και εκπαιδευτικοί.
