ΑΡΘΡΟ

του Παναγιώτη Χατζηγεωργίου

Δικηγόρου Δράμας

Εκλέχθηκα Γραμματέας της Ν.Ε. Δράμας του ΣΥΝ το 2003. Επί Προεδρίας Κωνσταντόπουλου. Με την ιδιότητά μου αυτή συμμετείχα και στις Κ.Ε. Εκεί είδα για πρώτη φορά και τον Αλέξη Τσίπρα. Είχε ήδη γίνει γνωστός από τις καταλήψεις. Όπου είχε πρωταγωνιστήσει ως Πρόεδρος 15μελούς. Όταν ήταν ακόμη μαθητής Β’ Λυκείου. Στη συνέχεια είχε διατελέσει Γραμματέας της Νεολαίας του ΣΥΝ.

Το 2003 ήταν μέλος της Κ.Ε. Καθόταν συνήθως στα πίσω καθίσματα. Δεν έπαιρνε συχνά τον λόγο. Δεν τον διακατείχε κάποια έπαρση. Το 2005 ο τότε Πρόεδρος του ΣΥΝ Αλέκος Αλαβάνος κάνει την έκπληξη. Παραμερίζει τον Μιχάλη Παπαγιαννάκη. Προτείνει τον Αλέξη ως υποψήφιο Δήμαρχο Αθήνας. Πηγαίνει εξαιρετικά καλά. Παίρνει πάνω από 10%. Τριπλάσιο ποσοστό από ότι κατέγραφε ο ΣΥΝ.

Ο δρόμος προς την ηγεσία για τον νεαρό Αλέξη είχε ανοίξει διάπλατα. Ο Αλαβάνος παραιτείται από Πρόεδρος. Τον υποδεικνύει ως διάδοχό του. Ελπίζει πως ο ίδιος του ως Πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ θα τον πατρονάρει. Ο Φώτης Κουβέλης αποφασίζει να κατέλθει στις εσωκομματικές εκλογές ως αντίπαλός του Τσίπρα. Του εκφράζω τις προβλέψεις μου πως δεν έχει καμία τύχη. Συμφωνεί μαζί μου. Πιστεύει όμως πως πρέπει οι ιδέες της Ανανεωτικής Αριστεράς να αναδειχθούν στο Συνέδριο.

Με άρθρο μου στην Αυγή δηλώνω τη στήριξή μου στον Φώτη Κουβέλη και τις ανανεωτικές του απόψεις. Γράφω πως ο Αλέξης είναι το μέλλον του ΣΥΝ και της Αριστεράς. Φοβάμαι όμως πως στην ηλικία των 33 μόλις ετών είναι ακόμη άπειρος. Πως θα τον κάψουμε πρόωρα, αν τον εκλέξουμε στην ηλεκτρική καρέκλα του Προέδρου του ΣΥΝ. Ενός πολυτασικού κόμματος που δύσκολα κουμαντάρεται. Αρκετοί συμφωνούν. Αλλά αναλαμβάνουν το ρίσκο. Θεωρούν ότι με τον Τσίπρα ο ΣΥΝ μπορεί να αποκτήσει επιτέλους Νεολαία. Να έχει μέλλον και προοπτική.

Ο 33άχρονος Αλέξης τον Ιανουάριο του 2008 εκλέγεται πανηγυρικά Πρόεδρος με 70%. Αρχές Σεπτεμβρίου είμαι για διακοπές στη Σύρο. Βρίσκεται εκεί για επίσημη επίσκεψη και ανοιχτή δημόσια ομιλία. Με χαιρετά εγκάρδια. Διαπιστώνω το μεγάλο ενδιαφέρον του κόσμου για τον νεαρό ηγέτη της Αριστεράς.

Την επόμενη χρονιά συναντιόμαστε σε διαδήλωση στην Καβάλα. Του ζητώ να έλθει σύντομα για επίσκεψη στη Δράμα. Του ανακοινώνω πως θα δρομολογήσω την αντικατάστασή μου. Έχω ήδη κλείσει 5 χρόνια. Είναι αρκετά. Επιπρόσθετα θεωρώ πως δεν πρέπει να παραμείνω στη θέση μου, αφού είχα ταχθεί ανοιχτά απέναντί του. Μου ζητά να μην το κάνω.

Έρχεται στη Δράμα. Με τραίνο. Θέλαμε να αναδείξουμε τα τραίνα ως το πιο οικολογικό, πιο φθηνό, πιο μαζικό, αλλά και πιο παραμελημένο μεταφορικό μέσο. Ζητά να κοιμηθεί σε σπίτι συντρόφου και όχι σε ξενοδοχείο.

Να φάμε πρόχειρα για να μη ξοδευτεί η οργάνωση. Ενημερώνω τον Γραμματέα του πως εμείς στη Δράμα μπορεί να είμαστε μια μικρή οργάνωση ενός μικρού κόμματος, αλλά με τον Πρόεδρό μας θα συμφάγουμε στο Νησάκι, όπως αρμόζει. Και έτσι έγινε.

Δεν είχαμε χημεία. Δεν αποκτήσαμε ποτέ φιλικές σχέσεις, όπως είχα και διατηρώ έως και σήμερα με τον Νίκο Κωνσταντόπουλο και με τον Φώτη Κουβέλη. Αμέσως μετά την επίσκεψή του εκλέξαμε νέο Γραμματέα στην οργάνωση της Δράμας.

Ο νέος ηγέτης του ΣΥΝ αποδεικνύεται ικανός παίχτης στην πολιτική σκακιέρα. Ο Αλαβάνος ως Πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ αδυνατεί να τον ποδηγετήσει κατά τις επιθυμίες του. Οι υπόλοιπες συνιστώσες (11 τον αριθμό) σταδιακά αποδέχονται την πρωτοκαθεδρία του Αλέξη.

Ο Τσίπρας πιεζόμενος και από την τάση «Αριστερό Ρεύμα», που τον στήριζε και από την οποία προέρχονταν, αποφασίζει να λύσει το γόρδιο δεσμό με την άλλη ισχυρή τάση του ΣΥΝ την «Ανανεωτική Πτέρυγα». Στο Συνέδριο δείχνει την πόρτα στον Φώτη Κουβέλη και τους ανανεωτικούς. Δεν συμμετείχα στις διεργασίες των ανανεωτικών, όπου λήφθηκε η απόφαση για αποχώρηση και τη διάσπαση του ΣΥΝ.

Η στιγμή της αποχώρησης ήταν για μένα μια οδυνηρή εμπειρία. Δεν είναι εύκολο να βλέπεις 300 Συνέδρους να αποχωρούν. Συντρόφους που συμπορεύτηκαν για δεκαετίες να κόβουν καλημέρες. Δεν έφυγα μαζί τους. Διατήρησα καλές σχέσεις με όλους. Για μικρό χρονικό διάστημα συνέχισα να συμμετέχω στον ΣΥΝ Δράμας.

Ήταν όμως φανερό πως είχε διαρραγεί πλέον ο μεταξύ μας δεσμός. Η συνεχής διολίσθηση του ΣΥΡΙΖΑ προς πιο ριζοσπαστικές και ενίοτε λαϊκίστικες ή και αριστερίστικες θέσεις δεν με εξέφραζε. Αποχώρησα. Λίγο αργότερα μερικοί παλιοί σύντροφοι από τον ΣΥΝ, αλλά και πρώην στελέχη του ΠΑΣΟΚ και ανένταχτοι αριστεροί βάζαμε μπρος την οργάνωση Δράμας της ΔΗΜΑΡ.

Η ΔΗΜΑΡ διέγραψε μια θετική πορεία για μερικά χρόνια. Τελικά όμως οι εξελίξεις μας προσπέρασαν. Αποτύχαμε εκλογικά. Πιστεύω όμως ότι δικαιωθήκαμε πολιτικά. Ο ΣΥΡΙΖΑ και ο Αλέξης Τσίπρας υιοθέτησαν μετά τη στροφή του 2015 πολλές από τις προτάσεις και τα συνθήματα της Δημοκρατικής Αριστεράς. Κινήθηκαν προς την κατεύθυνση μιας σύγχρονης και υπεύθυνης Κεντροαριστεράς.

Μου είχε πει κάποτε σύντροφός μου στη ΔΗΜΑΡ με μεγάλη εμπειρία. Πρώην Δήμαρχος μεγάλης πόλης και για χρόνια πρώην Βουλευτής του ΠΑΣΟΚ. Ο Τσίπρας δεν είναι τυχαίος. Διαθέτει στόφα ηγέτη και ακτινοβολία. Δεν είναι εύκολο στην Ελλάδα να επιβιώσεις. Τα κατάφερε. Παρέκαμψε τον Αλαβάνο, έγινε «πατροκτόνος». Εξοβέλισε τον Κουβέλη. Έκανε τον ΣΥΡΙΖΑ ενιαίο κόμμα. Έχει μέλλον.

Και πράγματι. Ο ΣΥΡΙΖΑ ανέβασε θεαματικά τα ποσοστά του. Ο Αλέξης έγινε ο νεότερος Πρωθυπουργός της χώρας. Ο πρώτος Αριστερός Π/Θ. Τις πολιτικές του αρετές, την ικανότητά του να κάνει τη στροφή στον ρεαλισμό και παρά το γεγονός ότι έχασε το 1/3 των συντρόφων του, να ξανακερδίσει τις εκλογές και να κυβερνήσει επί 4,5 χρόνια του αναγνώρισαν οι πάντες. Ο Γιούνκερ, η Μέρκελ, ο Ολάντ, ο Κλίντον, ο Πούτιν, ο Σι, ο Πάπας. Όπως και το θάρρος και την τόλμη να προχωρήσει στη συμφωνία των Πρεσπών. Γνωρίζοντας ότι θα πληρώσει βαρύτατο εκλογικό κόστος.

Και πράγματι έχασε τις εκλογές του 2019. Και έχασε και στις πρόσφατες διπλές εκλογές του 2023. Και όχι μόνο έχασαν αυτός και το κόμμα του. Αλλά υπέστησαν πανωλεθρία. Ή αλλιώς στρατηγική ήττα. Όπως πολλοί και στην Κεντροαριστερά αποζητούσαν. Πιστεύοντας πως αυτό θα είναι καλό (;;;) για τον χώρο.

Δεν θριαμβολόγησαν μόνο ο Μητσοτάκης και η Νέα Δημοκρατία. Δηλαδή οι στρατηγικοί ιδεολογικοί του αντίπαλοι. Αλλά και οι λοιποί στον χώρο της Αριστεράς και Κεντροαριστεράς. Οι εν δυνάμει σύμμαχοί του. ΠΑΣΟΚ, ΚΚΕ, ΜΕΡΑ 25, ΠΛΕΥΣΗ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ. Που ήθελαν να τον κοντύνουν. Γιατί τους χαλούσε τα σχέδια για δική τους άνοδο. Για αυτό και η καμπάνια τους είχε ως στόχο συχνά τον Τσίπρα και όχι τον Μητσοτάκη. Τον ΣΥΡΙΖΑ και όχι τη Ν.Δ. Βέβαια για αυτό έφταιγαν και ο ΣΥΡΙΖΑ και ο Τσίπρας. Για όσα είχαν πει και είχαν κάνει.

Όπως κάθε Ηγέτης αγαπήθηκε και μισήθηκε.

Αγαπήθηκε γιατί δεν ήταν γόνος πολιτικής οικογένειας. Δεν ήταν ευκατάστατος. Δεν ήταν απόφοιτος του Χάρβαρντ. Δεν ήταν συμβιβασμένος. Ήταν ονειροπόλος. Ήταν αριστερός. Ήταν νέος κι όμορφος. Γιατί έκανε σύμφωνο συμβίωσης. Γιατί δεν ήταν θρησκευόμενος. Ήθελε να φορολογήσει τους πλούσιους. Να φορολογηθούν οι της λίστας Λαγκάρντ. Να πληρώσουν οι καναλάρχες. Να βοηθήσει τη χώρα η Εκκλησία με την τεράστια περιουσία της. Να συγκρουστεί με τα συμφέροντα. Με την τρόικα. Να καταργήσει τα μνημόνια. Να λύσει το Μακεδονικό. Γιατί είχε τα κότσια να συγκρουστεί. Γιατί είχε το θάρρος και την τόλμη, όταν είδε πως δεν μπορεί να πετύχει τους στόχους του, να υπογράψει κι αυτός Μνημόνιο. Γιατί με επώδυνες θυσίες καταφέραμε και βγήκαμε από τα Μνημόνια. Γιατί δεν άφησε πίσω του καμένη γη. Γιατί επί της θητείας του δεν υπήρξε διασπάθιση δημόσιου χρήματος.

Μισήθηκε γιατί δεν ήταν γόνος και ευκατάστατος. Γιατί δεν ήταν απόφοιτος του Χάρβαρντ και δεν μιλούσε καλά Αγγλικά. Γιατί δεν ήταν συμβιβασμένος και υποτακτικός. Γιατί ήταν ονειροπόλος, νέος κι όμορφος. Γιατί ήταν άθεος. Γιατί ήθελε να φορολογήσει τους πλούσιους και την Εκκλησία. Γιατί συγκρούστηκε με συμφέροντα. Γιατί έβαλε τους καναλάρχες να πληρώσουν. Γιατί κορόιδεψε τον κόσμο υποσχόμενος λαγούς με πετραχήλια. Δεν κατήργησε μνημόνια, δεν έσβησε χρέη. Κέρδισε το δημοψήφισμα και μετά έκανε κωλοτούμπα. Υπέγραψε νέο δυσβάσταχτο μνημόνιο. Φορολόγησε βαριά τη μεσαία τάξη. Πρόδωσε τη Μακεδονία.

Βεβαίως οι πολιτικοί του αντίπαλοι είχαν και αυτοί τα δίκια τους. Κατηγορήθηκε και δικαίως γιατί καβάλησε στο κύμα του λαϊκισμού. Γιατί συναγελάστηκε με τους αγανακτισμένους. Γιατί υποσχέθηκε ανέφικτα. Γιατί επέδειξε έπαρση. Γιατί συγκυβέρνησε με τον Καμένο. Γιατί θέλησε να ελέγξει το τηλεοπτικό τοπίο. Γιατί επιδίωξε να στείλει στο εδώλιο πολιτικούς του αντιπάλους.

Υ.Γ. 1. Ο γράφων καταθέτω απλά βιώματα και προσωπικές απόψεις. Η ιστορία θα αποτιμήσει την προσφορά του Αλέξη. Η δική μου εκτίμηση είναι πως ήταν θετική η συνολική προσφορά του. Αν δεν υπήρχαν ο Τσίπρας και ο ΣΥΡΙΖΑ για να απορροφήσει το λαϊκισμό και την αγανάκτηση του κόσμου και για να κάνει την αναγκαία στη συνέχεια στροφή στο ρεαλισμό, είναι άγνωστο αν η χώρα θα γλίτωνε το ναυάγιο.

Τις εξελίξεις είχε προβλέψει ο καθηγητής Πολιτικής Επιστήμης στο Γιέλ τότε Στάθης Καλύβας βλέπε το βιβλίο του «που είμαστε και που πάμε» που περιέχει την αρθρογραφία του στην Καθημερινή, από το 2012 – 2013 ακόμη… «η κεντροαριστερή μετεξέλιξη του ΣΥΡΙΖΑ είναι αναπόφευκτη… η κεντρομόλος δυναμική της κοινοβουλευτικής δημοκρατίας είναι πανίσχυρη… θα ανανεώσει το πολιτικό σύστημα και θα ενισχύσει τη δημοκρατία… εμπεριέχει όμως και την αναπαλαίωση και συντήρηση του λαϊκισμού). Στη ΔΗΜΑΡ, όπως και πολλοί από τους «ΜΕΝΟΥΜΕ ΕΥΡΩΠΗ», πιέζαμε για τη στροφή στο ρεαλισμό, που ευτυχώς έγινε και δυστυχώς ονομάστηκε «κωλοτούμπα». Άλλωστε τη στροφή αυτή χαιρέτισαν Ν.Δ. και ΠΑΣΟΚ, που ψήφισαν μαζί με τον ΣΥΡΙΖΑ το νέο Μνημόνιο.

  1. Η Προεδρία σε ένα τέτοιο κόμμα είναι ηλεκτρική καρέκλα. Η Μαρία Δαμανάκη είχε παραιτηθεί το ίδιο το βράδυ των εκλογών του 1993, όταν ο ΣΥΝ δεν μπήκε στη Βουλή. Ο Νίκος Κωνσταντόπουλος παρέδωσε την ηγεσία μετά από 11 χρόνια. Ο Τσίπρας μετά από 15. Η παραίτησή του μπορεί να αιφνιδίασε τους συντρόφους του και να επικρατεί σύγχυση και ανασφάλεια για το αύριο ενός τέτοιου πολυτασικού κόμματος. Ήταν όμως η σωστή απόφαση. Ήλθε η ώρα ο ΣΥΡΙΖΑ να πάρει γενναίες αποφάσεις και να χαράξει ένα καινούργιο δρόμο. Ήλθε η ώρα ο Αλέξης να νιώσει κι αυτός την ανακούφιση που ένιωσαν οι προκάτοχοί του. Άλλωστε είναι πολύ νέος ακόμη. Θα μπορέσει να προσφέρει στην Αριστερά και στη χώρα από άλλα μετερίζια.